Λίγο πριν την έναρξη... και η αίθουσα του θέατρου Αυλαία παρουσίαζε μια κατάμεστη εικόνα από άτομα που πήραν θέση ακόμη και σε πρόσθετες καρέκλες δεξιά κι αριστερά της σκηνής. Αυτό δίχως άλλο προοιώνιζε και το τι πρόκειται να ακολουθήσει στην παράσταση Προσοχή: Εκτελούνται έργα. Κι όπως αποδείχτηκε στη συνέχεια, οι θεατές –οι οποίοι ήταν όλων των ηλικιών– συμμετείχαν ενεργά από το πρώτο μέχρι και το τελευταίο λεπτό σε όσα διαδραματιζόταν επί σκηνής. Γι' αυτό ωστόσο... «ένοχοι» στάθηκαν οι ηθοποιοί, οι οποίοι κατάφεραν να μας συμπαρασύρουν με τις ερμηνείες τους σε ένα έργο που θα το χαρακτήριζα ενθουσιώδες, γλαφυρό, ειλικρινές και καυστικό. Με τις απαιτούμενες δόσεις ειρωνείας για τους υπαίτιους όλων αυτών των προβλημάτων που προέκυψαν από την μη ολοκλήρωση της κατασκευής του Μετρό Θεσσαλονίκης στην ώρα του.
Ειδικότερα, στη ροή του έργου γίνεται μια ανασκόπηση σχετικά με την ιστορία της εν λόγω κατασκευής. Ενός ωφέλιμου έργου, το οποίο ωστόσο αποδείχθηκε –και συνεχίζει μέχρι σήμερα– να παραμένει βραχνάς για τους κατοίκους αυτής της πόλης. Αυτό που μου έκανε εξαρχής ιδιαίτερη εντύπωση ήταν η παραστατικότητα και η φυσικότητα με την οποία οι ηθοποιοί γίνονταν ένα με τους ρόλους τους κάνοντάς μας συγχρόνως κοινωνούς σε καθημερινές ιστορίες οι οποίες διαδραματίζονταν σε διάφορα μέρη της Θεσσαλονίκης. Έχοντας φυσικά ως επίκεντρο τα σημεία του εργοτάξιου του Μετρό. Εκεί, όπου οι πρωταγωνιστές μας αναβιώνουν δυσάρεστες και ευχάριστες στιγμές, γεμάτες αγάπη μα και θλίψη, μεταφέροντάς μας πιστά, και στον μέγιστο βαθμό, τον αντίκτυπο που είχε και έχει στο ψυχισμό των ανθρώπων, από τις δυσκολίες που αφορούν τις μετακινήσεις τους, μέχρι και τις αγωνίες τους για το μέλλον. Έναν αντίκτυπο που μέχρι και σήμερα παραμένει σαφώς αρνητικός, με τους νέους να βρίσκονται σε αδιέξοδο για την επαγγελματική τους αποκατάσταση. Να επιθυμούν να μείνουν εδώ, μα όλα –και κυριότερα, για οικονομικούς λόγους– να τους ωθούν ν' αναζητούν αλλού για ευκαιρίες εργασίας.
Κι έπειτα, είναι και οι επαγγελματίες. Αυτοί που βλέπουν ακόμη και σήμερα τα μαγαζιά τους να περικυκλώνονται από λαμαρίνες στον βωμό ενός κατασκευαστικού έργου που μένει στάσιμο, όπως και τα έσοδά τους. Έτσι, μοιραία, τα μαγαζιά κλείνουν το ένα μετά το άλλο, αφήνοντας άνεργους το υπαλληλικό τους προσωπικό μεγαλώνοντας μ' αυτό τον τρόπο στην τοπική κοινωνία το αίσθημα της δυστυχίας και της απαξίωσης.
Στον ιδιότυπο μάλιστα απολογισμό όσων συνέβησαν από την έναρξη των εργασιών έως τώρα, μας παρουσιάζονται επί σκηνής οι πιο χαρακτηριστικές περιπτώσεις: Από τον κάτοικο που δεινοπαθεί καθώς περιηγείται στους δρόμους της πόλης, μέχρι τους πολιτικούς χειρισμούς. Τον εργάτη του Μετρό, και τις άδικα χαμένες ζωές από τα ατυχήματα. Την σιωπή που σιγά σιγά έγινε αντίδραση και ουρλιαχτό, στην προσπάθεια του μέσου πολίτη ν' αντιδράσει, ξετινάζοντας μ' αυτό τον τρόπο από πάνω του την στασιμότητα, αγωνιζόμενος να ζήσει αυτό που του αξίζει.
