Πώς σας ήρθε η ιδέα;
Μιχαήλ Ράλλης: Η ιδέα μου ήρθε μετά από μία κουβέντα που μου είπε κάποιος γνωστός μου στην Αθήνα. Μιλούσαμε λοιπόν και μου λέει: «Αχ, εκεί στην επαρχία ζείτε. Εμείς εδώ αργοπεθαίνουμε.». Αμέσως σκέφτηκα, είναι έτσι άραγε ή μήπως ο καθένας το βλέπει από τη δική του πλευρά και κυνηγά αυτό που δεν έχει;
Πού γράψατε το βιβλίο σας;
Μ.Ρ.: Το βιβλίο γράφτηκε σε κάθε τοποθεσία που μπορούσα να βρω ησυχία: στο μπαλκόνι μου νωρίς το πρωί, στο σχολείο όταν είχα τελειώσει το μάθημα, στο αμάξι.
Πόσο χρόνο σας πήρε η συγγραφή;
Μ.Ρ.: Μου πήρε δύο χρόνια. Δύο χρόνια με το μυαλό μου να βρίσκεται πάντα μέσα στο βιβλίο. Ό,τι έβλεπα γύρω μου προσπαθούσα να το βλέπω σε σχέση με την υπόθεση του βιβλίου, αν ταιριάζει με κάποια ιστορία του.
Πώς θα χαρακτηρίζατε το βιβλίο σας με δυο λόγια;
Θέλετε να μας δώσετε μια περιγραφή;
Μ.Ρ.: Το βιβλίο αφορά την προσπάθεια του ήρωα να βρει το καλύτερο. Ενώ είναι ένας επιτυχημένος, πασίγνωστος επαγγελματίας, αποφασίζει να αφήσει ό,τι έχει δημιουργήσει για να ζήσει μία πιο απλή ζωή. Γι' αυτό και επιστρέφει σε μία μικρή πόλη-χωριό όπου είχε βρεθεί στην παιδική του ηλικία.
Τι αγαπήσατε περισσότερο σε αυτό το βιβλίο;
Μ.Ρ.: Νομίζω τις ομαλές μεταβάσεις από το γενικό στο ειδικό, συνδέοντας τον κανόνα με το παράδειγμα, την παροιμία με τη ζωή.
Ποιος είναι ο πιο αγαπημένος σας ήρωας και γιατί;
Μ.Ρ.: Νομίζω μου αρέσουν δύο ήρωες, ο κυρ Κώστας και ο Στέργιος. Μπορεί να ανήκουν σε άλλη γενιά από τη δική μου, αλλά είναι δύο ντόμπροι χαρακτήρες που βάζουν το καλό πάνω από τον εγωισμό.
Τι προσφέρει αυτό το βιβλίο στον αναγνώστη, βιβλιόφιλο ή βιβλιοφάγο;
Μ.Ρ.: Συχνές εκπλήξεις, ανατροπές.
Ποια είναι η μεγαλύτερη αγωνία σας;
Μ.Ρ.: Να περιοριστεί το βιβλίο σε μία συγκεκριμένη τοποθεσία, σε κάποια συγκεκριμένα πρόσωπα. Όχι, δεν αφορά μόνο ένα μέρος ή ένα πρόσωπο.
Θέλετε...
Μ.Ρ.: Να το δουν οι αναγνώστες ως κομμάτι μίας μεγαλύτερης εικόνας. Να καταλάβουν ότι το βιβλίο στηλιτεύει συμπεριφορές που, επειδή είναι τόσο διαδεδομένες και κοινές, δεν τις αντιλαμβανόμαστε ως αρνητικές.
Ποιοι αναγνώστες θα λατρέψουν αυτό το βιβλίο;
Μ.Ρ.: Αυτοί που δεν φέρνουν τα γεγονότα στα μέτρα τους, που δεν τα ερμηνεύουν κατά το δοκούν, που δεν κρύβονται πίσω από το δάχτυλό τους.
Γιατί πρέπει να το διαβάσουμε;
Μ.Ρ.: Για να μάθουμε να παραδεχόμαστε την πραγματικότητα, να αντιμετωπίζουμε τα κακώς κείμενα και να τα απομονώνουμε δημιουργώντας ένα διαφορετικό δυναμικό μέλλον.
