Πώς ξεκίνησε το δημιουργικό ταξίδι με την ποιητική; Πώς προέκυψε η πρώτη επαφή με τον στίχο;
Ιωάννα Θεοχάρη: Το δημιουργικό ταξίδι με την ποιητική ξεκίνησε σε μικρή ηλικία, μαζί με τις πρώτες φιλοσοφικές αναζητήσεις. Μεταξύ φίλων τα πρώτα στιχάκια, τα πρώτα ημερολόγια-λευκώματα, οι πρώτες γραπτές σκέψεις.
Ποια ανάγκη σάς οδηγεί στο συγγραφικό μονοπάτι;
Τι σημαίνει για εσάς η συλλογή «Μαρμάρινες ψυχές»; Ποια τα συναισθήματά σας;
Ι.Θ.: Η συλλογή εμπνέεται από τα αρχαία ελληνικά γνωμικά και καθορίζεται από προσωπικές εμπειρίες που τα ενσαρκώνουν. Μόνο δέος μπορεί να νιώσει κανείς αν πλησιάσει την σοφία των προγόνων μας, οι οποίοι αν και έζησαν σε άλλες συνθήκες διαβίωσης και δεν είχαν τα υπάρχοντα μέσα, διακρίνονταν από απλότητα και κριτική σκέψη. Μια ταπεινή προσπάθεια να δω ποιητικά μέσα από αυτή τη σοφία, με κάνει να νιώθω ανακούφιση. Ανακούφιση που ο πόνος, ο έρωτας, η απώλεια είναι διαχρονικά και πανανθρώπινα. Ανθεκτικά και αγνά σαν το μάρμαρο.
Φράσεις αρχαίων ελληνικών τιτλοφορούν τα έργα ενδυναμώνοντας τη διαχρονικότητα των υφών. Γιατί κάνατε αυτή την επιλογή;
Ι.Θ.: Συχνά ανακαλούσα τα ελληνικά γνωμικά και τα χρησιμοποιούσα στην καθομιλουμένη ενώ πολλά από αυτά δεν τα γνώριζα εις βάθος. Η σοφία τους αμφισβητείται συχνά από την ανθρώπινη αδυναμία και ματαιοδοξία.
Είναι όμως και η αμφισβήτηση ένας τρόπος να έρθουμε πιο κοντά τους με σκέψη κριτική και τελικά να τα ασπαστούμε.
Από πού αντλείτε έμπνευση; Πώς πυροδοτείται η δημιουργικότητα;
Ι.Θ.: Από εικόνες, φωτογραφίες, λεγόμενα φίλων.
Από αναμνήσεις... Από την ίδια τη ζωή.
Αν δεν υπήρχε η ποίηση στη ζωή σας, τι θα μπορούσε να την αντικαταστήσει;
Ι.Θ.: Νομίζω ότι θα την αντικαθιστούσε η μουσική. Αν και δεν μπορώ να διανοηθώ πλέον τον μικρό μου κόσμο χωρίς ποίηση. Θα ήταν ένας κόσμος χωρίς ηχώ.
Πώς θα περιγράφατε το βιβλίο με μία λέξη;
Ι.Θ.: Λυτρωτικό.
Ποια είναι η γνώμη σας για τη σύγχρονη ποιητική παραγωγή στη χώρα μας; (γενικότερα και όχι μόνο ως προς τις εκδόσεις)
Ι.Θ.: Χρειάζεται ενθάρρυνση και ανταπόκριση ο ποιητής. Από τον εκδότη του, από τα μέσα ενημέρωσης. Είναι μια σχέση αμφίδρομη. Γράφω για να συνδιαλέγομαι με τον έξω κόσμο, με τους αναγνώστες μου. Γράφω για να κοινωνήσω κάτι.
Ίσως η σύγχρονη ποιητική παραγωγή στη χώρα μας να ενδιαφέρεται μόνο για τα οικονομικά συμφέροντα, τις πωλήσεις και να ακολουθεί τη μόδα. Πόσο όμως την ενδιαφέρει να αφήσει κάτι όμορφο στην ανθρωπότητα; Πόσο την αφορά να κρατήσει ψηλά τον πήχη;
Στείλτε το μήνυμά σας στους φιλαναγνώστες..
Ι.Θ.: Σας εύχομαι ολόψυχα να βρισκόμαστε πάντα στα μονοπάτια της ποίησης, έξω από τον χρόνο και πάνω από τις αδυναμίες μας...
