Ένα βιβλίο-ταξίδι γεμάτο φαντασία, ευαισθησία και μηνύματα που θα εμπνεύσουν τόσο τα παιδιά όσο και τους μεγάλους.
Ο Δημήτρης Μαμαλούκας, συνδυάζοντας το χιούμορ, τον σαρκασμό –και τον αυτοσαρκασμό–, την τρυφερότητα, την συγκίνηση, την αιχμηρότητα και τη γλυκόπικρη γεύση των αισθημάτων και των ανθρωπίνων δεσμών, με βάθος και πάθος, απαράμιλλη αισθητική και υποδειγματική γλώσσα, έπλασε μια αλησμόνητη, συγκινητική και συγκλονιστική νουβέλα.
Εκείνη είναι μια γοητευτική κοπελίτσα, δυναμική κι αισιόδοξη, καταδεκτική, προσαρμοστική σε οποιαδήποτε συνθήκη, συναισθηματικά ένα κλειστό δωμάτιο και ταυτόχρονα ένας κήπος ολάνθιστος. Εκείνος είναι ένας μεγάλος άνδρας, μοναχικός, βαρετός, αντικοινωνικός, ψυχαναγκαστικός, γκρινιάρης, μελαγχολική φύση, ανασφαλής, ευάλωτος, δεν είχε κανένα χόμπι, δεν γυμναζόταν ποτέ, είχε μια βαρετή ζωή, ξένος στο πιο οικείο του περιβάλλον, με τον κόσμο να πλάθεται και να αναπλάθεται μπρος στα μάτια του.
Ένας άντρας, ο κύριος Σέριμαν κι ένα μικρό κορίτσι, η Μαντλίν. Εκείνος έχει μια βαρετή ζωή, αγαπούσε τη ρουτίνα του, εκείνο έχει καρκίνο και πρόκειται να πεθάνει.
Ο κύριος Σέριμαν είναι ένας απόλυτα προβλέψιμος άνθρωπος, παχύς, καραφλός (μόνο με τρεις τρίχες στο κεφάλι του), με προκαθορισμένο πρόγραμμα στη ζωή του και με ελάχιστες δραστηριότητες, μοναχικός, χωρίς χόμπι κι ενδιαφέροντα, γκρινιάρης και αντικοινωνικός. Μια μέρα συναντάει έναν νεαρό άνδρα, ψηλό, αθλητικό, άγνωστο, τον Πασκάρ, έναν άνθρωπο που εκπέμπει μια ηρεμία, μια πραότητα και γαλήνη ενώ το χαμόγελό του είναι ακαταμάχητο. Ο Πασκάρ, σαν αγγελιοφόρος, του αναγγέλλει ότι είναι ένας από τους εκλεκτούς, δηλαδή μπορεί να θυσιαστεί για κάποιον και έτσι επιλέχθηκε για κάτι μοναδικό. «Μπορείς», του λέει, «να σώσεις μια ζωή. Να ξαναφέρεις στη ζωή κάποιον που έχει πεθάνει. Μπορεί να σώσεις έναν. Οποιονδήποτε. Έχεις μία ώρα καιρό από τη στιγμή που θα πεθάνει. Η ψυχή δεν φεύγει αμέσως. Το μόνο που πρέπει να κάνεις είναι να ενώσεις το μέτωπό σου με το δικό του. Έπειτα, μέσα σε λίγες ώρες θα πεθάνεις εσύ. Αυτό είναι το τίμημα».
Ήταν ποτέ δυνατόν να συμβεί αυτό;
Ήταν αλήθεια;
Ήταν ένας εκλεκτός;
Άραγε μπορούσε να το δοκιμάσει;
Ποιον να έσωζε, συγγενή ή ξένο;
Ο κύριος Σέριμαν πιστεύει ότι όλα αυτά τα φαντάστηκε ή τα ονειρεύτηκε. Όμως είναι αδύνατον να ξεχάσει τα λόγια του αγνώστου άνδρα.
Για τον κύριο Σέριμαν οι επόμενες μέρες ήταν οι πιο παράξενες τη ζωής του. Αισθανόταν διαρκώς ότι κάποιος είχε μπει στη σκέψη του, στο μυαλό του το ίδιο. Η ζωή του είχε ανατραπεί ανεπιστρεπτί. Όσα του είπε ο Πασκάρ τα γυροφέρνει στο μυαλό του ξανά και ξανά, σκέφτεται, αμφιβάλλει, αρνείται, προσπαθεί να ξεχάσει, ξαναθυμάται.
