Ο Θωμάς Οικονόμου υπήρξε ένας από τους πρώτους μεγάλους αναδημιουργούς της ελληνικής σκηνής. Ηθοποιός, σκηνοθέτης και δάσκαλος της υποκριτικής με μεγάλη καριέρα στο θέατρο, γεννήθηκε το 1864 στην Βιέννη και πραγματοποίησε την πρώτη του θεατρική εμφάνιση στην Γερμανία, όπου έζησε και υπηρέτησε την τέχνη του για πολλά χρόνια.
Το 1900 και ενώ ακόμα δεν υπήρχε το Εθνικό Θέατρο στη χώρα μας, τον κάλεσαν για να διδάξει το μάθημα της υποκριτικής στην Βασιλική Δραματική Σχολή στην Αθήνα, ως προάγγελος του Βασιλικού Θεάτρου. Υπήρξε ο πρώτος σκηνοθέτης του Εθνικού Θεάτρου που τότε βέβαια ονομαζόταν Βασιλικό Θέατρο.
Μέσα σε διάστημα έξι ετών, από το 1900 μέχρι και το 1906, σκηνοθέτησε εκατό οκτώ θεατρικά έργα· κάποια από αυτά τα παρουσίασε για πρώτη φορά. Μέσα σε αυτά τα έργα, τα είκοσι τρία ήταν ελληνικά. Προώθησε πολύ, ως όφειλε από τη θέση του, το ελληνικό έργο, ανεβάζοντας όμως και παράλληλα έργα από το παγκόσμιο δραματολόγιο και συγγραφείς που ήδη είχαν περάσει στην θεατρική αιωνιότητα. Γκαίτε, Σίλερ και Ίψεν.
Το 1903 είναι μια δύσκολη και επώδυνη χρονιά για το Εθνικό Θέατρο καθώς και για τον ίδιο τον Θωμά Οικονόμου ο οποίος σκηνοθέτησε την Ορέστεια του Αισχύλου στη δημοτική γλώσσα. Δυστυχώς αυτό το ανέβασμα προκάλεσε μεγάλες και αιματηρές αντιδράσεις, αφού οι λάτρεις της καθαρεύουσας εξαγριώθηκαν.
(Για την ιστορία του θεάτρου, η πρώτη παράσταση της Ορέστειας έγινε την 1η Νοεμβρίου του 1903 και η μεγάλη Ελληνίδα ηθοποιός Μαρίκα Κοτοπούλη, η οποία βρισκόταν στα πρώτα της θεατρικά βήματα, είχε επωμισθεί τον ρόλο της Αθηνάς Παλλάδας, για τον οποίο και απέσπασε διθυραμβικές κριτικές. Ο λόγος της αιματοχυσίας ήταν ότι ενώ το Βασιλικό Θέατρο το χρηματοδοτούσε ο Βασιλεύς Γεώργιος Α', κάνοντας ένα καινούργιο άνοιγμα πολύ σπουδαίο για τον θεατρικό πολιτισμό της Ελλάδος, εντούτοις οι φοιτητές εκείνης της εποχής θέλανε τη μετάφραση στην καθαρεύουσα. Ο απολογισμός ήταν ένας νεκρός και εφτά τραυματίες. Επρόκειτο για τον νεαρό εφημεριδοπώλη Ι. Μαντά που έχασε τη ζωή του ενώ άλλοι υποστήριζαν ότι οι νεκροί ήταν περισσότεροι. Τα γεγονότα έμειναν στην ιστορία ως Τα Ορεστειακά.)
Ο Θωμάς Οικονόμου θα συνεργαστεί εκ νέου με την μεγάλη ηθοποιό Μαρίκα Κοτοπούλη το καλοκαίρι του 1906 στον πρώτο θίασο που δημιούργησε ονομάζοντάς τον Ελληνικόν Θέατρον, τον οποίο θίασο στέγασε στο θέατρο Βαριετέ. Το έργο που ανέβασε ήταν Η κυρά της θάλασσας του Ερρίκου Ίψεν και το επόμενο καλοκαίρι τον συναντάμε στο θέατρο Αθήναιον.
