Σπύρος Μπουλής
Σπύρο χαίρομαι ειλικρινά πολύ για τη σημερινή συνάντηση-συζήτησή μας. Οι περιπτώσεις νέων καλλιτεχνών σαν εσένα είναι ανέκαθεν ενδιαφέρον θέμα. Βέβαια, εκτός από τραγουδοποιός είσαι και κοινωνιολόγος. Ξεκινώντας να σε ρωτήσω και για να σε ιντριγκάρω, θα ήθελα να μου πεις για το θέμα «κοινωνιολογία και τέχνη», τι θα έλεγες;
Σπύρος Μπουλής: Η κοινωνιολογία είναι ένα αρκετά αποτελεσματικό μέσο να ερμηνεύσουμε πολλά από όσα ζούμε, μας περιβάλλουν και μας επηρεάζουν. Το πλαίσιο, οι κοινωνικοί ρόλοι και θεσμοί, οι αλληλεπιδράσεις. Στα επιμέρους είναι και κλάδος της Κοινωνιολογίας. Η τέχνη μέσα από ένα πρίσμα αντίστοιχο μπορεί να δώσει τις καταθέσεις της. Είναι πολύ ενδιαφέρουσα η αναζήτηση των καταβολών των προϊόντων της ανθρώπινης δραστηριότητας, που γεννήθηκαν μία συγκεκριμένη εποχή αλλά είναι τόσο σημερινά. Η τέχνη μεταφέρει γνώση. Σε όλο το φάσμα της τέχνης, ο άνθρωπος παίρνει πληροφορίες για την εξέλιξη του είδους του, η τέχνη είναι γέννημα κοινωνιών και νοοτροπιών μέσα στους αιώνες, εξηγεί, κριτικάρει, συνδέει το παρελθόν με το μέλλον.
Το πρώτα μουσικά κομμάτια, που κατάφερες να παίξεις ολόκληρα, τόσο στην φυσαρμόνικα, που σου αρέσει, όσο και στην κιθάρα ποια ήταν;
Σ.Μ.: Τώρα που λες για φυσαρμόνικα, να σου πω ότι είναι ένα όργανο με ένα μαγικό ηχόχρωμα, αλλά δεν κατάφερα ποτέ να παίξω σε ένα ικανοποιητικό επίπεδο. Αλλά στο σημείο αυτό να καταθέσω ότι ήταν το πρώτο μουσικο-μελωδικό όργανο που συνόδευσα, παίζοντας παρέα με έναν θείο μου. Το πρώτο όργανο που έπιασα στα χέρια μου και συνεχίζει να με συντροφεύει είναι η κιθάρα. Ήταν μία πηγαία και αυθόρμητη εκδήλωση επιθυμίας, χωρίς όμως να έχω συγκεκριμένο ενδιαφέρον, λόγω της γυμνασιακής ελαφρότητας σχετικά με τις δραστηριότητες που καταπιάνεται ένα παιδί. Άρχισα να νιώθω ότι με γεμίζει σταδιακά όλο αυτό, λίγο αργότερα, στο Λύκειο, όταν ξεκινούσαν να επιδρούν μέσα μου νέα ακούσματα, στα οποία είχα ανάγκη να δοκιμαστώ παίζοντας και τραγουδώντας. Τα ακούσματα αυτά περιλαμβάνουν σίγουρα το «Πάρε με» του Βασίλη Παπακωνσταντίνου και πολλά πολιτικά τραγούδια που ετοιμάζαμε για τις γιορτές του σχολείου.
Ανάμεσα στα τραγούδια που ως τώρα μελοποίησες είναι το «Μες στου χρόνου την παγίδα» σε στίχους Χαράς Ρίζου. Εσένα «η κλεψύδρα» σε αγχώνει;
Σ.Μ.: Η «κλεψύδρα» του χρόνου για το συγκεκριμένο τραγούδι, που μου εμπιστεύτηκε η Χαρά, άδειασε πολλές φορές μέχρι να ολοκληρωθεί. Από τη στιγμή που το επικοινωνήσαμε, θέλω να ελπίζω πως η «κλεψύδρα» του θα αργήσει πολύ να τελειώσει. Έχω αρχίσει, χωρίς να υπονοώ κάποια έννοια αναβλητικότητας, να βλέπω βοηθητικά την ύπαρξη του χρόνου στη ζωή μου, γιατί αυτά που είχαν ισχυρό στίγμα μέσα μου, ήρθαν απρόσμενα και μόνα τους και ας ξέχασε ακόμα και ο ίδιος μου ο εαυτός ότι τα κίνησε. Θέλω πάντα να προσπαθώ να εξελίσσομαι και να χαίρομαι όλα τα πιθανά σενάρια που θα παίξει η ζωή, χωρίς εμμονές και επιπολαιότητες. Δεν το παίζω άνετος. Το μόνο που με «αγχώνει» είναι να μην πάρω θέση σε πράγματα και επιλογές τη στιγμή που πρέπει και να το μετανιώσω στο μέλλον.