Τα βήματά του τον οδηγούν μετά από πολλή περίσκεψη στο ογκολογικό παίδων, όπου διαπιστώνει πόσες τραγικές ιστορίες κρύβουν οι διάδρομοι ενός τέτοιου νοσοκομείου! Πόνος, απαισιοδοξία, μελαγχολία, διαρκής μάχη με κάτι αναπόφευκτο και κάπου αμυδρά ένα φως, σαν το χαμόγελο της μικρής ηρωίδας.
Η μικρή Μαντλίν πάσχει από καρκίνο αλλά δεν πτοείται, αντίθετα, μοιράζει χαμόγελα και αισιοδοξία στους ανθρώπους γύρω της και κλέβει την καρδιά του Σέριμαν. «Γεια σου, κύριε τρεις τρίχες», του λέει, «γεια σου μηδέν τρίχες» της απαντά! Αστειεύονται μεταξύ τους, περνάνε ευχάριστα μαζί. Τραγικοκωμικά περιστατικά.
Μεγάλη συγκίνηση διακατέχει τον αναγνώστη λόγω της υγείας του παιδιού, με τον φόβο ότι η Μαντλίν θα πεθάνει γρήγορα. Μέρα με τη μέρα πλησιάζουμε στην πιο κρίσιμη στιγμή της ζωής της Μαντλίν και η αγωνία κορυφώνεται. Κι όλα αυτά διαδραματίζονται στις γιορτές των Χριστουγέννων…
Τι θα κάνει ο κύριος Σέριμαν;
Θα τη σώσει;
Γίνονται σήμερα θαύματα;
Ένας μοναχικός και μονόχνοτος άνθρωπος, θα ενδιαφερόταν ποτέ να σώσει τη ζωή κάποιου;
Τα παράξενα Χριστούγεννα του κυρίου Σέριμαν είναι μια συγκινητική, συγκλονιστική και ανατρεπτική ιστορία. Βιβλίο πολλαπλών επιπέδων και πολλών βαθύτερων αναγνώσεων. Ένα βιβλίο που θα σας ταξιδέψει στα όμορφα μονοπάτια της φιλίας, της αλληλεγγύης, της ελπίδας, της πίστης, της θέλησης για ζωή. Μια ασυνήθιστη ιστορία, ένα σύγχρονο παραμύθι για τη ζωή, το θάνατο και προπαντός την ελπίδα.
Ο κόσμος των ενηλίκων, είναι άραγε ένα σκοτεινό παραμύθι;
Ο κόσμος των παιδιών τι είναι;
Τι είναι όλη αυτή η «σκοτεινιά»;
Με τα παιδιά δεν επιτρέπεται να είμαστε σκοτεινοί. Πρέπει να τους δίνουμε πάντα ελπίδα και όραμα. Στους μεγάλους μπορούμε να πούμε οτιδήποτε. Δεν κρύβουμε την αλήθεια, αλλά δίνουμε την ελπίδα.
Εδώ έχουμε ένα παιδικό βιβλίο-νουβέλα που διαβάζεται και από μεγάλους. Δεν μπορεί κάθε γιαγιά ή κάθε θεία να γράψει ένα παιδικό βιβλίο. Πρέπει να ξέρεις σε ποια ηλικία απευθύνεσαι, τι λεξιλόγιο έχει αυτή η ηλικία, τι μπορεί να προσλάβει το παιδί. Για όλα μπορείς να μιλήσεις, αλλά πρέπει να βρεις τον τρόπο. Η αμφιδέξια ικανότητα του Δημήτρη Μαμαλούκα δείχνει αυτή τη ματιά που κοιτάζει τον κόσμο από μια άλλη κατεύθυνση, μια άλλη οπτική, που χρειάζεται να έχει ένας πετυχημένος συγγραφέας.
Η πλοκή της νουβέλας εκτυλίσσεται με γρήγορο ρυθμό, ο λόγος είναι ασθματικός και απροσποίητος, έξοχες εικόνες, συναισθηματικοί αναβαθμοί ενώ οι διάλογοι έχουν κρίσιμο ρόλο στην ροή της αφήγησης. Ο συγγραφέας κατέχει άριστα τα εκφραστικά του μέσα και αξιοποιεί την ελληνική γλώσσα στην άπλετη διαχρονική πλαστική μουσικότητά της. Ο Δημήτρης Μαμαλούκας έχει επιτύχει να φιλοτεχνήσει μία ιδιόλεκτο απλή, καθημερινή, ευπρόσιτη, δίχως νεολογισμούς και διανοουμενίστικες ακροβασίες, αλλά με την ευθυβολία του κατασταλαγμένου κοινωνούμενου νοήματος. Η σοφία του είναι εφαρμοσμένη εύστοχα, χρήσιμη και αξιοποιήσιμη από ένα ιδιαίτερα ευρύ κοινό. Το target group αυτής της λογοτεχνικής ευωχίας είναι τόσο διευρυμένο που –θεωρητικά– καλύπτει όλο το φάσμα του αναγνωστικού κοινού.
