Καθώς η New Star εξακολουθεί να μας προσφέρει κλασικές ταινίες εποχής σε νέα ψηφιακή 4Κ αποκατάσταση έχουμε την ευκαιρία να δούμε ή να ξαναδούμε αυτά τα διαμάντια του παγκόσμιου κινηματογράφου. Από τις 15 Αυγούστου 2024, και μετά τον Κλέφτη ποδηλάτων του ίδιου δημιουργού, μπορούμε να παρακολουθήσουμε το Θαύμα στο Μιλάνο του Βιτόριο Ντε Σίκα, πατέρα του ιταλικού νεορεαλισμού, σε διανομή New Star.
Μ' αυτή την ταινία με συνδέει ένας βαθύτατος συναισθηματικός δεσμός.Βιτόριο Ντε Σίκα
Το ονειρικό παραμύθι του Ντε Σίκα, που ενέπνευσε κι άλλους δημιουργούς και τιμήθηκε με τον Χρυσό Φοίνικα στο Φεστιβάλ Καννών, συνεχίζει να έχει επιρροή σε παγκόσμιο επίπεδο καθώς απεικονίζει την πάλη της εργατικής τάξης έναντι σε κάθε σκληρή πραγματικότητα.
Miracolo a MilanoΣκηνοθεσία, παραγωγή: Βιτόριο Ντε ΣίκαΣενάριο: Τσέζαρε Ζαβατίνι, Βιτότιο Ντε Σίκα, Σούσο Ντ' ΑμίκοΦωτογραφία: Γκ. Ρ. ΆλντοΜουσική: Αλεσάντρο ΣικονίνιΜοντάζ: Εράλντο Ντα ΡόμαΠαίζουν: Φραντσέσκο Γκολισάνο, Έμα Γκραμάτικα, Πάολο Στόπα, Γκουλιέλμο Μπαρνάμπο, Άνα Καρένα, Μπρουνέλα Μπόβο, Άλμπα ΑρνόβαΙταλία, 1951ΑσπρόμαυρηΔιάρκεια: 100'
Η γριά Λολότα μεγαλώνει ένα παιδί που βρήκε σε έναν λαχανόκηπο, τον Τοτό, όμως μετά τον θάνατό της αυτός θα οδηγηθεί σε ένα ορφανοτροφείο από το οποίο θα βγει μετά από αρκετά χρόνια. Ως άπορος νέος, θα καταλήξει σε μια παραγκούπολη φιλοξενούμενος ενός άστεγου άντρα, σε κάποια περιφέρεια του Μιλάνου. Ο Τοτό κερδίζει τους ανθρώπους εκεί με την καλοσύνη και την αθώα του ψυχή και τελικά τους πείθει να δράσουν προκειμένου να βελτιώσουν τις συνθήκες διαβίωσής τους. Η μίζερη, βρόμικη, τρισάθλια παραγκούπολη μετατρέπεται σε μια όμορφη κοινότητα της οποίας οι κάτοικοι αρχίζουν να ζουν ανθρώπινα και με αξιοπρέπεια.
Μια μέρα όμως, σκάβοντας, χτυπάνε μία αρτηρία πετρελαίου με αποτέλεσμα ο οικισμός τους να τεθεί υπό την απειλή του πλούσιου Μόμπι, που θα σπεύσει εκεί, έχοντας ειδοποιηθεί από τον κακό Ράπι, θέλοντας να τους διώξει. Η Λολότα τώρα, για να βοηθήσει τον Τοτό και όλους τους κατοίκους του οικισμού τού χαρίζει ένα περιστέρι κλεμμένο από τους αγγέλους το οποίο είναι θαυματουργό. Με τη βοήθειά της και των αγγέλων, εκείνος θα μπορέσει να πραγματοποιήσει τις επιθυμίες των φίλων του, να διώξει τον Μόμπι και να εναντιώσει όλους τους φτωχούς του Μιλάνου κατά του.
