Τον Νικόλα Βεντουρή, ως συγγραφέα, τον θυμάμαι πάρα πολύ καλά από το αστυνομικό του μυθιστόρημα Ψαροκόκκαλο, που είχα απολαύσει κάνα χρόνο πριν. Ο ίδιος μου έστειλε και το προκείμενο δείχνοντας παράλληλα πως οι φόνοι και τα εγκλήματα τον απασχολούν σοβαρά. Ο αγιογράφος, που κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Εντύποις, είναι μια ντετεκτιβική ιστορία εξιχνίασης που διαδραματίζεται στη Νάξο, δηλαδή σε ένα νησί όπως και το προηγούμενο ενώ φαίνεται πως δημιουργείται σιγά σιγά μια σειρά αυτόνομων κι ανεξάρτητων μυθιστορημάτων με κοινά στοιχεία: διαδραματίζονται σε νησιά, κοινοί ήρωες που τους συναντάμε ξανά και ξανά, εξιχνιάσεις φόνων κ.ο.κ.
Στον Αγιογράφο συναντάμε έναν ιερομόναχο ο οποίος φημίζεται ως ερευνητής και αναλαμβάνει την εξιχνίαση εγκλημάτων όταν αυτά συμβαίνουν σε εκκλησίες και μοναστήρια και άλλες παρόμοιες, θρησκευτικού χαρακτήρα, τοποθεσίες. Σε αυτή την υπόθεση, ο Μελέτιος, πρέπει να εξηγήσει τον βίαιο θάνατο ενός δόκιμου μοναχού που άφησε την τελευταία του πνοή μέσα σ' ένα κελί του μοναστηριού της Αγίας Τριάδας. Όταν ένας ακόμα μοναχός δολοφονείται, λίγες μέρες μετά, αναγκάζεται να ζητήσει τη συμβολή της αστυνομίας αφού η κατάσταση περιπλέκεται αρκετά και αποκτά προεκτάσεις που ξεπερνούν τα όρια της μονής.
Το θεριό όσο το στριμώχνεις τόσο πιο άγριο γίνεται.Τη φωλιά του φιδιού πρέπει να ανάψεις φωτιά για να την καταστρέψεις!Το κακό το πολεμάς μόνο με την καλοσύνη.
Πρόκειται για υπόθεση κλειστού δωματίου αφού η πόρτα ήταν κλειδωμένη από μέσα όπως και το μοναδικό παράθυρο ενώ δεν υπήρχε άλλη είσοδος στον χώρο, και κάτι παρόμοιο ισχύει και στην περίπτωση του δεύτερου νεκρού. Οι φιλαναγνώστες καταλαβαίνουν πολύ καλά πόσο ιντριγκαδόρικες είναι αυτές οι μυθιστορίες και οι λάτρεις του είδους σίγουρα έχουν πονοκεφαλιάσει με παρόμοια συνθήκη. Η «παγίδα» του συγκεκριμένου μοτίβου έχει να κάνει με την αληθοφάνεια, δηλαδή αν ο συγγραφέας θα εξηγήσει με ακρίβεια και ρεαλιστικό τρόπο την εξιχνίαση, γιατί όπως καταλαβαίνετε το να πούμε ότι μπήκε ένα φάντασμα ή ένας εξωγήινος στο δωμάτιο, ένας μάγος ή διακτινίστηκε ο δολοφόνος εκεί ή ότι πρόκειται για παράλληλη πραγματικότητα κ.ο.κ. (η γράφουσα έχει διαβάσει πολλά κουλά) δεν βοηθά. Η ρεαλιστική συνθήκη είναι εκείνη που έκανε μεγάλη συγγραφέα την Κρίστι ή τον Λερού στο αστυνομικό είδος κι έτσι οφείλει να είναι, καθώς μια εκ των παραπάνω ερμηνειών δεν αφορά το αστυνομικό είδος (ντετέκτιβ στόρι για τους Άγγλους) αλλά το φανταστικό.
