Κάθε τόπος έχει τη δική του ιστορία, έχει τα δικά του μυστικά, τους μύθους εκείνους που τον κάνουν μοναδικό και ξεχωριστό στα μάτια των συντοπιτών του ή ακόμα και στα μάτια των υπολοίπων. Για τους μύθους των Πρεσπών δεν γνώριζα πληροφορίες, δεν είχα ακούσει κάτι σχετικό. Δεν ήξερα αν υφίστανται ή αν ο δημιουργός ήθελε απλά να εμπνευστεί από τις Πρέσπες και να γράψει για πιθανούς μύθους της.
Όταν πήρα στα χέρια μου το βιβλίο και διάβασα την ολιγόλεξη περίληψή του, θεώρησα πως οι μύθοι είναι υπαρκτοί και ο συγγραφέας θα βάλει τη δική του πινελιά στις ιστορίες. Πρόκειται για τρεις ιστορίες που αποδίδονται στον αναγνώστη μέσω κειμένων αλλά και εικόνων που αλληλοσυμπληρώνονται. Δεν γνωρίζω πού σταματάει η αλήθεια και πού αρχίζει η μυθοπλασία, μα αυτό δεν είναι πρόβλημα. Μιλάμε για μύθους και μονάχα αυτό αρκεί για να αφήσει ελεύθερη τη φαντασία, αχαλίνωτη να δημιουργήσει.
Στις όχθες της Μεγάλης Πρέσπας είναι χτισμένο ένα χωριό. Είναι κομμάτι της λίμνης και οι κάτοικοί του ζουν από το ξακουστό γριβάδι. Πρόκειται για ψάρι του γλυκού νερού με αρκετά λιπαρή σάρκα. Σε βάθος χρόνου, τα δίχτυα των ψαράδων όλο και πιο άδεια βγαίνουν από τη λίμνη, προξενώντας εύλογους προβληματισμούς στους κατοίκους της περιοχής. Οι ζωή του τόπου αλλάζει άρδην. Πολλοί φεύγουν μακριά και οι εναπομείναντες, πιστοί στην καθιερωμένη τους μάζωξη στην ταβέρνα του χωριού, μοιράζονται ιστορίες.
Ο νέος της ιστορίας μας θα πάρει στις πλάτες του ένα βαρύ φορτίο. Θα πάρει στις πλάτες του τη ζωή του τόπου και με τη βάρκα του θα προσπαθήσει να πλησιάσει και να εξαφανίσει το τέρας της λίμνης που φαίνεται να είναι υπεύθυνο για την εξαφάνιση των γριβαδιών.
Θα διαβάσουμε για τα παιχνίδια του μυαλού, για έναν ναυαγό της λίμνης που μοιράζεται με τον νέο κομμάτια της ζωής του, για μια ιστορία που του στερεί την αναπνοή του αλλά και για τα δύο μενταγιόν που αλλάζουν χέρια.
Άνθρωποι, ξωτικά, νεράιδες, βασιλιάδες, δαιμόνια, θυσίες και ένα κράνος γεμάτο δύναμη αποτελούν το κράμα της ιστορίας και κρύβει μέσα του τον επίλογό της.
Ο επόμενος μύθος κάνει λόγο για μια νεαρή που αφήνει τον τόπο της, επιλέγει να ζήσει αλλού, αλλά η νέα πατρίδα δεν της φέρεται φιλόξενα. Εκεί θα γνωρίσει έναν βοσκό και θα εργαστεί για εκείνον.
Η φωνή της ψυχής γεμάτη αρνητισμό που δεν ακούγεται, ένα ζώο που χάνεται απρόσμενα, ένας κρύσταλλος που εμφανίζεται από το πουθενά και η απελευθέρωση του νερού της βρύσης που με την ορμή και τη δύναμή του μπορεί να πνίξει τα πάντα γύρω του, είναι κομμάτια του μύθου που περιμένουν να τα ανακαλύψουμε.
