koukidaki: Φινάλε για δύο

Μάνου Καραβασίλη

Μονόλογος σε τρεις εικόνες

Τα πρόσωπα του έργου:

Άντρας, 88 ετών

Γυναίκα, 83 ετών

Αστυνόμος, 53 ετών

Συμβολαιογράφος, 55 ετών

Καμαριέρα

Εικόνα πρώτη

Σκηνικό, η τραπεζαρία του σπιτιού. Μεγάλο τραπέζι, καρέκλες, πίνακες στους τοίχους, ένα μεγάλο ξύλινο έπιπλο με τζάμι που μπορεί κανείς να διακρίνει πιάτα και μαχαιροπίρουνα. Μια μεγάλη πόρτα συρόμενη που οδηγεί στα άλλα μέρη του σπιτιού. Στα αριστερά υπάρχει ένα μεγάλο παράθυρο. Ο Άντρας μπαίνει μέσα με τον Αστυνόμο. Είναι ένας κουρασμένος άντρας, με καλούς τρόπους και ευγένεια. Ο Αστυνόμος είναι πιο εύθυμος ως χαρακτήρας και πιο εγκάρδιος ως άνθρωπος. Τους δύο άντρες τους δένει μια φιλία.

Άντρας: Σε ευχαριστώ πολύ που ήρθες. Η αλήθεια είναι πως ήθελα να μιλήσω σε κάποιον. Ξέρεις, από την τελευταία φορά που έχω να σε δω μαζεύτηκαν πολλά μέσα μου. Δυσάρεστα εννοώ. Και δεν είχα έναν άνθρωπο να τα μοιραστώ μαζί του. Καλά λένε πως η φιλία είναι σπουδαίο πράγμα και ότι οι φίλοι είναι πολύτιμοι. Άργησα, είναι η αλήθεια, αλλά τώρα το έχω καταλάβει. Μα έλα αγαπητέ μου, κάθισε. Σίγουρα το ταξίδι που είχες θα σε κούρασε. Αν και είσαι νέος... αν όχι νέος, πολύ νεότερός μου. Κάτσε, λοιπόν, κάτσε. (Κάθονται στην τραπεζαρία) Αλλάξαμε έπιπλα από την τελευταία φορά που ήρθες και μας είδες. Είναι γερά έπιπλα. Πολύ καλό το ξύλο τους. Μεγάλο τραπέζι, καρέκλες, α, αλλάξαμε και τους πίνακες. Δεν είναι Πικάσο αλλά μου αρέσουνε. Δεν είναι ιδιαίτερα ακριβοί, μην φανταστείς. Πάντως είναι καλόγουστοι, χμ, δεν μπορείς να πεις! Είχα πάντα, αγαπητέ μου φίλε, όπως ξέρεις, στη ζωή μου γούστο. Μου άρεσε η καλή ζωή. Και οφείλω να ομολογήσω πως δεν έχω κανένα παράπονο, η ζωή μου φέρθηκε καλά, ήταν φιλική μαζί μου και γενναιόδωρη τολμώ να πω. Όμως τώρα τελευταία άρχισε να μου τα γυρνάει. Θα έλεγε κανείς πως θύμωσε μαζί μου. Χμ, και να φανταστείς δεν γνωρίζω για ποιον λόγο. Στ' αλήθεια δεν ξέρω τι να πω και τι να υποθέσω. Μάλλον φταίει που μεγάλωσα. Συγνώμη, που γέρασα ήθελα να πω. Είναι λυπηρό και στενάχωρο να κάνεις σε κάποια ηλικία πράγματα και μετά να μην μπορείς. Ποιος τα έβαλε με τα γηρατειά; Κάνεις αγαπητέ μου. Κανείς ποτέ του δεν τόλμησε να τα βάλει μαζί τους. Έχουν δύναμη τα γηρατειά. Και αυτή η δύναμη βασίζεται στην αδυναμία τους. Σκέψου έναν άνθρωπο που στα νιάτα του έκανε τα πάντα, είχε σύζυγο, δουλειά, παιδιά, είχε χόμπι, υποχρεώσεις, δικαιώματα. Με λίγα λόγια, είχε ένα πάρε δώσε που λένε με τη ζωή ώσπου να γεράσει... Μετά δεν μπορεί να κάνει τίποτα, ή τουλάχιστον δεν είναι σε θέση για να κάνει πολλά, το ένδοξο παρελθόν του έχει παρέλθει ανεπιστρεπτί και ζει τα γεράματά του με ό,τι αυτό συνεπάγεται. Εδώ όμως πρέπει να σου ξεκαθαρίσω και να σε διαβεβαιώσω ότι ουδέποτε στη ζωή μου φοβήθηκα τα γεράματα μα ούτε και τον θάνατο. Είναι κάτι άλλο. Να μην μπορώ να ζω σαν νέος. Σκέφτομαι πώς ήμουνα πριν πολλά πολλά χρόνια και βλέπω και πώς είμαι τώρα. Μεγάλη αλλαγή. Δεν με ενοχλεί όμως αυτό. Κάτι άλλο με ενοχλεί. Κάτι άλλο με πειράζει. Θες τσιγάρο; (Ο Αστυνόμος γνέφει «όχι») Με συγχωρείς το ξέχασα. Εσύ δεν