Μετά την παρουσίαση από μέρους μου της ποιητικής συλλογής Εκ βακχείας μονογένεση της Σοφίας Δευτερίγου –από τις εκδόσεις Βακχικόν– είχα τη χαρά να συνεργαστώ σε κάτι εντελώς πρωτοποριακό για τα ποιητικά δεδομένα. Την σύμπραξη ελληνικής νοηματικής γλώσσας και διερμηνείας, με απαγγελία επιλεγμένων ποιημάτων της συλλογής, σε βίντεο με υπότιτλους. Από αυτό το εγχείρημα δεν θα μπορούσε ν' απουσιάζει η καλλιτεχνική και εικαστική επένδυση, που με την κατάλληλη εικόνα και ήχο στα βίντεο μεταφέρει κοινό και ακροατές στην ατμόσφαιρα και στο συμβολισμό του κάθε έργου.
Εδώ πρέπει να τονιστεί η ευαισθησία της ποιήτριας για συνεισφορά στη διαφορετικότητα, προκειμένου ν' ακουστεί η φωνή και η ψυχή της ποίησής της στην κοινότητα των κωφών, στους οποίους δεν δίδονται πάντα οι ευκαιρίες για εύκολη πρόσβαση στις μορφές της τέχνης όπου ο ήχος πρωτοστατεί. Με τα μαγικά χέρια του διερμηνέα, την κίνηση, την ενέργειά του επιτυγχάνεται η απόδοση της βαθύτερης ουσίας στον λόγο της ποίησης, προσδίδεται αίγλη και νόημα.
Είναι πολύ σημαντικό στις μέρες μας όταν υπάρχει ενσυναίσθηση για τις λιγότερο προνομιούχες ομάδες. Όπως και τώρα, έτσι και παλιότερα, η Σοφία Δευτερίγου είχε μεταγράψει σε braille, για τους μη έχοντες όραση, την ποιητική της συλλογή δωρίζοντας μάλιστα βιβλία της στην κοινότητα. Τα έργα, που δημοσιεύτηκαν στη νοηματική με παράλληλη απαγγελία, μοιράζονται αυτήν ακριβώς την αίσθηση της δικαιοσύνης και του ανθρωπισμού, κάτι που χαρακτηρίζει και την ίδια. Η πίστη στον άνθρωπο παραμένει το κέντρο σ' όλη την ποίησή της.
Στο «Σταθμός σε αναζήτηση», η έμφαση και το νόημα του έργου, (το οποίο ανήκει στη δεύτερη ενότητα του βιβλίου της πρωτότυπης έκδοσης, Κείμενα με ποιητική σύνθεση), ολοκληρώνονται στους δύο τελευταίους στίχους με την ομορφιά που καλλιεργείται και δεν φθείρεται όταν μοιράζεται. Η κίνηση δηλώνει ασταμάτητη ροή, πνοή ελευθερίας και δημοκρατίας. Η φωνή απαγγέλλει μειλίχια, οι γαλήνιες εικόνες βοηθούν τον νου να στοχαστεί, τα χέρια επεξηγούν και συμπράττουν στη μαγεία.
Στην «Επίκληση Διός» (το οποίο ανήκει στην πρώτη ενότητα του βιβλίου της πρωτότυπης έκδοσης Ποιητικά έργα) η φωνή γίνεται πιο αυστηρή, πομπώδης, για ν' αποδώσει το μεγαλείο του ηλίου, δηλαδή του δικαίου, του φωτός, που με την παρουσία του λαμπρύνει και οδηγεί στην αυτοπραγμάτωση, αρκεί κανείς να πάει κοντά του με ελεύθερη βούληση.
«Δίνε στη σκέψη μας τον Ήλιοκαι το δίκαιον υψηλών λογισμών κάνε βούλησή μας» επικαλείται και προσεύχεται η ποιήτρια.
Στο «Δασύλλιο» (το οποίο ανήκει στην πρώτη ενότητα του βιβλίου της πρωτότυπης έκδοσης Ποιητικά έργα) μεταφερόμαστε σε έναν ιδανικό τόπο, όπου ανθούν όλες οι τέχνες, η φύση κι ο άνθρωπος είναι αλληλένδετοι και το όραμα του Διαφωτιστή δωρίζει απλόχερα τα εύρετρα της γνώσης (παιδεία), που απορρέουν μέσα από διαδοχή και ενότητα.
Για να κλείσουμε με το «Αφροδιτώνη» (το οποίο ανήκει στην πρώτη ενότητα του βιβλίου της πρωτότυπης έκδοσης Ποιητικά έργα) και την πλέον λυρική απόδοση του λόγου από την ποιήτρια. Εδώ εξυμνείται το κάλλος, η αγνότητα, ένας αέρας ελευθερίας πνέει και παρασύρει σε κόσμους ονειρικούς, κόσμους φανταστικούς, όποιον θελήσει να τους διαβεί. Το φως πρωταγωνιστεί, η επιθυμία αναγεννιέται, τίποτα δεν μένει ακίνητο, τα μάτια οργώνουν το αιώνιο για να μεταφερθούν στο απέραντο, η όσφρηση οξύνεται για τα αρώματα των λουλουδιών και βοτάνων που αναδύονται από παντού, η χαρά λάμπει. Όλα μοιάζουν γιορτή, ένα αέναο κάλεσμα σε ένα μυστικό σύμπαν που αφορά όλους και τον καθένα ξεχωριστά. Ο δρόμος είναι ξεκάθαρα προσβάσιμος και ανοικτός. Μας μεταφέρει στην ανάσταση μιας ολάνθιστης γης.
Παρακολουθώντας τα βίντεο μέσα από τη γλώσσα του σώματος, μαθαίνουμε από την αρχή ν' αντιλαμβανόμαστε και να εξερευνούμε τις αισθήσεις από τον Άνθρωπο και προς τον Άνθρωπο. Αφηνόμαστε στο πέταγμα και σε όσα θαυμαστά συμβαίνουν γύρω μας. Έχουμε αφήσει την καρδιά και το μυαλό ελεύθερα για να μεγαλουργήσουμε και να αισθανθούμε. Ή καλύτερα να συναισθανθούμε.
Και το πιο βασικό: η ελληνική ποίηση δίνοντας το χέρι στην νοηματική, επιτυγχάνει να επικοινωνήσουν με ουσία τον λόγο και να συμπορευτούν μαζί στην εξερεύνηση του μεγαλείου της.
Η ποιητική συλλογή Εκ βακχείας μονογένεση της Σοφίας Δευτερίγου, κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Βακχικόν.
Γραφτείτε στο κανάλι στο YouTube για να βλέπετε όλα τα νέα βίντεο!
Click to video:
Επιμέλεια - διορθώσεις: Τζένη Κουκίδου