Το αποτέλεσμα είναι πως η περιρρέουσα θλίψη, που γεννιέται απ' όλα τα παραπάνω, βρίσκει τελικά πρόσφορο έδαφος σε κάθε πτυχή της ζωής των πολιτών. Από τις προσπάθειες για επιβίωση, μέχρι τα προβλήματα που δημιουργούνται στις οικογένειες και τις εντάσεις στις σχέσεις των ζευγαριών που ισορροπούν σε τεντωμένο σχοινί. Κι όπως συμβαίνει και με το Μετρό της Θεσσαλονίκης, έτσι και στην πλοκή του έργου, οι πρωταγωνιστές αναζητούν την προσωπική τους ολοκλήρωση. Να νιώσουν πως τα θέλω τους και τα προβλήματά τους φτάνουν επιτέλους στο τέλος τους.
Η παράσταση –της οποίας την σύλληψη της ιδέας και την σκηνοθεσία είχε η Νοεμή Βασιλειάδου– θεωρώ πως τα περιείχε όλα: Από μονολόγους και διαλόγους των πρωταγωνιστών, μέχρι και παύση για συνομιλία με το κοινό. Χαμόγελο και συγκίνηση. Αισιοδοξία και αρκετούς προβληματισμούς. Κι όλα τους πλαισιωμένα με τη ζωντανή μουσική μιας ηλεκτρικής κιθάρας αλλά και χορογραφίες.
Εν κατακλείδι, πρόκειται για μια παράσταση που μοιράζεται μαζί μας όλες εκείνες τις πικρές διαπιστώσεις που έπρεπε κάποτε να ειπωθούν. Να μη σβήσουν στη λήθη του χρόνου. Γινόμενα τελικώς μάθημα για το μέλλον ώστε να μην ξαναεπαναληφθούν.
Και είναι γεγονός πως στο τέλος το κοινό ανάγκασε τους ηθοποιούς να εμφανιστούν ξανά και ξανά στο σανίδι. Χειροκροτώντας τους όλο και πιο ζωηρά κάθε φορά. Γιατί όπως και οι εργάτες του Μετρό, έτσι και οι ηθοποιοί κατάφεραν σε περίπου 75 λεπτά να «σκάψουν» μέσα μας, φέρνοντας στην επιφάνεια μνήμες και συναισθήματα που άμεσα ή έμμεσα σχετίζονταν με την κατασκευή του Μετρό και τα παρεπόμενά του. Δίνοντάς μας, σε κάθε περίπτωση, αρκετή τροφή για σκέψη και περισυλλογή.
Επιμέλεια - διόρθωση: Τζένη Κουκίδου
Ταυτότητα:
Σύλληψη - Σκηνοθεσία: Νοεμή Βασιλειάδου
Πρωτότυπο κείμενο - Έρευνα: Ομάδα Τροχιές
Δραματουργία: Νοεμή Βασιλειάδου, Χάρις Σερδάρη
Πρωτότυπη μουσική σύνθεση: Γρηγόρης Λιόλιος
Κίνηση: Μαίρη Γιαννούλα
Βοηθός σκηνοθέτη - Οργάνωση παραγωγής: Χάρις Σερδάρη
Σχεδιασμός φωτισμών: Αθηνά Μπανάβα
Σύμβουλος δραματουργίας: Πάνος Δεληνικόπουλος
Σύμβουλος σκηνογραφίας κι ενδυματολογίας: Μαρία Καραδελόγλου
Φωτογραφίες: Βαγγέλης Ευαγγελίου, Λευτέρης Τσινάρης, Σταυρούλα Ντολοπούλου
Υπεύθυνη επικοινωνίας, προβολής: Λία Κεσοπούλου
Παραγωγή: Εταιρεία Θεάτρου Τροχιές
Επί σκηνής: Δημήτρης Γούλιος, Μαρία Καραγκιοζίδου, Βασίλης Μπόγδανος, Χάρις Σερδάρη, Σοφία Στυλιανού και ο μουσικός Γρηγόρης Λιόλιος
