(Philellines #21ος)
Ένα κωμικό θρίλερ για το τέλος του κόσμου
[Η «αμφιθυμία» του αστείου, για να το πω και κουλτουριάρικα, εκφράζει την κωμικοτραγωδία της εξουσίας, είτε στην Ιστορία είτε στην σκηνή.]
Μ. Κρανάκη
«Εμείς, οι ημιάνθρωποι του πουθενά» (Philellines #21ος) είναι ο τίτλος της παράστασης που θα παρουσιάζεται, σε σκηνοθεσία Ελένης Μποζά, από τις 27 Απριλίου 2023 στο Από Μηχανής Θέατρο [Ακαδήμου 13, Αθήνα, 2105232097]. Πρόκειται για ένα κωμικό θρίλερ για το τέλος του κόσμου, μία παράσταση βασισμένη σε θραύσματα από το μυθιστόρημα της Μιμίκας Κρανάκη, «Φιλέλληνες, Είκοσι τέσσερα γράμματα μιας Οδύσσειας».
Η ιστορία:
Δεν έχει σημασία το γιατί... Σε έναν ξεχαρβαλωμένο πια κόσμο, τώρα ή λίγο αργότερα και σε έναν τόπο που θα μπορούσε να είναι εδώ ή κάπου αλλού... επτά άγνωστοι μεταξύ τους άνθρωποι, περιμένουν ένα διαστημόπλοιο που θα έρθει να τους σώσει… Με άφθονο χρόνο και ελάχιστες προμήθειες αναγκάζονται να συνυπάρξουν... Και διασκεδάζουν αναμασώντας ανέκδοτα, αναμνήσεις, πεποιθήσεις, λάθη και συνθήματα...
Μια υποψία κλοπής ανάμεσα τους, οδηγεί στην ανακάλυψη ενός άχρηστου –για τον παρόν και το μέλλον τους– θησαυρού, κληρονομιά για τον επόμενο πλανήτη! Ένας πάκος γράμματα, με διευθύνσεις, ονόματα και γραμματόσημα, αποκαλύπτει κομμάτια προσωπικών ιστοριών, ανθρώπων πεθαμένων εδώ και καιρό.
Σε έναν τόπο που λεγόταν Ελλάδα... κάποτε... κάποιοι... μόχθησαν.. έζησαν, αγωνίστηκαν, σκοτώθηκαν, ίδρωσαν, ονειρεύτηκαν, αγάπησαν κι αγαπήθηκαν, μετανάστευσαν, εξορίστηκαν, επέστρεψαν ή ξανάφυγαν...
Οι εξελίξεις που πυροδοτούνται θα είναι γεμάτες εκπλήξεις και οι ήρωες μας θα βρεθούν αντιμέτωποι με το εξής ερώτημα: Μήπως τελικά το τέλος του κόσμου είναι μια δικαιολογία;
Λίγα λόγια για την Μιμίκα Κρανάκη:
Η σημαντική αυτή Ελληνίδα διανοούμενη, είναι μία από τους εμβληματικούς εκπροσώπους της γενιάς του «Ματαρόα». Το γνωστό ιστορικό γεγονός της φυγάδευσης –τον Δεκέμβριο του '45, της πιο δυναμικής και πολλά υποσχόμενης μερίδας της τότε ελληνικής νεολαίας, σε μια κρίσιμη στιγμή της σύγχρονης ελληνικής ιστορίας– προάγγελο της επώδυνης εμφυλιακής περιόδου, μπορεί μεν να είχε αρνητικές επιπτώσεις στην συνέχεια της σύγχρονης ελληνικής πολιτισμικής ιστορίας, από την άλλη εμπλούτισε και ισχυροποίησε την ευρωπαϊκή διανόηση.
Η Κρανάκη που έζησε και πέθανε στο Παρίσι, δίδαξε Γερμανική φιλοσοφία στο Πανεπιστήμιο της Ναντέρ και ασχολήθηκε με τη λογοτεχνία. Οι θεματικές που την απασχολούν κτίζονται πάνω στην έννοια της «ξενικότητας». Τα κείμενά της αποκτούν σχεδόν προφητικό χαρακτήρα σε σχέση με την σημερινή εποχή που σπαράσσεται από τεκτονικές αλλαγές στη δομή των ανθρώπινων κοινωνιών. Γράφει λογοτεχνία στα ελληνικά και επιλέγει τα γαλλικά για τα φιλοσοφικά και κριτικά της κείμενα.
