Θα γίνουν όλα με τα μάτια ανοιχτά

Θα γίνουν όλα με τα μάτια ανοιχτά, Ευαγγελίας Τάτση

Θυμάστε τις Ακακίες στη σαβάνα; Ήταν το πρώτο εκδοτικό ταξίδι της Ευαγγελίας Τάτση, η πρώτη της εμφάνιση στην ποίηση που μάλιστα κατάφερε να μπει στη βραχεία λίστα του Βραβείου Γιάννης Βαρβέρης, το 2021, όπως είδαμε να αναφέρεται στο βιογραφικό της σημείωμα κατά την κυκλοφορία της δεύτερης ποιητικής της συλλογής, Φυτά εσωτερικού χώρου, η οποία τιμήθηκε με το Βραβείο ποίησης από την Εταιρεία Λογοτεχνών Θεσσαλονίκης, το 2022. Μία δημιουργός που γρήγορα έδειξε τη δύναμη της πένας της και πως τα έργα της «περνάνε» στον φιλαναγνώστη κερδίζοντας τις εντυπώσεις.

Φέτος, κυκλοφόρησε η τρίτη ποιητική συλλογή της κυρίας Τάτση Θα γίνουν όλα με τα μάτια ανοιχτά [όλα τα βιβλία κυκλοφόρησαν από τις εκδόσεις Βακχικόν] η οποία ήρθε να επιβεβαιώσει όλα τα παραπάνω όπως και να προχωρήσει τον ποιητικό της δρόμο.

Πρόκειται για μία συλλογή που εστιάζει πολύ στις λέξεις και το ποίημα. Το έργο της Των αφαιρέσεων, τμήμα του οποίου αναγράφεται και στο οπισθόφυλλο του βιβλίου, είναι ενδεικτικό. Θα μιλήσει ακόμα και για τα γράμματα του αλφάβητου μέσα από τους στίχους της, δείχνοντας μια εστίαση προς την αναζήτηση των γλωσσικών στοιχείων σε σχέση με την ποιητική διαδρομή ή, με άλλα λόγια, προς τη μελέτη της λειτουργίας της γλώσσας στον στίχο. Εκ παραλλήλου, εξετάζει τη δυναμική των λεκτικών στοιχείων, τη σημειολογία τους στη ζωή –πέρα από εκείνη στο ποίημα– σε αντιδιαστολή με εκείνη μέσα στο κείμενο και πώς ενδυναμώνουν ή αποδυναμώνουν (αλλά νομίζω κυρίως το πρώτο) το ένα το άλλο.
Εγώ, είναι μια λέξη που ψεύδεται.
Μιλά πολύ με χρώματα ή για χρώματα παρατηρώντας ότι κυριαρχεί το πράσινο, το κόκκινο και το μαύρο. Αυτό δεν το πετυχαίνει μόνο αναφορικά –π.χ. Να ανατείλω καταπράσινη θηλυκότητα– αλλά και υπογείως, έμμεσα, μέσω των περιγραφών της – π.χ. Τα χλωρά φύλλα και οι μίσχοι των λουλουδιών [...] χορταράκια στις άκρες των δρόμων.

Μιλά για μουσική και τραγούδι. Βάζει περισσότερη κίνηση έτσι, μια δράση [όχι ξεκάθαρη δράση, υποδόρια θα έλεγα, σαν υπονοούμενη αλλά όχι ορατή], αλλά και παλμό – ή μελωδία, ή απλά βαβούρα, αχό. Σε κάποιες περιπτώσεις εμπλουτίζει την αίσθηση (π.χ. Η μουσική των νεκρών παιδιών είναι κοινότυπη) ή, όπως στην περίπτωση του [Φλαμέγκο] δεν γίνεται καμία αναφορά σε κάτι χορευτικό ή τραγουδιστικό όμως η αναφορά και μόνο στον χορό προσφέρει το τέμπο στους στίχους που ακολουθούν, δίνει ρυθμικό ήχο ή μια ακουστική συνοδεία, σαν μουσικό χαλί.
Μιλώντας για τέμπο... Ξέρετε τι άλλο μπορεί να προσφέρει ρυθμική συνοδεία μαζί με ατμόσφαιρα; Η βροχή, που την «εκμεταλλεύεται» η ποιήτρια (και) κατ' αυτόν τον τρόπο.
Βρέχει και βρέχει μια ησυχία σήμερα.
Μιλά για χρόνο, δηλαδή για παρελθόν, παρόν και μέλλον, και συνεπακόλουθα για ζωή και θάνατο. Τα έργα που περιέχονται στο τμήμα Του παρελθόντος κουβαλάνε μια νοσταλγική διάθεση, παρ' όλες τις δυσκολίες που υπονοεί ή περιγράφει, καθώς οι εικόνες τους έρχονται από μια άλλη, περασμένη δεκαετία ενώ στο τμήμα της συλλογής Οι εικασίες Α' αναφέρεται στον χρόνο μας εδώ, τη γέννηση, τη ζωή...
Αγάπησα το ΙΙΙ στην ενότητα Του παρόντος όπου το έναυσμα της ποιητικής διαδρομής δόθηκε από το ατύχημα των Τεμπών με τη μετωπική σύγκρουση των δύο αμαξοστοιχιών που στοίχησε τη ζωή σε δεκάδες ανθρώπους μεταξύ των οποίων και σε πολλούς φοιτητές που χρησιμοποιούν ευρέως τα τρένα για τις μετακινήσεις τους. Κι αυτό το αναφέρω γιατί δεν γίνεται κάποια ανοιχτή αναφορά στο περιστατικό της ειδησεογραφίας, απ' όπου αντλήθηκε η έμπνευση αλλά υπονοείται καθώς διαβάζεις, προκύπτει από τις νοηματικές γραμμές· χωρίς να το λέει ξεκάθαρα το αφήνει έντεχνα να υπάρχει ανάμεσα στις αράδες.

Σημειώνω το φως. Εστιάζει περισσότερο από ποτέ στο φως και σε ό,τι αυτό συμβολίζει και σημαίνει. Εστιάζει και στα όνειρα όπως στις εστίες – κυριολεκτικές και μεταφορικές.
Τέλος, λατρεύω το VII της Αέναης δυνατότητας το οποίο θεωρώ ως το πιο αυτοπροσδιοριστικό της έργο έως σήμερα.
Κάθε φορά που γράφω έναν στίχο
σκαλίζω στην πέτρα τη μορφή μιας άλλης γυναίκας
Κι αφήνω στρατηγικά το αγαπημένο μου απόσπασμα για το τέλος για να μη νομίζει κανείς ότι έχει αφήσει παράμερα τον έρωτα. Με την αρχαιοελληνική του σημασία δεν θα μπορούσε, όπως δεν θα μπορούσε κανένας άλλος δημιουργός εκ των πραγμάτων, όμως γενικότερα δεν τον έχει αφήσει απ' έξω. Γιατί, στην τελική, από έρωτα ορμώμενοι λειτουργούμε όλοι.
Στον πρώτο έρωτα
αυτός που ερωτεύτηκες ποτέ δεν υπήρξε.
Στον τελευταίο
αυτός που δεν υπάρχει είσαι εσύ

ανάμεσα στις απουσίες ζουν τα σώματα.