Ο τίτλος του βιβλίου στέκει από μόνος του απολύτως κατατοπιστικός σχετικά με το περιεχόμενό του. Κι αυτό γιατί μέσα του φιλοξενούνται λέξεις που γεννήθηκαν από καταστάσεις βίας, πλασμένες απ’ τον φόβο και την απόγνωση.
Το βιβλίο «Μετά βίας φωνές» κυκλοφόρησε τον Ιανουάριο του 2023 και έχει συνολική έκταση 100 σελίδες. Το εξώφυλλο σχεδιάστηκε από την Μάρθα Χουστουλάκη.
Όπως σημειώνουν και οι εκδόσεις Βακχικόν στον προλογισμό του βιβλίου στη σελίδα 7: Μετά βίας φωνές. Φωνές που παλεύουν να δραπετεύσουν, αλλά μένουν πάντα «φυλακισμένες» πίσω από τοίχους ή, ακόμα χειρότερα, πίσω από σκέψεις και δεν βγαίνουν ποτέ προς τα έξω. [...] Κι από την άλλη, σιωπηλές κραυγές από μάτια που μαρτύρησαν, αντικρίζοντας τη βία, αλλά σιώπησαν.
Στη συλλογή αυτή συμμετέχουν τόσο διηγήματα όσο και ποιήματα. Οι εμπνευστές τους είναι κυρίως γυναίκες, ενώ υπάρχει και μία συμμετοχή από άνδρα. Πρόκειται για τους εξής δημιουργούς: Άντρεα Λαζαρίδου, Βάνα Μέγα, Βασιλική Πανδή, Γεωργία Χαρίτογλου, Εύα Γκουντάρα, Έφη Ποτηράκη, Ζωή Κυνηγοπούλου, Μάρθα Χουστουλάκη, Μαρία Κατσαρού, Μαριάννα Αγγελάκη, Μαριάννα Χριστοπούλου και τον Νίκο Μανιώτη.
Ας βυθιστούμε όμως στις ψυχές των δημιουργών και στις εξομολογήσεις τους.
Στο διήγημα της Άντρεα Λαζαρίδου με τίτλο «Η ΚΟΚΚΙΝΗ ΦΑΛΑΙΝΑ» συναντούμε την πρωταγωνίστριά της με το όνομα Έλεν. Μια κοπέλα που διαπομπεύεται αρχικά για το σώμα της κι έπειτα γίνεται θύμα ξυλοδαρμού και σεξουαλικής βίας.
Και έπειτα περνάμε στη Βάνα Μέγα και την ιστορία της με τίτλο «Η ΔΙΚΗ ΜΟΥ ΠΛΕΥΡΑ». Εδώ η ηρωίδα μας εξομολογείται σε πρώτο πρόσωπο πως «ο φόβος και η ανησυχία ερχόταν όταν επέστρεφα σ’ αυτό. Όταν έβαζα το κλειδί στη κλειδαριά και ήξερα πως με το που θα μπω μέσα, θ’ ακούσω κάποιο σχόλιο για τα κιλά μου, τα ρούχα μου ή οτιδήποτε άλλο μπορούσε να σκεφτεί».
Τη σκυτάλη παίρνει το κείμενό της με τίτλο «ΜΙΑ ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΗ ΜΟΡΦΗ ΒΙΑΣ». Αντικείμενο εξέτασης εδώ είναι τα παρεπόμενα της περιβαλλοντικής βίας. Ό,τι προκαλεί δηλαδή κακό στην υγεία και στο περιβάλλον μας.
Έπειτα ακολουθεί η Βασιλική Πανδή με «ΤΑ ΣΤΑΦΥΛΙΑ», όπου η πλοκή της λογοτεχνικής της εξομολόγησης επικεντρώνεται στην ενδοοικογενειακή βία. Εκεί όπου «ο άνδρας κρατούσε μια μαύρη ζώνη με καρφιά και χτυπούσε με μανία τη γυναίκα που ήταν πεσμένη στο πάτωμα».
Μετά, συναντούμε το ποίημά της «ΗΤΑΝ ΠΕΣΜΕΝΗ ΚΑΤΩ», το οποίο μας τοποθετεί σε μια δίνη διαδήλωσης:
Ήταν πεσμένος κάτω μπρούμυτα.Ήταν και εκείνη πεσμένη κάτω, μπρούμυτα.Πονούσαν, δεν είχαν το κουράγιο. Ένιωθαν αδύναμοι.
Και συνεχίζουμε με την Γεωργία Χαρίτογλου και το ποίημά της «ΠΑΓΙΔΕΥΜΕΝΟΣ». Οι στίχοι της είναι πλασμένοι με αίμα, βία και μνήμες θολές:
Μνήμες θολές κι απόμακρεςΣτοιχειώνουν το μυαλό μουΚάνω προσπάθεια ν’ αισθανθώ, να νιώσωτ’ άκρα του κορμιού μου.–Φαντάζει μάταιο.