καπνίζεις. Εγώ όμως καπνίζω. Καπνίζω και πολύ μάλιστα. (Ανάβει τσιγάρο) Είναι μία συνήθεια που την ακολουθώ και με ακολουθεί σχεδόν από την εφηβεία μου. Τελοσπάντων. Δεν βαριέσαι. Αυτό είναι το λιγότερο θα μου πεις. Αχ, γιατί άλλο είναι το περισσότερο. Άλλο είναι, άλλο. (Παύση) Έχω να σε δω τρία χρόνια. Πολλά. Άλλαξες. Όλοι αλλάζουν μέσα σε τρία χρόνια. Σχεδόν τίποτα δεν μένει ίδιο. Αλλά λέγοντας ότι άλλαξες εννοώ ότι εσύ είσαι καλύτερα. Εγώ έγινα πιο γέρος. Και το κυριότερο, έγινα πιο άρρωστος. Είχα κάτι θέματα. Με την υγεία μου εννοώ. Νομίζω ότι κάτι σου είχα πει, κάτι γνώριζες. Έτσι δεν είναι ή κάνω λάθος; Σου είχα μιλήσει, έτσι δεν είναι; (Ο Αστυνόμος γνέφει «ναι») Τουλάχιστον έχω καλή μνήμη. Θυμόμουν ότι σου είχα μιλήσει. Είχα κάποια προβλήματα με την καρδιά μου. Αλλά όλα ήταν καλά ή τουλάχιστον όλα ήταν υπό έλεγχο. Τώρα όμως η καρδιά μου... Η κατάστασή της θέλω να πω, δεν είναι καλά και το χειρότερο είναι ότι δεν είναι υπό έλεγχο. Πεθαίνω. Πεθαίνω. Το τέλος είναι κοντά. Κουράστηκε πολύ η καρδιά μου. Καταλαβαίνεις, έτσι δεν είναι; Πέρασα πολλά στη ζωή μου. Μπορεί να έχω κάποια χρήματα, να ζω άνετα αλλά βασανίστηκα. Στ' αλήθεια βασανίστηκα. Ίσως να είναι καλύτερα να πεθάνω. Νομίζω ότι αυτή η ξεκούραση είναι κάτι το οποίο χρειάζομαι. Και εγώ και η καρδιά μου. Όμως... όμως δεν έχω το δικαίωμα να πεθάνω! Δεν το έχω αυτό το δικαίωμα. Θα σου εξηγήσω τι εννοώ. Λίγο μετά που έφυγες με απόσπαση, η Κατρίν, η αγαπημένη μου σύζυγος, είχε ένα ατύχημα. Δυστυχώς. Ένα ατύχημα που με κάνει ακόμα πιο σημαντικό και πιο χρήσιμο γι' αυτήν. Με λίγα λόγια αγαπητέ μου φίλε, η σύζυγός μου έχει χάσει το φως της. Δεν μπορεί να δει. Δεν μπορεί να με κοιτάξει στα μάτια και να με αναγνωρίσει. Λυπάμαι φίλε μου. Λυπάμαι πολύ. Όλα τα περίμενα σε αυτήν την ηλικία, αλλά όχι βέβαια αυτό. Αυτό ήταν που δεν το περίμενα. Δεν μπορούσα ποτέ μου να φανταστώ ότι η γυναίκα της ζωής μου δεν θα έβλεπε. Πονάει πολύ και στεναχωριέται για αυτήν την κατάσταση –άλλωστε είναι πολύ φυσικό– δεν το δείχνει όμως. Ήταν πάντα ένας πολύ περήφανος άνθρωπος η γυναίκα μου, όπως ξέρεις. Περήφανη και δυνατή! Δεν λύγιζε ποτέ. Δεν θα ήθελα να πεθάνω και να την αφήσω μόνη. Είμαι σε απελπιστική θέση. Στ' αλήθεια δεν ξέρω τι να κάνω. Κάτι όμως πρέπει να κάνω για να δώσω ένα τέλος σε αυτό το μαρτύριο. Α, όπως ξέρεις έχουμε δύο παιδιά. Έναν γιο και μια κόρη. Ζούνε μακριά μας όμως. Δεν έχουμε κανέναν απολύτως λόγο για να τους στεναχωρήσουμε. Βέβαια θα μου πεις και με το δίκιο σου, όταν πάψω εγώ να υπάρχω θα προσέχουν τη μητέρα τους εκείνα, δεν μπορεί όμως αυτό να γίνει! Είναι δύσκολο, σχεδόν ακατόρθωτο! Στο είπα και πριν, η μητέρα τους είναι πολύ περήφανος άνθρωπος. Για τίποτα στον κόσμο δεν θα ήθελε η μητέρα τους να πάει κοντά τους. Της το είπα. Το αρνήθηκε φυσικά. «Άλλωστε, έζησα. Έκανα τον κύκλο μου», έτσι μου είπε. Να σου πω την αλήθεια και εγώ στη θέση της το ίδιο ακριβώς θα έλεγα. Δεν έχουμε λόγο να βάζουμε τον θάνατο στα χειρότερα και τη ζωή στα καλύτερα! Λίγο πολύ αυτά μοιάζουν, αλλά με μια μικρή διαφορά. Η ζωή μας είναι γνωστή, ο θάνατος