Έθεσα στη Διονυσία Αδαμοπούλου κάποια ερωτήματα που μου προέκυψαν διαβάζοντας την ποιητική της συλλογή Τα χρώματα της μητρότητας, που κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Γραφή. Αρχικά, διαβάστε τι μου είπε εκείνη σχετικά με το βιβλίο, τη δημιουργία και τη σχέση της με την τέχνη και την ποιητική έκφραση και ακολούθως τις δικές μου εντυπώσεις.
Δεδομένου πως η καλλιτεχνία και συγκεκριμένα η ζωγραφική, κατέχει ένα μεγάλο κομμάτι της ζωής σας, θεωρείτε πως αυτό ήταν που σας συνέδεσε με τη συγγραφή; Η ποιητική έκφραση ήρθε να ολοκληρώσει το εικαστικό κομμάτι, να το συμπληρώσει ή κάτι άλλο; Ποια είναι η σχέση των δύο μορφών έκφρασης;
Διονυσία Αδαμοπούλου: Ως εικαστικός προσπαθώ να φτιάχνω εικόνες και το μέσο κάποιες φορές είναι η ζωγραφική. Νιώθω ότι και την ποίηση την αντιμετώπισα με αυτόν τον τρόπο ως ένα διαφορετικό μέσο για να φτιάξω εικόνες, καθώς και οι λέξεις έχουν αυτήν την ιδιότητα. Η αλήθεια είναι ότι συχνά με ρωτάνε με τι ξεκίνησα πρώτα στο πλαίσιο του βιβλίου και είναι γεγονός ότι το πρώτο έργο ήταν ζωγραφικό, αλλά μετέπειτα γεννήθηκε ένας διάλογος μεταξύ των δύο μορφών έκφρασης που με πήγε σε ανεξερεύνητα μονοπάτια. Λάτρεψα την ποίηση για την αμεσότητα και την ωμότητά της και μέσα από αυτή τη συνύπαρξη κατάλαβα ότι αυτό που πραγματικά με γοητεύει δεν είναι η ζωγραφική, αλλά η έκσταση της δημιουργίας. Έτσι, για μένα η ποίηση έρχεται συμπληρωματικά, αλλά και κάπως λυτρωτικά. Λένε ότι αν κάνεις το χόμπι σου επάγγελμα, πρέπει να βρεις ένα νέο χόμπι άλλωστε!
Πώς βιώνετε την εμπειρία της ανάγνωσης των έργων σας μετά από ένα χρονικό διάστημα, όταν αυτά έχουν τυπωθεί σε ένα βιβλίο και έχει περάσει καιρός από τη δημιουργία τους; Εξακολουθείτε να συμφωνείτε και να έχετε τον ίδιο ενθουσιασμό;
Δ.Α.: Τα «Χρώματα της μητρότητας» είναι ένας άκρως βιωματικό έργο. Πάντα θα μου προκαλεί μια συγκίνηση γιατί μου φέρνει στο μυαλό μνήμες από τις πρώτες μου στιγμές ως μητέρα. Παρ' όλα αυτά, προσπαθώ να αποστασιοποιούμαι από τα έργα μου. Αυτή η αποστασιοποίηση είναι για μένα ένας μηχανισμός άμυνας και απολύτως αναγκαία, καθώς είμαι ένας πολύ κλειστός άνθρωπος οπότε θα μου ήταν δύσκολο να δεχτώ διαφορετικά το ότι καταθέτω τις σκέψεις μου και τα βαθιά μου συναισθήματα στο κοινό. Όσον αφορά το κατά πόσο με ενθουσιάζουν καλλιτεχνικά, είναι επίσης κάτι που προσπαθώ να μην σκέφτομαι. Ξέρω ότι με τον καιρό η δουλειά μου θα ωριμάζει κι άλλο και ίσως με πάει σε άλλα μονοπάτια, αλλά δε θέλω όταν περνάει κάποιο διάστημα από τη δημιουργία να μπαίνω σε μια διαδικασία ακύρωσης των προηγούμενων έργων. Κάθε έργο οδηγεί στο επόμενο που γεννά ξανά τον ενθουσιασμό.
Έχετε διαφωνήσει ποτέ με τον εαυτό σας;
Δ.Α.: Όλοι δεν έχουμε μια εσωτερική φωνή που μας αμφισβητεί ώρες ώρες; Αυτό το λέω και reality check. Είναι υγιές και εποικοδομητικό.
Υπάρχει κάποιο έργο που να το ξεχωρίζετε και γιατί;
Δ.Α.: Το τελευταίο ποίημα του βιβλίου «Έβγαλες τη φωτογραφία» είναι το έργο που πάντα θα με συγκινεί όταν το διαβάζω, καθώς αποτυπώνει τον μεγαλύτερό μου φόβο μου, το αν το παιδί μου θα έχει αυτή τη γλυκιά εικόνα που έχει για μένα τώρα και μεγαλώνοντας. Παράλληλα, είναι το έργο που σηματοδοτεί τη στιγμή που αγκάλιασα πραγματικά την νέα μου ταυτότητα ως μητέρα.
Υπάρχουν στιγμές που σας πυροδοτούν βάζοντάς σας σε δημιουργική κίνηση;
Δ.Α.: Η ερώτηση θα έπρεπε να είναι αν υπάρχουν στιγμές που δεν βρίσκομαι σε δημιουργική κίνηση. Αστειεύομαι, φυσικά! Αλλά η αλήθεια είναι, συχνά νιώθω ότι έχω τόσες ιδέες που δεν θα φτάσει μια ζωή για να τις φέρω εις πέρας. Από ένα σημείο και μετά τα πάντα μπορεί να λειτουργήσουν ως δημιουργικό καύσιμο, μια συζήτηση, η επαφή με έργο κάποιου άλλου καλλιτέχνη, ένα βιβλίο. Αλλά συνήθως τα έργα μου έχουν αυτοαναφορικό χαρακτήρα.