Διαβάζοντας οφείλω να σημειώσω πως ο συγγραφέας έχει πετύχει τόσο το μοναστηριακό και θρησκευτικό στοιχείο που συνδέεται με το περιβάλλον, τον τρόπο ζωής, δράσης και σκέψης των μοναχών όσο και μυστηριακό. Επίσης, ότι πρόκειται για αξιολογότατο αστυνομικό με γοτθικά στοιχεία. Η σκοτεινή χροιά του προσφέρει στην ατμόσφαιρα και το σύνολο κερδίζει τις εντυπώσεις αβίαστα.
Οι ωραίες σκιαγραφήσεις των ηρώων, η άξια πλοκή, η ενδιαφέρουσα ιστόρηση κρατούν το ενδιαφέρον και καταλαβαίνεις σχετικά γρήγορα πως δεν θα χάσεις τον χρόνο σου. Αντιθέτως, η μυθοπλασία επιβραβεύει τον φιλαναγνώστη τα μάλα και το πρώτο πρόσωπο λειτουργεί ως μαρτυρία προκαλώντας αληθοφάνεια. Μάλιστα, η υπόθεση είναι άκρως ενδιαφέρουσα αφού, εκτός του αινίγματος του κλειστού δωματίου όπως προείπα, έχουμε μια περίπτωση όπου δεν υπάρχουν αποδείξεις, δεν υπάρχουν μάρτυρες, δεν υπάρχουν τεκμήρια, δεν υπάρχει φόνος αλλά ούτε αυτοκτονία... Υπάρχουν όμως νεκροί!
Το κακό το πολεμάς μόνο με την καλοσύνη.Οι μεγάλοι άνθρωποι δεν σκοτώνουν εύκολα. Στους νέους βράζει το αίμα...
Η αφήγηση είναι αναλυτική, σχεδόν λεπτό προς λεπτό περιγράφονται τα γεγονότα, και ημερολογιακή. Το μυστηριακό αυτό θρίλερ με τη σκοτεινή και θρησκευτική ατμόσφαιρα, ολοκληρώνεται σε δεκαπέντε ημέρες που όμως περνούν αργά αφού οι εξελίξεις είναι γρήγορες, συνεχώς προκύπτουν νέα δεδομένα και τα ερωτήματα που πρέπει ν' απαντηθούν πολλά.
Τέλος, υπάρχει μια αντίστιξη στο βιβλίο με τον Κύριο και τους μαθητές του. Έχουμε κι εδώ τον Κύριο, έχουμε τους μαθητές, όπως έχουμε και τη Μαγδαληνή ή την Παναγία. Δεν θα ήθελα ωστόσο ν' αναφερθώ περαιτέρω ώστε οι «πιστοί» ν' ανακαλύψουν μόνοι τους τα «δώρα»· την συσχέτιση.
Τέλος, υπάρχει μια αντίστιξη στο βιβλίο με τον Κύριο και τους μαθητές του. Έχουμε κι εδώ τον Κύριο, έχουμε τους μαθητές, όπως έχουμε και τη Μαγδαληνή ή την Παναγία. Δεν θα ήθελα ωστόσο ν' αναφερθώ περαιτέρω ώστε οι «πιστοί» ν' ανακαλύψουν μόνοι τους τα «δώρα»· την συσχέτιση.
Πρόκειται για αξιολογότατο μυθιστόρημα που όμως χωλαίνει λόγω ανεπάρκειας διορθώσεων κι έτσι γίνεται ένα ακόμη καλό βιβλίο που κατακρεουργεί την ελληνική, με νευριάζει και με κάνει ν' αμφιταλαντεύομαι. Είναι δε περίεργο που οι ίδιες λέξεις εμφανίζονται τη μία ορθογραφημένες και την άλλη λάθος, όμως το ίδιο γεγονός δείχνει με πόση επιπολαιότητα κι αφέλεια έχει αντιμετωπιστεί ως κείμενο! Δεν θα αναλωνόμουν να τ' αναφέρω όλα αυτά αλλά είναι κρίμα να θάβουμε από μόνοι μας τόσο άξιες πένες.
Εν κατακλείδι, πρόκειται για πανέμορφο εκπρόσωπο του αστυνομικού και έρχεται από έναν άνθρωπο που δείχνει πως έχει τη δυναμική, τις ιδέες και το πάθος να αφήσει πολύ καλά βιβλία στα ελληνικά γράμματα.