άγνωστος. Δεν μπορεί να με φοβίσει τίποτα, το άγνωστο, καλέ μου φίλε. Έχω δει και έχω δει στη ζωή μου. Πολλά πράγματα έχω δει. Τόσα πολλά που ο φόβος κοιμήθηκε για πάντα. Τελοσπάντων. Εγώ αυτό που θέλω και επιθυμώ είναι η γυναίκα μου, μετά το τέλος της δικής μου ζωής να πέσει σε καλά χέρια. Να είμαι σίγουρος πως θα βρεθεί ένας άνθρωπος για να την φροντίσει και να της κάνει πιο εύκολη και πιο υποφερτή την καθημερινότητά της. Καταλαβαίνεις καλέ μου φίλε, πιστεύω πως η καθημερινότητά της κάθε άλλο παρά εύκολη και ανώδυνη είναι. Είναι μαρτύριο ένας άνθρωπος να μην μπορεί να κοιτάξει τον εαυτό του. Ούτε τον άνθρωπο της ζωής του. Δεν σου κρύβω βέβαια πως έκανα κάποιες προσπάθειες για να της βρω μια γυναίκα που στ' αληθινά θα της ομορφύνει την κάθε μέρα της και που θα βλέπει μέσα από τα μάτια της. Δυστυχώς όμως, δεν έχω εμπιστοσύνη σε καμία γυναίκα. Δεν ξέρω γιατί. Υποψιάζομαι όμως ότι μπορεί να την βοηθάει, μπορεί να την εξυπηρετεί. Αλλά δεν θα την βοηθάει και δεν θα την εξυπηρετεί, με το κυριότερο, με αγάπη! Όπου δεν υπάρχει αγάπη δεν υπάρχει και ζωή! Καταλαβαίνεις φίλε μου, η αγάπη μπορεί τα πάντα. Αλλά αγάπη δεν βρίσκεις εύκολα. Δεν δίνει αγάπη ο κάθε άνθρωπος στον κάθε άνθρωπο! Πρέπει να γίνει κάτι, να συμβεί ένα κλίμα πολύ ευχάριστο και φιλικό και κάπως έτσι ν' αρχίσει με έναν σπόρο συμπάθειας και εκτίμησης ο δρόμος προς την αγάπη! Κανείς δεν είναι σε θέση να αγαπήσει μια ηλικιωμένη τυφλή γυναίκα που θα δει για πρώτη φορά στη ζωή του. Έχει μια σκληρότητα αυτός ο κόσμος! Γι' αυτό πιστεύω πως οι άνθρωποι που ζούνε σε μια άλλη σφαίρα –να το πω έτσι– είναι πιο χαρούμενοι, πιο αγνοί και πιο ευτυχισμένοι! Πάντως όπως καταλαβαίνεις, δεν υπάρχει λύση γι' αυτό το πρόβλημα. Δηλαδή λύση υπάρχει, όπως υπάρχουν για όλα τα προβλήματα, αλλά ακόμα δεν έχει βρεθεί. Και για να είμαι ειλικρινής, δεν ξέρω πότε θα βρεθεί. Οπωσδήποτε όμως αυτό πρέπει να γίνει άμεσα. Δεν ξέρω πόσος χρόνος μου μένει ακόμα. Την αγαπάω πολύ τη γυναίκα μου. Είναι όλος ο κόσμος για εμένα. Είναι σπουδαίος άνθρωπος. Δεν περίμενα ποτέ μου ότι θα την έβλεπα έτσι. Τον θάνατό της τον περίμενα, όχι όμως και την τύφλωσή της. Κακά τα ψέματα, κανείς δεν μπορεί να γνωρίζει με ποιον τρόπο θα αποχωρήσει κανείς από τη ζωή. Για εμένα αυτό είναι το μυστήριο και όχι ο θάνατος. Αλήθεια σου λέω. Αυτό είναι το δύσκολο να αντέξεις, το τέλος. Το τέλος σου. Αναφέρομαι σ' ένα τέλος όπως αυτό που θα συμβεί στη γυναίκα μου. Ένα τέλος που δεν θα μπορεί να δει με τα μάτια της... πάρα μόνο με την ψυχή της. Πρέπει κάτι να κάνω. Δεν ξέρω τι, αλλά δεν μπορώ να την αφήσω έτσι. Ένα πράγμα θέλω από εσένα μόνο. Παρακαλά να μην πεθάνω πριν βρω τη λύση. Μόνο αυτό σου ζητάω. Είμαι υποχρεωμένος να ζήσω σε πείσμα της υγείας μου και σε πείσμα των γιατρών ώσπου να βρω τι θα κάνω. Συγνώμη αν σε έχω κουράσει με τη φλυαρία μου, αλλά σου είπα, δεν είχα έναν άνθρωπο που να του πω αυτά τα πράγματα, χαίρομαι που ήρθες. Χαίρομαι που σου τα είπα. Και αφού θα μείνεις για λίγες μέρες θα νιώθω ότι έχω έναν δικό μου άνθρωπο για να του πω το τι συμβαίνει και... το τι θα συμβεί.