To σπίτι σου είναι γεμάτο με διάφορα είδη τέχνης. Η λογοτεχνία μέσα σε αυτά. Αγαπημένα σου λογοτεχνικά έργα;
Σ.Μ.: Είναι πολλά. Από το «Έγκλημα και τιμωρία» του Φ. Ντοστογιέφσκι, μέχρι το «Χαμογέλα ρε… τι σου ζητάνε» του Χρόνη Μίσσιου. Από τα «Βαμμένα κόκκινα μαλλιά» του Κώστα Μουρσελά μέχρι το «Ιστορίες καθημερινής τρέλας» του Τσαρλς Μπουκόφσκι και το «Άκου ανθρωπάκο» του Βίλχεμ Ράιχ. Από τη «Σονάτα του σεληνόφωτος» του Γιάννη Ρίτσου μέχρι το «Μονόγραμμα» του Οδυσσέα Ελύτη.
Διδασκαλία μουσικής και κρατική εκπαίδευση. Ποια είναι η γνώμη σου;
Σ.Μ.: Είναι πάντα ένα επίκαιρο θέμα αυτό. Η μουσική αποτελεί βασικό συστατικό για την καλλιτεχνική καλλιέργεια ενός λαού. H κατάσταση της μουσικής εκπαίδευσης της χώρας μας μαρτυρεί μια υποτίμηση του τομέα πολιτισμού. Στην δημόσια εκπαιδευτική σφαίρα η μουσική δεν έχει λάβει τη θέση που της αξίζει. Είναι ένα μάθημα μειωμένης βαρύτητας που απλά συμπληρώνει ώρες στο πρόγραμμα.
Σίγουρα υπάρχουν και εξαιρέσεις. Πιστεύω ότι το σχολείο έχει χάσει το παιχνίδι, να είναι ελκυστικό και να διαμορφώνει πολιτιστική συνείδηση, σε μεγάλο βαθμό και το ρόλο αυτό τον αντικαθιστά το διαδίκτυο. Θέλω να πιστεύω, παρά τις απογοητεύσεις, σε μια αναβαθμισμένη δημόσια καλλιτεχνική εκπαίδευση, που θα δίνει κίνητρα σε νέους ανθρώπους να εκφραστούν και να ανταμειφθούν γι' αυτό, βάζοντας στην άκρη την ανασφάλεια των σκοτεινών καιρών που ζούμε.
Ποια ήταν ή τι στάθηκε ως έμπνευση μελοποίησης και στιχουργικής του τελευταίου σου τραγουδιού πριν να συναντηθούμε εδώ;
Σ.Μ.: Δεν μπορώ να ορίσω κάτι συγκεκριμένο που με ενέπνευσε. Κυρίως με οδηγεί ο στίχος που έχω στα χέρια μου. Άρα κυρίως καταπιάνομαι στο να δώσω μουσικότητα σε ένα κείμενο. Αν είναι κάτι που με αγγίζει, νομίζω πως η διαδικασία ξεκινά από μόνη της. Είχα την τύχη να συναντήσω μέχρι τώρα πολλούς αξιόλογους ανθρώπους, που μου εμπιστεύθηκαν τα πονήματά τους και τους ευχαριστώ. Κατά καιρούς γράφω κι εγώ στίχους. Δεν είναι όμως το φόρτε μου. Νομίζω ότι οι εποχές που ζούμε, μέσα σ' αυτή τη ζοφερότητα, μπορούν να οπλίσουν τις σκέψεις πολλών ανθρώπων και με όποιο αντικείμενο και να αναμετρώνται να δημιουργήσουν, ώστε να πάμε λίγο ψηλότερα.
Ας σε ρωτήσω τώρα για έναν γνωστό σου. Σε δέκα χρόνια, πώς θα ήθελες να δεις να βιώνει τη ζωή του ο… Σπύρος Μπουλής;!
Σ.Μ.: Αυτός ο τύπος θα ήθελα να έχει καταφέρει να είναι ο εαυτός του χωρίς δισταγμούς, να είναι δημιουργικός και να έχει όμορφους ανθρώπους δίπλα του.
