Όταν ανεβαίνει ένα έργο της Χρύσας Σπηλιώτη στο θέατρο, δεν το σκέφτεσαι καν, απλά πηγαίνεις να το δεις. Η αδικοχαμένη Χρύσα Σπηλιώτη –πέθανε στην τραγωδία στο Μάτι το 2018– υπήρξε ηθοποιός, θεατρική συγγραφέας και σεναριογράφος. Ανάμεσα στα θεατρικά της έργα συγκαταλέγονται τα: Ποιος ανακάλυψε την Αμερική, Σκωτσέζικο ντους, Με διαφορά στήθους, Ποιος κοιμάται απόψε, Το μάτι της τίγρης, Φως και νερό κ.λπ. Τα έργα της έχουν μεταφραστεί και παιχτεί σε διάφορα μέρη στον κόσμο, όπως στη Νέα Υόρκη, στο Λονδίνο, στην Πολωνία, στην Κροατία και στην Ολλανδία.
Το έργο της Φωτιά και νερό έχει μεταφραστεί στα αγγλικά και έχει ανέβει στο θέατρο Tristan Bates στην Αγγλία. Στην Ελλάδα παίχτηκε πρώτη φορά το 2007 σε σκηνοθεσία Άσπας Τομπούλη. Πέρυσι ανέβηκε στο θέατρο Μικρό Γκλόρια σε σκηνοθεσία Αυγουστίνου Ρεμούνδου. Φέτος παίζεται στην σκηνή του θεάτρου Άβατον στον Κεραμεικό. Αυτή είναι και η παράσταση που είδα εγώ.
Σε μια πόλη της Ευρώπης, που θα μπορούσε να είναι η Αθήνα, σε ένα φτωχικό σπίτι, ζουν μαζί ο Ιρακινός Σαΐντ και η Ιρανή Χαγιάτ. Και οι δύο μετανάστες, προσπαθούν να επιβιώσουν σε μια νέα πατρίδα, σε μια νέα πραγματικότητα. Πίσω στις πατρίδες τους έχουν αφήσει την ίδια την ψυχή τους και μέσα από την σχέση τους βρίσκουν μια απειροελάχιστη γαλήνη. Μια μέρα ένας Ευρωπαίος άντρας –θα μπορούσε να ήταν Έλληνας– μπαίνει κατά λάθος στο σπίτι τους, ψάχνοντας ένα κατάστημα. Ο Σαΐντ κρατά όμηρο τον άντρα επί μια ολόκληρη εβδομάδα. Σε αυτό το διάστημα ο Σαΐντ, έχοντας βιώσει ρατσισμό, προσπαθεί να μάθει στον ξένο άντρα την αραβική ιστορία με απώτερο σκοπό να του αποδείξει ότι είναι το ίδιο πολιτισμένος –αν όχι και περισσότερο– από οποιονδήποτε Ευρωπαίο. Στη διάρκεια των ημερών, οι δύο άντρες ανακαλύπτουν ότι έχουν πολλά κοινά, παρά τις διαφορετικές καταβολές τους. Ένα από τα κοινά που έχουν είναι και η ερωτική έλξη που νιώθουν για την Ιρανή Χαγιάτ.
Είναι ένα έργο πολιτικό, κοινωνικό και βαθιά συγκινητικό. Την μια στιγμή τρομάζεις με το πάθος των ηρώων και την αμέσως επόμενη γελάς με τις παρεξηγήσεις που γίνονται άθελά τους. Δύο διαφορετικοί κόσμοι ενώνονται, σαν τη φωτιά και το νερό. Αλλά τελικά πόσο διαφορετικοί είναι αυτοί οι κόσμοι; Μήπως τελικά όλοι οι άνθρωποι θέλουν και αποζητούν τα ίδια πράγματα; Ένα παρελθόν, μια ιστορία, την αποδοχή από τους άλλους, ένα επάγγελμα για βιοπορισμό και μια αγκαλιά.
