Όποια κι αν είναι η σχέση μας με την πρώτη εκδοτική εμφάνιση των δημιουργικών ανθρώπων –ένας λόγος παραπάνω όταν αυτή αφορά την ποίηση που, όσο να πεις, είναι πιο εσωτερική η αποτύπωση– είναι πάντα γόνιμο να μπαίνουμε στη διαδικασία να γνωρίζουμε τις «φωνές» τους· χώρια που είναι πολλές εκείνες οι φορές που, ανάμεσα σε πρωτόλεια έργα, έχω βρει εξαιρετικές πένες. Πρόσφατα κυκλοφόρησαν, από τις εκδόσεις Βακχικόν, τρεις συλλογές πρωτόφαντων ποιητών που αξίζουν την προσοχή μας για ποικίλους λόγους.
Οι Περιγραφές του Γιάννη Κοτζαμπάση είναι μία συλλογή όπου η εντύπωση της στιγμής αποτυπώνεται σαν μια εικόνα παγιωμένη στον χρόνο, λες και θέλουμε να ταξιδέψει στους αιώνες συναντώντας αναγνώστες προκειμένου να τους μεταφέρει το μήνυμά της, όπως μία φωτογραφία. Εννοιολογικά όμως δεν έχουμε αυτό που θα χαρακτηρίζαμε ως αφηγήσεις στιγμών ή αφηγήσεις ιστοριών. Οπότε, καταλαβαίνετε την αντίφαση με τον γενικό τίτλο του βιβλίου Περιγραφές. Αυτό που έχουμε εδώ είναι εντυπώσεις, συναισθήματα, ατμόσφαιρες κ.ο.κ. από διαφορετικές, ποικίλες περιπτώσεις που αποτέλεσαν πηγή έμπνευσης για τον δημιουργό. Κυριαρχεί το αστικό τοπίο, η πόλη ή οι πόλεις –ποιος να μπορεί να πει με σιγουριά;– και το ανθρωποκεντρικό στοιχείο. Ο κύριος Κοτζαμπάσης (μάλλον) είναι ένας πολύ καλός παρατηρητής του κόσμου ή και ένας ενσυναισθηματικός τύπος που αφουγκράζεται τις οντότητες και το περιβάλλον τριγύρω του. Κι ύστερα μεταδίδει αυτό που νιώθει εκεί – όπου κι αν βρίσκεται το «εκεί»: έξω, δίπλα ή μέσα του.
Η αναπαράσταση μπλέχτηκε, έγινε ασφυκτική αγκαλιά / γνώμες σαν περιτύλιγμα / Εικόνας και χρόνος, απλός θόρυβος
Ως υστερόγραφο αναφέρω την παρατήρηση που κάνω σε σχέση με τον χρόνο: τη σημασία που του δίνει, τις αναφορές που κάνει, τις άμεσες και έμμεσες προβολές του.
Η Μαρία Παπούλα, πάλι, στη συλλογή της Μήτερ ημών είναι περιγραφική και στέκεται σε γεγονότα της τρέχουσας επικαιρότητας ή πυροδοτείται από αυτά. Η ειδησεογραφία κατέχει ένα μεγάλο κομμάτι της προσοχής της χωρίς αυτό να σημαίνει ότι της ξεφεύγει το πιο κοντινό, οικογενειακό περιβάλλον της, ο οίκος της και ο εαυτός της. Το πώς βιώνει καταστάσεις, πράγματα... τη ζωή. Κι όταν αποφασίζει να «παίξει» με τις λέξεις και τις έννοιες, όπως στο Άζωτο, μού αρέσει ακόμα περισσότερο.
Μου θυμίζεις το άζωτο. / Άχρωμο, άοσμο, άγευστο, αδρανές. / Είσαι το άλφα το στερητικό και η ζωή που του λείπει.
Ο Δημήτρης Ευθυμίου στην Ψυχή σιωπής, θα τολμήσω να πω, είναι αυτό που θα παίρναμε αν ενώναμε τις δύο πένες που προηγήθηκαν με την προσθήκη κάποιων ομοιοκαταλήξεων, που ο συγκεκριμένος αγαπά περισσότερο. Φυσικά αυτό που λέω δεν ανάγεται στην μεγαλύτερη εμπειρία ζωής που κατέχει ο κύριος Ευθυμίου έναντι των άλλων δύο. Καθόλου. Είναι θέμα ποιητικού ύφους ή στιλ ή, ακόμα ακόμα, εκφραστικότητας. Δρόμος, χρόνος, απώλεια, μνήμη είναι οι κεντρικοί άξονες πάνω στους οποίους, ή σε συσχετισμό με αυτούς, γράφονται οι στίχοι. Μία πλούσια συλλογή που αφήνει το δικό της αποτύπωμα μέσα από μία επίπλαστη απλότητα.
μες στον καπνό και τη βουή / μια χαραμάδα ανοίγει στην ψυχή, / ροκ μουσική να μπει να τη χαϊδέψει