Δεν διαβάζω και τόσο πολλά παιδικά βιβλία. Ένας σοβαρός λόγος για αυτό είναι ότι δεν έχω πιτσιρίκι στο σπίτι για να με ωθήσει η συνθήκη, ένας δεύτερος η έλλειψη χρόνου λόγω όλων των άλλων ασχολιών και αναγνώσεων. Όταν όμως διαβάζω, το κάνω με την ίδια αφοσίωση και αγάπη που βάζω σε οτιδήποτε καταπιαστώ και κάτι παραπάνω, γιατί το να απευθύνεται κανείς σε τόσο μικρές ηλικίες συμβάλλοντας στη διαμόρφωση χαρακτήρα, στην καλλιέργεια και μόρφωση του νεαρού ατόμου, ε, είναι μεγάλο πράγμα.
Δεν θα σας κρύψω πως, πολλές φορές, βρίσκω σε αυτά τα αναγνώσματα προχειρότητες όπως και αδιάφορες ιστορίες. Επίσης, δεν θα σας κρύψω το πόσο βαρετό είναι να ξέρεις από την πρώτη σελίδα πώς θα εξελιχθεί η ιστορία και πώς θα καταλήξει.
Ιδού, όμως, μία ξεχωριστή ιστορία του Μάκη Τσίτα σε υπέροχη εικονογράφηση από τη Μαιρηλία Φωτιάδου (καλαίσθητη, με αληθοφάνεια και λεπτομέρεια...), Ο σύμβουλος του βασιλιά, που κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Μεταίχμιο και θα το βρείτε στη σειρά Μικρές καληνύχτες.
Ας πιάσουμε το νήμα από την αρχή. Στην υπόθεση, έχουμε έναν βασιλιά που κρατάει κοντά του έναν άγνωστο άνθρωπο επειδή έχει την ικανότητα να απαντάει σωστά στα διλήμματα και για οποιοδήποτε θέμα. Έτσι λοιπόν εκείνος τον ονομάζει Σοφό και τον προσλαμβάνει ως σύμβουλό του. Αρχικά όλα κυλούν ομαλά και όλοι είναι ευτυχισμένοι ώσπου ο σύμβουλος αρχίζει να κάνει λάθη. Τι συμβαίνει; Ποιος πραγματικά είναι αυτός ο άνθρωπος; Και ποια η θέση του βασιλιά σ' αυτή την περίπτωση;
Εννοείται πως δεν θα σας δώσω καμία απάντηση, ούτε θα σας αποκαλύψω τη συνέχεια. Αυτό που αξίζει να σας πω όμως και οφείλω να σταθώ, είναι τα χαρακτηριστικά που έχει τούτη η ιστορία. Ως παραμύθι έχει μια θεμελιακή υποχρέωση να περάσει σωστά, θετικά μηνύματα, διδάγματα, και το κάνει φυσικά, όμως δεν το κάνει με εκείνον τον παλιακό –πεπερασμένο αν με ρωτάτε– τρόπο όπου έχουμε ένα κεντρικό δίδαγμα που γίνεται συμπέρασμα στο τέλος, γράφεται με μεγάλα γράμματα εκεί και ολοκληρώνεται το παραμύθι. Δεν εννοώ με αυτό ότι με ενοχλεί το «ζήσανε αυτοί καλά κι εμείς καλύτερα». Καθόλου! Απλώς άρχισα να πείθομαι ότι το παραμύθι που απευθύνεται στα παιδιά του 21ου αιώνα οφείλει να αναπλαστεί σύμφωνα με την εποχή του, να ακολουθήσει τους ρυθμούς της, να αφουγκραστεί το πνεύμα των σημερινών νηπίων, τις ανάγκες τους κ.ο.κ. και έχω την αίσθηση ότι η φόρμα που ήταν οκέι εκατό χρόνια πριν δεν έχει –ή δεν θα έπρεπε να έχει– την ίδια δυναμική σήμερα. Επίτηδες μιλάω για φόρμα και όχι για ιστορία, γιατί οι κλασικές ιστορίες είναι/έγιναν κλασικές ακριβώς επειδή είναι διαχρονικές και πάντα επίκαιρες. Όμως ο τρόπος που θα παρουσιάσεις την ιστορία σου (λογικά) πρέπει να αναδομηθεί σε σχέση με την σύγχρονη εποχή –κάτι που θεωρώ πως οι περισσότεροι παραμυθάδες δεν έχουν συνυπολογίσει.
Στον Σύμβουλο του βασιλιά λοιπόν, έχουμε μια ιστορία που επιτρέπει στα παιδιά να αναπτύξουν κριτική σκέψη, να αναλογιστούν τα συμβάντα και να εξάγουν τα συμπεράσματά τους. Μόνα τους! Όχι επειδή κάποιος σκέφτηκε για λογαριασμό τους και τα κατέθεσε στο χαρτί. Ο κύριος Τσίτας προσφέρει στους μικρούς αναγνώστες μια ιστορία μυθιστορηματικού τύπου η οποία περιέχει ανατροπή (στοιχείο που διασκεδάζει όλες τις ηλικίες) και αφήνει τα παιδιά να προβληματιστούν με τα παθήματα των ηρώων, να επιλέξουν εκείνα τους αγαπημένους τους, να συμφωνήσουν ή να διαφωνήσουν με κάποιους κ.ο.κ. χωρίς να σημειώνει εκείνος αυτές τις υφές. Με άλλα λόγια, χωρίς να παράγει μασημένη τροφή, παρουσιάζει μια ενδιαφέρουσα ιστορία με εξέλιξη κι ανατροπή και αφήνει στον αναγνώστη τα περαιτέρω περνώντας υποδόρια τα μηνύματα.
Ποια είναι αυτά τα μηνύματα-διδάγματα; Η αξία των καλών συνεργατών, η αξία της συγχώρεσης, το δικαίωμα στο λάθος (ακόμα κι αν είσαι ο βασιλιάς!), η αξία της εμπιστοσύνης, της συνεργασίας, ο σεβασμός στην αντίθετη άποψη είναι κάποια από αυτά –εσείς, ενδεχομένως, να βρήκατε κι άλλα.
Σε γενικές γραμμές, πρόκειται για πανέμορφο βιβλίο που περιέχει QR code το οποίο σου δίνει τη δυνατότητα να ακούσεις την αφήγηση από τον συγγραφέα (άρα προσβασιμότητα σε περισσότερους), πλημμυρισμένο με καλαισθησία και αξιοπρέπεια, που ακολουθεί την εποχή του και ονομάζεται παιδικό επειδή απευθύνεται σε παιδιά και όχι επειδή είναι παιδιάστικο.
Οπωσδήποτε στη λίστα!