Σκοτάδι

Εικόνα δεύτερη

Φως. Στον ίδιο χώρο. Στη σκηνή δεν είναι κανείς. Το τραπέζι είναι στρωμένο. Σε λίγο ανοίγει η πόρτα και μπαίνει μέσα ο Άντρας βοηθώντας τη Γυναίκα που δεν βλέπει. Την καθίζει σε μια καρέκλα. Κάθεται απέναντί της.

Άντρας: Έχεις περισσότερο κέφι σήμερα και χαίρομαι. Θέλω πάντα να σε βλέπω χαρούμενη κι ευτυχισμένη. Έχουμε σήμερα ωραίο φαΐ. Σου αρέσει όπως ξέρω. Μόνο που περίμενε λιγάκι για να κρυώσει. Καίει αρκετά. Έχει και ωραίο καιρό σήμερα. Ας τραβήξω λίγο τις κουρτίνες καλύτερα, να μπει φως. Έχουμε άνοιξη πλέον. Η αγαπημένη μας εποχή. Τι ταξίδια κάναμε παλιά, σαν ήμασταν νέοι, τέτοια εποχή! Ωραία ήταν, ωραία! Αλλά τα νιάτα δεν γυρίζουν πίσω. Τίποτα δεν γυρίζει πίσω γιατί τίποτα από όλα αυτά που αγαπήσαμε δεν έχει φύγει. Η μνήμη των αγαπημένων μας στιγμών ζούνε συνέχεια σε κάθε παρόν. Μας συντροφεύουν, μας νοιάζονται. (Σηκώνεται) Για να δω τι γίνεται εδώ. (Τραβάει την κουρτίνα) Αχ ήλιος! Για δες! Συγγνώμη. Με συγχωρείς. Ήθελα να πω... έχει λιακάδα σήμερα. Έχουμε μπει στον Απρίλιο. Προαισθάνομαι ότι αυτή η άνοιξη είναι η τελευταία για μας. (Παύση) Κάποιες φορές το γνωρίζω πολύ καλά, δεν σου έδειχνα την αγάπη μου. Το ξέρω. Δεν σου έδειχνα το τι είσαι για εμένα. Δεν το έκανα όμως από δειλία. Το έκανα... ούτε κι εγώ ο ίδιος δεν ήξερα γιατί το έκανα αυτό. Δεν σου έδειχνα την αγάπη μου. Δεν σου έδειχνα το τι ήσουνα και εξακολουθείς να είσαι πάντα εσύ για εμένα. Δεν ξέρω. Σε είχα σίγουρη στη ζωή μου. Σε είχα δεδομένη. Ούτε τότε σκεφτόμουνα βέβαια τον θάνατο και το ενδεχόμενο κάποιος να φύγει και ο άλλος να μείνει μόνος του. Ξέρεις... θέλω να είσαι καλά. Δεν σου έχω μιλήσει ποτέ για ό,τι με βασανίζει, για ό,τι σκέφτομαι, για ό,τι με απασχολεί. Τελευταία ξέρεις δεν είμαι καλά. Νιώθω απαίσια. Ο θάνατος έρχεται, είναι θέμα λίγου διαστήματος. Πεθαίνω γλυκιά μου. Δεν θα ήθελα να νιώσεις λύπη ή απελπισία. Έκανα μια μεγάλη διαδρομή, έζησα πολλά και διαφορετικά πράγματα, είδα όλα σχεδόν τα χρώματα του κόσμου. Και μαύρο είδα και άσπρο είδα, και χρώματα που θυμίζουν ζωή και χρώματα που θυμίζουν θάνατο και χρώματα χαράς και ευτυχίας, όμως και χρώματα πόνου, απογοητεύσεις και πικρών, πολύ πικρών στιγμών. Και η πιο πικρή μου στιγμή, αν θες να ξέρεις, είναι αυτή που τώρα περνάει από τη ζωή μου. Πικρή στιγμή και δεν ήμουνα έτοιμος να το αντιμετωπίσω. Πριν πεθάνω, θέλω να είμαι απόλυτα