Ο Μαξίμ Γκόρκι έγραψε «Τα παιδιά του ήλιου» το 1905, κρατούμενος μέσα στις κρατικές φυλακές –έπειτα από τη γνωστή αποτυχημένη επανάσταση στη Ρωσία, που ενέπνευσε και τον Αϊζενστάιν να σκηνοθετήσει το «Θωρηκτό Ποτέμκιν». Η Ρωσία έβραζε πολιτικά και το περιβάλλον ήταν έτοιμο για να επακολουθήσει η Οκτωβριανή Επανάσταση με όλα τα γνωστά σε όλους μας, αποτελέσματα.
Ο Γκόρκι, πρωτεργάτης της επανάστασης, στα «Παιδιά του ήλιου», μας παρουσιάζει μια παρέα μεγαλοαστών που δεν έχουν πρόβλημα επιβίωσης και έχουν όλη την πολυτέλεια και τον ελεύθερο χρόνο να φιλοσοφήσουν. Πρωταγωνιστής του έργου είναι ο επιστήμονας Πάβελ, που ενδιαφέρεται μόνο για τα πειράματά του και τις μελέτες του. Έχει ένα λαμπρό επιστημονικό μυαλό, πανέξυπνος σε ό,τι αφορά την επιστήμη του αλλά ταυτόχρονα αδιάφορος για την υπόλοιπη κοινωνία, για τις σχέσεις του με τη γυναίκα του, την αδελφή του, τους φίλους του. Ο Πάβελ δεν είναι ένας κακός άνθρωπος, αλλά δεν είναι πολίτης, με την έννοια που έδιναν οι αρχαίοι Έλληνες. Μαζί του ζει, η αδελφή του, η Λίζα. Η Λίζα έτυχε να βρίσκεται σε μια διαδήλωση στο δρόμο και είδε από κοντά τους ανθρώπους να πεθαίνουν. Έκτοτε η υγεία της έχει επηρεαστεί, παίρνει φάρμακα, είναι αρκετά ευαίσθητη και γενικά στο έργο, είναι η πιο συνειδητοποιημένη στο τι συμβαίνει στην κοινωνία. Κατά κάποιο τρόπο, η Λίζα είναι το alter ego του ίδιου του συγγραφέα. Δίπλα της, ο κτηνίατρος Μπόρις, αδελφικός φίλος της οικογένειας και αιώνια ερωτευμένος με την Λίζα. Η αδελφή του Μπόρις είναι ερωτευμένη με τον Πάβελ, η ίδια έχει εγκλωβιστεί σε έναν γάμο συμφέροντος με έναν πλούσιο, ηλικιωμένο άντρα και στο πρόσωπο του επιστήμονα Πάβελ, βρίσκει μια ελπίδα και μια πιθανότητα για έρωτα. Τα υπόλοιπα πρόσωπα του έργου είναι η Έλενα, η σύζυγος του Πάβελ και ο Ντιμίτρι, ένας ζωγράφος που φλερτάρει την Έλενα. Ο Ντιμίτρι είναι εντελώς αδιάφορος για τα βάσανα του λαού, το μόνο που τον ενδιαφέρει είναι η ζωγραφική, η καλλιτεχνία και ο έρωτάς του για την παντρεμένη Έλενα. Τέλος υπάρχει η αιώνια νταντά, που φροντίζει με πίστη τον Πάβελ και τη Λίζα, απομεινάρι μιας άλλης εποχής.
Η επανάσταση σιγοβράζει, ο Γκόρκι αναφέρει ότι στην κοινωνία κυριαρχεί η χολέρα: η ασθένεια είναι πιο πολύ μεταφορική. Ο κόσμος πεινάει και πεθαίνει αλλά η παρέα των μεγαλοαστών φίλων μας, ασχολείται με τον μικρόκοσμό της: ο Πάβελ κάνει πειράματα, ο ζωγράφος θαυμάζει πορτρέτα, ο Μπόρις και η Λίζα φιλοσοφούν, η αδελφή του Μπόρις ψάχνει απεγνωσμένα τον έρωτα και να ξεφύγει από τον ηλικιωμένο σύζυγο και όλοι μαζί αναλώνονται σε ατέλειωτες συζητήσεις περί ανέμων και υδάτων. Κανείς τους δεν κατανοεί τη λαίλαπα της «χολέρας» που έρχεται.
