Θα ήταν δύσκολο να υποστηρίξουμε ότι ο Orson Welles, ο άνθρωπος που έκανε τον Citizen Kane, ήταν υποτιμημένος, αλλά μία από τις πιο υποτιμημένες ταινίες του είναι αυτή που δεν σκηνοθέτησε καν – το noir του Carol Reed, The Third Man (1949) που είναι ατμοσφαιρικό και περιέχει μερικά από τα πιο καταστροφικά, εντελώς βουβά τελευταία λεπτά οποιασδήποτε ταινίας ποτέ.
Διαδραματίζεται στη Βιέννη μετά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο, με πρωταγωνιστή τον Joseph Cotten ως Holly Martins, έναν Αμερικανό συγγραφέα που έρχεται στην κατεχόμενη από τους συμμάχους Βιέννη αφού του προσφέρθηκε δουλειά από έναν παλιό σχολικό του φίλο, τον Harry Lime που υποδύεται ο Welles. Όταν λοιπόν ο Martins φτάνει, μαθαίνει ότι ο Lime έχει σκοτωθεί κάτω από μυστηριώδεις συνθήκες και ανακαλύπτει τον εαυτό του να μετατρέπεται σε ερασιτέχνη ντετέκτιβ για να καταλάβει πώς συνέβη αυτό το γεγονός.
Ο Reed με αυτή την ταινία, αποδεικνύει ότι είναι μάστορας της οπτικής αφήγησης. Η συναρπαστική καταδίωξη στους δρόμους της Βιέννης και στους υπονόμους της είναι ένα masterclass στο φως και στη σκιά, αποδεικνύοντας μια για πάντα ότι οι ακριβές καταδιώξεις αυτοκινήτων με οδηγούς κασκαντέρ και εκρηκτικά δεν είναι απαραίτητες για να δημιουργηθεί σασπένς.
Υπάρχουν αμέτρητα πράγματα για να θαυμάσετε στο The Third Man, αλλά ένα από τα πιο απίθανα είναι οι συμπτώσεις που έχει με τις ταινίες του James Bond. Στην κινηματογραφική βιομηχανία, οι απροσδόκητες συμπτώσεις είναι παντού, αλλά οι συμπτώσεις μεταξύ του αριστουργήματος του Reed και των ταινιών James Bond είναι πάρα πολλές για να θεωρηθούν ως η μέση σύμπτωση του Hollywood.
Στο βιβλίο του Third Man: The Official Story of the Film, ο ιστορικός John Walsh αφηγείται την έκταση των συμπτώσεων. Μιλώντας στο Indie Wire τον Οκτώβριο, είπε: «Δεν μπορώ να σκεφτώ άλλη ταινία που να έχει τόσους πολλούς ηθοποιούς, σκηνοθέτες και σεναριογράφους του James Bond να συγκεντρώνονται γύρω της.».
1. Το The Third Man βασίζεται σε μια ιστορία του συγγραφέα Graham Greene, ο οποίος έτυχε να είναι στενός φίλος του δημιουργού του James Bond, Ian Fleming.
2. Ο βοηθός σκηνοθέτη στο The Third Man, ο Guy Hamilton, σκηνοθέτησε τέσσερις ταινίες του 007.
3. O Bernard Lee, ο οποίος παίζει έναν κεντρικό ρόλο στο The Third Man, έπαιξε τον ρόλο του Μ (το αφεντικό του Bond) σε 11 ταινίες.
4. Ίσως η πιο περίεργη σύμπτωση από όλες να συνέβη μετά την παραγωγή του The Third Man. Όταν η αίθουσα του μοντάζ πήρε φωτιά, ένας άντρας ονόματι John Glen έτρεξε μέσα για να σώσει τα αρνητικά από τη φωτιά. Ο Glen αργότερα σκηνοθέτησε πέντε ταινίες του Bond. Περισσότερες από οποιονδήποτε άλλον σκηνοθέτη.
5. Δεδομένου ότι η πρώτη ταινία του Bond γυρίστηκε 13 χρόνια μετά την κυκλοφορία του The Third Man είναι αξιοσημείωτη εδώ άλλη μία σύμπτωση. Ούτε το The Third Man, αλλά ούτε και το Dr. No, ήταν 100% προϊόν του χολιγουντιανού συστήματος.
Αν θέλετε να το αντιμετωπίσετε με μεταφυσική διάθεση, θα μπορούσατε πιθανώς να βρείτε μια λογική για το πώς και γιατί όλα αυτά συνδέονται τόσο όμορφα. Αν όμως, όχι, είναι τουλάχιστον μια καλή δικαιολογία για να πάτε να δείτε το The Third Man για πρώτη ή για δεύτερη ή και για εκατοστή φορά.
Μετάφραση: Γιώργος Μπιλικάς
Επιμέλεια - διορθώσεις: Τζένη Κουκίδου
Άρθρο της Lily Hardman από το Far Out Magazine.
Στη συνοδευτική εικόνα βλέπετε αφίσα και στιγμιότυπα της ταινίας Ο τρίτος άνθρωπος όπου εμφανίζονται οι Orson Welles, Joseph Cotten και Bernard Lee
