Επηρεασμένος από την τεραστία επιτυχία του «Jaws» (1975), ο Ιταλός παραγωγός Ντίνο ντε Λαουρέντις αποφάσισε να γυρίσει μια ταινία στο ίδιο ύφος, με τη διαφορά ότι ήθελε ένα μεγαλύτερο και πιο τρομακτικό ψάρι από τον μεγάλο λευκό καρχαρία. Φυσικά η φάλαινα δολοφόνος (όρκα) είναι θηλαστικό, όμως, ήταν ό,τι έπρεπε για τον executive producer Ντίνο ντε Λαουρέντις και τον παραγωγό-σεναριογράφο Λουτσιάνο Βιντσενζόνι. Η ταινία «Orca» κυκλοφόρησε το 1977 σε σκηνοθεσία Μάικλ Άντερσον («Logan's Run», 1976). Πρωταγωνιστούν: Ρίτσαρντ Χάρις, Σαρλότ Ράμπλινγκ, Πίτερ Χούτεν, Μπο Ντέρεκ κ.α.
Όταν ο καπετάνιος Νόλαν αποφασίζει να αιχμαλωτίσει μια όρκα για να την πουλήσει, η ζωή του αλλάζει άρδην επειδή τραυματίζει θανάσιμα μια έγκυο θηλυκή φάλαινα. Μετά τον θάνατο της συντρόφου και του παιδιού του, η αρσενική όρκα, η οποία απομνημόνευσε το πρόσωπο του Νόλαν, επιτίθεται σε βάρκες και σπίτια (!) για να εκδικηθεί και να προκαλέσει τον καπετάνιο σε μια μονομαχία στ' ανοιχτά...
Ένα περίεργο κράμα «Jaws» και «Moby Dick», το οποίο μόλις και μετά βίας συγκέντρωσε 14 εκατομμύρια δολάρια στο αμερικανικό box office. Παρά τις εξαιρετικές ερμηνείες των Ρίτσαρντ Χάρις και Σαρλότ Ράμπλινγκ, η ταινία δεν κατάφερε να κερδίσει τους θεατές της εποχής, ωστόσο, απέκτησε θαυμαστές όταν προβλήθηκε στην τηλεόραση. Παρά τις τίμιες προσπάθειες του σκηνοθέτη, να αποτρέψει την καταστροφή, οι υπερβολές του σεναρίου βύθισαν την ταινία στον παγωμένο ωκεανό.
Ιταλικό αίμα στην παραγωγή και το σενάριο, ιταλικό αίμα και στη μουσική υπόκρουση.
Ο τεράστιος μαέστρος Ένιο Μορικόνε, υπεύθυνος για αριστουργηματικά –κλασικά πλέον– σάουντρακ όπως: «The Good, The Bad And The Ugly» (1966), «Once Upon A Time In The West» (1968) κ.α. έγραψε τη μουσική για την ταινία. Σε αντίθεση με το «Jaws» του Τζον Γουίλιαμς, το οποίο επαναλαμβάνει το βαρύ, επιθετικό θέμα του, ο Μορικόνε στοχεύει –ευτυχώς– στο συναίσθημα εξιστορώντας την τραγωδία της φάλαινας μέσα από ένα υπέροχο μελαγχολικό θέμα. Ακόμη και στις σκηνές της επίθεσης, η μουσική γίνεται έντονη διατηρώντας όμως το δραματικό, συναισθηματικό, υπόβαθρό της.
Η ταινία δεν έχει σκοπό να παρουσιάσει την όρκα ως ένα δολοφονικό τέρας αλλά ως τραγική φιγούρα στην αναμέτρηση φύσης εναντίον ανθρώπου. Ο Ένιο Μορικόνε δίνει στη φάλαινα ανθρώπινη υπόσταση με την εκπληκτική μουσική του (τα φωνητικά της Ιταλίδας Edda Dell'Orso, συνεργάτη του συνθέτη σε πολλές ταινίες, βοηθάνε σε αυτό) αφήνοντας το υποχθόνιο βιολί να καταδείξει την απληστία του –μετανιωμένου και φοβισμένου πλέον– καπετάνιου Νόλαν, αντιστρέφοντας τους ρόλους θύτη και θύματος.
Η ταινία ξεκινάει με το κύριο θέμα, καθώς το ευτυχισμένο ζευγάρι φαλαινών ερωτοτροπεί ξέγνοιαστο στον ωκεανό. Ο Μορικόνε αποτυπώνει με τον καλύτερο τρόπο την ομορφιά της φύσης, βουτώντας ο ίδιος πλάι στα έξυπνα θηλαστικά, προσεγγίζοντας την αγάπη της μονογαμικής φάλαινας με τη λυρικότητα της μουσικής του.
Στην τελική σκηνή μάχης, «The Fight, the Victory, the Death», ο συνθέτης επιτίθεται με μια ύπουλη μελωδία, αργή και την ίδια στιγμή ανατριχιαστικά νευρωτική, αναμιγνύοντας ηχητικά εφέ και έγχορδα. Η αρσενική όρκα έχει ρίξει τον καπετάνιο Νόλαν στην παγωμένη θάλασσα και κολυμπά νωχελικά γύρω του. Μπορεί ανά πάσα στιγμή να ανοίξει τα πελώρια σαγόνια της και να τον ξεσκίσει, ωστόσο είναι πανέξυπνο ζώο και παίρνει την εκδίκηση του, καθώς τον αφήνει να τρομοκρατείται, δείχνοντάς του ποιος είναι πραγματικά ο δυνατός. Η μουσική κλιμακώνεται συνεχώς ώσπου το κήτος θανατώνει, με το χτύπημα της ουράς του, τον άνθρωπο που του στέρησε το ταίρι του.
Τότε επιστρέφει το σπαρακτικό κύριο θέμα, με απαλή ηρωική διάθεση κάθαρσης, καθώς η αρσενική φάλαινα, αφού έχει εκδικηθεί, κολυμπά ήρεμα για να συναντήσει τον δικό της θάνατο στα παγωμένα νερά, αφού δεν υπάρχει πλέον ενδιαφέρον για τη ζωή, δίχως την αγαπημένη του. Οι τίτλοι τέλους πέφτουν με το τραγούδι «We Are One», το οποίο ερμηνεύει η Κάρολ Κόνορς και ο πολύπλευρος Ένιο Μορικόνε ολοκληρώνει ένα υπέροχο σάουντρακ, ικανό να μας παρασύρει με τη συναισθηματική, μελαγχολική, αφήγησή του, όσα χρόνια κι αν περάσουν...
Επιμέλεια - διορθώσεις: Τζένη Κουκίδου
Συνθέτης: Ennio Morricone
Δισκογραφική: Legend
Track listing:
1. Orca
2. Early Ices
3. Intermezzo
4. Dialogue of the Memories
5. The Fight, the Victory, the Death
6. A Ball at Home
7. Nocturne for a Remorse
8. Attack and Mistake
9. Opening and Encounter
10. Orca Finale