Γιατί δεν πρέπει;
Μ.Ρ.: Από υποχρέωση...
Πού/πώς μπορούμε να βρούμε το βιβλίο σας;
Μ.Ρ.: Το βιβλίο διατίθεται από τις εκδόσεις Ελκυστής.
Πού μπορούμε να βρούμε εσάς;
Μ.Ρ.: Ζω στη Λαμία, σε ένα χωριό λίγο έξω από την πόλη.
Ποιο χρώμα του ταιριάζει;
Μ.Ρ.: Νομίζω τα χρώματα που υπάρχουν στην εικόνα του εξώφυλλου του ταιριάζουν πάρα πολύ.
Ποια μουσική;
Μ.Ρ.: Η υπόθεση δεν είναι γραμμική, έχει εναλλαγές. Και αυτό συμβαίνει από την αρχή. Οπότε δε θα ταίριαζε ένα είδος μουσικής, αλλά πολλά: η παραδοσιακή, η ροκ, η χορευτική.
Ποιο άρωμα;
Μ.Ρ.: Νομίζω θα ταίριαζε το άρωμα του χώματος που μόλις έχει οργωθεί. Ένα άρωμα που φέρνει στο μυαλό την ιδέα της συνεχούς ανανέωσης. Κάτι τελείωσε, αλλά ταυτόχρονα ετοιμάζεται κάτι καινούριο.
Ποιο συναίσθημα;
Μ.Ρ.: Νοσταλγία για το παρελθόν, λαχτάρα για το μέλλον.
Αν δεν ήταν βιβλίο, τι θα μπορούσε να είναι;
Μ.Ρ.: Σκέφτηκα πολύ αυτή την ερώτηση. Προσπάθησα να το φανταστώ σαν μία κινηματογραφική ταινία, μουσική, πίνακα ζωγραφικής. Τίποτα δεν του ταίριαζε. Δημιουργήθηκε ως βιβλίο και μόνο με αυτή τη μορφή τέχνης μπορώ να το φανταστώ.
Αν δεν ήσασταν συγγραφέας τι θα μπορούσατε να είστε;
Μ.Ρ.: Δεν νομίζω ότι μία δραστηριότητα ή ένα επάγγελμα μάς καθορίζει ως προσωπικότητες. Η ζωή μάς διαμορφώνει σε αυτό που είμαστε, αρκεί να είμαστε ανοιχτοί σε ό,τι αυτή μας προσφέρει. Οπότε θα απαντήσω οτιδήποτε θα εμφανιζόταν μπροστά μου. Και για να σας το ομολογήσω, αυτή την ευελιξία την έχω δώσει στον ήρωα του βιβλίου.
Ποιον συγγραφέα διαβάζετε ανελλιπώς;
Μ.Ρ.: Υπάρχει η αφετηρία μου, ο Νίκος Καζαντζάκης, αλλά δεν λειτουργώ με βάση τον συγγραφέα. Προτιμώ μία θεματική αναζήτηση. Ανάλογα δηλαδή με το θέμα που με ενδιαφέρει, βρίσκω ανάλογα βιβλία και τα μελετώ. Για παράδειγμα, τελευταία φορά ασχολήθηκα με τη λογοτεχνία γύρω από τη Μικρασιατική Καταστροφή.
Σας έχει επηρεάσει άλλος συγγραφέας στον τρόπο που γράφετε ή σκέφτεστε ή ζείτε; Ποιος/ποιο βιβλίο;
Μ.Ρ.: Το μπέρδεμα του χρόνου που υπάρχει στην «Αβάσταχτη ελαφρότητα του είναι» του Μιλάν Κούντερα άφησε το στίγμα του. Το βρήκα πολύ ελκυστικό ο χρόνος να μην εξελίσσεται προς τα μπρος, αλλά να προηγείται το μετά, να ακολουθεί το πριν και στο τέλος να εμφανίζεται το τώρα.