σίγουρος και βέβαιος ότι θα... ότι δεν θα σε αφήσω σε χέρια που δεν θα σε αγαπήσουν. Έχω χρήματα και μπορώ να πάρω όλες τις γυναίκες του κόσμου για να σε προσέχουν και για να βλέπεις μέσα από τα μάτια τους. Καμία όμως γυναίκα δεν είναι σε θέση να σε αγαπήσει και να κάνει εύκολο και γλυκό το πέρασμά σου από εδώ μέχρι τον δημιουργό σου. Είναι δύσκολα για εμένα τα πράγματα, πολύ πολύ δύσκολα. Θέλω να με δεις! Για πρώτη φορά μετά από καιρό νιώθω μέσα μου την ακατανίκητη ανάγκη να με δεις. Τα μάτια σου τα καταλάβαινα καλύτερα από όλα τα λόγια του κόσμου. Διάβαζα, διάβαζα σελίδες εκεί μέσα. Πολλές σελίδες, χιλιάδες σελίδες διάβαζα μέσα στα μάτια σου. Τα μάτια σου είναι τα μάτια της αγάπης! Και η αγάπη σου μου ήταν πολύτιμη και σημαντική! Με αγαπούσες, με λάτρευες, το ήξερα και χαιρόμουνα. Δεν υπάρχει τίποτα πιο ωραίο από την αγάπη. Και η αγάπη είναι ειλικρίνεια. Η αγάπη είναι να μην φοβάσαι τίποτα και να μην υπερεκτιμάς τη ζωή σου. Η αγάπη είναι σαν τη ζωή –γιατί είναι ζωή, η αγάπη είναι στιγμές! Μικρές στιγμές στο πέρασμα του χρόνου που γίνονται ανώτερες και σπουδαιότερες απ' ό,τι η ίδια η ζωή! Η ζωή χωρίς αγάπη δεν χρειάζεται. Δεν έχει κανέναν σκοπό και καμία σκοπιμότητα. Η αγάπη μπορεί να κάνει τα πάντα. Η αγάπη μόνο να αλλάξει τα πάντα. Η αγάπη είναι ό,τι καλύτερο. Μόνο αυτή κάνει ομορφιά τη ζωή! Κάποιες φορές οι άνθρωποι φοβόμαστε μήπως χάσουμε τη ζωή μας ενώ αυτή δεν έχει και τόσο σημασία. Χωρίς αγάπη δεν έχει καμία σημασία. Ας φοβόμαστε καλύτερα, λέω εγώ, μην χάσουμε την αγάπη μας, αυτή είναι που έχει σημασία, αυτή είναι που έχει αξία, αυτή είναι που μετράει στη ζωή μας! Αγάπη θα πει και ειλικρίνεια, μεγάλη ειλικρίνεια, απόλυτη ειλικρίνεια. Στον άνθρωπό μας λέμε ό,τι έχουμε σχεδιάσει. Ό,τι θέλουμε να γίνει. Ξέρεις γιατί στο λέω αυτό; Γιατί κι εγώ έχω σκεφτεί κάτι για εσένα. Συγχώρα με που θα στο πω αλλά πρέπει. Η αλήθεια είναι ότι έχω σκεφτεί να σε σκοτώσω! Δεν ξέρω τι σκέφτεσαι. Εγώ πάντως θα ήθελα να με σκοτώσεις εάν δεν είχα το φως μου. Θα ήθελα να σε ξεκουράσω. Να πας στον θάνατο χωρίς άλλη σκέψη. Να πας και να είσαι χαρούμενη για εμένα, περήφανη και το κυριότερο απ' όλα, ήσυχη. Θα ήταν λύτρωση στ' αλήθεια να με σκότωνες! Μια χαρά που θα ένιωθα! Μια αγαλλίαση! Δεν είμαι τρελός, δεν είμαι καθόλου τρελός. Ίσα ίσα, νιώθω απόλυτα ότι έχω τις δυνάμεις στο μυαλό μου όπως τις είχα και τότε που