Τα μηνύματα είναι εύγλωττα και διαχρονικά. Η ασθενής τάξη που βρίσκεται ανά πάσα ώρα και στιγμή υποχείριο των ισχυρών και η εκμετάλλευση των ασθενέστερων από τους δυνατούς, δηλαδή από εκείνους που συγκεντρώνουν εξουσίες και πλούτο, είναι τα προφανή. Επίσης, η ταινία προβάλλει τον κοινωνικό αντίκτυπο της μεταπολεμικής Ιταλίας (αλλά και τόσων άλλων χωρών συνεκδοχικά) μέσα από τα πρίσματα του ρεαλισμού, της αλληγορίας και του παραμυθιού με έναν μοναδικό τρόπο: ο Ντε Σίκα κατάφερε να συνδυάσει τα χαρακτηριστικά του νεορεαλισμού με την ποιητική κι ονειρική του ιστορία αφήνοντας την ελπίδα, τη δύναμη, την αισιοδοξία και την προσδοκία να λειτουργήσουν θεραπευτικά για κάθε βασανισμένο λαό.
Τα βασικά στοιχεία του κινήματος υφίστανται και εδώ: ερασιτέχνες ηθοποιοί, κοινωνικό και πολιτικό πεδίο, περιθωριακοί που αγωνιούν να επιβιώσουν σε μία αφιλόξενη εποχή κ.ο.κ. όμως το παραμυθένιο στοιχείο, όπου όλα μπορούν να συμβούν έστω μαγικά κι όπου κερδίζει πάντα το σωστό, το καλό, το δίκαιο δίνει μια άλλη εσάνς στο έργο και διαφορετικό αντίκτυπο σε σχέση με τις άλλες ταινίες του νεορεαλισμού.
Η ταινία συζητήθηκε περισσότερο από οποιαδήποτε άλλη του Ντε Σίκα με αντιθέσεις στις απόψεις. Επειδή όμως η καλλιτεχνική της αξία είναι αδιαμφισβήτητη, τελικά, κέρδισε το στοίχημα αφού, έτσι κι αλλιώς, κάθε ποιητικό έργο μπορεί να δημιουργήσει ποικίλες εντυπώσεις μιας και καθένας θα το βιώσει με τον δικό του τρόπο.
Για την ιστορία, αξίζει να σημειώσουμε πως το Θαύμα στο Μιλάνο κόστισε περισσότερο από κάθε άλλη ταινία του ίδιου καθώς έπρεπε να φέρει ειδικούς των σπέσιαλ εφέ από την Αμερική οι οποίοι κόστισαν περισσότερο από την ίδια την ταινία! Και τέλος, να πούμε πως ο Ντε Σίκα ήθελε να κάνει αυτό το φιλμ ως φόρο τιμής στον Τσέζαρε Ζαβατίνι, που είχε συγγράφει το βιβλίο Ο καλός Τοτό και το αφιέρωνε στα παιδιά.
Πώς θα την χαρακτήριζα; Πολλά της ταιριάζουν: κωμική, φαντασίας, νεορεαλιστική, κοινωνική, παραμύθι κ.ά. μα όλα την προσδιορίζουν επαρκώς.
Ο Φραντσέσκο Γκολισάνο (1929-1958), που γοήτευσε ως Τοτό, είχε όλα τα εχέγγυα μιας μακράς κινηματογραφικής καριέρας, ως εξαίρετο ταλέντο, όμως σκοτώθηκε σε αυτοκινητιστικό δυστύχημα στα 29 του έτη ενώ η Έμα Γκραμάτικα, η Λολότα της ταινίας, ερμήνευσε κι άλλους τέτοιους ρόλους (καλοκάγαθης γυναίκας) στη σαραντάχρονη καριέρα της.
Το τέλος; Χμ. Το φινάλε επιδέχεται διάφορες ερμηνείες. Μπορείς να πεις ότι αποτελεί την αισιόδοξη πλευρά του κόσμου, που αφήνει περιθώριο στους φτωχούς, ανήμπορους και περιθωριακούς να ελπίζουν σε ένα καλύτερο μέλλον. Παράλληλα, είναι και μία υπενθύμιση ότι ένας μη ισχυρός, αλλά καλός άνθρωπος, όσο κι αν βασανιστεί θα βρει γαλήνη στη μετά θάνατον ζωή (χριστιανισμός).
Προτείνεται για όλους τους σινεφίλ και όχι μόνο.