Η Joyce Carol Oates γεννήθηκε το 1938 στην πολιτεία της Νέας Υόρκης κι άρχισε να δημοσιεύει διηγήματά της από μικρή ηλικία. Την περίοδο 1968-1978 εξέδιδε δύο με τρία βιβλία τον χρόνο και συνολικά θεωρείται «ανατόμος της αμερικανικής καθημερινότητας». Το μονόπρακτο «Δυσαρμονίες» (Tone Clusters) παρουσιάστηκε για πρώτη φορά το 1990 και ξεκίνησε ως πείραμα της συγγραφέως γύρω από ένα σύνολο δυσάρεστων, παράφωνων ήχων που συνθέτουν μια συνέντευξη ενός μέσου αμερικανικού ζευγαριού, σταδιακά όμως οι Γκούλιγκ συνδέονται μ' ένα έγκλημα και το έργο πραγματεύεται τις αντιδράσεις τους γύρω από αυτό. Ο Αντώνης Αντωνίου και η Νατάσα Ασίκη διάλεξαν αυτό το κείμενο συνειδητοποιώντας πόσο στενά δεμένο εξακολουθεί να είναι με τη σύγχρονη πραγματικότητα στην Ελλάδα και παγκοσμίως και δίνουν ρεσιτάλ ερμηνείας ως γονείς ενός παιδιού που κατηγορείται για τον βιασμό και τη δολοφονία μιας κοπέλας.
Η υπόθεση εκτυλίσσεται σ' ένα στούντιο τηλεόρασης, όπου οι Γκούλιγκ καλούνται να συζητήσουν για το έγκλημα του παιδιού τους. Είναι αθώο ή ένοχο; Πόσο έτοιμοι είναι να δεχτούν την αλήθεια; Ποιος φταίει που έφτασε ο γιος τους ως εδώ; Οι ίδιοι ή η κοινωνία; Μήπως και οι δύο παράγοντες; Και η τηλεόραση; Ποιον πραγματικό ρόλο παίζει; Ένας πατέρας και μια μητέρα δέχονται καταιγισμό ερωτήσεων από έναν δημοσιογράφο (παγερή, στομφώδης, βροντερή η φωνή του Θανάση Παπαγεωργίου) που ποτέ δεν εμφανίζεται ενώπιον του κοινού και προσπαθούν ν' ανασυστήσουν την ιστορία μέχρι τώρα, πώς μεγάλωσαν την οικογένειά τους, τι αγαπούν, πώς διαπαιδαγώγησαν τα παιδιά τους, τι αρχές και τι αξίες τους έδωσαν, τι συνέβη εκείνη τη νύχτα, πού είναι η αλήθεια και πού το ψέμα, τι κρύβουν οι ίδιοι κι από ποιον; Οι φαινομενικά άσχετες ερωτήσεις του δημοσιογράφου, που κυμαίνονται από την ηθική, τη φιλοσοφία, τη βιολογία, την αστρονομία ως την ψυχολογία, την κοινωνιολογία και άλλα, φαίνονται αταίριαστες και προκαλούν αμηχανία στο ζευγάρι, αποσκοπούν όμως στον φόβο, τον αποσυντονισμό και, γιατί όχι, στον πανικό του ζεύγους που ίσως έτσι του ξεφύγει κάτι πάνω στην κουβέντα, βορά στα αδηφάγα μάτια κι αφτιά των τηλεθεατών της εκπομπής. Με αυτόν τον τρόπο υπεισέρχεται και ένα δριμύ «κατηγορώ» για την είσοδο και τον ρόλο των ΜΜΕ στη ζωή μας, έναν ρόλο καθόλου υποστηρικτικό· αντίθετα, προσπαθούν με κάθε τρόπο να κερδίσουν εντυπώσεις και τηλεθεατές/αναγνώστες/ακροατές, κατακερματίζοντας χωρίς αιδώ την ανθρώπινη αξιοπρέπεια και ψυχολογία.