ήμουνα νέος. Τα γηρατειά μου πήραν πάρα πολλά πράγματα αλλά όχι το μυαλό μου. Ίσως εδώ που τα λέμε αυτό να είναι και το άσχημο, αλλά πάλι δεν ξέρω. Σε αγαπάω. Μαζί ζήσαμε μαζί θα είμαστε και στον θάνατο. Ο θάνατος νικήθηκε, και αφού νικήθηκε θα είναι πάντα ο χαμένος, ο ηττημένος, πόσο πιο δυνατός είσαι άνθρωπε από τον θάνατο; Πόσο πιο δυνατός; Αν ήξερε το τι έχει ζήσει στο σύντομο πέρασμά του ο άνθρωπος σε αυτόν τον κόσμο ο θάνατος θα φοβόταν την σκιά του ανθρώπου! Αλήθεια, δεν μου είπες τελικά; Θα ήθελες να σε σκότωνα; (Γυρίζει και την κοιτάζει) Κάποια πράγματα είναι και θέμα αξιοπρέπειας. Κι εγώ έχω πολλή αξιοπρέπεια, όπως κι εσύ άλλωστε! Θα ήταν μια λύτρωση, για σκέψου το! Δεν λέω ότι είναι εύκολο. Ίσα ίσα, είναι πάρα πολύ δύσκολο. Αλλά αφού δεν υπάρχει άλλη λύση και αφού είναι αδιέξοδο κάτι πρέπει να γίνει. Ό,τι να 'ναι αλλά κάτι πρέπει να γίνει που θα μας απαλλάξει από το μαρτύριο της ζωής και των δικών σου σκοταδιών. Είναι φρικτό να είσαι τυφλός, να μην βλέπεις, είναι φρικτό να πεθαίνεις και να αφήνεις έναν άνθρωπο, τον άνθρωπό σου στα σκοτάδια του και στην τεράστια δυστυχία του να μην μπορεί να κάνει τίποτα για τον εαυτό του, να μην μπορεί να δώσει στον εαυτό του, την πιο μικρή, την πιο απειροελάχιστη φροντίδα. Φρικτό, φρικτό και άδικο. Δεν θα με γελοιοποιήσουν εμένα τα γεράματά μου, ούτε τα δικά σου γεράματα μήτε και τα απαίσια σκοτάδια που τόσο απλόχερα σου χάρισε η ζωή. Δεν μπορεί τίποτα να γελοιοποιήσει εμάς τους δύο. Δεν υπάρχει τίποτα. Απολύτως τίποτα. Κανείς δεν είναι σε θέση να νικήσει δύο αγαπημένα γερόντια! Δεν νιώθω λύπη για τίποτα από όλα αυτά, θυμό μόνο νιώθω, θυμό και οργή! Με το δίκιο μου. Έμαθα να μιλάω για το δίκιο μου όταν το έχω! Και τώρα έχω δίκιο, πολύ δίκιο. Δεν πιστεύω να σου έχει περάσει από το μυαλό ότι δεν σε αγαπάω; Σε λατρεύω πιο πολύ από τη ζωή μου. Πιο πολύ και από την ψυχή μου μάτια μου! Αλήθεια σου λέω. Το ξέρεις άλλωστε αυτό. Δεν σου λέω κανένα ψέμα. (Μικρή παύση) Ωραία λοιπόν, ας περιμένουμε λίγο. Κάτι μπορεί να γίνει. Κάτι μπορεί να αλλάξει. Έτσι δεν είναι; Είναι γελοίο, τα προβλήματα να χτυπάνε την πόρτα ενός γέρου. Γελοίο και εντελώς ανούσιο! (Γυρίζει πάλι προς το παράθυρο) Α, κοίτα ξύλα για το τζάκι! Τι τα θέλουνε; Δεν χρειάζονται πια. Το φθινόπωρο θα χρειαστούνε. Όποιος μείνει στη ζωή μέχρι τότε θα βάλει ξύλα στο τζάκι. Όποιος μείνει στη ζωή...

