Εδμόνδος Φυρστ

Εδμόνδος Φυρστ

Ο Εδμόνδος Φυρστ υπήρξε ένας από τους σπουδαιότερους ηθοποιούς και θιασάρχες που πέρασαν από το ελληνικό θέατρο.

Γεννήθηκε το 1867 και το 1888 πραγματοποίησε την πρώτη του θεατρική εμφάνιση. Συνεργάστηκε με τον θίασο Μένανδρος των Ταβουλάρηδων και πήρε μέρος το 1892 στο έργο Ο μύλος της έριδος του Νικ. Λάσκαρη, που ανέβηκε στο θέατρο Ολύμπια. Μαζί του έπαιρναν μέρος στην παράσταση και οι ηθοποιοί Χρ. Ταβουλάρης, Ν. Ζάνος, Αθ. Περίδη κ.α. Μαζί με αυτούς, την επόμενη χρονιά, ανέβασαν την Φαύστα του Βερναρδάκη στο θέατρο Ομόνοιας όπου κράτησε τον ρόλο του Κρίσπου.

Το 1894 παντρεύεται την Ελένη Ταβουλάρη, κόρη του παλιού ηθοποιού και θιασάρχη Διονύσιου Ταβουλάρη. Λίγο αργότερα συγκρότησε τον δικό του θίασο και το 1901 τους βρίσκουμε μαζί στο θέατρο Τσόχα, στη διανομή της παράστασης Το μπαλόνι των Ντάρνλεϊ - Μενβίλ.

Από το 1902, και για τέσσερα χρόνια, προσλαμβάνεται στο τότε Βασιλικό Θέατρο όπου έλαβε μέρος σε αρκετά έργα του παγκόσμιου ρεπερτορίου ερμηνεύοντας σπουδαίους ρόλους.

Έπαιξε σΤα στηρίγματα της κοινωνίας του Ερρίκου Ίψεν, στον Αρχισιδηρουργό, το Χειμωνιάτικο παραμύθι του Ουίλλιαμ Σαίξπηρ (όπου υποδύθηκε τον Λεόντιο), τον Οιδίπους Τύραννο του Σοφοκλή, τον Φάουστ του Γκαίτε, ξανά την Φαύστα του Βερναρδάκη καθώς και τον Νικηφόρο Φωκά του ίδιου δημιουργού, τον Οθέλο του Σαίξπηρ και τον Χρηματιστή του Μιρμπό.

Συνθιασάρχης, το 1906, με την Ροζαλία Νίκα και τον Τηλ. Λεπενιώτη ανεβάζουν το έργο του Δημητρακοπούλου Στην οπερέτα στο θέατρο Ολύμπια και το 1908 επιστρέφει και πάλι στο τότε Βασιλικό Θέατρο για το ανέβασμα ενός έργου. Πρόκειται για την Θεοδώρα του Γ. Τσοκόπουλου που στη διανομή είναι και τα ονόματα τις Μαρίκας Κοτοπούλη, του Νικολάου Ροζάν και της Στέλλας Γαλάτη.

Ακολουθεί η συνεργασία του με την μεγάλη Ελληνίδα ηθοποιό Κυβέλη (1909). Παρουσιάζουν στο θέατρο Βαριετέ το Χαλασμένο σπίτι του Σπύρου Μελά, το Σπίτι της κούκλας (όπου υποδύθηκε τον Χέλμερ), σε πρώτη παρουσίαση το έργο του Γρηγορίου Ξενόπουλου Ραχήλ και το 97 του Γ. Άσπρες. Επίσης οι δύο καταξιωμένοι ηθοποιοί πραγματοποιούν περιοδεία στην Κωνσταντινούπολη, στο θέατρο Οντεόν, ανεβάζουν την Φαύστα του Βερναρδάκη με την σπουδαία ηθοποιό Σαπφώ Αλκαίου να υποδύεται την Ελένη.