Οι ήρωές σας μπορούν να σας κατευθύνουν ή εσείς και μόνο ορίζετε την συνέχεια και τις τύχες τους;
Μ.Ρ.: Η μοίρα τους καθορίστηκε και εξελίχθηκε από ό,τι συναντούσα στην καθημερινότητά μου. Ανάλογη ροή υπήρξε και με την πλοκή, που άλλο σκοπό είχε όταν άρχισα να το πρωτογράφω κι αλλιώς κατέληξε. Ναι, υπήρχε η γενική ιδέα, ο σκοπός, αλλά δεν έμεινε σταθερός, εξελισσόταν συνεχώς. Μέχρι και ο τίτλος άλλαξε στην πορεία, που ενώ σκεφτόμουν κάποιους άλλους και συνεχώς τους άλλαζα, ήρθε ο γιος μου και μου πρότεινε τον συγκεκριμένο, χωρίς μάλιστα να έχει ιδέα τι περιείχε το βιβλίο. Οπότε ο τελικός τίτλος ανήκει στον γιο μου και αυτοί που είχα σκεφτεί «υποβιβάστηκαν» σε τίτλους κεφαλαίων.
Τι χρειάζεται κάποιος για να γράψει; Φαντασία ή εμπειρία;
Μ.Ρ.: Από τα δύο που ρωτάτε, νομίζω φαντασία. Η φαντασία είναι κάτι πιο βαθύ, κάτι που πηγάζει από την ψυχή μας και είναι κάτι αιθέριο, ουτοπικό.
Πέρα όμως από τα δύο που αναφέρετε, νομίζω απαιτείται υπομονή και περισσότερο προσήλωση σε αυτό που γράφεις. Η συγγραφή δεν είναι κάτι περιστασιακό, της στιγμής, σαν ένα ημερολόγιο που απλά γράφεις τις αναμνήσεις σου, χωρίς καμία συνοχή. Η συγγραφή απαιτεί αφοσίωση, με το μυαλό να βρίσκεται μονίμως μέσα στην υπόθεση, δουλεύοντάς την συνεχώς.
Τι καθορίζει την επιτυχία σε ένα βιβλίο;
Μ.Ρ.: Αν μιλάμε για την επιτυχία στο ευρύ κοινό, θα απαντήσω με βεβαιότητα το μάρκετινγκ. Ζούμε βλέπετε στην εποχή των εντυπώσεων, όπου ο καθένας είναι ό,τι δηλώνει και ο τρόπος που το πουλάει. Αν όμως αναφερόμαστε στην επιτυχία στον καθένα ξεχωριστά, δηλαδή στο πόσο άρεσε στον αναγνώστη, αυτό θα ήταν κατά πόσο άγγιξε την ψυχή του. Για μένα δεν έχουν καμία αξία τα likes ή ο ντόρος που γίνεται γύρω από ένα βιβλίο. Αυτό που θα μου δώσει δύναμη να συνεχίσω να γράφω και θα το θεωρήσω ως επιτυχία, είναι να μου πει κάποιος: «Πόσο ωραίο βιβλίο! Το διάβασα και θα το ξαναδιαβάσω για να δω μη μου έχει ξεφύγει κάποιο νόημα.».
Τι την αποτυχία;
Μ.Ρ.: Τα αντίθετα από αυτά που ανέφερα πριν.
Η βιβλιοφαγία είναι/μπορεί να γίνει κατάχρηση;
Μ.Ρ.: Για να γίνει κατάχρηση θα πρέπει ο αναγνώστης να αποκοπεί από τη ζωή. Αυτά τα δύο όμως, βιβλίο και ζωή ταξιδεύουν μαζί. Εξάλλου, τη σημερινή εποχή που περιβάλλεται από τόσους πειρασμούς, δύσκολα μπορεί κάποιος να αφοσιωθεί τόσο πολύ στο βιβλίο, ώστε να μιλάμε για κατάχρηση.
Ποιον τίτλο βάζετε στο βιβλίο της ζωής σας;
Μ.Ρ.: Όσο μεγαλώνω, μαθαίνω.
