Φέτος η Θεατρική Σκηνή του παλαίμαχου και άξιου ηθοποιού και σκηνοθέτη Αντώνη Αντωνίου, ανεβάζει το έργο της Αμερικανίδας συγγραφέως Τζόις Κάρολ Όουτς «Δυσαρμονίες».
Ο Φρανκ και η Έμιλι Γκούλικ είναι ένα ζευγάρι μεσοαστών στο Νιου Τζέρσι των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής τη δεκαετία του 1990. Αυτός εργάζεται στο ταχυδρομείο και αυτή ασχολείται με το σπίτι και το νοικοκυριό. Έχουν τρία παιδιά και όλα δείχνουν ότι είναι οι άνθρωποι της διπλανής πόρτας. Έως τη στιγμή που ο γιος τους θα κατηγορηθεί για βιασμό και φόνο ενός ανήλικου κοριτσιού και όλα τα στοιχεία είναι επιβαρυντικά εναντίον του. Ο Φρανκ και η Έμιλι καλούνται σε μια τηλεοπτική συνέντευξη να μιλήσουν για την οικογένειά τους και τον γιο τους.
Πρωταγωνιστεί μόνο το ζευγάρι των Γκούλικ και πού και πού το κοινό ακούει και τη φωνή του δημοσιογράφου, που υποβάλλει τις ερωτήσεις. Το έργο είναι τόσο πολύπλευρο και ο κάθε θεατής μπορεί να κάνει τους δικούς του συνειρμούς, αφού ανασύρονται ένα σωρό ζητήματα. Οι γονείς δεν μπορούν να πιστέψουν στην ενοχή του γιου τους παρά τα τόσα καταδικαστικά για αυτόν γεγονότα. Ποιος γονέας άλλωστε θα μπορούσε να πιστέψει ότι το παιδί του είναι ικανό για το χειρότερο έγκλημα; Χαρακτηριστικά η μητέρα θα πει σε κάποια στιγμή: «Ο γιος μου είχε τόσο όμορφα δαχτυλάκια, τον έκανα μπανάκι και φορούσε την κίτρινη φορμίτσα του.». Τα παιδιά πάντα μένουν μωρά στα μάτια των γονιών τους, ακόμα και όταν έχουν φτιάξει δική τους οικογένεια. Και αμέσως μετά έρχεται το δεύτερο ζήτημα: κατά πόσον οι γονείς γνωρίζουν τα ίδια τους τα παιδιά; Κατά πόσον υπάρχει πραγματική επικοινωνία μεταξύ γονέων και παιδιών; Γνωρίζουν οι γονείς τι είναι αυτό που απασχολεί τα παιδιά τους, τι τα πικραίνει, τι τα φοβίζει, τις σεξουαλικές τους προτιμήσεις ή ιδιαιτερότητες;
Επίσης έχουμε τη συνέντευξη των γονιών από τον δημοσιογράφο. Το έγκλημα αντιμετωπίζεται από την κοινωνία όχι μόνο ως είδηση αλλά και ως διασκέδαση. Ένας δημοσιογράφος παίρνει συνέντευξη από έναν καλλιτέχνη, από έναν πολιτικό, από έναν επιστήμονα. Δεν είναι λογικό ένας δημοσιογράφος να παίρνει συνέντευξη από τον γονέα ενός κατηγορούμενου. Ο δε δημοσιογράφος μοιάζει πιο πολύ με κατήγορο παρά με αντικειμενικό τρίτο. Ο κατηγορούμενος δεν έχει καταδικαστεί ακόμα, και σε όλες τις δυτικές κοινωνίες στο δικανικό σύστημα υπάρχει το τεκμήριο της αθωότητας έως την απόδειξη του αντιθέτου. Ο δημοσιογράφος όμως, αντιμετωπίζει τον κατηγορούμενο και ως συνέπεια και το στενό οικογενειακό του περιβάλλον, ως ενόχους. Και με την ίδια καχυποψία και σκληρότητα τους αντιμετωπίζουν και οι γείτονες και συμπολίτες τους. Ακούμε από τα στόματα του ζευγαριού ότι οι γείτονες πετάνε σκουπίδια στον κήπο τους και τους φωνάζουν δολοφόνους. Και ακόμα και στην ενδεχόμενη περίπτωση της καταδίκης του νεαρού, γιατί πρέπει να πετροβολήσει κάποιος και τους γεννήτορες του; Πόσο δίκαιο είναι να εξοστρακιστεί όλη η οικογένεια;