Σκοτάδι

Εικόνα τρίτη

Φως. Στον ίδιο χώρο. Η σκηνή είναι για κάπως άδεια. Ανοίγει η πόρτα και μπαίνει μέσα ο Άντρας με τον Συμβολαιογράφο.

Άντρας: Περάστε παρακαλώ. Περάστε. Σας ευχαριστώ πολύ που ήρθατε. Πιστεύω να μην δυσκολεύτηκε να βρείτε το σπίτι. Καθίστε, καθίστε παρακαλώ. (Ο Συμβολαιογράφος κάθεται) Μου μίλησε για εσάς, και είναι η αλήθεια, με τα καλύτερα λόγια ο φίλος μας, ο Αστυνόμος. Καλό παιδί και τον αγαπάω πάρα πολύ. Σαν γιο μου τολμώ να πω. Το αξίζει άλλωστε. Έχει έναν πάρα πολύ καλό χαρακτήρα. Είναι σπουδαίος άνθρωπος. Του είπα ξέρετε ότι θέλω να βρω έναν Συμβολαιογράφο για να κάνω τη διαθήκη μου. Και έτσι μου σύστησε εσάς. Ξέρετε, οφείλω να κάνω τους λογαριασμούς μου και να μην αφήσω την παραμικρή εκκρεμότητα και να κλείσω τους λογαριασμούς μου με αυτή τη Γη. Δεν είναι ξέρετε το πιο σπουδαίο πράγμα στη ζωή ο θάνατος. Είναι άλλα τα σπουδαία. Είναι άλλα τα σημαντικά. Είμαι παντρεμένος όπως σας είπα και η γυναίκα μου είναι τυφλή. Έχουμε δύο παιδιά και πέντε εγγόνια. Δεν μένουν μαζί μας, είναι αποκατεστημένα. Είναι μεγάλα τα παιδιά μας βλέπετε. (Ανάβει τσιγάρο) Μου είπατε ότι δεν καπνίζετε, έτσι δεν είναι; Εγώ καπνίζω από μικρό παιδί! Ανοησία το ξέρω. Αλλά έλα που δεν κόβεται! Έχετε ετοιμάσει τα χαρτιά; Είναι εδώ; Είναι όλα έτοιμα; Ωραία. Πρέπει να κλείσει και αυτός ο λογαριασμός. Πρέπει να κλείσει για να τελειώνουμε. Θα υπογράψω εδώ μπροστά σας το τι ανήκει σε εμένα και πού το δίνω, μετά θα περάσουμε εάν δεν σας ενοχλεί μέσα γιατί η σύζυγός μου σήμερα ήταν πολύ αδιάθετη και δεν ένιωθε καθόλου καλά. Θα υπογράψει κι εκείνη... με τη δική μου βοήθεια. Όπως σας ανέφερα και νωρίτερα δεν βλέπει. Μακάρι να πεθαίναμε την ίδια στιγμή και οι δύο αλλά αυτό είναι λιγάκι δύσκολο είναι η αλήθεια. Μόνοι ερχόμαστε και μόνοι φεύγουμε, έτσι δεν λένε; Μεγάλη αλήθεια είναι αυτό, μεγάλη αλήθεια! Έχω καλέσει και μάρτυρες για τη διαθήκη. Αλλά δεν έχουν έρθει ακόμα. Από στιγμή σε στιγμή όμως θα έρθουνε. Είναι καλοί άνθρωποι, φίλοι, της εμπιστοσύνης. Μία ζωή κάναμε παρέα. Καλοί άνθρωποι, καλοί. Συγγνώμη μήπως