Λίτσα Καποπούλου: Συνήθως τα παραμύθια τα διηγούμαστε ή τα διαβάζουμε στους μικρούς μας φίλους βράδυ, χωρίς φυσικά να αποκλείονται και οι άλλες ώρες της ημέρας. Στο συγκεκριμένο βιβλίο υπάρχουν τρία παραμύθια που η φαντασία μου τα παρομοίωσε με αστερισμό, που λάμπει τις νύχτες και είναι ένα θέαμα που δρα όμορφα στην ψυχολογία μας. Κάποια αστέρια στον αστερισμό λάμπουν περισσότερο, κάποια λιγότερο, όλα μαζί όμως αποτελούν μια πανέμορφη εικόνα.
Πώς ξεκίνησε η σχέση σας με την συγγραφή;
Λ.Κ.: Από νωρίς, από την Ε΄ Δημοτικού, όταν ο δάσκαλος, με την ευκαιρία της Άλωσης, μας είπε να γράψουμε ένα σύντομο κείμενο σχετικά. Μου είπε λοιπόν ότι άσχετα από τον επαγγελματικό δρόμο, που θα ακολουθούσα, να μην αφήσω το μολύβι. Έγραφα λοιπόν, όπως με συμβούλευαν στην πορεία και άλλοι εκπαιδευτικοί, αλλά η έκδοση ήλθε αρκετά αργότερα.
Στο βιβλίο σας γράφετε: Ο παππούς Δημήτρης διηγείται στην πρώτη εγγονή του, τη Λίτσα, ιστορίες για το φεγγάρι. Μ' αυτό φωτίζει τα όνειρά της. Πιστεύει τα λόγια του Πλάτωνα: «Στόχευε το φεγγάρι. Κι αν αποτύχεις… τότε θα βρεθείς ανάμεσα στ' αστέρια.». Θέλετε να μας το εξηγήσετε;
Λ.Κ.: Όπως καταλαβαίνετε, πρόκειται για βίωμά μου. Το προσωπικό βίωμα του δημιουργού, είτε πρωτότυπο, είτε επεξεργασμένο, αποτελεί πηγή έμπνευσης για τον δημιουργό. Ο παππούς, λοιπόν, μου έλεγε παραμύθια και πολλές φορές τα βράδια μου έλεγε να κοιτάζω το φεγγάρι. Με ρώταγε αν βλέπω σκιές π.χ. έναν άνθρωπο, που προσπαθεί να κόψει μ' ένα τσεκούρι το δέντρο, εγώ έλεγα ναι κι ο παππούς έβρισκε την ευκαιρία να μου πει τους σχετικούς θρύλους και ιστορίες. Κι όταν τελείωνε μου έλεγε τα λόγια του Πλάτωνα εξηγώντας μου ότι πρέπει να βάζω υψηλούς στόχους και κάποιοι θα πραγματοποιηθούν κι αν ακόμη δεν πραγματοποιηθούν ακριβώς, θα πραγματοποιηθούν έστω και μέχρι ενός σημείου αρκετά ικανοποιητικού. Και μια και αναφερόμαστε σε διηγήσεις παππούδων θέλησα αυτά να μείνουν καταγραμμένα σε βιβλίο, γιατί με την πάροδο του χρόνου ξεχνάμε. Χάρηκα πολύ όταν φίλοι μού είπαν ότι αυτό τους θύμισε τα δικά τους παιδικά χρόνια και τις ιστορίες που είτε τις είχαν μάθει κάποτε και δεν τις θυμόντουσαν, είτε τις μάθαιναν τώρα.
Τι μηνύματα θέλετε να περάσετε στους αναγνώστες σας;
Λ.Κ.: Πολλά. Προτιμώ όμως να τα αφήσω στην κρίση των μικρών και μεγάλων αναγνωστών. Ενδεικτικά, ωστόσο, μπορώ να αναφέρω την αγάπη για διάβασμα και το πόσο μπορούν να οξύνουν τα παραμύθια τη φαντασία μας και τη σκέψη μας. Ακόμα πόσο πολύ μπορούν να μας πλουτίσουν τις γνώσεις, να μας διδάξουν και να μας συγκινήσουν με τον παρηγορητικό και αλληγορικό λόγο τους. Κυρίως τους μικρούς φίλους μας να τους προϊδεάσουν με παραβολικό τρόπο για γεγονότα που σίγουρα θα αντιμετωπίσουν στην ενήλικη ζωή τους.
Γιατί επιλέγετε ως επίλογο του βιβλίου σας το ποίημα του Δροσίνη Ό, τι έχεις μέσα σου παιδιάτικο;
Λ.Κ.: Γιατί το θεωρώ ιδανικό, επειδή λέει αλήθειες με σοφία ο μεγάλος μας ποιητής. Και η κάθε στροφή του ποιήματος είναι ένα απόφθεγμα. Να σας θυμίσω τον Νίτσε που λέει ότι σε κάθε αυθεντικό άνθρωπο υπάρχει ένα παιδί που θέλει να παίξει και τον Ρολάν Μπαρτ που αναφέρει ότι η πραγματική μας πατρίδα είναι η παιδική μας ηλικία. Η παιδικότητα στην ενήλικη ζωή μας συνδέεται άμεσα με την ψυχική μας υγεία, τη χαρά, την αισιοδοξία, τη δίψα για ζωή, την έμπνευση, την ποιότητα. Γιατί η παιδικότητα δεν είναι ελαφρότητα, όπως πολλοί σπεύδουν να ισχυριστούν, αλλά σοβαρότητα.
Ποιο είναι το μότο της ζωής σας;
Λ.Κ.: Κατά καιρούς έχω αλλάξει διάφορα μότο ανάλογα με την ηλικία, τους προβληματισμούς, τα ενδιαφέροντα και τις συνθήκες, διαπνεόμενα από έναν κώδικα αρχών και αξιών. Τελευταία το μότο μου είναι: «Αν δεν ελπίζεις το ανέλπιστο, δεν θα το βρεις» του Ηράκλειτου, του σκοτεινού φιλοσόφου από τη Ιωνία. Εάν μη έλπηται ανέλπιστον, ουκ εξευρήσει. Δηλαδή να ελπίζεις εκείνο, το οποίο δεν φαίνεται εφικτό και τότε θα συμβεί. Κάτι ανάλογο με αυτό που λέει ο Νίκος Καζαντζάκης: «Φτάσε όπου δεν μπορείς, παιδί μου!».
Ποια είναι τα άμεσα σχέδιά σας;
Λ.Κ.: Σχέδια έχω πολλά. Ωστόσο άμεσα πραγματοποιήσιμα, εκτός απροόπτου, θα είναι η έκδοση δύο παραμυθιών , από τα οποία το δεύτερο θα είναι χριστουγεννιάτικο.
Σας ευχαριστώ θερμά!
Επιμέλεια - διορθώσεις: Τζένη Κουκίδου
Το βιβλίο της Λίτσας Καποπούλου Ο αστερισμός των παραμυθιών κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Ελκυστής.