Υπάρχει ένας τόπος που όλοι επιθυμούν να μεταβούν για να εξαγνίσουν την ψυχή τους, για να αναπολήσουν το παρελθόν. Δύο νέοι θα επιδιώξουν αυτό το ταξίδι, αλλά στην πορεία ένα μυθικό πλάσμα θα προκαλέσει ίλιγγο, θα πνίξει κόσμο, αλλά όχι τους δυο νέους.
Κάποιος θα αποφασίσει να ανακαλύψει αυτό το πλάσμα που σκορπά τον θάνατο. Παρέα με ονειροπόλους, τολμηρούς –ή και όχι– άνδρες θα σαλπάρει ένα πρωί με πυξίδα το άγνωστο. Όταν όμως το άκοσμο αυτό πλάσμα εμφανιστεί μπροστά τους, όλοι θα χάσουν τη γη κάτω από τα πόδια τους.
Το υλικό από το οποίο είναι φτιαγμένο το μυθικό αυτό πλάσμα είναι άκαμπτο, αγγίζει τα όρια του αθάνατου. Μια θαλάσσια καταδίωξη αρχίσει μπροστά στα μάτια του αναγνώστη και η σωτήρια λέμβος βρίσκεται μέσα στην ψυχή και το μυαλό μας...
Αυτή είναι η δική μου ματιά στην οπτική που έδωσε ο συγγραφέας στους μύθους των Πρεσπών. Για εκείνους που ξέρουν, για εκείνους που οι μύθοι αποτελούν κομμάτι των παιδικών τους χρόνων, για εκείνους που μεγάλωσαν στις Πρέσπες και γνωρίζουν την ιστορία τους, σίγουρα έχουν μεγαλύτερο ενδιαφέρον.
Όμως, για όλους εμάς που ακούμε για τους μύθους πρώτη φορά, η φαντασία παίρνει τα ηνία, κρατά γερά τη σκυτάλη και, με γνώμονα τα κείμενα, στήνει το δικό της σκηνικό για να παρουσιάσει τους μύθους.
Το βιβλίο κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Πνοή.
Επιμέλεια - διορθώσεις: Τζένη Κουκίδου
Το οπισθόφυλλο του βιβλίου αναφέρει:
Τρεις ιστορίες επηρεασμένες από τους μύθους των Πρεσπών συνθέτουν ένα βιβλίο αφιερωμένο στην ομορφιά του τόπου.
Ο Αλέξης Φούντζουλας γεννήθηκε στην Πάτρα το 1989. Το 2008 μαθήτευσε στο εργαστήριο σχεδίου και ζωγραφικής «Θεμιστοκλέους» και έναν χρόνο αργότερα εισήχθη στο Τμήμα Εικαστικών και Εφαρμοσμένων Τεχνών του Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας στην πόλη της Φλώρινας, με καθηγητή τον Γιάννη Καστρίτση και κατεύθυνση τη ζωγραφική. Αποφοίτησε το 2014 και επέστρεψε στην Πάτρα. Την περίοδο 2021-23 επισκέφθηκε τον τόπο των Πρεσπών προκειμένου να συνεχίσει τις σπουδές του στο μεταπτυχιακό πρόγραμμα «Εικαστικές τέχνες και τοπίο: προσεγγίσεις του φυσικού και αστικού χώρου» του Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας. Έχει συμμετάσχει σε αρκετές ομαδικές εκθέσεις, ενώ το 2018 παρουσίασε την πρώτη του ατομική στο νησί των Τριζονίων. Από το 2017 εργάζεται ως δάσκαλος εικαστικών και, εκτός της ζωγραφικής, ασχολείται με τη συγγραφή και τη μουσική. Οι μύθοι των Πρεσπών είναι ένα βιβλίο για μεγάλα παιδιά με σκίτσα και λόγια του ίδιου.
