Far From Heaven, Elmer Bernstein

Far From Heaven, Elmer Bernstein

Το 2002 κυκλοφόρησε η ταινία «Far From Heaven» σε σενάριο και σκηνοθεσία του Τοντ Χέινς («Velvet Goldmine» 1998, «Carol» 2015) Πρωταγωνιστούν: Τζούλιαν Μουρ, Ντένις Κουέιντ, Ντένις Χέισμπερτ κ.α. Ο σκηνοθέτης παραδέχτηκε ότι έγραψε τον γυναικείο πρωταγωνιστικό ρόλο για την Τζούλιαν Μουρ, ενώ για τον ρόλο του συζύγου ήθελε αρχικά τον ηθοποιό Τζέιμς Γκαντολφίνι, ο οποίος αρνήθηκε λόγω των υποχρεώσεών του στην τηλεοπτική σειρά «The Sopranos». Η ταινία συγκέντρωσε συνολικά 30 εκατομμύρια δολάρια στο παγκόσμιο box office. Στην Ελλάδα κυκλοφόρησε τον Δεκέμβριο του 2002.

Στις ΗΠΑ της δεκαετίας του 1950, η Κάθι, αφοσιωμένη σύζυγος και μητέρα, η τέλεια νοικοκυρά, ανακαλύπτει ότι ο σύζυγός της είναι ομοφυλόφιλος. Ανήμπορη να διαχειριστεί την κατάρρευση του γάμου της βρίσκει παρηγοριά στον έγχρωμο γιο του κηπουρού της Ρέιμοντ...

Την υπέροχη, συναισθηματική, μουσική της ταινίας συνέθεσε ο τιτάνιος Έλμερ Μπερνστάιν, υπεύθυνος για μια σειρά αξέχαστων σάουντρακ όπως: «The Magnificent Seven» (1960), «To Kill a Mockingbird» (1962), «The Great Escape» (1963) κ.α. ενώ κέρδισε ένα Όσκαρ το 1967 για την ταινία «Thoroughly Modern Millie».
Ο Έλμερ Μπερνστάιν, σε ηλικία 82 ετών, άφησε την τελευταία του πνοή στις 18 Αυγούστου 2004. Το «Far From Heaven» είναι το κύκνειο άσμα του και δεν υπήρχε καλύτερος τρόπος να αποχαιρετήσει τους θαυμαστές του με τούτο το αξιόλογο σάουντρακ, το οποίο συγκαταλέγεται ανάμεσα στις καλύτερες δουλειές του.

Μπορεί το κύριο θέμα να έχει χρησιμοποιηθεί σε παλαιότερη σύνθεση του ιδίου, για την ταινία «The View from Pompey's Head» (1955), ωστόσο, φρόντισε να το εξελίξει, να το κάνει πιο σύγχρονο εμπλουτίζοντάς το με περισσότερο συναίσθημα, αναμιγνύοντας γεύσεις και αρώματα δύο αιώνων με επιτυχία. Όπως παραδέχτηκε ο ίδιος ο συνθέτης ήθελε ο χαρακτήρας της μουσικής να είναι ειλικρινής και τίμιος, διατηρώντας ζεστό ήχο, χωρίς ηλεκτρονικές παρεμβολές και ηχητικά εφέ.
Υπάρχει διάχυτη νοσταλγία στο σάουντρακ του «Far From Heaven», ψήγματα του παρελθόντος, δοσμένα με τον σωστό τρόπο, ένα δραματικό, στιβαρό άλμπουμ παλιάς κοπής. Το πιάνο ανοίγει και κλείνει τον δίσκο με έναν γλυκό και τρυφερό τρόπο. Αρχικά, ο Έλμερ Μπερνστάιν ήθελε να παίξει ο ίδιος πιάνο για την ηχογράφηση του σάουντρακ. Για καλή του τύχη, όμως, όπως παραδέχτηκε ο ίδιος, δέχτηκε να το κάνει η συνθέτης και πιανίστρια Σίνθια Μίλαρ (Three Wishes, 1995).

