Μοιάζει με ένα παιχνίδι. Δεν είναι. Γίνεται βασανιστήριο, είναι απίστευτη ηδονή. Γίνεται καλό και γίνεται και κακό. Γίνεται πραγματικότητα και φαντασίωση. Όραμα και ρεαλισμός. Είναι ένα αναγνωστικό μυστήριο που συνεχώς ανοίγει προοπτικές και γεννά ερωτήματα. Είναι η ιστορία της Άνθιας Χριστοδούλου-Θεοφίλου, που κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Βακχικόν.
Μια έξυπνη αφήγηση μάς εισάγει στον χώρο της ηρωίδας και σε όσα συμβαίνουν εκεί. Άλλοτε πρωτοπρόσωπη και αλλού τριτοπρόσωπη, δημιουργεί ένα πολυδιάστατο ανάγλυφο του οποίου οι αποχρώσεις ποικίλουν από εξομολογήσεις (στα πρωτοπρόσωπα μέρη) ως απλές ιστορήσεις (στα τριτοπρόσωπα), δηλαδή από μαρτυρίες όπως βιώθηκαν και μεταφέρονται από την ηρωίδα ή αφηγήσεις όπως μεταφέρονται από ένα τρίτο μάτι, τη συγγραφέα.
Αρχικά, παρατηρούμε τη διαστολή του χρόνου σε απειροελάχιστες στιγμές όπου αναλύεται σε πολύ πολύ μικρά σημεία ένα περιστατικό ή σκηνή και παρατηρούμε το ωραίο –αλλού υποδόριο– χιούμορ να προσθέτει στη συγγραφική «παλέτα»· αλλού διακριτικό, στο παρασκήνιο, όμως πάντα ευδιάκριτο. Βλέπουμε πώς λειτουργεί η ευθυμογραφική διάθεση σε ένα ψυχολογικό θρίλερ και πώς μια μεταφυσική αύρα που ύπταται πάνω από τα τεκταινόμενα.
Γρήγορα αντιλαμβάνομαι πως κάτι καλό υπόσχεται τούτο το βιβλίο, το απολαμβάνω και με διασκεδάζει. Είναι μη αναμενόμενο και απρόοπτο –ως και ανατρεπτικό– ενώ κειμενικά περιέχει και φλασιές από το παρελθόν –οι περισσότερες από την παιδική ηλικία και τα πολύ νεανικά χρόνια–, που συνθέτουν το ψυχογράφημα και δίνουν στοιχεία για τον χαρακτήρα αυτής της γυναίκας. Κι όσο αναρωτιέμαι για την ψυχοσύνθεσή της άλλο τόσο αναρωτιέμαι για τον εισβολέα της και για το τι συμβαίνει/συνέβη σε εκείνο το σπίτι.
Ας τα πάρουμε όμως από την αρχή ώστε να γίνει πιο εύγλωττο για τον αναγνώστη του σημειώματος περί τίνος πρόκειται.
Η ανασφαλής και συνεσταλμένη τριαντάχρονη Αλεξάνδρα μετακομίζει στο δικό της σπίτι και καλείται να βιοποριστεί με τις δικές της δυνάμεις. Σε αυτό το μεταβατικό στάδιο, όπου οι αναμνήσεις από τις οικογενειακές στιγμές στην πατρική εστία είναι ακόμα πολύ νωπές κι ενώ η πραγματικότητα με τη φαντασία αλληλοσυμπληρώνονται δημιουργικά, ένας μαυροφορεμένος εισβάλλει στην κρεβατοκάμαρά της την ώρα που εκείνη κοιμάται στο διπλό κρεβάτι της. Καταφέρνει να τον εξουδετερώσει αλλά, καθώς την έχει γοητεύσει, αποφασίζει να τον κρατήσει σπίτι της. Εκείνες τις ημέρες κυκλοφορεί και η είδηση για έναν φετιχιστή διαρρήκτη που κλέβει δαντελωτά εσώρουχα... και το παιχνίδι/«παιχνίδι» ξεκινά.
