Ο συγγραφέας των μυθοπλασιών Ασπασία: Το μυστικό της καπετάνισσας, Είμαι Πολίτισσα, τζάνουμ!, Το πέρασμα αντίκρυ, Τραπεζούντα: Το διαμάντι της Ανατολής και ο Αλεξιπτωτιστής ήταν δικός μας, ο Θοδωρής Δεύτος, έχει αφήσει ανάγλυφο το συγγραφικό του στοιχείο στα ελληνικά γράμματα, δηλαδή το στίγμα του, που δεν είναι άλλο από την ανάδειξη βιαιοπραγιών και πολεμικών επιπτώσεων παρμένων από την ιστορία του ελληνισμού. Ο συγγραφέας που μελετά τον ανθρώπινο πόνο, την ηθογραφία της κάθε εποχής και το κοινωνικό και πολιτικό πλαίσιο του κάθε τόπου, καταγράφοντας με την πένα του τις ιστορίες των λαών μέσα από τις ιστορίες των ηρώων του –άλλοτε φανταστικών αλλά όπως συνηθίζει πολλές φορές και των πραγματικών.
Φέτος κυκλοφόρησε το νέο του μυθιστόρημα Τα δάκρυα στέρεψαν, που θα το βρείτε στις εκδόσεις Χάρτινη πόλη όπως και άλλα του ίδιου. Ένα ανθρώπινο βιβλίο, που μετεωρίζεται ανάμεσα στο ιστορικό δράμα και το κοινωνικό, και που τοποθετείται στις δεκαετίες πριν την εισβολή του Αττίλα στην Κύπρο. Η περίοδος 1950 με 1970 (χονδρικά) απασχολεί τον δημιουργό τόσο σε ό,τι αφορά τον ελλαδικό χώρο όσο και σε όσα συνέβησαν στο νησί της Αφροδίτης. Κι αυτά δεν τα αναφέρω τυχαία. Προφανώς και έχουν γραφτεί πολλές μυθοπλασίες για την Εισβολή και θα εξακολουθήσουν, αφού τέτοια γεγονότα, με προεκτάσεις που φτάνουν ως τις μέρες μας και που δυστυχώς τις ξεπερνάνε κιόλας, δεν γίνεται να μην αποτελέσουν λογοτεχνικό υπόβαθρο, σημείο αναφοράς και λόγο έμπνευσης των δημιουργών, δεν γίνεται να μην αγγίζουν ευαίσθητες χορδές, να μη συγκινούν... όμως οι περισσότεροι αναφέρονται στις επιπτώσεις της Εισβολής και σε όσα την ακολούθησαν. Στο προκείμενο βλέπουμε με σαφήνεια και λεπτομέρεια όσα προηγήθηκαν των γεγονότων του καλοκαιριού του 1974, το πώς φτάσαμε εκεί, αναδεικνύοντας έτσι και την αγγλική δυνάστευση του τόπου παράλληλα με το συναίσθημα των Κυπρίων και τη ζωή τους αυτές τις δεκαετίες.
Στην υπόθεση, με δυο λόγια, παρακολουθούμε τη φιλία ανάμεσα στον Ευαγόρα, που άφησε την Κερύνεια προκειμένου να σπουδάσει στην Αθήνα, και του Χρήστου, επίσης φοιτητή, που βίωσε τα αδιέξοδα του Εμφυλίου στην Ελλάδα και τις πολιτικές προεκτάσεις του. Παράλληλα, σε δεύτερο επίπεδο, εξελίσσεται και η φιλία ανάμεσα στον Ελληνοκύπριο Ευαγόρα και τον Τουρκοκύπριο Μουράτ.
Το βιβλίο μιλάει για τις κοινωνικοπολιτικές αναταραχές σε Ελλάδα και Κύπρο και τις συνέπειες αυτών στις ζωές των πολιτών αλλά μιλάει και για μεγάλες φιλίες, έρωτα και αγώνα.
Το μυθιστόρημα διαβάζεται άνετα και χωρίς να κουράζει. Εκτός από την ιστορία των ηρώων του, που κρύβει εξελίξεις και εκπλήξεις, και την ιστορία των κρατών που μοιραία περιέχεται, παρατηρούμε και το υποδόριο σχόλιο του ίδιου του συγγραφέα περί ιστορίας, κοινωνίας κ.ο.κ. με τρόπο δοτικό και εύγλωττο, όπως στη σελίδα 177 όπου αναφέρεται στην απομυθοποίηση του πατριωτισμού, της πατρίδας, ακόμα και του αγώνα (του όποιου αγώνα)!
Πέρα όλων των άλλων, οι ανατροπές της ιστόρησης, τόσο σε σχέση με τις πολιτικές εξελίξεις των ετών αυτών όσο και στις ζωές των προσώπων, προσφέρουν αναγνωστικό ενδιαφέρον. Αυτή η πικάντικη εσάνς σε συνδυασμό με την καλή πλοκή αποτελούν τα εχέγγυα σε τούτη την ιστορία που «δένει» την ελληνική και την κυπριακή Ιστορία σε μία ενιαία κι αδιάσπαστη συνέχεια.
Οι Έλληνες δεν έχουμε τίποτα άλλο εκτός από τον πολιτισμό μας. Ε, αυτόν τον πολιτισμό πρέπει να τον μεταλαμπαδεύσουμε στις νέες γενιές.
Θα διαβάσουμε για την ιστορία δύο οικογενειών που παρά τις διαφορές τους βρήκαν σημεία επαφής, αγαπήθηκαν και χάραξαν δρόμους ομόνοιας, αληθινής φιλίας και αγάπης. Κι αυτό, αν μη τι άλλο, είναι πολύ μεγάλο πράγμα. Αφήνει απόηχο και δίδαγμα.
Τι μου έλειψε; Η ανάδειξη του κυπριακού ιδιώματος το οποίο δεν φαίνεται καθόλου στο βιβλίο αν και τονίζεται η ιδιαιτερότητά του. Και, μιλώντας για ιδιαιτερότητα, βρήκα αμφίσημο το τέλος αφού είναι έτσι δομημένο που αφήνεται στο χέρι του αναγνώστη αν η ιστορία (θα) έχει αίσιο φινάλε ή όχι. Μια τεχνική που, προσωπικά, μου αρέσει στις μυθοπλασίες.
Είναι ένα όμορφο ιστορικό, κοινωνικό και αισθηματικό μυθιστόρημα, κατάλληλο για σίριαλ (ας το έχουν κατά νου οι παραγωγοί ή οι σκηνοθέτες) που αναδεικνύει το κοινωνικό πλαίσιο σε Ελλάδα και Κύπρο αφήνοντας γόνιμα συμπεράσματα και σκέψεις.