«Δεν αρκεί να ξυπνάς. Πρέπει και να ίπτασαι, την πραγματικότητα για να αντέχεις»
(Νομίζω ότι όσοι διαβάζουν, έχουν βρει τον τρόπο...)
Αυτά είπε η Ιωάννα Θεοχάρη για την ποιητική της συλλογή Μαρμάρινες ψυχές, που κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Βακχικόν. Στο οπισθόφυλλο διαβάζουμε:
Η δύση πάντα πιο δειλή
απ' την ανατολή θα μένει
κι ας λέμε ο ήλιος βασιλεύει.
«Και αύριο μέρα είναι»
σκέφτεται
και άτολμα αποχωρεί.
Πράγματι, η αγάπη της για τα αρχαία γνωμικά διακρίνεται αυτοστιγμεί στο βιβλίο (όπως αναφέρεται παραπάνω όλα τα έργα τιτλοφορούνται με οικείες φράσεις γνωστών αρχαίων Ελλήνων –αλλά και κάποιων που ανακαλύπτεις με την ευκαιρία) όμως, παράλληλα, αυτές οι ίδιες φράσεις έχουν διεισδύσει τόσο ευρεία στην καθομιλουμένη αλλά και στα νεοελληνικά συγγράμματα που θα λέγαμε ότι αποτελούν αγαπημένες φράσεις όλων μας.
Εκείνο που πετυχαίνεται εδώ είναι μια σύγκλιση όλων των εποχών και η ανάδειξη των διαχρονικών θεμάτων του ανθρώπου. Όσο διαβάζεις σε ακολουθεί ένα πλησίασμα του παρελθόντος, εντείνεται η αίσθηση της αέναης μάχης του ανθρώπου και όλων των ζητημάτων που τον απασχολούν –ιδιαίτερα ως προς την ψυχή του– και «βλέπεις» πως μπορεί οι αριθμοί στα ημερολόγια ν' αλλάζουν όμως ο άνθρωπος παραμένει δέσμιος των ίδιων παθών, πόνων, ανησυχιών... Στο τέλος, κάποιοι πιο φωτισμένοι θα αφήσουν ένα απόσταγμα εμπειρίας που θα μείνει απέθαντο για τους επόμενους και (ίσως) αυτός είναι και ο μέγας σκοπός κάθε δημιουργού.
Όμορφη, ποιοτική συλλογή που αφήνει γόνιμο ίζημα και δίνει αφορμή για περαιτέρω αναζήτηση, εσωτερική, προσωπική αλλά και ιστορική, λογοτεχνική...
Η Ιωάννα Θεοχάρη, με καταγωγή από τη Ζάκυνθο, γεννήθηκε και μεγάλωσε στην Αθήνα. Φοίτησε στο Αμερικανικό Κολέγιο, όπου και έλαβε το πρώτο της ποιητικό βραβείο στην αγγλική σε ηλικία 17 ετών. Σπούδασε Ιατρική στην Μπρέσια της Ιταλίας, με την εκπόνηση της πτυχιακής της εργασίας στην Παιδοψυχιατρική. Ζει και εργάζεται στην Αθήνα ως ιατρός επειγόντων στην κλινική Υγείας Μέλαθρον, και μεγαλώνει με δύο κόρες. Ποιήματά της έχουν βραβευτεί σε διεθνείς και πανελλήνιους διαγωνισμούς ποίησης, ενώ άλλα έχουν δημοσιευτεί σε διακεκριμένα περιοδικά. Έλαβε το τρίτο βραβείο στον Παγκόσμιο Διαγωνισμό Ποίησης με θέμα τον Διονύσιο Σολωμό, από τη Ζακυνθινή Εστία Πολιτισμού «Διονύσιος Ρώμας» (2021), με το ποίημα Ελευθερίας Φώτιση. Επίσης, βραβεύτηκε στον 8ο Πανελλήνιο Διαγωνισμό Ποίησης αφιερωμένο στη Μικρασιατική Καταστροφή, από την Εταιρεία Γραμμάτων και Τεχνών Πειραιά (2022), με το ποίημά της Βαλσαμωμένο Σπίτι να λαμβάνει το δεύτερο βραβείο. Τέλος, συμμετείχε με έργα της στη Φιλολογική Πρωτοχρονιά (2023). Η πρώτη της συλλογή είχε τον τίτλο Το τριαντάφυλλό σου ζει (εκδόσεις Ιωλκός 2021). Το βιβλίο Μαρμάρινες ψυχές είναι η δεύτερη ποιητική της συλλογή.
