Γιάννη Σμίχελη
6
Στα φοιτητικά μου χρόνια εκπαίδευσα τον εαυτό μου στο ψάξιμο
είτε στο Πάντειο και στην Αθήνα όπως και στο μεταπτυχιακό ιστορίας του Ρεθύμνου
το ενεργειακό μου πεδίο αναζητούσε ύλη για να δυναμώνει
όμως στην πρώτη περίπτωση κατάπινε αφαιρετικό γκρίζο και στη δεύτερη
θολό καπνό από καμένες γλώσσες.
Όταν γύρισα ηττημένος στο οικογενειακό εστιατόριο στο Λασίθι
μέσα στους βάλτους του επεξεργάστηκα ασυναίσθητα, υποδόρια
τα ερεθίσματα, τις πληγές και την αχλή
μόνο και μόνο για ν' ανοίξω τα φτερά της φυγής.
και τις συγχύσεις που σε χαντάκι μ' οδηγούσαν.
Ναι στην Ελλάδα του ενενήντα και μετά δεν υπήρχε πια Ελλάδα
ούτε καν Έλληνες, είχαμε οι ίδιοι υπογράψει την απεμπόληση της ταυτότητάς μας
πουλώντας την στην παγκοσμιοποιημένη αγορά των υπηρεσιών παρακμής
για λόγους χλιδάτης επιβίωσης.
Το παίξαμε ντε και καλά λαουτζίκος φτωχομπινές και παρακατιανός
για να μην αναλάβουμε τις ευθύνες μας, αφού όποτε έγινε αυτό
κι όσοι στάθηκαν στο ύψος των ύστατων περιστάσεων τους φάγανε τα τσιράκι
και οι εντολοδόχοι των μεγάλων δυνάμεων.
Τραγουδάγαμε τα τροπάρια της φωτιάς στα πανηγύρια και τις εορτές
αλλά σαν να εμφανιζόμασταν σε πασαρέλα με τρόπο αναζήτησης
ή χαϊδολογήματος των επίδοξων μαστροπών μας.
Εμείς είμαστε μεγάλες πουτάνες σε μικρή χώρα, τα περασμένα ένδοξα μεγαλεία
στα κουνιστά κωλαράκια της καλοπέρασης και της αξιολόγησης τουρλωτού εκτοπίσματος.
Ιστορικά ανάλογες στιγμές είχαμε στη φάση κατάκτησης των Ρωμαίων
στα τελευταία χρόνια του Βυζαντίου, στην Μικρασιατική Καταστροφή.
Δίχως τις ιστορικές μου σπουδές δεν θα είχα αναπτύξει στοιχειωδώς
το αισθητήριο της περιοδικότητας του χρόνου στον ελλαδικό χώρο,
τη διάσταση εκείνη που το σώμα μου λαμβάνει σαν μια στιγμή στις άπειρες
που η κάθε μια διαθέτει την μοναδικότητά της στις άγνωστες πτυχώσεις
του κοσμικού στερεώματος.
Ο ελληνισμός μπαίνει σε περίοδο σκοτεινή γιατί δεν έχει να θυσιάσει
ανθρώπους αθώα ρομαντικούς σαν και του λόγου μου ώστε η επανάληψη του εγκλήματος
να δώσει το νέο έναυσμα της πορείας από το σκοτάδι στο φως.
Οι Ιφιγένειες δραπέτευσαν και τα ελληνικά καράβια
θα σαπίσουν στον βάλτο της απελπισίας, των φαυλοτήτων
και οι Καποδίστριες εξαντλήθηκαν.
Άλλωστε η σειρά τους ολοκληρώθηκε
με τους Βελουχιώτη, Πλουμπίδη, Λαμπράκη, Σαράφη, Παναγούλη
ενώ οι Αλκιβιάδηδες προτίμησαν την ανδρική πορνεία
αντί για τα μεγαλεία μιας αυτοκαταστροφικής εκστρατείας.
Όπως κατάφερα ν' αποδράσω από τον οικογενειακό μου κλοιό
κάνοντας λιανά μέσα μου την απάτη της αντίφασης χριστιανικότητα - ιδιωτικό συμφέρον
οικογενειακή ασφάλεια, συναισθηματικότητα απέναντι σε ατομικές ιδιοτέλειες
ώστε να διασώσω κι αναδείξω την θρησκευτικότητά μου ως πηγή ζωής
πέρα από δόγματα, θρησκευτικά παραμυθάκια και παραπλανητικές διδασκαλίες
έτσι τώρα απελευθερώνομαι από τον δήθεν νεοελληνικό ανθρωπιστικό πνεύμα
αφού η αντίφαση της υποτιθέμενης ανώτερης ελληνικής κουλτούρας και
του εσωτερικού πολέμου των ελληνικών πόλεων, τόπων, ομάδων συμφερόντων,
δικτύων πελατειακών σχέσεων, συντεχνιών, συναφιών και τζακιών
διαστρεβλώνει τόσο την εσωτερική ταξική πάλη
προς όφελος όχι του απλώς ισχυρού ή του δίκαιου
αλλά του επιτήδειου,
όσο και την διαρκή αντιπαλότητα κοσμικότητα - υπερφυσικό,
Αρχαίο ελληνικό πνεύμα - χριστιανισμό.
