Γυναικών

Γυναικών, Ελένης Γιαννάκη

Αξιόλογη συλλογή διηγημάτων της Ελένης Γιαννάκη, το βιβλίο της Γυναικών, που κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Άνω τελεία.

Στο προλογικό του σημείωμα ο Βασίλης Κατσικονούρης αναφέρει χαρακτηριστικά: Τι είναι ο συγγραφέας; Ένας περιπλανώμενος θραπευτής-μάστορας, ένας πλανόδιος φωτογράφος, γυρολόγος ανάμεσα στους ανθρώπους, να αφουγκράζεται αυτές τις λέξεις και τις ιστορίες τους, να μπαίνει στο ζόρι τους και να τις συναρμόζει... Αυτές ακριβώς τις ιδιότητες φέρεται να έχει και η κυρία Γιαννάκη που υπογράφει τις δεκατέσσερις ιστορίες της συλλογής. Κι επιπλέον, όταν ο ίδιος συνεχίζει παρακάτω, αναφερόμενος στις ηρωίδες των διηγημάτων: Γυναίκες που [...] μόνο τα όνειρά τους κάψανε και τα δάχτυλά τους στις χλωρίνες, λάθρα διαβιώντας και επιβιώνοντας στους διαδρόμους και τους παραδρόμους ενός πατριαρχικού λαβυρίνθου απ' όπου δεν βγήκαν ποτέ, μας δίνει σε μία πρόταση την περίληψη-κοινή θεματική όλων των περιεχομένων όπως και τη γενική εικόνα των ζητημάτων που θίγονται, των προβλημάτων και των θέσεων αυτών των γυναικών.

Η συγγραφέας στο δικό της σημείωμα αναφέρει πως η θεατρική ομάδα ΤΑΡΙΑ έδωσε πνοή στις ιστορίες των Γυναικών με την ομώνυμη παράσταση, ένα στοιχείο που, στο πλαίσιο αυτής της παρουσίασης, μπορεί να είναι πλεονάζων, όμως αυτό το στοιχείο δείχνει την παραστατικότητα των αφηγήσεων και τη διαπεραστικότητά τους.

Η Ελένη Γιαννάκη δομεί εικόνες με ευκολία, με ανάγλυφο το συναίσθημα και τη συνθήκη της, μεταφέρει εύγλωττα όλα τα επιμέρους στοιχεία: ψυχολογικό υπόβαθρο, κοινωνικό υπόβαθρο, χαρακτήρα, πρόβλημα κ.ο.κ. για κάθε μία από τις ηρωίδες της, ακόμα και για τις δευτεραγωνίστριές της!
Διαβάζοντας, γνωρίζουμε γυναίκες που ήδη ξέρουμε –αν δεν είμαστε εμείς οι ίδιες μία ή κάποιες από αυτές– δηλαδή οικεία πρόσωπα που ζουν στα σπίτια μας, στην πολυκατοικία, τη γειτονιά, την πόλη μας και μάλιστα, αν και σύντομη η έκταση, βλέπουμε ακόμα και τον πυρήνα τους.
Γνωρίζουμε τη Βαρβάρα, την ξεχασιάρα θεία που θα κάνει μια πολύ πολύ καθοριστική γκάφα, την Ρένα σε μια ειρωνική ιστορία θανατηφόρου τροχαίου, τη Φανή που αποτελεί το σύμβολο της εφηβείας, του πρώτου έρωτα, του πρώτου αγγίγματος, της πρώτης ένδειξης ότι μεγάλωσες/μεγαλώνεις... τη Βάσω της βιοπάλης, τη Λίτσα της άνοιας, τη πλημμυροπαθή Τασία, τη σεξοβόμβα Τζένη που, αν και είναι αντικείμενο ζήλιας για τα κορίτσια και σύμβολο φαντασίωσης για τα αγόρια, έχει μια θλιβερή κατάληξη... το άδικο τέλος της Ελένης σε ένα άκρως φορτισμένο και συγκινητικό δράμα, το πένθος της Δέσποινας και όλες οι άλλες.

Όλες αυτές οι γυναίκες ζουν δίπλα μας, όπως και όσα περνάνε, κι έτσι η ταύτιση –λίγο ή πολύ– είναι μοιραία. Κι εξάλλου, ποιος είναι εκείνος που δεν έχει βιώσει μια τέτοια κατάσταση, έστω μια φορά, στο σπίτι ή στο περιβάλλον του; Ποιος είναι αυτός που δεν γνωρίζει από δυσκολίες ή και χαμένες ζωές; Ή ανολοκλήρωτες; Ή ξεχασμένες;
Οι περισσότεροι θα βρουν πολλά σημεία να ακουμπήσουν –τρόπον τινά– τα δικά τους βιώματα, καημούς και προβλήματα. Κι αυτό είναι κάτι που κερδίζει το στοίχημα σε ένα λογοτεχνικό έργο, τόσο για τον/τη δημιουργό όσο και για τον αναγνώστη του. Στο προκείμενο, είναι και η δύναμη ζωής που διαπερνά τις ιστορίες· μια υφή που εμπλουτίζει τα χρώματα της παλέτας της συγγραφέως προσφέροντας στο αποτύπωμά τους και στο σύνολο.