Εθεωρείτο ένας ιψενικός ηθοποιός αφού ασχολήθηκε αρκετά και με μεγάλη επιτυχία με τον πατέρα του ρεαλισμού. Έτσι, το 1910 ανέβασε το έργο Ροσμερσχόλμ κρατώντας τον ρόλο του Μπρέντελ. Επίσης ανέβασε τους Βρικόλακες κρατώντας τον ρόλο του Όσβαλντ καθώς επίσης την Αγριόπαπια υποδυόμενος τον Γιαλμάρ, ενώ το 1911 ανεβάζει Το σπίτι της κούκλας κρατώντας τον ρόλο του Ρανκ. Σε αυτό το έργο συνεργάστηκε μαζί του και η Κυβέλη. Με την Κυβέλη συνεργάστηκε ο Θωμάς Οικονόμου αρκετές φορές, είτε ως συμπρωταγωνιστής της είτε ως σκηνοθέτης της. Μαζί είχαν ανεβάσει και τον Φάουστ του Γκαίτε όπου ερμήνευσε τον ρόλο του Μεφιστοφελή.
Το 1912, σε περιοδεία εκτός Ελλάδος, ανέβασε τον Κουρέα της Σεβίλλης όπου υποδύθηκε τον Φίγκαρο και την επόμενη χρονιά ανέβασε τον Άμλετ του Ουίλλιαμ Σαίξπηρ. Επίσης ανέβασε και τον Οθέλο του ίδιου δημιουργού. Επίσης, την ίδια χρονιά με δικό του θίασο ανέβασε τον Πατέρα του Αύγουστου Στρίντμπεργκ. Φημίστηκε ιδιαίτερα σε αυτό τον ρόλο.
Το 1915 είναι η χρονιά που θα συνεργαστεί με τον άλλον μεγάλο ηθοποιό της εποχής, τον Ευτ. Βονασέρα ανεβάζοντας το έργο Σέβερος Τορέλλης στο Δημοτικό Θέατρο Αθηνών. Εκεί για πρώτη φορά παρουσίασε και το έργο του Κωστή Παλαμά Τρισεύγενη με την Ζηνοβία Παρασκευοπούλου. Μέσα σε εκείνη τη χρονιά σκηνοθέτησε τον κορυφαίο Έλληνα ηθοποιό Αιμίλιο Βεάκη στον Μάκβεθ του Ουίλλιαμ Σαίξπηρ.
Το 1921, με την μεγάλη του θεατρική εμπειρία αρχίζει να συνεργάζεται με την ηθοποιό Τασία Αδάμ κάνοντας περιοδείες και παρουσιάζοντας την παλιότερη θεατρική επιτυχία του, τον Πατέρα του Στρίντμπεργκ και τον Αρχιμάστορα Σόλνες του Ίψεν.
Ο Θωμάς Οικονόμου δίδαξε παρά πολλά χρόνια σε δραματικές σχολές. Το 1918 γίνεται καλλιτεχνικός διευθυντής στο Ωδείο Αθηνών. Το 1922, ως μέλος του συμβουλίου του Σ.Ε.Η (Σωματείο Ελλήνων Ηθοποιών), πρωτοστάτησε στη δημιουργία της Επαγγελματικής Σχολής Θεάτρου, που ιδρύθηκε από το Σωματείο.
Επίσης είχε σκηνοθετήσει, το 1908, την οπερέτα του Στράους Νυχτερίδα στο θέατρο Πανελλήνιον με τους ηθοποιούς Αρτ. Κυπαρίσση, Α. Φιλιππίδη, Σπ. Τρίχα, Μαρ. Φιλιππίδου.
Ο Θωμάς Οικονόμου έφυγε από τη ζωή το 1927. Το πέρασμά του από τον χώρο του θεάτρου, με το ταλέντο και την αγάπη του σε αυτό αλλά και με τις σπουδές του στην Βιέννη, τον κατέταξε σε έναν από τους πρώτους μεγάλους ηθοποιούς της γενιάς του, που άνοιξε τον δρόμο σε νεότερους συναδέλφους του, δίνοντας ταυτόχρονα τη γνώση και την εμπειρία του σε φοιτητές δραματικών σχολών.
Επιμέλεια - διορθώσεις: Τζένη Κουκίδου
Οι πληροφορίες καθώς και η φωτογραφία αντλήθηκαν από την εγκυκλοπαίδεια του Θεόδωρου Έξαρχου Έλληνες ηθοποιοί: Αναζητώντας τις ρίζες, που κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Δωδώνη καθώς επίσης και από εφημερίδες της εποχής.
