Οι «Ζωγραφικές οπτικές συνάφειες» του Κώστα Ευαγγελάτου

Κάτω από τον τίτλο Ζωγραφικές οπτικές συνάφειες, ο Κώστας Ευαγγελάτος παραθέτει σειραϊκές ενότητες έργων του, φιλοτεχνημένες κυρίως μετά το 2013, μέσω των οποίων γίνεται διακριτή η αλληλουχία στοιχείων που παρατίθενται, κατά περίπτωση, με έντεχνο τρόπο.

Η επιλογή (μορφών) προσωπογραφιών με περιγραμματική αποτύπωση, κατά μέτωπο ή πλάγιο τρόπο, αναδυόμενων μέσα από θραύσματα αρχαίων αρχιτεκτονικών μελών, ατάκτως ερριμένων και μέσα σ' έναν πλούτο ατμοσφαιρικών στοιχείων, συνιστούν πεδία ερμηνευτικών οριζόντων, διεγείροντας τον φαντασιακό μας κόσμο να οδηγηθεί σε ατραπούς μιας εποχής καταλυτικής για την ιστορία και τον ελληνικό πολιτισμό.

Το, για δεκαετίες, καλλιεργημένο και ποικιλόσχημα δουλεμένο αντιληπτικό σύστημα του Ευαγγελάτου γύρω από την απεικόνιση μορφών, έχει γίνει η κινητήρια δύναμη για σχεδιαστικά σύνολα συμφειρμών, όπου άλλοτε το πρόσωπο και άλλοτε το σώμα, ως γραμμικά σύμβολα, ενσωματώνονται σε επιφάνειες έμπλεες από σχήματα συμβολισμών, όπως τα πολλά μικροσχηματισμένα βέλη, το Χ και πλήθος χρωματοσωματιδίων, συγκεφαλαιώνοντας το διάνυσμα της σκέψης, της φαντασίας και των οραματισμών του για το επέκεινα του γήινου και ορατού.

Οι επιμέρους σωματογραφικές του αυτές αναφορές, αναδυόμενες μέσα από τα ποικιλμένα πλέγματα των σημειολογικών του συμβόλων δείχνουν να αιωρούνται, να εμφαίνονται ή να κρύβονται, επιδιώκοντας να αποκαλυφθούν ως οι εν τη γενέσει πρωτόπλαστοι του ανθρώπινου είδους. Και σε άλλες περιπτώσεις, γραμμικές επίπεδες μορφές του, μονοδιάστατες και διαφανείς, δείχνουν να γίνονται ένα με τη φύση, καθώς το ανθογραφικό ανάπτυγμα, που τις περιβάλλει, γίνεται σύμβολο ενός αέναου κύκλου ζωής.

Για τον Ευαγγελάτο η ανθοφορία συνιστά και έναν επιπλέον παράγοντα έντονης παιδικής μνήμης από το οικείο περιβάλλον. Η δαντελωτή, αν και γραμμική, απεικόνισή τους, με τη στιγμογραφική τους πινελιά δημιουργεί την αυταπάτη του έξεργου, παραπέμποντας σε βελονιά ενός εργόχειρου δουλεμένου δεξιοτεχνικά στο χέρι.

Αφιερωματική για τα 200 χρόνια από την Ελληνική Επανάσταση και η σειρά του με τα επιτοίχια πανό, επιζωγραφισμένα υφάσματα, στοιχειοθετημένα πάνω στις βασικές εκφραστικές δομές του. Κάποια εκτέθηκαν το 2012 για πρώτη φορά στο Παρίσι, εμπλουτίστηκαν το 2017 και το 2021 ολοκληρώθηκαν.

Κάτω από τον ίδιο τίτλο, ο Ευαγγελάτος παραθέτει και σειρά έργων αφιερωμένη στην Παλαιστίνη. Πρόκειται για ένα θέμα που τον απασχολεί από το 1982 έως σήμερα.

Ο ιδιωματικός χαρακτήρας των εκφραστικών του πεδίων, που καταλαμβάνει το όλον κάθε ζωγραφικής του επιφάνειας, σε αποχρώσεις του κόκκινου και του πράσινου, ως επί το πλείστον, οδηγεί σε περιδιαβάσεις ανίχνευσης μιας κρυπτόμενης σημειολογίας, απ' όπου εκπορεύονται και συνάμα συμπορεύονται κόσμοι ορατοί και αόρατοι, ενεργοί και αδρανείς σε ρόλους που αναζητούν την αέναη ερμηνεία τους.

Έλλη Καπλάνη-Κοκκίνη

Ιστορικός, κριτικός τέχνης

Επιμέλεια - διορθώσεις: Τζένη Κουκίδου

Η ατομική έκθεση Ζωγραφικές οπτικές συνάφειες του Κώστα Ευαγγελάτου διοργανώθηκε τον Σεπτέμβριο του 2024, στο Βαφοπούλειο Πνευματικό Κέντρο Δήμου Θεσσαλονίκης.