Ο Μαξίμ Γκόρκι περιγράφει με έναν υπέροχο, κωμικό τρόπο τη συμπεριφορά της μεγαλοαστικής τάξης στα χρόνια λίγο πριν την Οκτωβριανή Επανάσταση στη Ρωσία. Το έργο του με έκανε να θυμηθώ λίγο την «Κρυφή γοητεία της Μπουρζουαζίας» του Μπουνιουέλ.
Στην παράσταση, που θα δείτε στο θέατρο Αλκμήνη, τη μετάφραση του έργου, την σκηνοθεσία και την σκηνογραφία έχει αναλάβει η Γιάννα Γκιώνη. Τα σκηνικά είναι μινιμαλιστικά: πλαστικές επιφάνειες και καρέκλες σε ένα μαύρο φόντο με πολύχρωμα φώτα, που αλλάζουν χρωματισμούς ανάλογα με την πορεία του έργου. Η Γιάννα Γκιώνη βάζει τους ηθοποιούς να κινούνται συνεχώς, να μπαινοβγαίνουν στην σκηνή, να λογομαχούν, το βλέμμα του θεατή μένει αναγκαστικά προσηλωμένο στα τεκταινόμενα. Οι αλλαγές είναι πολύ γρήγορες, οι διάλογοι είναι πολύ γρήγοροι, η σκηνοθετική προσέγγιση σε καθηλώνει στην παρακολούθηση της υπόθεσης. Την σκηνοθεσία βοηθάνε τα βίντεο, που προβάλλονται, καθώς και ο φωτισμός και η όλη κινησιολογία των ηθοποιών.
Τους ρόλους ερμηνεύει ο θίασος Indigo Theatre Project με έναν δεκαμελή θίασο με πολύ καλές ερμηνείες από όλους· ξεχώρισα την Μυρτώ Πανάγου, την ηθοποιό που υποδυόταν τη Λίζα.
Και ένα τελευταίο σχόλιο: στο τέλος του έργου ακούγεται ένα ρώσικο τραγούδι, που «δένει» όμορφα με την υπόθεση. Κάνω μαθήματα ρωσικής γλώσσας πάνω από πέντε χρόνια, και γνωρίζω αρκετά τη ρώσικη μουσική, αλλά αυτό το συγκεκριμένο τραγούδι δεν το γνωρίζω. Θα χαρώ πολύ αν λάβω μια απάντηση για το ποιο είναι.
Επιμέλεια - διορθώσεις: Τζένη Κουκίδου
Συντελεστές:
Συγγραφέας: Μάξιμ Γκόρκυ
Μετάφραση - Σκηνοθεσία: Γιάννα Δ. Γκιώνη
Σκηνογραφία: Γιάννα Α. Γκιώνη
Πρωτότυπη μουσική: Ορέστης Τάνης
Φωτισμοί: Θωμάς Οικονομάκος
Φωτογραφίες: Ηλίας Τσαντός, Μίμης Δημόπουλος
Video game designer: Κατερίνα Ζαρταλούδη
Επιμέλεια ρωσικών (τραγούδι): Δημήτρης Μ. Μόσχος
Επικοινωνία: Χρύσα Ματσαγκάνη
Ερμηνεία (αλφαβητικά): Άννα Αναστασοπούλου, Μάρκος Γέττος, Ιορδάνης Καλέσης, Μαριλένη Κουζού, Κίμωνας Κουρσόπουλος, Σοφία Λαμπιδώνη, Κωνσταντίνος Μαρούγκας, Μυρτώ Πανάγου, Γιάννης Πετρίδης, Γεωργία Σοφού.
Στο Θέατρο Αλκμήνη, Αλκμήνης 8-12, Γκάζι, 2103428650 κάθε Κυριακή στις 21.15