Το 1911 ξεκινάει η συνεργασία του Φυρστ με την άλλη μεγάλη θεατρική φυσιογνωμία και θεατρική αντίπαλο της Κυβέλης, την Μαρίκα Κοτοπούλη. Τους συναντάμε μαζί στη διανομή του έργου Πολιτευτή του Π. Μπουρζέ· στον θίασο συμμετέχει και η Ροζαλία Νίκα.

Το 1912 εμφανίζεται στο θέατρο με το έργο του Μπουρζέ Το οδόφραγμα όπου το παρουσιάζει στο θέατρο Ολύμπια.

Μέσα από τις συνεργασίες που κάνει, αυτή που επαναλαμβάνεται πολλές φορές είναι με την ηθοποιό Ροζαλία Νίκα και έτσι σημειώνουν μαζί άλλη μια εμφάνιση στο θέατρο με το έργο του Δημητρακόπουλου Η φωτιά του πολέμου, το 1914 στο θέατρο Πανελλήνιον. Στον ίδιο θίασο ήταν και οι ηθοποιοί Ευάγγελος Δελενάρδος, Α. Νίκας, Επαμ. Χέλμης. Θα ανεβάσουν επίσης τον Αετιδέα του Εδμ. Ροστάν καθώς και τον Λουδιβικο ΙΑ'.

Λίγο αργότερα, με το θιασαρχικό σχήμα Φυρστ - Νίκα - Λεπενιώτη παρουσιάζουν στην Πόλη την κωμωδία του Μολιέρου Ταρτούφος. Τον Ταρτούφο υποδύθηκε ο Μιχ. Ιακωβίδης.

Η συνεργασία του μαζί με την Ροζαλία Νίκα συνεχίστηκε και με διάφορες ελληνικές οπερέτες και το 1916 μαζί με τον Τηλέμαχο Λεπενιώτη ανέβασαν στο θέατρο Κεντρικόν την επιθεώρηση Παπαγάλος.

Ο Εδμόνδος Φυρστ αρχίζει σιγά σιγά να πραγματοποιεί όλο και λιγότερες θεατρικές εμφανίσεις. Τον βρίσκουμε στα 1922 να ανεβάζει για ακόμα μια φορά, τον Φάουστ του Γκαίτε με την κορυφαία Ελληνίδα ηθοποιό Μαρίκα Κοτοπούλη να υποδύεται την Μαργαρίτα. Επίσης εμφανίστηκε και με την Χριστίνα Καλογερικού-Παλαιολόγου στο έργο Νυχτερινή επίθεση.

Το 1923, με τον θίασο Μάριου και Χριστίνας Παλαιολόγου παρουσίασαν έργα που ήταν κυρίως γκραν γκινιόλ· ήταν ο πρώτος θίασος που παρουσίαζε έργα τέτοιου είδους.

Το 1927 υποδύθηκε πάλι τον Μέγα Κωνσταντίνο στην Φαύστα με την ηθοποιό Έφη Άγρα. Το 1934 ανεβάζει το ίδιο έργο σε μια πανηγυρική παράσταση από τα εκατό χρόνια από τη γέννηση του συγγραφέα Δημ. Βερναρδάκη στην Μυτιλήνη· αυτή τη φορά τον ρόλο κρατάει η Αικατερίνη Βερώνη.

Κινηματογράφος: Το 1929 στην Μπόρα: επρόκειτο για βουβή ταινία που το σενάριο είχε γράψει ο Παύλος Νιρβάνας και η σκηνοθεσία ήταν του Δημήτρη Γαζιάδη.

Το 1962, δεκαπέντε χρόνια μετά τον θάνατό του, το θέατρο Σαμαρτζή μετονομάστηκε με το όνομά του.

Ο Εδμόνδος Φυρστ έφυγε από τη ζωή το 1947. Ήταν ένας από τους μεγαλύτερους ηθοποιούς την περίοδο της ακμής του.



Επιμέλεια - διορθώσεις: Τζένη Κουκίδου
Οι πληροφορίες καθώς και η φωτογραφία αντλήθηκαν από την εγκυκλοπαίδεια του Θεόδωρου Έξαρχου Έλληνες ηθοποιοί: Αναζητώντας τις ρίζες, που κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Δωδώνη.