Στην σημερινή Ελλάδα αυτό που μετράει πια είναι οι όροι που ο καθένας θα σώσει το
τομάρι του ή θα το πουλήσει ακριβά
γιατί απλά δεν υπάρχει κράτος, λαός, συλλογική συνείδηση, υψηλά ιδανικά
και κάθε Προμηθέας ή Χριστός δεν θα ολοκλήρωνε το έργο του
αλλά θα αυτοκτονούσε από αηδία.
Μπορώ λοιπόν με τη φυγή μου να κρατήσω την ανθρωπιά.
Η σκληρή αλήθεια της μετεμφυλιακής Ελλάδας
σχετίζεται με το απίστευτο όνειρο της ελληνικής οικογένειας
να σπουδάσουν τα παιδιά και να καταξιωθούν.
Πέρα από την περίφημη διαδικασία της κοινωνικής ανέλιξης
που μόνο με αξιοκρατικά κριτήρια δεν διεξάγεται
όπως επίσης και σε συγκεκριμένους επαγγελματικούς χώρους
νομικών, γιατρών, πολιτικών μηχανικών και καθηγητών πανεπιστημίου
το αξιοσημείωτο είναι πως οι γενιές με το πιο υψηλό εκπαιδευτικό επίπεδο
διέλυσαν τη χώρα και οδήγησαν το κράτος στη χρεοκοπία μόλις σε τριάντα χρόνια
όταν όλοι οι αγράμματοι κι άξεστοι χρειάστηκαν σχεδόν εκατόν εβδομήντα για να
στήσουν έστω αυτό το ρημάδι που αυτοανακυρήχθηκε οίκος της παλιγγενεσίας
σαν να είχαμε εμείς κάποια άρρηκτη μυστική σχέση με τους αρχαίους και τους βυζαντινούς.
Ενώ επί χάρτου όλοι προετοίμαζαν το λιγότερο μια ριζοσπαστική πρόταση
στην πράξη ενεργούσαν κυρίως σύμφωνα με τα συμφέροντα του σογιού
ή της κλίκας. Τουλάχιστον στην αρχαία Ελλάδα ήταν ταυτισμένη με την πόλη
και στο Βυζάντιο με την χριστιανοσύνη. Ποιος νεοέλληνας σήμερα ενδιαφέρεται
για το καλό του δήμου του πάνω απ' το ιδιωτικό του συμφέρον;
Και ποιος είναι χριστιανός που μοιράζει το δεύτερο πανωφόρι του
και νιώθει τύψεις για τις αμαρτίες του διπλανού του
ώστε ν' αυτοθυσιαστεί για να ξεπλυθούν όλες οι βρομοδουλειές των υπολοίπων;
Κατά βάθος ποτέ δεν διαμορφώθηκε εθνική αστική τάξη στην σύγχρονη Ελλάδα
η οποία να χρειαζόταν ένα ολοκληρωμένο εύρυθμο κράτος
αφού τα συμφέροντά της ήταν έξω από την ελληνική επικράτεια
γιατί απλούστατα οι ελληνικές παροικίες του εξωτερικού
ήταν πάντοτε ισχυρότερες οικονομικά και πολιτικά
από τους Ελλαδίτες αστούς οι οποίοι συγκροτούσαν
ένα σώμα παρασιτικών ομάδων υποστήριξης
ξένων συμφερόντων.
Τα ξενικά κόμματα της επαναστατικής περιόδου
διατήρησαν την αίγλη και τον μηχανισμό τους
με διαφοροποιήσεις και παραλλαγές
αλλά ποτέ δεν εκπροσώπησαν τις εγχώριες τάξεις
που σε τελική ανάλυση είχαν αρχαϊκά, οθωμανικά κατάλοιπα.
Αναμφίβολα το κομμουνιστικό κόμμα
χάρη στην καθοριστική συμβολή του στην εθνική αντίσταση
με το ΕΑΜ-ΕΛΑΣ ήταν ο μόνος κομματικός φορέας
που υπερέβη τα στενά του κομματικά όρια για την εκπλήρωση
του ύψιστου εθνικού σκοπού, την σωτηρία της πατρίδας από τους κατακτητές
Κι όμως κατηγορήθηκε για εθνική προδοσία, κυνηγήθηκε λυσσαλέα
και ο μηχανισμός του ξηλώθηκε πολλές φορές ακριβώς από τους δωσίλογους
τους μειοδότες ή τους πιο υπόπτους πολιτικούς για υπονόμευση εθνικών κεκτημένων.
Ουσιαστικά ποτέ η ελληνική κοινωνία δεν μετασχηματίστηκε πλήρως σ' εθνική.
Η πεμπτουσία της ήταν πάντα το πνεύμα της τοπικής συνείδησης
δεν ολοκληρώθηκε ποτέ η οικοδόμηση ενός αστικού κοινωνικού κράτους δικαίου
ακριβώς επειδή δεν αναπτύχθηκε καμία εγχώρια βιομηχανική παραγωγή
που να χρειάζεται εξειδικευμένο κι εύρωστο εργατικό δυναμικό.
