Εντολείς και Λερναία Ύδρα
Παρουσίαση βιβλίου και συναυλία, αναπόφευκτα μου ακούστηκε ελκυστική πρόταση. Δύο σ' ένα που λένε· στ' αλήθεια όμως! Ιδιαίτερα όταν το βιβλίο είναι του φίλου μου Ηρακλή Τριανταφυλλίδη και η συναυλία της Λερναίας Ύδρας του.
Χρόνια και ζαμάνια έχουν περάσει! Τον Ηρακλή Τριανταφυλλίδη τον γνώρισα προσωπικά μόλις πέρυσι. Πολύ αργά δηλαδή δεδομένης της πενηντάρας πλέον πορείας του στη μουσική και της σαραντάρας στη λογοτεχνία (ή πάνω στην ώρα;). Όταν έπαιξε μ' εμένα τον ερασιτέχνη, σε μία παρεΐστικη εκδήλωση, ούτε που μου είχε περάσει από το μυαλό ότι ήταν ο δημιουργός του κλασικού, για τη δισκογραφία του είδους του, άλμπουμ «Σε άλλους κόσμους». Ότι ήταν ο Ηρακλής της Λερναίας Ύδρας δηλαδή· του μυθικού –όνομα και πράμα– μουσικού συνόλου. Αμέτρητοι οι καταξιωμένοι μουσικοί που πέρασαν από αυτό. Είχα επισκεφθεί πάντως την «Σοφίτα» του στις αρχές του '80 αλλά, εκτός των άλλων δολοπλοκιών του χρόνου, τα μαλλιά έχουν ασπρίσει και κοντύνει –όσα δεν έχουν πέσει. Το έμαθα την επόμενη φορά που συναντηθήκαμε, για μουσικά τερτίπια, αλλά όχι από τον ίδιο. Τόσο χαμηλού προφίλ είναι. Δεν το αρνήθηκε πάντως (!) και πιάσαμε την κουβέντα για το μακρινό παρελθόν. Μετά το ονειροταξίδι επιστρέψαμε στο παρόν και συνεχίζουμε να ζούμε αρμονικά σ' αυτό. Ανταλλάξαμε και βιβλία μας για να καλοπιάσουμε την αρμονία.
Στις 14 Δεκεμβρίου 2022 λοιπόν ανταποκρίθηκα με χαρά στην πρόσκληση του Ηρακλή Τριανταφυλλίδη να παραβρεθώ στην παρουσίαση του βιβλίου του «Εντολείς» και στη συναυλία της Λερναίας Ύδρας, που θα ακολουθούσε. Εκδήλωση που ήταν προγραμματισμένη να λάβει χώρα δύο περίπου χρόνια πριν αλλά είχε ματαιωθεί λόγω των γνωστών περιπετειών μας με τον ιό και τις μεταλλάξεις του. Εδώ που τα λέμε δεν θα με είχε προσκαλέσει τότε γιατί δεν γνωριζόμαστε, άρα σε καλό μου βγήκε η καθυστέρηση. Η εκδήλωση έλαβε χώρα στο Πολιτιστικό Κέντρο Εργαζομένων Ο.Τ.Ε. Νομού Αττικής μέσα σ' έναν κήπο-όαση μεταξύ Πατησίων και 3ης Σεπτεμβρίου. Ποιος ξέρει πως ξέφυγε αυτός από τις νεοπλαστικές αναπλάσεις.
Το πρόσφατο μυθιστόρημά του «Εντολείς» (εκδόσεις Αττικός) είναι το τρίτο μέρος της τριλογίας, αν και όχι κλασικής κατά τον ίδιο, «Ονειροταξιδευτής». Τα δύο προηγούμενα είναι το ομώνυμο «Ονειροταξιδευτής» και το «Θέλω». Ο δημιουργός τους μας εξηγεί –μας μπερδεύει κατά κάποιο τρόπο– γιατί αποκαλεί τα βιβλία αυτά μυθιστορήματα φιλοσοφικής φαντασίας. Φαντασία σίγουρα, λέω με την σειρά μου. Φιλοσοφική και όχι επιστημονική μόνο γιατί είναι «έντονα χρωματισμένα από αρχαιοελληνικές, δον-χουανικές[1], ινδικές, κινέζικες κ.ά. επιρροές, σε σημείο που να αποτελούν το φιλοσοφικό υπόβαθρο… μέσα στο οποίο εκτυλίσσεται η υπόθεση», όπως λέει με τα δικά του λόγια.
