Εσκεμμένα αυταπάτη

Γιάννη Σμίχελη

Leopold Birstinger (Two trees, 1960)

Όχι δεν μένουμε ποτέ μόνοι
Κι ας νιώθουμε έτσι
Είναι μια αυταπάτη της σύγχρονης κοινωνίας
Ό,τι καλύτερο για τους εξουσιαστές
Ώστε το διαίρει και βασίλευε να θεμελιώνεται
Στη μοίρα και τ' ατελέσφορο.
Ζούμε λέει μόνοι μας, είναι το μεγαλύτερο παραμυθάκι
Πώς αλλιώς ν' ανταγωνιζόμαστε για κάτι στημένο
Ενώ ο κάθε ηγεμόνας νίπτει τας χείρας του
Με τον ιδρώτα των καταπιεζόμενων εργατών
Το αίμα των εξαναγκασμένων στρατιωτών
Μα πιο πολύ μ' αυτή την λυσσαλέα εξαθλίωση
Τεχνιέντως ως φυσικά δοσμένη
Λες κι όταν οι γονείς μας συνουσιάζονταν ένα άστρο
Της κωλοφαρδίας τους όριζε την τύχη του τέκνου τους
Κατά κύριο λόγο στην ανασφάλεια και τη μιζέρια.
Γιατί άραγε για λίγους γελάει το σύμπαν
Μα είναι ικανοί σου λένε ενώ οι πολλοί μοιρολάτρες
Και γιατί όταν ξεσηκώνονται κατά της εξαθλίωσης τους
Τους κόβουν τα κεφάλια;
Γιατί ο θεός δικαιώνει τους εκπροσώπους του στη γη
Κι αυτοί δεν είναι μόνο εκείνοι του μεσαίωνα
Καλά θα ήταν, με τις γκιλοτίνες μια και καλή παράδεισος
Όχι, ο μεγαλοδύναμος έπλασε τον κόσμο και τον παράδωσε στους εκλεκτούς
Αυτοί γνωρίζουν τις άγνωστες βουλές του
Γιατί έχουν λάβει το χρίσμα
Να είναι μαζί, και να κρατάνε όλους τους άλλους άτομα και μόνα τους.
Έτσι, λοιπόν, πλανιέται η μοναξιά, μεταμορφώνεται σ' ερημιά
Κάθε ομαδική απόπειρα έχει ημερομηνία λήξης
Και οι μάζες πολτός είναι από διαφορετικά ποτάμια
Ένας χυλός σχηματίζεται, ωκεανός
Πού; Μα στην καρδιά, στον νου, κυρίως όμως στο στομάχι
Εκεί που ένας μικροσκοπικός εγκέφαλος ενεργεί υποτυπωδώς
Για να χαράξει την πορεία του μυαλού.
Άκου μόνοι;
Οι γονείς μας έσπειραν, πώς μόνοι;
Φυτρώσαμε σε ένα δάσος και οι ρίζες μας ενώθηκαν με τις ρίζες των άλλων
Το άτομο είναι συστατικό μα η ύπαρξη σύνθεση
Κι εμείς είμαστε εξ αρχής τέτοια
Κουβαλάμε τους άλλους ακόμη και στην πιο μαύρη έρημο
Έστω κι αν έχουμε απαρνηθεί όλους τους δικούς μας
Και δεν θέλουμε να τους δούμε
Ποτέ δεν είμαστε μόνοι
Ποτέ

Τίποτα δεν το δείχνει αυτό καλύτερα
Από τον μετανάστη, τον πρόσφυγα
Οι αποσκευές του δεν είναι καμία βαλίτσα
Ούτε ρουχαλάκια ή παπούτσια
Γραβάτες, καπέλα, μαντήλια, κοσμήματα
Φυλαχτά, φωτογραφίες, εικόνες, γράμματα
Όχι!
Η αποσκευή του είναι το σώμα του
Ολόγυμνο, δίχως ντύσιμο
Και καλά να ήταν νοημοσύνη μόνο
Θα μπορούσε με την λογική να τα πάει μια χαρά λογικά
Αν ήταν δε ζήτημα εγγραφής, θα διέγραφε
Tabula rasa θεληματικά και φτου απ' την αρχή
Όχι, είναι το ανεξίτηλο της συνεύρεσης, το ακατανίκητο της ένωσης
Η ποιότητα του αέρα της συλλογικότητας, ο αχός του γλεντιού
Τα αποτύπωμα των συντονισμένων βημάτων του χορού
Στην ατμόσφαιρα
Είναι στο τραγούδι μιας μπάντας όχι αυτό που ακούς ή αισθάνεσαι
Όχι, θα ήταν εύκολο, αλλά αυτό που μένει σαν ρίγος
Αστραπή ενός ρεύματος από τις πηγές συνύπαρξης
Δεν υπάρχει καμία μονάδα ως ύπαρξη
Οι υπάρξεις είναι όλες πάντα συνύπαρξη
Τα μουστάκια των στρατηγών γελάνε γιατί οι τρίχες τους είναι οι άλλοι
Οι ηγέτες έχουν ανάστημα περήφανο επειδή τα πνευμόνια τους
Έχουν για αλβεόλες την πεποίθηση του λαού τους
Ο άλλος είναι εμείς και το εγώ μια απλοποίησή του
Δεν υπάρχει περιθώριο για ελπίδα ευτυχώς
Γιατί οι άλλοι ενεργούν για μας πριν ν' αρχίσουμε να ελπίσουμε
Ή απελπιστούμε

Το άσπρο περιστέρι έχει μια γλυκιά θλίψη
Σαν το χαμηλό πέταγμα στο ηλιοβασίλεμα
Και να χρωματίζεται με την επιθυμία ενός ήλιου
Που δύει στην αγκαλιά της νύχτας.
Είναι απίστευτο σε τόση βαθιά μοναξιά
Το εμείς να είναι πιο παρόν απ' ό,τι
Όταν συνέβαινε
Και να υφαίνει την επιθυμία του μέλλοντος
Στο άγνωστο
Όσο πιο μακριά τόσο πιο κοντά
Κοντύτερα από τα ενωμένα χείλη
Βαθύτερα από τα ειπωμένα λόγια
Και τις ανομολόγητες σιωπές
Και δεν είναι φαντάσματα
Είναι μια αλήθεια, ατόφια, δίχως μελοδραματισμό
Σαν την πτήση ενός ύμνου
Προς αναζήτηση της πορείας του διηνεκές

Αν ο Ρίτσος υμνεί τη ζωή στις υπερβάσεις της
Ο Γκάτσος καλλιεργεί την αξιοπρέπεια στα σκοτάδια της
Κι εγώ έχω πάρει αλά μπρατσέτα τον Άκη Πάνου και τον Νικόλα Άσιμο
Προς αναζήτηση της στεγανής ιδέας του Σιδηρόπουλου

🍉

Copyright © Γιάννης Σμίχελης All rights reserved, 2023
Πρώτη δημοσίευση
Επιμέλεια: Τζένη Κουκίδου
Στη συνοδευτική εικόνα βλέπετε πίνακα Leopold Birstinger (Two trees, 1960)
Το κείμενο αποτελεί μέρος της ποιητικής συλλογής του Γιάννη Σμίχελη, Πέρα παραπέρα, που δημοσιεύεται στο koukidaki.gr τμηματικά, κάθε Τετάρτη, από τις 2 Αυγούστου του 2023