Κλουαζονέ

Κλουαζονέ, Λίνας Βαλετοπούλου

Διάβασα το μυθιστόρημα της Λίνας Βαλετοπούλου Κλουαζονέ, που κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Βακχικόν και ξαναβίωσα την εφηβεία μου, την εποχή που ψάχνεις τα «πατήματά» σου στον κόσμο μαζί με το να βρεις τον εαυτό σου, όπως και όλη τη δεκαετία του '80. Πάντως, δεν με κέρδισε λόγω των αναμνήσεων. Ίσως αυτές λειτούργησαν ως μεγεθυντές ταύτισης, μα ως εκεί. Το βιβλίο είναι πραγματικά καλό, πολύ ενδιαφέρον, καλογραμμένο και εθιστικό στην ανάγνωση.

Κεντρική ηρωίδα του μυθιστορήματος είναι η Χάρις, την οποία συναντάμε ναρκωμένη στο χειρουργικό κρεβάτι. Κι έτσι, μεταξύ ύπνου, μέθης και ζάλης, μεταφέρεται σε ένα αποτεφρωτήριο όπου βλέποντας τις τεφροδόχους επιστρέφει νοερά στα εφηβικά της χρόνια, όταν ζούσε με την οικογένειά της στον Βόλο, στο πατρικό της, όπου υπήρχαν τα διακοσμητικά κλουαζονέ.
Ακολουθεί μια σειρά αυτοτελών επεισοδίων γεμάτα από αστεία περιστατικά, απρόοπτα, νεανικές ανησυχίες, πόθους, λαχτάρες, φιλίες, περιπέτειες... και γενικά, αυτό που θα λέγαμε ανεξίτηλες μνήμες της νιότης. Φυσικά δεν θα μπορούσε να λείψει το πρώτο ερωτικό σκίρτημα, η ντίσκο, οι φίλοι αλλά ούτε και οι απαγορεύσεις που, ειδικά στις περιπτώσεις των κοριτσιών, πρωταγωνιστούσαν.
Πώς θα περάσει τις συμπληγάδες της εφηβείας η Χάρις; Θα καταφέρει να βρει τον δρόμο της στη ζωή; Ποιες αναμνήσεις θα τη σημαδέψουν; Ποιοι άνθρωποι; Και πώς συνδέονται τελικά τα κλουαζονέ με εκείνη, με την οικογένειά της, με τη ζωή της γενικότερα;
Είχα επιλέξει σαν πιο αγαπημένα τα κλουαζονέ του σπιτιού μου γιατί είχαν μέσα τους περίκλειστο τον αέρα της αθωότητας των παιδικών μου χρόνων, της δεκαετίας του '80. Εκείνος ο αέρας περιείχε την ανεμελιά, τις δυσκολίες, τους περιορισμούς, αλλά και πολλές ευτυχισμένες στιγμές της εφηβείας, μέχρι την ενηλικίωσή μου.
Όλη αυτή η νεανική φλόγα περνάει σχεδόν άφιλτρη στις αράδες της συγγραφέως και φτάνει ως εμάς μέσα από ένα πανέμορφο πεζογράφημα πρώτου προσώπου. Η εύθραυστη και μελαγχολική αύρα της ηρωίδας, που κουβαλάει την αβεβαιότητα της πρώτης φοράς, μετατρέπεται σε ευθυμογραφική χροιά και απολαυστική αφήγηση. Η εφηβεία μιας κοπέλας ως τη στιγμή που θα πιάσει τον πρώτο μεγάλο της στόχο, δηλαδή να περάσει στο Πανεπιστήμιο και παράλληλα στην ενηλικίωσή της, όλα τα μαθητικά χρόνια του γυμνασίου και του λυκείου με όλους όσοι αλληλεπίδρασαν μαζί της βρίσκονται σε αυτές τις σελίδες. Τα δράματα που περνούσα κατά καιρούς, θα πει κάπου. Βεβαίως. Κυρίως αυτά –τα δράματα κάνουν την ποίηση, αυτά πυροδοτούν τη δημιουργικότητα, αυτά ενεργοποιούν καλλιτέχνες...–, με τη διαφορά ότι εδώ τα «βλέπει» από μια άλλη ηλικία, σε απόσταση, και είναι σε θέση να χιουμορίσει τις συνθήκες... και, κατά συνέπεια, να μας κάνει να χαμογελάσουμε.