Ο Μιχαήλ Ράλλης απάντησε το ερωτηματολόγιο Ριντ Φερστ για το βιβλίο του Όταν το «σαν» μπήκε στη ζωή μας, που κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Ελκυστής. Στην περίληψη λέει:
Ο ήρωας του μυθιστορήματος, παρά την επιτυχία που βιώνει σε προσωπικό και επαγγελματικό επίπεδο, νιώθει ότι η ζωή του στη μεγαλούπολη έχει φτάσει σε ένα τέλμα. Αναζητώντας, λοιπόν, την ποιότητα και προκειμένου να αποφύγει την απώλεια του εαυτού του, αποφασίζει να τα εγκαταλείψει όλα και να ορίσει μία νέα αφετηρία ζωής στον τόπο των παιδικών του αναμνήσεων, τις οποίες ποτέ δεν είχε αποχωριστεί, ελπίζοντας να τις ξαναζήσει. Θα καταφέρει άραγε να πραγματοποιήσει το όνειρό του; Οι αναμνήσεις του θα σταθούν αντάξιες των προσδοκιών του;Ο Ζητιάνος του Καρκαβίτσα αποτελεί την έμπνευση του συγκεκριμένου βιβλίου, ενώ παράλληλα σε όλο του το περιεχόμενο φωλεύει το αστικό μυθιστόρημα του Γρηγόρη Ξενόπουλου. Μία ιστορία για την εγγενή ανάγκη του ανθρώπου να επιστρέψει σε μία πιο απλή και αθώα ηλικία, μέσα σε μία διαρκή αναζήτηση του βέλτιστου, που όμως δεν έχει πάντα επιτυχή κατάληξη. Ένα βιβλίο που στοχεύει στην ηθογραφική αποτύπωση των ανθρώπων και των σχέσεων, που αναπτύσσονται μεταξύ τους, αποφεύγοντας σκόπιμα τη χωρική οριοθέτηση των γεγονότων, καθώς η υπόστασή τους δεν περιορίζεται γεωγραφικά, αλλά αποτελεί κοινό σημείο για πολλές περιοχές της ελληνικής επικράτειας.
Ο Μιχαήλ Ράλλης γεννήθηκε και μεγάλωσε στα Γιαννιτσά. Σπούδασε στην Παιδαγωγική Σχολή Φλώρινας στο τμήμα Δημοτικής Εκπαίδευσης και το 2002 ξεκίνησε να εργάζεται ως δάσκαλος. Στοχεύοντας στην επαγγελματική του ανάπτυξη, παρακολούθησε δύο μεταπτυχιακά προγράμματα στην Ηγεσία και Διοίκηση της Εκπαίδευσης και στην Εκπαιδευτική Τεχνολογία. Πέρα από αυτό, οι εκπαιδευτικές του αναζητήσεις δεν περιορίστηκαν αλλά συνέχισε να παρακολουθεί ετήσια επιμορφωτικά σεμινάρια στην Ειδική Αγωγή, στη Συμβουλευτική και επιπλέον ειδίκευση στην Εκπαιδευτική Ηγεσία.
Το 2020, δημοσιεύει την πρώτη του συγγραφική προσπάθεια με τίτλο Το αίμα νερό δε γίνεται(;). Με αυτό το βιβλίο γίνεται ακόλουθος της θέσης ότι η λογοτεχνία διαθέτει τον ρόλο της διαμόρφωσης ηθικής όχι διδάσκοντας, αλλά αναπαριστώντας τα κοινωνικά φαινόμενα, βοηθώντας τον αναγνώστη στην αναγνώρισή τους και εντέλει στην αποφυγή στρεβλώσεων ή μίμηση θετικών προτύπων. Με αφοσίωση στην παραπάνω πεποίθηση, γράφει το 2023 το δεύτερο βιβλίο του με τίτλο Όταν το "σαν" μπήκε στη ζωή μας, ορίζοντας τον κάθε έναν από εμάς ως κυρίαρχο του περιβάλλοντός του εις στο διηνεκές. Οι δυνατότητες που κατέχει ο άνθρωπος είναι που δημιουργούν την ευθύνη έναντι του συνόλου, το οποίο, όπως αναφέρεται στις σελίδες, είναι ένας μαθηματικός αλγόριθμος των ανθρώπινων χαρακτηριστικών και ανάλογα με το αποτέλεσμα της πράξης καταλήγει η κοινωνία να έχει θετικό ή αρνητικό πρόσημο.