Τα πρώτα χρόνια της Γαλλίας, παρακολουθεί τις φιλοσοφικές διαλέξεις στη Σορβόννη, γνωρίζει τον Αντρέ Μπρετόν και αργότερα τον Σαρτρ, που μαζί με τους Αξελό, Καστοριάδη και Παπαϊωάννου, αποτέλεσαν την «ομάδα των φιλοσόφων» των υποτρόφων του «ΜΑΤΑΡΟΑ». Αργότερα συμμετείχε ενεργά στον Μάη του '68. Το 1947 εκδίδει στον ιστορικό εκδ. οίκο «Το Βιβλιοπωλεῖον τῆς῾Εστίας», το πρώτο της μυθιστόρημα Contre Temps και τον Αύγουστο του 1950· το περιοδικό του Σαρτρ «TempsModernes» φιλοξενεί το κείμενό της με τίτλο Journal d’ exil. Το 1992, εκδίδεται από τις εκδ. Ίκαρος το τελευταίο της μυθιστόρημα «Φιλέλληνες: Είκοσι τέσσερα γράμματα μιας Οδύσσειας», το οποίο αποτελεί ένα πολυφωνικό μυθιστόρημα εικοσιτεσσάρων επιστολών.
Οι επιστολές αυτές, διατρέχοντας τον χρόνο, από τα Δεκεμβριανά του '44, με ενδιάμεσο σταθμό τον Μάη του '68, έως την πτώση του Τείχους του Βερολίνου το '89, μέσα από διαφορετικές φωνές και στιγμές, περιηγούνται ανάμεσα στις ελπίδες και τα αδιέξοδα μιας ολόκληρης γενιάς χωρίς τόπο, ενορχηστρώνοντας με βιτριολικό χιούμορ –μέσα από μικρές ανθρώπινες ιστορίες– την παρωδία μιας σύγχρονης Οδύσσειας χωρίς νόστο.
«...Τελικά, οι άνθρωποι που βρίσκονται στον φυσικό τους χώρο είναι ελάχιστοι (αν σκεφτούμε και την εσωτερική αστυφιλία). Ο Ελία Κανέτι γράφει πως από ένα σημείο και πέρα, μετά τη Χιροσίμα, η Ιστορία έχει πάψει να είναι πραγματική και η ανθρωπότητα ολόκληρη, χωρίς να το έχει καταλάβει, έχει απογειωθεί. Δηλαδή έχει γίνει ένα είδος Οφηλίας τρελής, που γυρίζει στο διάστημα, χωρίς να γνωρίζει πώς και γιατί. Είμαστε όλοι ξένοι –όχι μόνο γιατί αφήσαμε τον γενέθλιο τόπο μας αλλά και την ίδια την ανθρώπινη ρίζα μας. Η ξενιτιά έγινε κάτι σαν πεπρωμένο του πλανήτη...»Απόσπασμα από συνέντευξη της Μ. Κρανάκη στον Τσαγκαρουσιάνο.
Συντελεστές:
Σύλληψη ιδέας - Σκηνοθεσία: Ελένη Μποζά
Δραματουργική έρευνα και επεξεργασία: Ελένη Μποζά, Ειρήνη Γκότση, Νικόλας
Καλαντζής, Χάρης Μπαλασόπουλος
Βοηθός σκηνοθέτη Α: Ειρήνη Γκότση
Βοηθός σκηνοθέτη Β: Νικόλας Καλαντζής
Εικαστική δραματουργία: Μυρτώ Σταμπούλου
Μουσική δραματουργία: Μαρίνα Χρονοπούλου
Φωτιστική δραματουργία: Κατερίνα Μαραγκουδάκη
Φωτογράφιση: Alex Kat
Trailer: Στάθης Αθανασίου
Επικοινωνία παράστασης: Μαριάννα Παπάκη, Νώντας Δουζίνας
Οργάνωση παραγωγής: Ἕως Αστική Μη Κερδοσκοπική Εταιρεία
Ηθοποιοί: Νίκος Γιαλελής, Σεραφίτα Γρηγοριάδου, Τρύφωνας Ζάχαρης, Διονύσης Πιφέας, Θεοδόσης Σκαρβέλης, Ναταλία Στυλιανού, Μαρία Φωτεινοπούλου.
Ευχαριστούμε πολύ τις εκδόσεις του Μ.Ι.Ε.Τ για την χορηγία αντιτύπων του βιβλίου της κα Μ. Κρανάκη.
Η παράσταση «Εμείς, οι ημιάνθρωποι του πουθενά» (Philellines #21ος) πραγματοποιείται με την οικονομική υποστήριξη του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού.
Διάρκεια: 1 ώρα και 50 λεπτά
