Ζάχαρη

Ζάχαρη, Δημήτρη Αγαρτζίδη

Τόσο αγαπημένο το θέατρο! Κι αυτό το βιβλίο αφορά αυτό ακριβώς. Πρόκειται για το θεατρικό του Δημήτρη Αγαρτζίδη Ζάχαρη, που κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Βακχικόν.

Η υπόθεση αυτή οφείλει την ύπαρξή της στην αποκάλυψη της διπλής ζωής ενός πατέρα αμέσως μετά τον θάνατό του. Γρήγορα ξεσκεπάζονται πτυχές που αγνοούσε η οικογένειά του, που φέρνουν αναστάτωση, διαταράσσοντας κάθε ισορροπία. Μια συναισθηματική γκάμα ξυπνά τότε και οι εσωτερικές –αλλά και εξωτερικές– συγκρούσεις είναι μεγάλες και βίαιες.

Η συνθήκη κλειστού δωματίου, αφού εξολοκλήρου διαδραματίζεται στον ίδιο χώρο που τέμνεται από έναν μονόδρομο καθρέφτη, παρακολουθεί τα πρόσωπα εστιάζοντας εναλλάξ πάνω τους και σιγά σιγά, κλιμακωτά, αναδεικνύει τις επιμέρους υφές, σκιαγραφεί τους χαρακτήρες και αποκαλύπτει ένα ένα τα κομμάτια που ολοκληρώνουν την εικόνα.
Η ύπαρξη του καθρέφτη, όταν έχεις ήρωες που οφείλουν να συνειδητοποιήσουν και ν' αποδεχτούν τη νέα τους πραγματικότητα, έχει καίριο χαρακτήρα. Επιπλέον, όπως η κυρία Θάλεια Μπουσιοπούλου αναφέρει στον προλογισμό της, ο μονόδρομος καθρέφτης απομονώνει, ελέγχει, εγκλείει και αποκλείει.

Συγκεκριμένα, βρισκόμαστε σε μία αίθουσα οικογενειακής θεραπείας, που κάλλιστα μπορεί εκτός από φυσικός χώρος να είναι και νοητός. Εδώ θα συναντηθούν οι έξι ήρωες του έργου, εδώ θα αναμετρηθούν και εδώ θα ξεδιπλωθούν οι πτυχές.
Μερικές ερωτήσεις, εδώ κι εκεί, στο κείμενο χτυπάνε «φλέβα» και, κατά τη δική μου οπτική, περιέχουν την ουσία του θεατρικού ή ωθούν προς αυτήν αφού δομούν πλήθος φιλοσοφικών προεκτάσεων. Για παράδειγμα, η Γιατρός θα θέσει το ερώτημα: Υπάρχεις όταν δεν γνωρίζουν την ύπαρξή σου;
Κανένα πρόσωπο δεν έχει όνομα (φυσικά). Ο Πατέρας, ο Γιος, η Αδερφή κ.ο.κ. ονοματίζονται από την ιδιότητά τους κι αν εξαιρέσουμε τη νοσοκόμα και τη γιατρό ονοματίζονται από τη συγγένειά τους. Σε αυτή την περίπτωση ο κάθε γιος θα μπορούσε να πάρει τη θέση εκείνου του έργου κ.ο.κ. άρα ο κάθε θεατής/αναγνώστης θα μπορούσε να ταυτιστεί με τα πρόσωπα, τη συνθήκη κ.α. κατά περίπτωση ή να τους ανάγει σε δικές του σχετικές περιπτώσεις ενώ το σύνολο παραπέμπει σε μια πιο οικουμενική εκδοχή που ξεφεύγει από τα όρια του έργου και επεκτείνεται σε κάθε άνθρωπο, σπίτι, κοινωνία...