Και για να ξαναγυρίσουμε στη συνέντευξη, ο δημοσιογράφος είναι αυτός που κινεί τα νήματα, που αντικαθιστά τη δικαιοσύνη στα μάτια του κοινού. Και κατά πόσο υπάρχουν πιο μεγάλα ποσοστά εγκληματικότητας στις ημέρες μας από ότι παλαιότερα; Πάντα υπήρχε εγκληματικότητα, απλά τα παλαιότερα χρόνια δεν είχαμε όλη αυτή την άμεση, παγκόσμια και γρήγορη πληροφόρηση που έχουμε τώρα λόγω του διαδικτύου, των μέσων κοινωνικής δικτύωσης και της πληθώρας των ιδιωτικών και συνδρομητικών καναλιών. Εκτός αυτού, τα παλαιότερα χρόνια, ειδικά στις επαρχίες, πολλά εγκλήματα κρυβόντουσαν επιμελώς. Πάντα υπήρχε ενδοοικογενειακή βία αλλά οι γυναίκες συνήθιζαν να λένε ότι χτύπησαν στην πόρτα ή ότι έπεσαν από την σκάλα. Πάντα υπήρχαν βιασμοί αλλά σχεδόν κανείς δεν τολμούσε να μιλήσει για αυτούς, γιατί η διαπόμπευση του θύματος ήταν δυσανάλογα μεγαλύτερη από αυτή του ίδιου του θύτη.
Είναι ένα έργο πολύπλευρο λοιπόν, και τα θέματα που σχολίασα εγώ εδώ, δεν είναι σίγουρα τα μοναδικά. Κάποιος άλλος θεατής μπορεί να εντοπίσει κάποιο άλλο ζήτημα που θα τον προβληματίσει περισσότερο. Και αυτή είναι η μαγεία του θεατρικού έργου: δεν δίνεται μασημένη τροφή.
Η σκηνοθεσία είναι του ίδιου του Αντώνη Αντωνίου. Αυτός και ο σκηνογράφος Νίκος Κασαπάκης, έχουν επιλέξει να τονίσουν την παρουσία της δημοσιότητας που λαμβάνει το θέμα της δολοφονίας και του βιασμού, τοποθετώντας παντού συσκευές τηλεόρασης και καλώδια. Επίσης οι φωτισμοί της Μαριέττας Παυλάκη βοηθούν στην «ανάκριση» του ζευγαριού. Τα σκηνικά κατά τα άλλα, είναι μινιμαλιστικά: ένα βάθρο με δυο πολυθρόνες ενός στούντιο και ένα τραπεζάκι στη μέση. Όλα είναι φτιαγμένα με προσοχή για την πολύκροτη συνέντευξη.
Στον ρόλο του Φρανκ, ο Αντώνης Αντωνίου, καταφέρνει να δώσει έναν μεσοαστό, μεσήλικα οικογενειάρχη που ακόμα αναρωτιέται πώς και γιατί άλλαξε στα ξαφνικά η τακτοποιημένη ζωή του. Στον ρόλο της Έμιλι, η Νατάσα Ασίκη, μας δίνει μια μητέρα που σπαράζει για την τύχη του παιδιού της.
Επιμέλεια - διορθώσεις: Τζένη Κουκίδου
Συντελεστές:
Κείμενο: Τζόις Κάρολ Όουτς
Μετάφραση: Νίκος Χατζόπουλος
Σκηνοθεσία: Αντώνης Αντωνίου
Σκηνικά - Κοστούμια: Νίκος Κασαπάκης
Φωτισμοί: Μαριέττα Παυλάκη
Στουντιακός εξοπλισμός: Γιάννης Θεοδοσιάδης
Φωτογραφίες: Νίκος Κόκκας
Ηχογράφηση: Athensmusic.gr
Επικοινωνία: Άντζυ Νομικού
Παίζουν οι ηθοποιοί: Αντώνης Αντωνίου & Νατάσα Ασίκη
Στη φωνή του δημοσιογράφου ο Θανάσης Παπαγεωργίου
Κάθε Τετάρτη στις 19:30, Πέμπτη, Παρασκευή και Σάββατο στις 21:00 και Κυριακή στις 20.00 στη Θεατρική Σκηνή Αντώνη Αντωνίου [Νάξου 84, Αθήνα, 2102236890]