Η Νατάσα Ασίκη κι ο Αντώνης Αντωνίου, με την άριστη χημεία τους, δημιουργούν ένα ζευγάρι που αγωνίζεται απέναντι στην αλήθεια και την ωμότητα των γεγονότων. Οι τρυφερές κινήσεις τους δείχνουν το δέσιμο που έχουν ως άνθρωποι, ως ηθοποιοί και ως ρόλοι και κερδίζουν αμέσως τη συμπάθεια του κοινού, μόνο που, όσο προχωράει το έργο, τόσο διαπιστώνουμε πως κάποια πράγματα δε γίνεται να τα αγνοήσεις, ίσως το παιδί τους να είναι όντως ένοχο κι εκείνοι να εθελοτυφλούν και τελικά...
Τα σκηνικά του Νίκου Κασαπάκη σε βάζουν από την αρχή στο έργο: βρισκόμαστε σ' ένα στούντιο τηλεόρασης, με οθόνες, καλώδια και μικρόφωνα, στις οθόνες μάλιστα εμφανίζονται αποσπάσματα από την καθημερινότητα της οικογένειας και φωτογραφίες από τη ζωή της μέσα κι έξω από το σπίτι. Τα κοστούμια του ιδίου είναι απλά και καθημερινά, όχι κομψά ούτε και φτωχά, ταιριαστά σ' ένα μέσο αστικό ζευγάρι Αμερικανών.
Οι φωτισμοί της Μαριέττας Παυλάκη παίζουν με τις εκφράσεις των ηθοποιών, τονίζουν τα συναισθήματά τους και βοηθάνε στις εναλλαγές των σκηνών.
Η σκηνοθεσία είναι του Αντώνη Αντωνίου, ο οποίος κατάφερε να στήσει μια αξιόλογη παράσταση, να εντοπίσει τα σημεία του κειμένου που θα προκαλέσουν μια σειρά από ερωτήματα και προβληματισμούς και τελικά, με τη βοήθεια της Νατάσα Ασίκη, να υποδυθούν ένα καθημερινό ζευγάρι που έρχεται αντιμέτωπο με ένα έγκλημα και αυτό αλλάζει τα πάντα γύρω τους και μέσα τους. Η πρωτοτυπία της παράστασης έγκειται στο γεγονός πως αμέσως μετά την υπόκλιση και το χειροκρότημα οι δύο ηθοποιοί ανοίγουν συζήτηση με το κοινό γύρω από τα θέματα που πραγματεύεται το κείμενο, για την εκπαίδευση, για τον ρόλο της οικογένειας και της κοινωνίας στην ανατροφή, για το τι θα έκαναν άλλοι στη θέση των Γκούλιγκ και πολλά άλλα. Ο Αντώνης Αντωνίου προσφέρει πολλές λαβές για συζήτηση, είναι ανοιχτός, προσιτός, φιλικός και καθόλου αποστασιοποιημένος, με τη Νατάσα Ασίκη να κινείται πλάι του στο ίδιο μήκος κύματος. Την ημέρα που παρακολούθησα εγώ το έργο η συζήτηση είχε ενδιαφέρουσες προεκτάσεις στη μητρότητα, στον ρόλο της γυναίκας στην κοινωνία και σε πολλά άλλα θέματα, στα οποία δε συμμετείχα γιατί ήμουν ο μόνος άντρας στο κοινό!
Οι «Δυσαρμονίες» λοιπόν είναι μια παράσταση που θίγει διαχρονικά οικογενειακά και όχι μόνο ζητήματα, που βάζει σε σκέψεις και προβληματισμούς, που ενισχύει τον διάλογο και δημιουργεί μια ολοκληρωμένη θεατρική εμπειρία χάρη στη συζήτηση που ακολουθεί μετά το τέλος της. Για άλλη μια φορά βγήκα κερδισμένος από τις επιλογές της Θεατρικής Σκηνής.
Επιμέλεια - διορθώσεις: Τζένη Κουκίδου