Προσπαθώ κάθε μέρα να φτιάχνω έστω και κάτι μικρό. Παρ' όλα αυτά, δεν το κάνω μηχανικά. Μπορεί μια μέρα να μην κάνω τίποτα και μετά να γυρίσω από μια έκθεση που με ενέπνευσε και να γράψω 5 ποιήματα. Πιστεύω ακράδαντα ότι η δημιουργικότητα εξασκείται κι αν μάθει το μυαλό σου να δουλεύει με αυτόν τον τρόπο μετά δεν σταματά σε οποιοδήποτε τομέα κι αν εργάζεσαι ή με οποιοδήποτε καλλιτεχνικό μέσο κι αν εκφράζεσαι.
Κι αντίστοιχα, υπάρχουν στιγμές για τις οποίες δεν θα γράφατε ποτέ τίποτα;
Δ.Α.: Δεν θα το έλεγα αυτό. Πιστεύω ότι οποιοδήποτε βίωμά μου θα μπορούσε να λειτουργήσει ως υλικό για κάποια νέα δουλειά. Απλά συνήθως δεν γράφω για κάτι τη στιγμή που συμβαίνει. Όταν ωριμάσει κάτι μέσα μου το προσεγγίζω καλλιτεχνικά. Πιστεύω ότι για να ξεκινήσει ένα έργο χρειάζεται να δοθεί ο απαραίτητος χώρος. Έτσι και «Τα χρώματα της μητρότητας» ξεκίνησα να τα γράφω αφού είχαν ήδη περάσει τρία χρόνια που ήμουν μητέρα.
Αν έπρεπε να περιγράψετε τη συλλογή «Τα χρώματα της μητρότητας» με μία λέξη, ποια θα ήταν αυτή;
Δ.Α.: Μετάβαση. Όλο το θέμα της συλλογής είναι μια αναφορά σε μεταβατικά στάδια. Από την προσμονή του ερχομού ενός βρέφους στις πρώτες μέρες με το μωρό, από τις πρώτες στιγμές φροντίδας στην πολυπλοκότητα των συναισθημάτων της νηπιακής ηλικίας, από την κατάσταση της κούρασης στο συναίσθημα της χαράς και της πληρότητας... κάθε ποίημα είναι μια περιγραφή του κάθε σταδίου.
Θα συνεχίσετε ποιητικά την εκδοτική σας πορεία; Τι να περιμένουμε;
Δ.Α.: Αυτή τη στιγμή γράφω μια συλλογή που είναι σαν ημερολόγιο αναμνήσεων και κάποια παιδικά παραμύθια, αλλά δεν είμαι έτοιμη ακόμα να προχωρήσω σε έκδοση. Βρίσκονται σε ένα πιο εξερευνητικό στάδιο. Θα συμπεριληφθεί ένα ποίημά μου όμως σε ένα συλλογικό έργο με ποιήματα με τίτλο «Ξεφυλλίσματα».
Ποια είναι η γνώμη σας για τα βιβλία ποίησης που κυκλοφορούν στη χώρα μας; Έχετε αγαπημένους ποιητές;
Δ.Α.: Πιστεύω ότι η χώρα μας έχει μια πλούσια ιστορία στον τομέα της ποίσης και ένα πολύ ενδιαφέρον παρόν. Βρίσκω συχνά σύγχρονους ποιητές που με γοητεύουν με τα έργα τους και τη γραφή τους. Δεν ξέρω αν έχω αγαπημένους. Μπορώ όμως να ξεχωρίσω μερικούς που διάβασα πρόσφατα, όπως τον Τάσο Σαγρή, τον Δημήτρη Γκιούλο, την Ιουλίτα Ηλιοπούλου και άλλους.
Πρόκειται για όμορφο βιβλίο. Και λέω «βιβλίο» γιατί δεν είναι απλώς μία ποιητική συλλογή αλλά ούτε και ένα εικαστικό λεύκωμα, με τη στείρα έννοια των όρων. Είναι και τα δύο αυτά μαζί σε συνάρτηση. Σε αλληλοσύνδεση και αλληλεπίδραση. Οπότε και ο γενικός τίτλος έχει δύο όψεις: είναι και μεταφορικός –ένεκα της ποίησης– αλλά και κυριολεκτικός, μαζί.
Η κυρία Αδαμοπούλου βιώνει τη μητρότητα και καθώς ξεχειλίζει από συναισθήματα, εικόνες, ήχους, αρώματα... όλα μαζί, με την ιδιαιτερότητα του νέου κάθε φορά, του πρωτόφαντου, εκφράζεται με «όπλα» της το πινέλο και την πένα. Πρώτη φορά μαμά, πρώτο σκίρτημα, πρώτο φιλί, πρώτο χάδι, πρώτη αγωνία, πρώτο νοιάξιμο... Μια πληθώρα καινόφερτων εμπειριών που έρχονται να συγκλονίσουν τη ζωή (της) με τα πιο έντονα συναισθήματα.
Δεν είναι τυχαία τα έντονα χρώματα που χρησιμοποιεί στους πίνακές της. Κατ' εμέ συμβολίζουν την ένταση των συναισθημάτων και η παλέτα της –λαμπερά, βασικά χρώματα– συμβολίζει την καθαρότητά τους.
Φυσικά, οι γυναίκες αναγνώστριες έχουν/έχουμε ή θα βρούμε/βρίσκουμε πολλαπλά σημεία ταύτισης κι ενσυναίσθησης, όμως και οι άντρες θα μπορούσαν να «δουν» εδώ πώς βιώνεται η μητρότητα.