Μην φανταστείτε λοιπόν Ιούλιο Βερν ο οποίος είχε ταξιδέψει τις παλαιότερες γενιές παραέξω. Ούτε καν μην σας περάσει απ' το μυαλό το Star Wars, παρά την εμβληματική μουσική του John Williams. Αυτά είναι για τις φαντασμαγορικές τελετές των Όσκαρ.
Όπως συμβαίνει με πολλά βιβλία μπορεί το θέμα του να μην ενδιαφέρει όλες/ους τις/τους εν δυνάμει αναγνώστριες/ες. Ενδιαφέρουμε όμως εμείς τα ιδιοτελή και περίεργα πλάσματα που έφερε από πολύ μακριά –από άλλον γαλαξία– ο συγγραφέας, με δικά του πνευματικά έξοδα, να μας μελετήσουν. Από άλλους κόσμους, για να γίνει η αναπόφευκτη σύζευξη με τη μουσική του. 2,5 εκατομμύρια έτη φωτός είναι η απόστασή μας από τον πιο κοντινό γαλαξία, αυτόν της Ανδρομέδας (τα νέφη του Μαγγελάνου δεν μετράνε). Πάρτε χαρτί και μολύβι λοιπόν και υπολογίστε. Προσωπικά δεν τα κατάφερα μόνο με τον αστρολάβο και τον άβακα!
Οι επισκέπτες ή εισβολείς έψαχναν για επίγνωση, που νόμιζαν οι άμοιροι ότι είχαμε. Το φαιδρό είναι ότι νομίζουμε ότι την έχουμε κι εμείς. Η επίγνωση, κατά τον συγγραφέα, είναι μια εκλεπτυσμένη και ιδιαίτερη μορφή ενέργειας με την οποία αλληλεπιδρά σε έναν αέναο κύκλο. Η επίσκεψη-εισβολή δημιούργησε βέβαια αρκετές αναταράξεις, που αποτελούν την πλοκή του βιβλίου. Μέσα από τις αφηγήσεις και τους διαλόγους των πρωταγωνιστών, στις 450 σελίδες του βιβλίου, αναφύονται διάφορα θέματα/προβλήματα/ερωτήματα τα οποία ούτε κατά διάνοια δεν έχουμε αγγίξει/επιλύσει/απαντήσει. «Αναρωτηθήκατε γιατί γίνονται πόλεμοι;», για παράδειγμα. «Δεν υπάρχει λόγος να καταστρέφονται το περιβάλλον και η ισορροπία της φύσης. Η αρμονική συνύπαρξη των πλασμάτων στην Γη είναι και η πηγή της ευτυχίας, της ευδαιμονίας, της γαλήνης.» Εάν ο συγγραφέας είναι αιθεροβάμων είμαι μαζί του. «Τι είναι λοιπόν αυτό που χαλάει ισορροπία και προκαλεί την σύγκρουση, την δυστυχία;» Δεν θα σας τα πω όλα δα! Διαβάστε το βιβλίο…
…Ένα διαγαλαξιακό ταξίδι που τελειώνει σε μια παραλία της γης. Με δύο πρωτόπλαστους αγκαλιασμένους και μισοκοιμισμένους. Αφού τους είχε πονηρέψει ο όφις ευτυχώς. Αλίμονό μας αν δεν είχαν ενδώσει στον πειρασμό. Αρχίζει κάπως λιγότερο ρομαντικά, σε έναν φρενήρη εργασιακό χώρο ο οποίος με τίποτα δεν θυμίζει τον ορισμό του Δημόκριτου. «Γαλαξίας εστί πολλών και μικρών και συνεχών αστέρων, συμφωτιζομένων αλλήλοις, συναυγασμός δια την πύκνωσιν.» Μεσολαβούν βέβαια οι αναταράξεις που προανέφερα. Κάτι σαν να παίζουμε κυνηγητό, κρυφτό, αμπάριζα ή γύρω γύρω όλοι και στη μέση ο Φαέθων και η πολυδιάστατη Ερασμία. Βασικοί χαρακτήρες του μυθιστορήματος όπως ψυχανεμίζεσθε.
