Η αγαπημένη συγγραφέας των best sellers, Η αγριλιά και Το νετλέτι, βασισμένα και τα δύο σε πραγματικά γεγονότα, μας χαρίζει γι' ακόμα μία φορά μια δυνατή, συγκινητική και αληθινή ιστορία. Πρόκειται για την Αρχόντισσα του Ακρωτηρίου, που σκιαγραφεί με τη ζωντάνια της πένας της η πολυγραφότατη Ζοέλ Λοπινό.
Το βιβλίο αποτελεί στην ουσία κατάθεση ψυχής του δυναμισμού και του ηρωισμού μιας ανυπόταχτης στα κοινωνικά στερεότυπα γυναίκας, που έζησε και μεγαλούργησε σε ένα φτωχικό χωριό του Ακρωτηρίου της Κρήτης, το Χορδάκι, στα τέλη του 19ου αιώνα ως τα μέσα του 20ού.
Μιας γυναίκας που ταξίδεψε πολύ, αγαπήθηκε πολύ και αγάπησε το ίδιο δυνατά. Μιας εργατικής, ακούραστης και αδάμαστης Κρητικιάς, που έβαλε τα όνειρά της να την οδηγήσουν εκεί που επιθυμεί η αλήθεια της καρδιάς, σε μια εποχή που κάθε γυναίκα σιωπούσε. Μιας στοργικής μάνας, όχι μόνο για τα δικά της παιδιά, αλλά για όλα τα πονεμένα ορφανά της Κρήτης. Παράδειγμα μητέρας, αδελφής, συζύγου μα πάνω απ' όλα, παράδειγμα του μεγαλείου μιας φωτεινής ψυχής, όταν σ' αυτήν ενυπάρχουν η ενσυναίσθηση, η καλλιέργεια του πνεύματος και η αγάπη.
Το νήμα της αφήγησης, ξετυλίγεται μεθοδικά και αριστοτεχνικά, με τη γέννηση της Κατερίνης στο φτωχικό Χορδάκι (πρώτο κεφάλαιο – 1874), την επιστροφή της στην πατρίδα από την Αλεξάνδρεια (δεύτερο κεφάλαιο – 1909), ενώ σε κάθε κεφάλαιο παρακολουθούμε με αμέριστο ενδιαφέρον την εξέλιξη του ταραχώδους, συναρπαστικού βίου της.
Μαθαίνουμε πως, χάρη στο μαγικό ραβδί της μοίρας και στην ευσπλαχνία της θείας του, το μικρό αγρίμι, ορφανό από μητέρα, φεύγει από το χωριό και μαθαίνει γαλλικά και τρόπους ως βοηθός της, στο μαγειρείο του γαλλικού προξενείου των Χανίων.
Μετέπειτα, νεαρή, δεκαπεντάχρονη κοπέλα, αποχωρίζεται αναγκαστικά την οικία του Γάλλου προξένου όταν εκείνος αντικαθίσταται και ταξιδεύει προς την Αλεξάνδρεια, για να εργαστεί ως καμαριέρα σε ένα σπίτι ευκατάστατων Ελλήνων. Εκεί η ηρωίδα μας, στην κυριολεξία, μεταμορφώνεται. Βρίσκει το πραγματικό νόημα της ύπαρξής της στην τέχνη της υφαντικής και του ραψίματος. Και παρόλο που δεν μαθαίνει γραφή και ανάγνωση (προνόμιο μόνο των πλουσίων) το ταλέντο της αυτό θα τη βοηθήσει να βιοποριστεί όταν, μ' ένα τέχνασμα πάλι της μοίρας, θα ξανάρθει στα πάτρια εδάφη. Γιατί η ζωή σχεδιάζει περίεργα τερτίπια για την ηρωίδα – όπως για κάθε έναν από εμάς. Εκείνη όμως δεν λιποψυχά, ούτε φοβάται μπρος στο αναπάντεχο. Επιστρέφει δυναμικά στο χωριό μετά το κάλεσμα του αδελφού-κηδεμόνα παρά τη θέλησή της, αποφασισμένη να διαφεντέψει η ίδια τον εαυτό της.
Δύσκολοι πραγματικά οι καιροί για μια γυναίκα στην τότε ανδροκρατούμενη κοινωνία της Κρήτης και όχι μόνο! Πώς θα καταφέρει άραγε η Κατερίνη, να ορθώσει το ανάστημά της μπρος στους άγραφους πατριαρχικούς κώδικες; Με τι θ' αντιπαλέψει, ποιος θα της σταθεί και με τι κόστος; Και ο έρωτας; Τι ρόλο θ' αναλάβει να παίξει στη ζωή της;
Πολλά τα ερωτήματα, μα οι απαντήσεις κρύβονται όλες μες στις σελίδες του γοητευτικού αυτού μυθιστορήματος. Η ηρωίδα, με τη θαρραλέα στάση της, μάχεται ενάντια σε κάθε αντιξοότητα, για έναν καλύτερο κόσμο. Η γυναικεία της φύση, άρρηκτα συνδεδεμένη με τις ρίζες της προγονικής γης, μετουσιώνεται σε σοφία, ελπίδα, δύναμη και βοήθεια για όλους τους κατατρεγμένους.
Αν και η ιστορία διαδραματίζεται στο μακρινό παρελθόν υπό πατριαρχικό καθεστώς και σε δυσοίωνες για την Ελλάδα συνθήκες, εντούτοις, η Κατερίνη αποτελεί ένα αξιοθαύμαστο πρότυπο για τις γυναίκες στο σήμερα.
Με την πυγμή, το θάρρος, τις ανοιχτόμυαλες αντιλήψεις, την αποφασιστικότητα και την προσήλωση στον στόχο... Υπάρχει κάτι καλύτερο από το να ταυτιστεί κάθε γυναίκα μαζί της;
Στις σύγχρονες «πολιτισμένες» κοινωνίες, που επικρατούν ο ατομικισμός, η αδιαφορία για τον πλησίον, οι ολοένα και αυξανόμενες γυναικοκτονίες, ο φόβος και η βία, φωτεινές εξαιρέσεις σαν την Κατερίνη μάς δείχνουν τρανταχτά τον δρόμο προς το φως. Ας μην τις αγνοούμε και ας τις ακολουθήσουμε. Ας επιτρέψουμε η φωνή τους να γίνει και δική μας φωνή. Ας αγκαλιάσουμε κάθε αχτίδα φωτός στη ζωή μας. Ίσως τότε, ανθίσει και η αγάπη...
Επιμέλεια - διορθώσεις: Τζένη Κουκίδου
Το μυθιστόρημα Η αρχόντισσα του Ακρωτηρίου της Ζοέλ Λοπινό κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Μίνωας.
