Ο Παντελής Σούτσας ήταν Έλληνας ηθοποιός και πρωτεργάτης του νεοελληνικού θεάτρου. Υπήρξε ένας από τους πρώτους σαιξπηρικούς ηθοποιούς της Ελλάδας. Γεννήθηκε το 1818 και πραγματοποίησε την πρώτη του θεατρική εμφάνιση το 1857 στον θίασο του Γρ. Καμπούρογλου στο αριστούργημα του Σίλλερ Λουίζα Μίλερ και στον Θεμιστοκλή. Οι παραστάσεις και στα δύο έργα δόθηκαν στο γνωστό θέατρο της εποχής Μπούκουρα.
Το 1862, ύστερα από κάποιες περιπέτειες που είχε ο θίασος, αναλαμβάνει μαζί με τον συνάδελφό του ηθοποιό Α. Σίσυφο τη διεύθυνση του θεάτρου. Μαζί τους θα συνεργαστούν και οι περίφημοι ηθοποιοί της εποχής Πιπίνα Βονασέρα και Δημοσθένης Αλεξιάδης.
Το 1863 είναι η χρονιά που θα πραγματοποιήσει περιοδεία στην Πόλη μαζί με την Πιπίνα Βονασέρα, όπου θα ανεβάσουν την σαιξπηρική τραγωδία Ιούλιος Καίσαρ. Μετά από δύο χρόνια (το 1865) η αρμόδια κρατική επιτροπή του παραχωρεί ξανά το θέατρο Μπούκουρα. Στον θίασο γίνεται η ανάδειξη μεγάλων θεατρικών ταλέντων, που γράφουν ιστορία στα χρόνια που ακολούθησαν στο θεατρικό στερέωμα. Η Ελ. Ξαβερίου-Χέλμη, ο Ν. Κυριακός και ο Μιχ. Αρνιωτάκης είναι οι ηθοποιοί που τους δόθηκε η ευκαιρία να δείξουν και να εδραιώσουν το υποκριτικό τους ταλέντο.
Στην αρχή παρουσιάζουν δύο έργα του διακεκριμένου θεατρικού συγγραφέα Δ. Βερναρδάκη την Μαρία Δοξοπατρή και την Μερόπη καθώς επίσης και το έργο του Αγγ. Βλάχου Η κόρη του παντοπώλου. Για πρώτη φορά στην Ελλάδα θα ανεβάσει το κλασικό αριστούργημα του Ουίλλιαμ Σαίξπηρ Άμλετ.
Είναι ο πρώτος Έλληνας ηθοποιός ο οποίος υποδύθηκε τον μελαγχολικό και αναποφάσιστο Δανό πρίγκιπα. Ακολούθησαν πολλά ανεβάσματα του έργου με πρωταγωνιστές τον Θωμά Οικονόμου, τον Αλέξη Μινωτή κ.α.
Το 1867 ο θίασος του θεάτρου Μπούκουρα σχηματίστηκε με την επωνυμία Σοφοκλής και η πρωτοβουλία άνηκε στον δημοσιογράφο Σοφ. Καρύδη. Συνεργάστηκε εκείνη τη χρονιά με τους Διονύσιο και Σπυρίδωνα Ταβουλάρη (οι οποίοι ήταν αδέλφια). Η συνεργασία τους θα γνωρίσει την επιτυχία και την αποδοχή του κοινού και θα την επαναλάβουν για πολλά χρόνια και εκτός του θεάτρου Μπούκουρα.
Το 1870 είναι η χρονιά της μεγάλης ωριμότητας και της απόλυτης δημιουργίας για τον Παντελή Σούτσα, αφού πρωταγωνιστεί σε τρεις από τις κορυφαίες τραγωδίες έγραψε ο Ουίλλιαμ Σαίξπηρ. Μάκμπεθ, Οθέλλος και Άμλετ. Στη διανομή του Άμλετ παίρνει μέρος και ο Διον. Ταβουλάρης στον ρόλο του Λαέρτη. Σύμφωνα με πληροφορίες για την εποχή της δράσης του στο θέατρο κανένας άλλος ηθοποιός δεν είχε καταπιαστεί τόσο πολύ με το έργο του Σαίξπηρ όσο ο Παντελής Σούτσας.
Συνεχίζει την τόσο επιτυχημένη συνεργασία του με τους αδελφούς Ταβουλάρηδες με το έργο του Σπ. Βασιλειάδη Γαλάτεια.
