Δημήτρης Στατήρης: Ευχαριστώ για την πρόσκληση! Γεννήθηκα το 1985 στη Λάρισα. Σπούδασα για κάποια χρόνια μηχανολογία αλλά τελικά το ενδιαφέρον μου στράφηκε προς τη λογοτεχνία. Έχω εκδώσει τρεις συλλογές διηγημάτων, δύο νουβέλες και συμμετείχα σε έναν συλλογικό τόμο νουάρ ιστοριών. Εντάξει, έχουν προηγηθεί και κάποια πρωτόλεια βιβλία φαντασίας/τρόμου λίγο πριν από τα παραπάνω.
Ο πυρήνας μέσα μου! Μιλήστε μας για τον ευειδή τίτλο της νουβέλας σας.
Δ.Σ.: Ο «Πυρήνας» κυκλοφόρησε μόλις πριν κάποιους μήνες από τις εκδόσεις Γκοβόστη. Πιστεύω ότι ο τίτλος του συμβολίζει τον βαθύτερο εαυτό μας, τα πάθη, τις επιθυμίες, τα κρυμμένα μυστικά του και την προτεραιότητα που βάζει ο καθένας σε αυτά. Θα ήθελα να καταλάβω και ο ίδιος γιατί, πολλές φορές, πράττουμε κόντρα στη συνείδησή μας ακόμα και αν ξέρουμε ότι σφάλουμε. Οι συνθήκες της εποχής μάς περιορίζουν ολοένα και πιο πολύ τον ατομικό μας χρόνο και την ψυχαγωγία και θέτουν το ζήτημα της ύπαρξής μας σε νέα βάση. Καλούμαστε να υπερασπιστούμε τα προσωπικά μας «καταφύγια», όποια και αν είναι αυτά, για την καθεμιά και τον καθένα μας, για να μην καταντήσουμε άβουλα πλάσματα που ζούνε χωρίς νόημα. Όμως, από την άλλη, χρειάζεται να αναμετρηθούμε με τη ματαιοδοξία μας ώστε να βρεθεί μια ισορροπία και να μη χάσουμε το νόημα της συνύπαρξης.
Υπάρχουν σημεία ταύτισης της δική σας προσωπικότητας με του ήρωά σας; Αυτό που αντιμετωπίζει αντικατοπτρίζει δικές σας φοβίες;
Δ.Σ.: Σίγουρα εκφράζει τη φοβία μου για την απώλεια ενός λογοτεχνικού έργου, όσο δύσκολο και αν φαντάζει, αφού μπορεί κανείς να το αποθηκεύσει σε πολλά μέσα. Άσε που μπορεί να υπάρχει και το χειρόγραφο· προσωπικά, η πρώτη γραφή των κειμένων μου γράφεται στο χαρτί.
Δεν ξέρω σε ποιο σημείο μπορεί να έφτανα αν μου συνέβαινε κάτι τέτοιο. Ο ήρωάς μου ακροβατεί ανάμεσα στην επιθυμία του για τη στήριξη της οικογένειάς του και, ταυτόχρονα, για το κυνήγι του χαμένου βιβλίου του αλλά τελικά επιλέγει μια συγκεκριμένη κατεύθυνση. Είναι επιρρεπής στα πάθη και δεν διστάζει να φτάσει στα άκρα προκειμένου να εκπληρώσει τον σκοπό του. Εγώ είμαι πιο εγκρατής και πειθαρχημένος άνθρωπος.
Ένα απρόβλεπτο γεγονός είναι ικανό να πυροδοτήσει μια σειρά πράξεων που δεν τις φανταζόμασταν πριν. Και έτσι να αποκαλύψει τον πυρήνα μέσα μας, είτε αυτός ορίζεται ως ψυχολογικός ή συναισθηματικός παράγοντας ή ως ένας συνδυασμός τους, είτε ως ένα κρυμμένο μυστικό το οποίο μπορεί να θέσει τους εαυτούς μας προ εκπλήξεως. Εκεί ταυτίζομαι με τον ήρωά μου, δηλαδή στο κυνήγι για μια προσέγγιση ενός πιο εσωτερικού εαυτού μας. Ως κάποιο βαθμό τουλάχιστον. Καταλήγοντας, όμως, θα έλεγα ότι προτιμώ να ταυτιστούν οι αναγνώστες με τον ήρωα, παρά εγώ.
Η νουβέλα σας θα μπορούσε να γίνει άνετα ταινία. Το έχετε σκεφτεί; Ποιους ηθοποιούς θα επιλέγατε για τους πρωταγωνιστικούς ρόλους αν σας δινόταν η ευκαιρία;
Δ.Σ.: Το έχω ακούσει από πολλές και πολλούς αυτό. Η αλήθεια είναι ότι δεν το έχω σκεφτεί, ούτε κατά τη διάρκεια της συγγραφής της, ούτε μετά. Σε περίπτωση που γινόταν ταινία όμως, θα διάλεγα για πρωταγωνιστή τον Άρη Σερβετάλη. Είναι ο πρώτος που μου έρχεται στο μυαλό αυθόρμητα. Θα μου αρκούσε· θα άφηνα τους υπόλοιπους στην ευχέρεια της παραγωγής.