Ο Μπερνστάιν χρησιμοποιεί χωρίς φειδώ την ορχήστρα (Hollywood Studio Symphony) και παντρεύει με τόση αρμονία και ομορφιά έγχορδα (βιολί, βιόλα, βιολοντσέλο) με πνευστά (κλαρινέτο, όμποε, τούμπα κ.α) χωρίς να κάνει φασαρία ή να ακολουθεί εύκολες κοινότοπες τακτικές για να κερδίσει τη μουσική αφήγηση. Αντιθέτως, ο κλασικός χολιγουντιανός ήχος των παλιών αγαπημένων σάουντρακ, των προηγούμενων δεκαετιών, αφήνει μια γλυκιά μελαγχολία στην ατμόσφαιρα και την ίδια στιγμή ξυπνά από τις μνήμες, με όμορφο τρόπο, εικόνες, γεύσεις και αρώματα που χάθηκαν στο σκονισμένο παρελθόν...

Η γλύκα που ξεχειλίζει το σύντομο, πιάνο, κομμάτι «Mother Love» μας κάνει να το θέλαμε μεγαλύτερο σε διάρκεια, ενώ στο «Prowl» η απαλή τζαζ διάθεση του Έλμερ Μπερνστάιν φέρνει χαμόγελα ικανοποίησης στους αγαπημένους θαυμαστές του συνθέτη.
Το «Hit», αναμφισβήτητα ένα από τα καλύτερα κομμάτια του άλμπουμ, είναι μια δυναμική και δραματική παραλλαγή του κύριου θέματος, η οποία χτυπά κατάστηθα τον ακροατή με την έντασή της. Στο «Cathy and Raymond Dance» η ζεστή τζαζ υφή, αυτή τη φορά πιο εμφανής, λόγω του σαξοφώνου, αντικατοπτρίζει τον ρατσισμό και τον φόβο της κοινωνίας απέναντι στη διαφορετικότητα. Το «Stones» είναι το πιο ενοχλητικό κομμάτι του σάουντρακ, ξεκινά απαλά αλλά ξαφνικά γίνεται επιθετικό, απειλητικό, συμμαζεμένα νευρωτικό, για να καταλήξει σε ένα δραματικό, απότομο, φινάλε. Το «More Pain» είναι ακόμα μια δυνατή στιγμή του άλμπουμ. Τα έγχορδα δίνουν μια δραματική υφή, σπαρακτικά μελαγχολική, γλυκαίνοντας στο φινάλε την αφήγηση με το απαλό πιάνο.

Στο σύνολό του, το σάουντρακ του «Far From Heaven» είναι ένα σπάνιο διαμαντάκι το οποίο ενώνει δύο διαφορετικούς αιώνες με μοναδικό, φυσικό, τρόπο. Η σπουδαία γενιά του Έλμερ Μπερνστάιν, με την οποία μεγαλώσαμε οι περισσότεροι (Τζέρι Γκόλντσμιθ, Μίκλος Ρόζα, Μορίς Ζαρ κ.α.) ολοκλήρωσε τον κύκλο της μετά τον θάνατό του αφήνοντας παρακαταθήκη το σπουδαίο έργο του. Ο εναπομείνας συνθέτης εκείνης της όμορφης γενιάς Τζον Γουίλιαμς [Star Wars (1977), Jaws (1975)] θεωρεί τον Έλμερ Μπερνστάιν έναν από τους κορυφαίους μουσικούς κινηματογραφικής μουσικής. Το ίδιο και ο γράφων...



Επιμέλεια - διορθώσεις: Τζένη Κουκίδου
Συνθέτης: Elmer Bernstein
Δισκογραφική: Varese Sarabande
Track listing:
1. Autumn in Connecticut
2. Mother Love
3. Evening Rest
4. Walking Through Town
5. Prowl
6. Psych
7. The F Word
8. Party
9. Hit
10. Crying
11. Turning Point
12. Cathy and Raymond Dance
13. Disapproval
14. Walk Away
15. Miami
16. Back To Basics
17. Stones
18. Revelation and Decision
19. Remembrance
20. More Pain
21. Transition
22. Beginnings