Η βασικότερη πηγή οικονομικής και πολιτικής δύναμης της χώρας
ήταν –είναι– οι μετανάστες. Μάλιστα θα μπορούσαμε να τονίσουμε πως
οι τελευταίοι είναι πιο Έλληνες από τους Ελλαδίτες αλλά με τα δεδομένα
της εποχιακής αποδημίας τους έτσι ώστε να φαντάζουν
σαν ξεπερασμένες καρικατούρες ή ρομαντικές φιγούρες
Παράλληλα οι γηγενείς της πατρίδας εξ ανάγκης παραμένουν σ' αυτήν,
παρότι θα ήθελαν να φύγουν
και φυσικά υιοθετούν πρότυπα και συμπεριφορές
που ενώ αλλοιώνουν τον πυρήνα της οριζόμενης ελληνικότητας
βαφτίζονται συμβατικά νεοέλληνες. Γιατί τι σχέση έχει η διδασκαλία του Σωκράτη
περί ηθικής, πολιτικής, νεολαίας και δαιμονίων όταν
στην εποχή των μεγάλων προκλήσεων της μεταπολίτευσης
απέτυχε η ελλαδίτικη κοινωνία παταγωδώς σε όλα τα μεγάλα στοιχήματα
μα να πετύχουν τα τέκνα της στο εξωτερικό στον βαθμό των δυνατοτήτων
της διεθνούς εμβέλειας ενός αρχαίου πολιτισμικού αποθέματος;
Ο χειρότερος Έλληνας είναι ο ντόπιος που χρησιμοποιεί το ρητό
ο σώζων εαυτόν σωθήτω
ο πιο τέλειος είναι ο μετανάστης που συλλαμβάνει την ελληνικότητα
καθώς ενσωματώνεται στη χώρα υποδοχής του
κι ανάμεσα σ' αυτούς του δυο υπάρχει πάντα ένα χάσμα
που οδηγεί σε παράκρουση και
πάντα μια δυναμική μειονότητα το καλύπτει με αυτοθυσία
και είναι αυτή που ανανεώνει το πραγματικό νόημα της ελληνικής κουλτούρας.
Άραγε αυτή η ανανεωτική δύναμη υπάρχει σήμερα;
Κούγγι, Ζάλογγο, Ιερός Λόχος, πολιορκημένοι Μεσολογγίτες , ΕΑΜ-ΕΛΑΣ
στο τέμπο των Θερμοπυλών, χα. Φύσσας, Γρηγορόπουλος, Κωτσόπουλος
έφυγαν μοναχοί κι ανυποψίαστοι, τους έφαγαν λάχανο στα απόνερα της απάθειας
μιλάμε για συλλογικό υποκείμενο με πλήρη συνείδηση του τρόπου υπέρβασης των ορίων
και οι αγανακτισμένοι ήταν πρωτίστως ανθρωπάκια μικροαστούληδες σε πανικό
δίχως συγκροτημένο σχέδιο, με πλάνο δράσης για μια στοιχειώδη αντίσταση.
Υπάρχουν προϋποθέσεις έστω για μια πανλαϊκή αφύπνιση;
Πολύ φοβάμαι πως όχι, διότι απλούστατα ευρύτερες πολιτικές οντότητες
έχουν προτεραιότητα έναντι των εθνικών συνόλων
αφού εισερχόμαστε στη φάση διαμόρφωσης νέων αυτοκρατοριών
πολυπολιτισμικών με πηγές ομοιογένειας παγκόσμιες εθνικές κουλτούρες
που καταπίνουν εκείνες μικρότερης εμβέλειας.
Ουσιαστικά πια μιλάμε για ευρωπαϊκό λαϊκό εργατικό μέτωπο. Το ΠΑΜΕ είναι μια αρχή
μα δεν φτάνει, είναι κάτι για να ξυπνήσει κόσμο, η αφύπνιση όμως απαιτεί όραμα πανανθρώπινο.
Ο ΣΥΡΙΖΑ μας έστειλε για βρούβες, άντε να μαζευτούμε πάλι δίχως τα τσόφλια.
Γυμνοσάλιαγκες σύντροφοι, όπως οι άστεγοι, αυτό είναι το σημείο εκκίνησης.
Copyright © Γιάννης Σμίχελης All rights reserved
Πρώτη δημοσίευση
Επιμέλεια - διορθώσεις: Τζένη Κουκίδου
Το κείμενο αποτελεί μέρος της συλλογής του Γιάννη Σμίχελη Διάχυση. Μέρος πρώτο: Παρακμιακοί λαβύρινθοι.
Στη συνοδευτική εικόνα βλέπετε έργο της Φωτεινής Χαμιδιέλη.
Η συλλογή δημοσιεύτηκε τμηματικά στο koukidaki.gr από τον Απρίλιο του 2024, κάθε Παρασκευή. Για να διαβάσετε ολόκληρη τη συλλογή ξεκινήστε από εδώ. Ή συνεχίστε στο επόμενο.