Τι ανταπόκριση είχατε ως τώρα; Πώς έχουν αντιδράσει Τύπος και αναγνώστες για το πόνημά σας;
Δ.Σ.: Μέχρι στιγμής η ανταπόκριση τόσο των μέσων ενημέρωσης όσο και των αναγνωστών είναι πολύ ικανοποιητική. Μπορώ να πω ότι, πολλές φορές, έμεινα έκπληκτος από μηνύματα ανθρώπων που δεν γνωρίζω και μιλούσαν με κολακευτικά σχόλια για το βιβλίο μου. Με συγκινεί όταν κάποια ή κάποιος διαβάζει και γράφει γι' αυτό μια κριτική ή το μοιράζεται δημοσίως με τους φίλους του. Ο Τύπος της Λάρισας το αγκάλιασε αμέσως. Αλλά και έξω από την πόλη με προσέγγισαν για να μιλήσουμε. Έχουν γίνει τρεις πολύ πετυχημένες παρουσιάσεις του βιβλίου μέχρι τώρα και βλέπουμε. Όμως, το σημαντικότερο για εμένα είναι η αποδοχή του από την μεγάλη πλειονότητα των αναγνωστών. Αυτό είναι η βάση για να πάει καλά.
Οι Έλληνες διαβάζουν βιβλία; Επιλέγουν Έλληνες συγγραφείς; Πώς οραματίζεστε το μέλλον του βιβλίου;
Δ.Σ.: Οι Έλληνες δεν διαβάζουν αρκετά. Και μάλλον πολύ λιγότερο από αρκετά. Αυτό οφείλεται στο σχολείο, σε μεγάλο βαθμό, πιστεύω. Αντιμετωπίζουν το βιβλίο σαν μια αγγαρεία, σαν κάτι βαρετό, όπως συνέβαινε και με τους περισσότερους όταν ήμασταν μαθητές. Η λογοτεχνία είναι ψυχαγωγία, πρώτα απ' όλα, κι έτσι είναι καλό να τη βλέπουμε. Όπως συμβαίνει με μια ταινία, με τη ζωγραφική, τη μουσική...
Θα έλεγα ότι προσεγγίζουν τους Έλληνες συγγραφείς με μια διστακτικότητα. Λάθος κατά τη γνώμη μου γιατί διαβάζω εκπληκτικά βιβλία ντόπιων συγγραφέων που, πραγματικά, δεν υστερούν σε τίποτα από τα αντίστοιχα του εξωτερικού και ίσως να τα υπερβαίνουν σε πολλές περιπτώσεις.
Οραματίζομαι να μη χαθεί η έντυπη μορφή του βιβλίου και εύχομαι να προωθηθεί η αγάπη για την ανάγνωση με κάθε τρόπο. Επίσης θα ήθελα να σταματήσει πια η αντίληψη που λέει ότι η ανάγνωση ενός λογοτεχνικού έργου είναι ένα «σπορ» για λίγους και ιδιαίτερους ανθρώπους και να αρχίσουμε να διαβάζουμε όλοι περισσότερο, χωρίς να φοβόμαστε μήπως κάποιος μας δει στην καφετέρια ή το λεωφορείο και μας χαρακτηρίσει τρελούς. Νομίζω ότι πρόκειται για ένα κόμπλεξ της ελληνικής κοινωνίας που δεν συμβαδίζει με τις υπόλοιπες ευρωπαϊκές, τουλάχιστον, χώρες.
Τι διαβάζει αυτή την εποχή ο Δημήτρης Στατήρης; Ποιο είδος προτιμά γενικά;
Δ.Σ.: Αυτό το διάστημα διαβάζω το «Σπουδή στην υποταγή» της Sarah Bernstein και το «Περί δουλείας και ελευθερίας του ανθρώπου» του Nikolai Berdyaev. Εκτός από λογοτεχνία, μου αρέσει να διαβάζω φιλοσοφία, βιογραφίες, δοκίμια και ψυχολογία. Αποφεύγω τα ογκώδη μυθιστορήματα. Προτιμώ τις νουβέλες και τα διηγήματα. Και λιγότερο την ποίηση.
Θα θέλατε να μας πείτε το αγαπημένο σας βιβλίο, τραγούδι και ταινία;
Δ.Σ.: Βιβλίο θα πω την «Έρημο των ταρτάρων» του D. Buzzati, τραγούδι το «For the Last Time» του R. Gallagher και ταινία «The Pianist» του R. Polanski. Σίγουρα, όμως, έχω πολλά αγαπημένα βιβλία, τραγούδια και ταινίες.
Ποια είναι τα επόμενα συγγραφικά σας σχέδια;
Δ.Σ.: Έχω τελειώσει, σχεδόν, μια νουβέλα ή ένα μικρό μυθιστόρημα, το οποίο περιστρέφεται γύρω από το θέμα της αναβλητικότητας. Κατά πόσο μπορεί να επηρεάσει τη ζωή ενός προσώπου ακόμα και όταν του συμβαίνει ένα ευτυχές γεγονός, κατά κοινή ομολογία, αλλά δεν μπορεί να βιωθεί άμεσα. Ας μην επεκταθώ παραπάνω. Με δυσκολεύει αρκετά καθώς είναι ένα απαιτητικό θέμα, όμως, με προκαλεί εξίσου την ίδια στιγμή.
Επιμέλεια - διορθώσεις: Τζένη Κουκίδου
Η νουβέλα του Δημήτρη Στατήρη Ο πυρήνας μέσα μου κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Γκοβόστη.