Τώρα, οι φάσεις της ζωής είναι απρόβλεπτες, αλλά παίζει νομίζω ρόλο, σε μεγάλο βαθμό, το πώς διαμορφώνεις τον τρόπο της καθημερινότητάς σου, τι απαιτήσεις έχεις από τον τύπο που κουβαλάς, πού θες να τον απευθύνεις, πού θες να τον δεις να γελάει, να γλεντάει, να πονάει, να συμμετέχει, να προβληματίζεται, να, να, να...
Μέχρι στιγμής στα μαθήματα μουσικής που διδάσκεις, ποιες ηλικίες θεωρείς πιο δεκτικές σε αυτά; Ή μήπως δεν είναι θέμα ηλικίας;
Σ.Μ.: Δεν παίζει κανέναν ρόλο η ηλικία. Ας πω το γνωστό κλισέ. «Πρέπει να το λέει η καρδούλα σου» και έτσι είναι. Νομίζω ότι όλο το θέμα συμπυκνώνεται στο ότι μια ολόκληρη ζωή ψάχνεις τα κλειδιά για να ξεκλειδώσεις τις πόρτες σε πράγματα που θα σε κάνουν να αισθανθείς άνετος, όμορφος, ζωντανός, δημιουργικός. Κάπου μέσα σε αυτά να βρεις τον εαυτό που σου πάει και τον γουστάρεις. Με οτιδήποτε καταπιάνεσαι, η πιο προχωρημένη ηλικία μπορεί να σου προφέρει μια παραπάνω συνειδητότητα, αλλά η πιο μικρή ηλικία έχει περίσσιο ενθουσιασμό. Πιστεύω ότι το μυστικό είναι να περάσεις απ' όλες τις φάσεις αυτών των αισθημάτων.
Εσύ τι θαρρείς –όπως έγραψε ο Μάνος Ελευθερίου– «είναι αρρώστια τα τραγούδια»;
Σ.Μ.: Συνεχίζω το συγκεκριμένο αριστούργημα και λέω «τα τραγούδια έχουν αίμα και καρδιά». Το τραγούδι είναι ένας ζωντανός οργανισμός. Φέρει εμπειρίες, μνήμες, πληγές, όνειρα, αγάπες, χωρισμούς, μοναξιές και πάλι απ' την αρχή. Η ουσιαστική τέχνη, που διατηρεί τα παραπάνω, δεν θα απαλλαχθεί ποτέ από αυτά, θα είναι πάντα σε κατάσταση συναγερμού να απαντάει στα μεγάλα «γιατί» της ζωής του ανθρώπου.
Ποια είναι τα άμεσα καλλιτεχνικά σου σχέδια;
Σ.Μ.: Με πετυχαίνεις σε μια όμορφη καλλιτεχνική συγκυρία. Έχουμε ετοιμάσει καινούρια τραγούδια και τα ηχογραφούμε σε στίχους της Αγγελικής Ζευγολάτη. Δεν ξεχνάω όμως και όσα έχουν προηγηθεί και με περιμένουν υπομονετικά στο συρτάρι. Πέρα από αυτή την πτυχή, θα με δεις, κατά τη διάρκεια όλης της χρονιάς και όσο μιλάμε, να εμφανίζομαι σε διάφορους χώρους και να παίζω μουσική. Άλλοτε μόνος, άλλοτε με καλούς συναδέλφους.
Σε ευχαριστώ Σπύρο γι' ακόμη μια φορά για τη σημερινή συζήτησή μας. Να προοδεύεις συνεχώς σε όσα θέλεις. Καλή μας αντάμωση σύντομα πάλι.
Σ.Μ.: Σε ευχαριστώ πολύ απ' την πλευρά μου κι εγώ Χρήστο. Χάρηκα πολύ τη συζήτησή μας. Να είσαι πάντα καλά. Καλή αντάμωση!
Ο Σπύρος Μπουλής γεννήθηκε στην Αθήνα το 1995. Από μικρός ασχολήθηκε με τη μουσική, συμμετέχοντας σε συναυλίες του σχολείου και θεατρικές παραστάσεις, παίζοντας κιθάρα και τραγουδώντας. Είναι απόφοιτος του Εθνικού Ωδείου στο τμήμα σύγχρονου τραγουδιού και του τμήματος Κοινωνιολογίας του Παντείου Πανεπιστημίου. Γράφει τα δικά του κομμάτια ως νέος τραγουδοποιός κι έχει συμμετάσχει σε μουσικές παραγωγές ως ερμηνευτής. Τα τελευταία χρόνια εμφανίζεται σε διάφορες μουσικές σκηνές της Αθήνας (Μπαράκι της Διδότου, Μαγεμένος Αυλός, Κρεμλίνο, Foka Negra, ΙΑΝΟΣ, κ.α.).
Επιμέλεια - διορθώσεις: Τζένη Κουκίδου