Η Χάρις μιλάει για όλα, σε εύθυμο τόνο, δομώντας ένα ευχάριστο και ρεαλιστικό μαζί βιβλίο, ένα αληθινό και βαθύ σύνολο, που αντανακλά ανάγλυφα όλη τη γυναικεία ψυχολογία. Δεν ξέρω αν είναι λόγω του καλού χιούμορ, που τη διακατέχει, ή επειδή ταυτίζεσαι με την ηρωίδα, όμως το βιβλίο ήταν εθιστικό. Το διάβασα απνευστί μόνο και μόνο επειδή μου ήταν πιο δύσκολο να το κλείσω και να ασχοληθώ με κάτι άλλο.

Καθώς διάβαζα τα χαρακτηριστικότερα σκηνικά της νεανικής ζωής της ηρωίδας, έκανα έναν παραλληλισμό της τεχνικής του κλουαζονέ με τις πληγές του ανθρώπου. Σκεφτόμουν ότι όλα επουλώνονται τελικά, και οι βαθύτερες πληγές, τα ραγίσματα, τα μεγαλύτερα σημάδια· ωστόσο ξέρεις ότι είναι μπαλωμένα.

Πρόκειται για πολύ καλό βιβλίο, τόσο όμορφο και ανατρεπτικό (αλλά δεν θα πω τίποτα άλλο), γεμάτο από συναισθήματα μιας κοπέλας που προσπαθεί να βρει τον εαυτό της, να μάθει τη ζωή και μπόλικα περιστατικά μιας τυπικής ελληνικής οικογένειας. Ένα πολύ διασκεδαστικό μυθιστόρημα και άκρως ενδιαφέρον.



Η Λίνα Βαλετοπούλου γεννήθηκε στον Βόλο και ζει στη Λάρισα. Τελείωσε το Κλασικό Λύκειο και σπούδασε Κλασική Φιλολογία στο Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών. Πήρε μεταπτυχιακό δίπλωμα στη Δημιουργική Γραφή από το Πανεπιστήμιο Δυτικής Μακεδονίας. Είναι επίσης διπλωματούχος σολίστ πιάνου. Εργάστηκε πάνω από εικοσαετία στην Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση ως καθηγήτρια μουσικής, ενώ από το 2017 έχει δημιουργήσει και συντονίζει την ομάδα δημιουργικής γραφής «Οι παρέες γράφουν». Διηγήματά της περιλαμβάνονται στις συλλογικές εκδόσεις Οδός δημιουργικής γραφής 2 (εκδόσεις Οσελότος, 2013), Ανθολογία σύντομου διηγήματος «Διαδρομή 2014» (εκδόσεις Γραφομηχανή, 2014), Τριάντα μέρες σινιάκι (εκδόσεις Βάρφης, 2015), και έχουν δημοσιευθεί στο λογοτεχνικό περιοδικό Μανδραγόρας, στα ηλεκτρονικά περιοδικά Λεξηtanil, Culture book, Φρέαρ, Ποιείν, Φτερά χήνας, Ιστορίες μπονζάι και σε άλλες διαδικτυακές σελίδες. Βραβεύτηκε στον 4ο Πανελλήνιο Διαγωνισμό Διηγήματος «Λόγω τέχνης» το 2013, προς τιμήν του Κ. Καβάφη, για το διήγημα Η χελώνα, που βρίσκεται στη συλλογή 40 διηγημάτων 7 λέξεις (εκδόσεις Μεταίχμιο, 2013). Έχει εκδώσει τη συλλογή διηγημάτων Ζωές σε αναδίπλωση (εκδόσεις Γαβριηλίδης, 2014) και τη νουβέλα Μισή όρθια, μισή χαλάσματα (εκδόσεις Γαβριηλίδης, 2018). Το Κλουαζονέ είναι το πρώτο μυθιστόρημά της.