Το τέλος της αφήγησης είναι ανατρεπτικό ή απρόσμενο, ενώ συγκινεί με την απλότητα, τη συναισθηματικότητα και τον στοχασμό του. Είναι, λοιπόν, ένα άξιο κλείσιμο, όχι μόνο γιατί μπορεί να αιφνιδιάσει τον αναγνώστη, αλλά κυρίως γιατί έχει τη δύναμη να τον συγκινήσει. Στην άκρη σχεδόν κάθε κειμένου υπάρχει ένα κρυφό ή φανερό δάκρυ...
Και έχει το βιβλίο αυτό το τέλος, το οποίο είναι σκληρό, αλλά και ένα μη τέλος συγχρόνως...
Ένα εξαιρετικό βιβλίο που μεταμορφώνει τον εσωτερικό κόσμο του μικρού ή του μεγάλου αναγνώστη φυτεύοντας στην ψυχή του βολβούς ομορφιάς, αθωότητας, περίσκεψης και αναζήτησης... Που ξεσηκώνει μέσα του τις πιο οξυδερκείς δυνάμεις, με λέξεις, ήχους, χρώματα, εικόνες, συνθέσεις, σιωπές...
Τα παράξενα Χριστούγεννα του κυρίου Σέριμαν είναι ένα βιβλίο που μας βοηθάει να κατανοήσουμε λίγο καλύτερα την εποχή την οποία ζούμε, να ταυτιστούμε με τη μοναξιά, την ρουτίνα, την εγκατάλειψη, την εσωτερικότητα, την απόγνωση, την αθωότητα και τις αγωνίες που βιώνει ο πρωταγωνιστής του αλλά κυρίως να προβληματιστούμε, για τα «χαμόγελα» που εισπράττουμε και μοιράζουμε καθημερινά. Μια όμορφη ιστορία γεμάτη λάθη και σκληρές αλήθειες που μοιάζουν πολύ, μα πολύ, με τις δικές μας.
Το να συγκινείς και να προβληματίζεις, να δημιουργείς ζωντάνια και ζωή με τόσο λίγα, αυτό λέγεται ωριμότητα και ταλέντο.
Μπράβο Δημήτρη Μαμαλούκα.
Επιμέλεια - διορθώσεις: Τζένη Κουκίδου
Το βιβλίο του Δημήτρη Μαμαλούκα Τα παράξενα Χριστούγεννα του κυρίου Σέριμαν κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Μονόκλ.
Ο Δημήτρης Μαμαλούκας γεννήθηκε το 1968 στην Αθήνα όπου και κατοικεί. Είναι πεζογράφος και μεταφραστής. Έχει γράψει δεκαοκτώ μυθιστορήματα, δέκα για ενήλικες και οχτώ για παιδιά. Ανάμεσα σ' αυτά, τα αστυνομικά Ο μεγάλος θάνατος του Βοτανικού, Η χαμένη βιβλιοθήκη του Δημητρίου Μόστρα (υποψήφιο για το Βραβείο Αναγνωστών ΕΚΕΒΙ - ΕΡΤ 2007), Η μοναξιά της ασφάλτου, Ο κρυφός πυρήνας των Ερυθρών Ταξιαρχιών [εκδόσεις Κέδρος, Βραβείο μυθιστορήματος του περιοδικού «Ο αναγνώστης» 2017, μεταφράστηκε στα τουρκικά], Τα πτώματα δεν πληρώνουν [εκδόσεις Κέδρος], Σκότωσε σαν τον Στίβεν Κινγκ [εκδόσεις Κέδρος] καθώς και τα μυθιστορήματα Κοπέλα που σε λένε Φίνι (μεταφράστηκε στα τουρκικά) και Κράτα μου το χέρι. Το πρώτο του βιβλίο Όσο υπάρχει αλκοόλ υπάρχει ελπίδα μεταφέρθηκε στη μεγάλη οθόνη ενώ διηγήματά του έχουν συμπεριληφθεί σε πολλές ανθολογίες. Από τις εκδόσεις Κέδρος κυκλοφορούν επίσης τα τέσσερα βιβλία της αστυνομικής σειράς για παιδιά Οι 4 ξεχωριστοί ντετέκτιβ: Η μεγάλη ληστεία της χρηματαποστολής (υποψήφιο για το Βραβείο παιδικού βιβλίου του περιοδικού «Ο αναγνώστης» 2017), Η απαγωγή του τραπεζίτη Ο’ Μπράιαν, Τα πλαστά χαρτονομίσματα και Το Αγκμαράλο.