Η λέξη όμως που πρωτοστατεί και επαναλαμβάνεται σε όλη την έκταση και με κάθε της έννοια (κυριολεκτική, μεταφορική...) είναι η λέξη «τέρας». Παράλληλα όμως υπογραμμίζω και τη λέξη «τάφος» η οποία στα χείλη του Πατέρα αποκτά μία ιδιαίτερη απόχρωση. Θέλετε να τα βάλετε με το Τέρας; θα ρωτήσει η Γιατρός σε μία από εκείνες τις εδώ-κι-εκεί ερωτήσεις που σημειώνω διαβάζοντας.
Έχουμε λοιπόν ένα τέρας/«τέρας» που εμφανίζεται να ανατρέψει κάθε σταθερά (αφού πρώτα έχουν ήδη ανατραπεί οι συναισθηματικές ισορροπίες λόγω άλλων ευρημάτων), να επαναπροσδιορίσει τις σχέσεις, τις ζωές τους, να ανοίξει όλες τις πληγές ή και να δημιουργήσει νέες, να θέσει το νέο οικογενειακό πλαίσιο.. αλλά και να αναδείξει όλη την αλήθεια.. σαν πυροκροτητής βόμβας. Η δυσβάσταχτη παρουσία-εμφάνισή της τοποθετεί άπαντες μπροστά στον νέο τους στόχο: θα καταφέρουν να αφοπλίσουν τη βόμβα ή θα σκάσει στα χέρια τους;

Η ζάχαρη, τώρα, τόσο γλυκιά και τόσο βλαβερή, ό,τι πιο θελκτικό μπορείς να φας αλλά γίνεται ως και θανατηφόρα, χαρίζει μεγάλη ηδονή αλλά και καταστροφή μαζί. Ε, έτσι είναι και η ιστορία αυτού του Πατέρα.

Σίγουρα μια ενδιαφέρουσα επιλογή που «χωράει» πολλή κουβέντα κι ανάλυση.



Ο Δημήτρης Αγαρτζίδης σπούδασε στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών, στην Ανωτέρα Σχολή Δραματικής Τέχνης του Γιώργου Κιμούλη «Σύγχρονο Θέατρο Αθήνας» και στο Εργαστήριο Φωνητικής Τέχνης του Σπύρου Σακκά. Είναι ιδρυτικό μέλος της ομάδας Elephas tiliensis. Σκηνοθέτησε τις παραστάσεις: Ζάχαρη του ιδίου, Η νύχτα της κουκουβάγιας του Γιώργου Διαλεγμένου, Σεροτονίνη του Μισέλ Ουελμπέκ, Απόκοπος του Μπεργαδή, Αγάπησέ με, βασισμένη στην ταινία του Ζουλάφσκι Σημασία έχει ν' αγαπάςΦιλοκτήτης του Σοφοκλή, Οδυσσέας του Τζέιμς Τζόις, Η κυρά της θάλασσας του Χένρικ Ίψεν, Η βοσκοπούλα Ανωνύμου, Persona του Ίγκμαρ Μπέργκμαν, Λούλα του Βαγγέλη Ραπτόπουλου, Αλεξάνδρεια, βασισμένη στο Αλεξανδρινό κουαρτέτο του Λόρενς Ντάρελ (υποψήφιος για το Βραβείο Δραματουργίας στα Βραβεία Κριτικών Θεάτρου και Χορού Κάρολος Κουν 2016), Περσινή αρραβωνιαστικιά της Ζυράννας Ζατέλη. Ως σκηνοθέτης έχει συνεργαστεί με το Φεστιβάλ Αθηνών, το Θέατρο Τέχνης, το Θέατρο του Νέου Κόσμου, το Κέντρο Ελέγχου Τηλεοράσεων, το Bios, το Θέατρο Σταθμός. Ως ηθοποιός έχει δουλέψει στο Εθνικό και το Ελεύθερο Θέατρο. Στον κινηματογράφο έπαιξε στην ταινία του Δημήτρη Αθανίτη Τρεις μέρες ευτυχίας και στην τηλεόραση στη σειρά Μίλα μου βρόμικα της Μυρτώς Κοντοβά. Διδάσκει υποκριτική στο Νέο Ελληνικό Θέατρο του Γιώργου Αρμένη και φωνητική-αναπνευστική αγωγή. H Ζάχαρη είναι το πρώτο βιβλίο που εκδίδει.