Η Χρύσα Σπηλιώτη έγραψε αυτό το έργο, έχοντας υπόψιν της την σύγχρονη εποχή μας, μια εποχή γεωπολιτικών αλλαγών, μετανάστευσης, θυμάτων πολέμων. Μοναχικοί άνθρωποι που αναγκάζονται να εγκαταλείψουν την πατρίδα τους αναζητώντας ένα καλύτερο και ασφαλέστερο μέλλον για αυτούς και τα παιδιά τους. Πόσο είναι έτοιμη να δεχτεί αυτούς τους ανθρώπους η Ευρώπη και να ξεβολευτεί; Ποιος είναι ο πολιτισμένος και ποιος όχι; Και εδώ γεννάται και το ερώτημα: πόσο είναι ευτυχισμένος ο δυτικός άνθρωπος; Τα τελευταία χρόνια δεν υπάρχει πόλεμος στα ευρωπαϊκά εδάφη και το επίπεδο της ζωής είναι σίγουρα υψηλότερο από αυτό των χωρών της Ασίας. Αυτό το γεγονός από μόνο του όμως, δεν συνεπάγεται ευτυχία.
Όλα αυτά και πολλά άλλα, ακούγονται σε αυτό το εξαιρετικό έργο, που είναι γεμάτο ανθρωπιά και ευαισθησία και οι τρεις ηθοποιοί καταφέρνουν να μας τα μεταδώσουν μέσα από τρεις ολοκληρωμένες και καλές ερμηνείες. Στον ρόλο του Σαΐντ ο Δημήτρης Γεωργαλάς μάς δίνει έναν αγριεμένο αλλά και συμπονετικό Σαΐντ, έναν ήρωα που έχει βιώσει την τραγωδία χάνοντας την οικογένειά του από βομβαρδισμό, έναν ήρωα που προσπαθεί να βρει νόημα στη ζωή του και που βρίσκει παρηγοριά στην ιστορία του τόπου του. Η Έλενα Τυρέα είναι η Χαγιάτ, χαρίζει στην ηρωίδα της μια σοφία, μια πραότητα, μια θηλυκή ματιά των πραγμάτων και αποτελεί, άθελά της, το μήλον της Έριδος. Τέλος ο Αυγουστίνος Ρεμούνδος –ο οποίος έχει αναλάβει και την σκηνοθεσία της παράστασης– είναι ο Ευρωπαίος. Αρχικά εμφανίζεται ως ένας λίγο αφελής και απολιτίκ χαρακτήρας. Όσο περνά η ώρα όμως ανακαλύπτουμε έναν βασανισμένο άνθρωπο που κρύβει πίσω από το χαμόγελο, πικρές αλήθειες.
Επιμέλεια - διορθώσεις: Τζένη Κουκίδου
Συντελεστές:
Συγγραφέας: Χρύσα Σπηλιώτη
Σκηνοθεσία: Αυγουστίνος Ρεμούνδος
Πρωτότυπη μουσική: Νικόλας Καρίμαλης Razastarr
Σχεδιασμός κοστουμιών/σκηνικών: Τόνια Αβδελοπούλου
Σχεδιασμός Video - Αφίσας: Goran Gagic
Επιμέλεια κίνησης: Αναστασία Γεωργαλά
Σχεδιασμός φωτισμών - Βοηθός σκηνοθέτη: Γιέλενα Γκάγκιτς
Σύμβουλοι αραβικής κουλτούρας και γλώσσας: Πέρσα Κουμούτση/ Ρόνι Μπου Σάμπα
Σύμβουλος ιρανικής κουλτούρας και γλώσσας: Bettya Saleh
Φωτογραφίες: Παναγιώτης Ανδριόπουλος
Διεύθυνση παραγωγής: Χριστίνα Σιώμου
Εκτέλεση παραγωγής: ΜΑΝΤΑΜ ΣΑΡΔΑΜ
Επικοινωνία: Καλλιτεχνική Εταιρεία CALD/ Le Canard qui Parle
Παίζουν: Δημήτρης Γεωργαλάς, Αυγουστίνος Ρεμούνδος, Έλενα Τυρέα