Το επόμενο ποίημά της έχει τίτλο «ΠΟΛΕΜΟΣ»:
Σηκώνει το όπλο και βλέπω τα μάτια του.Πρώτη φορά βλέπω κόκκινα μάτια.Ρέει μέσα τους το αίμα
Στην επόμενη ιστορία μας με τίτλο «ΗΜΟΥΝ ΚΑΠΟΤΕ ΣΤΗ ΦΥΛΑΚΗ» της Εύας Γκουντάρα παρουσιάζεται η ιστορία της Ελένης. Η οποία βιάστηκε από έναν μακρινό θείο της, ωστόσο η οικογένειά της κατηγόρησε την ίδια…
Κι ακολουθεί το ποίημά της με τίτλο «ΥΠΟΜΟΝΗ». Οι στίχοι του είναι γεμάτοι γλαφυρότητα και πόνο:
Τ’ αγκάθια που με τρύπησαν φορούσανε στοργή.Τραγούδια μουρμουρίζοντας, σκέπαζα την πληγή.Και έκανα υπομονή…
Στην επόμενη σελίδα μας περιμένει η Έφη Ποτηράκη με την ιστορία της «ΑΜΑΝΤΑ». Η ομώνυμη πρωταγωνίστριά της έχει όλα εκείνα τα σημάδια πως πρόκειται για θύμα σεξουαλικής κακοποίησης. Με τις απορίες να λύνονται στις τελευταίες γραμμές της ιστορίας…
Η Ζωή Κυνηγοπούλου μας συστήνεται με το διήγημα «ΖΩΝΤΑΝΟΣ». Πρωταγωνιστής είναι ο Κώστας που η μοναξιά της ψυχής του χαρίζει πραγματικό και μεταφορικό πόνο στον εαυτό του. Κι αυτό συνέβη όταν η Καίτη τον εγκατέλειψε.
Κατόπιν, διαβάζουμε από την Μάρθα Χουστουλάκη το ποίημά της «ΓΙΑ ΝΑ ΕΙΜΑΙ ΠΑΛΙ ΟΛΟΚΛΗΡ@». (Ολόκληρος, -η, -ο) Μια ολόψυχη εξομολόγηση που καταλήγει με τους στίχους:
Μόνο για μένα θα το κάνω.Για να είμαι πάλι ολόκληρ@
Σειρά έχει η ιστορία της με τίτλο «ΕΝΑΣ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΟΣ ΦΟΝΟΣ». Σημειώνεται πως είναι βασισμένη σε αληθινά γεγονότα. Εκεί, γινόμαστε κοινωνοί στα όσα βίαια διαδραματίζονται σε ένα απομονωμένο χωριό που διατηρεί τους δικούς του ηθικούς κανόνες.
Προχωρώντας στο επόμενο διήγημα, συναντούμε την Μαρία Κατσαρού και το «ΕΝΙΩΣΑ ΤΗ ΒΙΑ ΜΕΣΑ ΜΟΥ…». Σε αυτή την ιστορία ξετυλίγεται το κουβάρι μιας βίαιης κατάστασης που επικεντρώνεται στην ενδοοικογενειακή βία.
Ακολουθεί το ποίημά της με τίτλο «ΒΙΑ», γεμάτο ερωτηματικά και διαπιστώσεις:
Μήπως μετέχουμε στη μάστιγα της βίας;Μήπως μένουμε άπραγοι σε περιστατικά που χρήζουν βοήθειας;
Η επόμενη ιστορία μας έρχεται από την Μαριάννα Αγγελάκη. Ονομάζεται «ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΘΥΜΑΤΟΣ ΕΜΠΟΡΙΟΥ ΛΕΥΚΗΣ ΣΑΡΚΟΣ» και είναι τόσο αληθοφανής που δυστυχώς συναντούμε συχνά ανάλογες περιπτώσεις και στα δελτία ειδήσεων.
Το ποίημά της «ΕΜΠΟΡΙΟ ΛΕΥΚΗΣ ΣΑΡΚΟΣ», που ακολουθεί, αφήνει το δικό του στίγμα για το θέμα. Αναφέροντας στη τελευταία του στροφή πως:
Πάντα τα μάτια λένε πολλάδίχως να εκφράζει λέξη η λαλιά.Άκου, αν θες να προστατευθείς,μη λες τι κάνεις και που συ ζεις.
Στη συνέχεια η Μαριάννα Χριστοπούλου αφιερώνει το ποίημά της «ΧΡΟΝΙΑ ΥΠΟΤΑΓΗΣ» στην Μελέκ Ιπέκ. Ενδεικτικά σας αναφέρω την τελευταία στροφή:
Τα σίδερα δε σκέφτηκα, τα σωθικά πονούσαν,Οι απειλές με κλότσησαν κι έπεσα καταγής,Τον κύκλο βίας έκλεισα, δώδεκα χρόνια αρκούσανΜε μια σφαίρα ξόφλησαν τα χρόνια υποταγής.
Το ποίημά της «ΣΙΩΠΗΣΑΜΕ», όπως σημειώνεται «γράφτηκε με αφορμή όσα εκτυλίχθηκαν μια Κυριακή του Μάρτη, κατά τη δεύτερη καραντίνα λόγω της πανδημίας του Covid, στην πλατεία της Νέας Σμύρνης, όταν, κατά τη διάρκεια ελέγχων για συνωστισμό, αστυνομικοί της ΔΙΑΣ χτύπησαν πολίτες με κλομπ».
Και το λογοτεχνικό μας ταξίδι, τελειώνει με τον Νίκο Μανιώτη και την ιστορία του «ΣΙΩΠΗ». Εδώ, γινόμαστε μάρτυρες του εκφοβισμού, του ρατσισμού όσον αφορά τον σεξουαλικό προσανατολισμό και της ατιμώρητης βίας.
Μάλιστα, από την σελίδα 91 κι έπειτα, μπορείτε να διαβάσετε και τα ενδιαφέροντα βιογραφικά των δημιουργών.
Σας εύχομαι ένα όμορφο αναγνωστικό ταξίδι!
Επιμέλεια - διορθώσεις: Τζένη Κουκίδου