Στην παρουσίαση συμμετείχαν:
Ο συγγραφέας-ποιητής Χρήστος Τσούκας (διάβασε κι ένα ποίημά του για την περίσταση) και η ζωγράφος-συγγραφέας Μαριάννα Τριανταφυλλίδη που το ξέρει από πρώτο χέρι. Απέδωσαν μαζί και αποσπάσματα-διαλόγους του βιβλίου. Ο μουσικοσυνθέτης-συγγραφέας Γιώργος Μπιλικάς ο οποίος διάβασε επίσης το κείμενο του ζωγράφου Φώτη Παναγιωτόπουλου που δεν τα είχε καταφέρει να παραβρεθεί. Μας είπε κι ο Ηρακλής δυο λιτά λόγια για το βιβλίο, την τριλογία, τα υπόλοιπα έργα του.
Θυμάμαι –τώρα που τα γράφω αυτά– ότι πρώτα απ' όλα είχα διαβάσει τα ποιήματά του της συλλογής «Φυγάδες εραστές». Τι να κάνω; Δεν μπορώ να ξεγλιστρήσω από την βαρυτική έλξη κάποιων θυγατέρων της Μνημοσύνης. Εκτός απ' όσα έχουν προαναφερθεί, έχει γράψει και το βιβλίο «Gigan» στο οποίο περιλαμβάνονται ιστορίες φιλοσοφικής φαντασίας. Διάφορα άλλα κείμενά του έχουν δημοσιευτεί σε περιοδικά.
Στη συνέχεια σηκώθηκε η κόκκινη αυλαία, που έκρυβε τα όργανα, τους μουσικούς, τα επιβλητικά ηχεία και η Λερναία Ύδρα (μερικά από τα πολλά κεφάλια της) έπαιξε ορισμένα μουσικά της κομμάτια. Τα κεφάλια εκείνη τη βραδιά ήταν: Ηρακλής Τριανταφυλλίδης (κιθάρα, φωνή), Μιχάλης Νικολαΐδης (μπάσο) και Βαγγέλης Ευσταθίου (τύμπανα). Προγκρέσιβ-έθνικ-τζαζ-ροκ χαρακτηρίζει ο Ηρακλής τη μουσική τους. Έπαιξαν αρκετά κομμάτια μεταξύ των οποίων τα: «Η στιγμή», «Με δούλευες», «Θα 'ρθει βροχή» και την αγαπημένη μου «Πελαγοδρομία».
Δεν μπορώ να περιγράψω με λόγια τις νότες ούτε να ξανακούσουμε την απολαυστική μουσική εκείνης της βραδιάς. Αυτό γίνεται μία φορά. Μπορούμε όμως να ακούσουμε τα ίδια μουσικά κομμάτια και άλλα πολλά ξανά και ξανά στο YouTube, στο κανάλι polyavlos, με όλα τα κεφάλια της Λερναίας Ύδρας. Τα βιβλία τα βρίσκουμε φυσικά στα βιβλιοπωλεία! Εκτός από ένα που θα κάνει δώρο σ' όποιαν/ον κληρωθεί.
Είμαστε σε αναμονή λοιπόν για περισσότερα γράμματα και νότες, για περισσότερες λέξεις και συγχορδίες, για περισσότερα βιβλία και μουσικά έργα.
[1] Ο Δον Χουάν Μάτους ή «ο άνθρωπος της γνώσης», είναι ο ινδιάνος σαμάνος στον οποίο αναφέρει ότι μαθήτευσε ο ανθρωπολόγος και συγγραφέας Κάρλος Καστανιέδα (ή Καστανέντα όπως είναι λανθασμένα πιο γνωστός εδώ). Αρκετοί υποστηρίζουν ότι πρόκειται για φανταστικό χαρακτήρα που δημιούργησε ο συγγραφέας. Διαλέγουμε και παίρνουμε.
Επιμέλεια - διορθώσεις: Τζένη Κουκίδου