Παρουσίασε επίσης την κωμωδία του Μολιέρου Ο αρχοντοχωριάτης πάλι με τους αδελφούς Ταβουλάρη, σε διασκευή δική του όπου ο πρωταγωνιστής του έργου είχε το όνομα Ματθιός Παραμυθιός.
Πολλές φορές, ο Παντελής Σούτσας, ανέβασε έργα του Μολιέρου και πάντα με επιτυχία. Έπαιξε στα έργα: Ταρτούφος, Φιλάργυρος.
Ο Παντελής Σούτσας ασχολήθηκε επίσης με τη συγγραφή θεατρικών έργων αλλά και με θεατρικές διασκευές: Κωπαΐς, Γοθολία, Ο Κουλούρης απ' το Καπανδρίτι.
Ο έγκριτος ιστορικός θεάτρου Γιάννης Σιδέρης γράφει για τον Παντελή Σούτσα και για τη δράση του στην Πόλη: «Σύγχρονα, σχεδόν, εξορμούν και τρεις μελλοντικοί ηθοποιοί προς την Πόλη. [...] Ο δεύτερος είναι ο σημαντικός Παντελής Σούτσας, που δίνεται, τον ίδιο καιρό, τελειωτικά στο θέατρο, στην Αθήνα, δεν θα το εγκαταλείψει ως τον θάνατό του και θα το υπηρετήσει με τη σοβαρότητά του ως άνθρωπος και καλλιτέχνης.».
Ο Παντελής Σούτσας σταμάτησε τις εμφανίσεις του στο θέατρο το 1874 και την επόμενη χρονιά, το 1875, φεύγει από τη ζωή. Ήταν παντρεμένος με την ηθοποιό Πολυξένη Σούτσα.
Η Πολυξένη Σούτσα, το 1870, εμφανίστηκε στην κωμωδία του Αγγ. Βλάχου Γαμβρού πολιορκία μαζί με τους ηθοποιούς Δ. και Σπ. Ταβουλάρη και την Ελ. Χέλμη. Επίσης υπάρχει το όνομά της στη διανομή του έργου του Αχ. Ηλιάδη Οι αμοιβαίως υπηρέται.
Συνέχισε τις εμφανίσεις της στο θέατρο και μετά τον θάνατο του συζύγου της Παντελή Σούτσα με τον Ελληνικό Δραματικό Θίασο του Δημοσθ. Αλεξιάδη και της Πιπ. Βονασέρα, με το έργο του Δημ. Βερναρδάκη Ευφροσύνη. Στη διανομή του θιάσου ήταν και ο Δημ. Κοτοπούλης.
Το 1877, στο θέατρο Ευτέρπη, την βρίσκουμε στην Μαρία Στιούαρτ του Σίλλερ, με Ελισάβετ την Σοφία Ταβουλάρη. Επίσης την συναντάμε και στην Μερόπη του Βερναρδάκη.
Ήταν δύο από τους σημαντικότερους ηθοποιούς εκείνης της περιόδου για το ελληνικό θέατρο. Βλέπουμε την γκάμα και την υποκριτική ευελιξία που διέθετε ο Παντελής Σούτσας, από την μια να έχει –για πρώτη φορά Έλληνας ηθοποιός– τον τίτλο του σαιξπηρικού ηθοποιού σε τραγωδίες του κορυφαίου δραματουργού και από την άλλη τη φήμη ότι γνώρισε την επιτυχία και ότι υποδύθηκε απαράμιλλα τους ήρωες σε αρκετές κωμωδίες του Μολιέρου. Επίσης υπάρχει, από ιστορικής πλευράς, το γεγονός ότι ήταν ο πρώτος στην Ελλάδα ηθοποιός που υποδύθηκε τον Άμλετ. Πετυχημένη επίσης ήταν και η καριέρα της Πολυξένη Σούτσα αν και η δική της θεατρική διαδρομή ήταν αρκετά πιο σύντομη.
Επιμέλεια - διορθώσεις: Τζένη Κουκίδου
Οι πληροφορίες καθώς και οι φωτογραφίες αντλήθηκαν από την εγκυκλοπαίδεια του Θεόδωρου Έξαρχου Έλληνες ηθοποιοί: Αναζητώντας τις ρίζες, που κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Δωδώνη καθώς επίσης και από το βιβλίο του Γιάννη Σιδέρη Ιστορία του νέου ελληνικού θεάτρου, που κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Καστανιώτη.