Ποιο είναι το όριο δόλου που περνιέται απαρατήρητο;
Η συγγραφέας καταφέρνει να κλιμακώσει το ενδιαφέρον μας σελίδα τη σελίδα ενώ ουσιαστικά όλη η πλοκή αφορά μία γυναίκα και έναν χώρο, το σπίτι της, και όλη η δράση σχετίζεται με το τι μπορεί να κάνει μία γυναίκα μόνη εκεί. Αν ήταν θεατρικό ή ταινία –η πρότασή μου είναι να γίνει γιατί και ως μονόλογος θα είχε μεγάλο ενδιαφέρον– θα μιλούσαμε για έργο κλειστού χώρου. Φυσικά περιέχει μία ολόκληρη διαδρομή ενδοσκόπησης –όπως συμβαίνει πάντα σε εκείνους που απομονώνονται σε έναν χώρο μόνοι με τον εαυτό τους– εκ παραλλήλου με τα διαδραματιζόμενα όπως και πολλές αναμνήσεις αλλά και φιλοσοφικές προεκτάσεις. Έχει και έναν χαρακτήρα που ζει μεταξύ πραγματικότητας και φαντασίας, ρεαλισμού ή ονείρωξης, ιδεατού που γίνεται βίωμα ή βιώματος νοερού όπως ένα διαυγές όνειρο [...] ένα όνειρο μέσα στο όνειρο... Σταδιακά αποκαλύπτεται ένας διαταραγμένος νους μεταξύ νόησης και παρανόησης ή παράνοιας και ενδυναμώνεται το ψυχολογικό θρίλερ. Τι συμβαίνει στ' αλήθεια; Τι έχει συμβεί;
Χαρακτηριστικός είναι ο τρόπος της κυρίας Χριστοδούλου-Θεοφίλου να αποδομεί την πραγματικότητα ή να την ανασυνθέτει σε προσωπικό επίπεδο, δηλαδή σε μία κανονική πραγματικότητα που όμως αφορά έναν άνθρωπο ή έστω κάποιους ανθρώπους και όχι το σύνολο. Ειδικά όταν γράφει για την ηρωίδα της πως Το παρόν είναι η μόνη ζωή που δικαιωματικά της ανήκει ως κατάκτηση καταλαβαίνει κανείς ποια είναι η δυναμική μιας ιδιωτικής εναλλακτικής πραγματικότητας, γιατί αν το παρόν είναι το μόνο που έχουμε τότε όλα όσα έχουμε είναι τούτη εδώ η στιγμή όπως κι αν έχει δομηθεί.
Αν όσα έζησε ήταν μόνο ένα όμορφο όνειρο [...] θα έχανε το ενδεχόμενο μίας συναρπαστικής πραγματικότητας.
Αντιλαμβανόμαστε την πολλαπλή διάσταση της άλλης πλευράς του κρεβατιού: είναι η προέκταση του ποιος βρίσκεται στο πλάι μας ως συνοδοιπόρος στη ζωή, του ποιος γεμίζει τα βράδια μας δηλαδή τις ερωτικές μας περιπτύξεις· είναι και η άλλη πλευρά του εαυτού μας, η αθέατη εκ πρώτης, η μυστική, η κρυφή... μπορεί και η σκοτεινή μας πλευρά κ.ο.κ.
Αντιλαμβανόμαστε τη σημασία του ασυνείδητου και τον παραλληλισμό του με το συνειδητό αλλά αντιλαμβανόμαστε και το συνεχές του βίου, δηλαδή το πώς επηρεάζεται το σήμερα από το παρελθόν και συγκεκριμένα από τα παιδικά (μας) χρόνια.
Γενικότερα, βλέπουμε να θίγονται διάφορες φιλοσοφικές προεκτάσεις που προκύπτουν από τη μυθοπλασία όπως βλέπουμε και το καίριο σχόλιο –ανάμεσα στις γραμμές– σχετικά με τον φετιχιστή που το προχωράει πέρα από τα όρια αυτής καθαυτής της ιστόρησης.
Έχουμε μία πένα που ξέρει να κοιτάξει μέσα στον άνθρωπο και πίσω από το προφανές ή το περιτύλιγμα, μπορεί να ξεδιπλώσει μία αφήγηση με άξιο τρόπο και λόγο ενώ ενσωματώνει στρατηγικά άλλα καίρια ανθρωποκεντρικά ζητήματα και θέσεις (εντύπωση μου έκανε ο ενεργειακός βρικόλακας).
Αν μεγαλώνει ο όγκος των αποβλήτων, αυτό είναι γιατί μεγαλώνει και το ψυχικό κενό του ανθρώπου. Ο άνθρωπος δεν ξέρει με τι να γεμίσει το κενό. Να γιατί αυξάνονται τα σκουπίδια!
Για να εξάψω τη δική σας φαντασία θα σας πω ότι –στο τέλος τέλος– δεν πρωταγωνιστεί μόνο μία αλλά δύο Αλεξάνδρες, μία Λέξη, δηλαδή η παιδούλα Αλεξάνδρα, και μία κούκλα Λέξη, δηλαδή η προέκτασή της. Θα σας πω πως το σήμερα μπορεί να είναι η μόνη μας «περιουσία» όμως δεν είναι αποκομμένο από το παρελθόν μας και πως σε αυτό το βιβλίο μπορούμε να ανιχνεύσουμε τις παθογένειες μιας οικογένειας που οδήγησαν την ηρωίδα σε αυτό το –ας το πούμε– εκκεντρικό παρόν-βίωμα... όπως επίσης θα σας πω ότι, εν κατακλείδι, έχουμε μια επάξια σκιαγράφηση χαρακτήρα και περίγυρου παρόλο που δεν αναλύονται διεξοδικά (ώστε να μη χαλάσει η διασκέδαση της ιστόρησης).
Ο σωματικός θάνατος συμβαίνει μία φορά· ο ψυχικός θάνατος είναι αβάστακτος γιατί είναι ζωντανός θάνατος.Ίσως η μητέρα φύση να προνοεί [...] να χάσουν οι άνθρωποι το όμορφο περιτύλιγμα όταν είναι έτοιμοι ν' ασχοληθούν με το πολύτιμο περιεχόμενο του δώρου.
Εξαίσια νουβέλα που δικαιωματικά παίρνει τη θέση της στη βιβλιοθήκη.
Μπράβο!
ΥΓ.: Αλήθεια, εσείς τι έχετε στην άλλη πλευρά του κρεβατιού;
