Αν θέλετε να διαβάσετε ένα συναρπαστικό βιβλίο ή, καλύτερα, αν αναζητάτε μια ιστορία που να συγκλονίσει τον μικρόκοσμό σας και ότι νομίζετε πώς τον καθορίζει, αν αγαπάτε να χάνεστε στα μονοπάτια της νοσταλγίας και της αθωότητας, τότε δεν έχετε παρά να βυθιστείτε στην ανάγνωση του βιβλίου, που κέρδισε δικαιωματικά το πιο σημαντικό βραβείο καλύτερου διηγήματος και μεταφράστηκε σε πάνω από τριάντα γλώσσες.
Ο λόγος για τη νουβέλα Τα τρία φώτα, της πολυβραβευμένης Claire Keegan. Ένα βιβλίο αψεγάδιαστης ομορφιάς κατά τον Observer, από τη συγγραφέα που υμνούν κοινό και κριτικοί και τα βιβλία της έχουν γίνει όλα best sellers. Είχα ήδη μυηθεί στο λογοτεχνικό σύμπαν τής Keegan, με το άλλο της αριστούργημα, το Μικρά πράγματα σαν κι αυτά, οπότε ας πούμε ότι ήξερα τι με περίμενε. Πράγματι δεν έπεσα έξω, όμως το συγκεκριμένο, με τους αργόσυρτους ρυθμούς να δίνουν πάσα στην ένταση που κορυφώνεται δραματικά στην τελευταία σελίδα, είναι μαχαίρι στην καρδιά, συγκινητικό όσο δεν παίρνει.
Η ιστορία, μόλις 90 σελίδες, διαβάζεται εν ριπή οφθαλμού και με το τέλος της, έντονα συναισθήματα πλημμυρίζουν τον ανυποψίαστο αναγνώστη. Ότι η συγγραφέας μπόρεσε να χωρέσει μέσα σε τόσο λίγα κεφάλαια, την ομορφιά της ιρλανδικής φύσης, την αγνότητα και την ξενοιασιά της παιδικής ηλικίας κι όλα αυτά στο αβέβαιο πολιτικά και οικονομικά σκηνικό της επαρχίας, στις αρχές του '80, αποδεικνύει την άρτια εκφραστική της δεινότητα. Η Keegan με έμπειρη μαστοριά χτίζει την πλοκή της νουβέλας, ξεκινώντας την αφήγηση σε πρώτο ενικό πρόσωπο, δια στόματος της μικρής πρωταγωνίστριας, όπου με αθώο τρόπο εξιστορεί τι συμβαίνει γύρω της.
Η υπόθεση ξετυλίγεται νωχελικά ένα ηλιόλουστο κυριακάτικο πρωινό κάπου στην ιρλανδική επαρχία, με το κορίτσι συνοδεία του πατέρα, να πηγαίνουν με το αυτοκίνητο σε συγγενείς της μητέρας. Εκείνο που δεν γνωρίζει η μικρή είναι ότι δεν πρόκειται για μια απλή επίσκεψη, αλλά ότι ο πατέρας με την ετοιμόγεννη μητέρα αποφάσισαν να την αφήσουν στους συγγενείς για να μπορέσουν να τα βγάλουν πέρα με το νέο μέλος που θα 'ρθει και τ' άλλα τρία τους παιδιά. Στις αρχές της δεκαετίας του '80, η φτώχεια και η ανεργία ήταν σε υψηλά επίπεδα σε όλη την Ιρλανδία και η αγροτική επαρχία δεν θα μπορούσε ν' αποτελεί εξαίρεση. Ο πατέρας της μικρής, αποφασίζει να την αφήσει εκεί με τη σύμφωνη γνώμη των συγγενών, γιατί ο ίδιος αδυνατεί ν' ανταποκριθεί στ' αυξανόμενα έξοδα. Ο ίδιος δεν φαίνεται ν' αποτελεί καλό γονικό πρότυπο κι αυτό το μαθαίνουμε από την πρώτη κιόλας σελίδα, όταν το κορίτσι, καθώς διασχίζουν με το αυτοκίνητο τα χωριά, αναγνωρίζει εκείνο το μέρος που ο πατέρας έπαιξε κι έχασε στα χαρτιά. Συν τοις άλλοις, δεν συμμερίζεται το άγχος και την ανησυχία της κόρης του για τον επερχόμενο χωρισμό, ούτε εξηγεί για ποιο λόγο και πόσο θα την αφήσει στους συγγενείς, που πρώτη φορά βλέπει εκείνη. Η μικρή παρατηρεί τα πάντα, ερμηνεύοντάς τα με το δικό της τρόπο, κάνοντάς μας να δούμε πώς σκέφτεται και αντιδρά ένα παιδί της ηλικίας της. Και παρόλο που την αφήνουν στους συγγενείς χωρίς ούτε έναν αποχαιρετισμό, η ζωή της χαμογελά αναπάντεχα και γενναιόδωρα.
Στους καλούς συγγενείς, βρίσκει ζεστασιά κι αγάπη κάτι που ποτέ δεν είχε νιώσει στην οικογένειά της και η όποια σύγκριση έρχεται αναπόφευκτα να της το θυμίζει συνέχεια. Οι Κινσέλα την αγκαλιάζουν σαν δικό τους παιδί, δίνοντάς της ερεθίσματα για ν' ανθίσει και να κατανοήσει τον κόσμο τους.
Οι μέρες κυλούν αβίαστα μέσα στην απαράμιλλη ομορφιά και τους μονότονους ρυθμούς της επαρχίας, όμως ένα σκοτεινό μυστικό βγαίνει στη φόρα, απειλώντας να χαλάσει την ειδυλλιακή ατμόσφαιρα.
Κι ενώ το καλοκαίρι φτάνει στο τέλος του, αρχίζουμε ν' αγωνιούμε για την έκβαση της ιστορίας και διάφορα ερωτήματα εγείρονται: η μικρή θα παραμείνει με τους συγγενείς που τόσο αγαπά ή θα επιστρέψει σπίτι; Πώς θ' αποχωριστεί τη θαλπωρή και την οικεία πλέον ζεστασιά;
Λέω να σας αφήσω με την εύλογη αυτή απορία. Απλά οφείλω να σας προειδοποιήσω ότι αυτή η ιστορία, που υπογράφει η Keegan, είναι μια σύγχρονη, κλασική, σπαρακτική αφήγηση που διαχειρίζεται με δεξιοτεχνία το μεγαλείο της παιδικής ψυχής. Μια νουβέλα που μιλά για τον υπέρτατο νόμο της αγάπης κι από εκείνες που θα θυμάστε για καιρό…
Επιμέλεια - διορθώσεις: Τζένη Κουκίδου
Η νουβέλα Τα τρία φώτα, της Claire Keegan, κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Μεταίχμιο.