θέλετε να σας βάλω ένα ποτό; Κάτι να πιείτε; Υπάρχουν εδώ όλα τα είδη των ποτών. Κρασί, λικέρ, ουίσκι, υπάρχει ολόκληρη κάβα. Παλιότερα ξέρετε έπινα πολύ. Μην φανταστείτε βέβαια ότι υπήρξα ποτέ στη ζωή μου αλκοολικός. Ούτε λόγος! Απλώς έπινα λιγάκι, με μέτρο που λένε. Δεν έχω κάνει ποτέ στη ζωή μου καταχρήσεις. Είμαι «καθαρός» άνθρωπος. Αυτό είναι το μόνο σίγουρο. Τελοσπάντων. Και τώρα πίνω αλλά για άλλους λόγους. Φεύγω. Είμαι στην έξοδο της ζωής μου Η ζωή μου τελειώνει και μάλιστα με τον πιο αισχρό και ταπεινωτικό τρόπο. Αυτό είναι που με εξοργίζει και όχι βέβαια η ιδέα του θανάτου. Η γυναίκα μου δεν βλέπει, δεν μπορεί να με δει. Μόνο με ακούει, με νιώθει. Ποτέ της δεν έπαψε να με νιώθει. Αλλά αρκεί αυτό; Είναι αρκετό; Όχι, όχι, όχι, δεν είναι αρκετό και δεν μου αρκεί. Θα φύγω. Δεν το θέλω αλλά θα φύγω. Πού θα την αφήσω μόνη; Στα σκοτάδια της. Στην πλήξη της. Αυτό είναι μαρτύριο. Σωστό μαρτύριο. Και να σας πω και κάτι άλλο; Ένα μαρτύριο τέτοιου είδους δεν το αξίζω. Δεν χτυπάμε ποτέ τον χτυπημένο. Χτυπήθηκα πολύ στη ζωή μου, ήταν ανάγκη τώρα και αυτό; Κάποιες φορές τα πράγματα δεν έρχονται όπως τα θέλουμε αλλά μπορούμε να τα αλλάξουμε, επειδή όμως εγώ τώρα δεν μπορώ να αλλάξω τίποτα, είμαι καταδικασμένος να πεθάνω σε απόγνωση και απελπισία γιατί η γυναίκα μου δεν βλέπει και επειδή κανείς δεν θα μπορεί να την φροντίσει. (Μπαίνει μέσα η Καμαριέρα) Σε λίγο θα έρθουνε οι μάρτυρες και θα πάμε μέσα στη γυναίκα μου. Πες να ανάψουν το τζάκι. Έπιασε πολύ κρύο. Μπορείς να πηγαίνεις. (Η Καμαριέρα φεύγει) Θα μπορούσε και αυτή η κοπέλα να είναι μάρτυρας αλλά προτίμησα άλλους. Παλιούς καλούς φίλους από παλιές ένδοξες εποχές. Αχ, κουράστηκα. Δεν ξέρω τι λύση να βρω. Δεν γνωρίζω τι είναι αυτό που θα μπορέσει να βοηθήσει μια τέτοια κατάσταση. Στ' αλήθεια δεν ξέρω. Δεν ξέρω τι να πω. Είναι σαν να είμαι ήδη πεθαμένος. Λυπάμαι για το απαίσιο δώρο που μου έκανε η ζωή μου στα στερνά μου. Δεν λυπάμαι για εμένα. Λυπάμαι γι' αυτόν που μου έδωσε μια τέτοια ζωή. Η ζωή ενός ανθρώπου μπορεί να μην είναι ωραία, το φινάλε του όμως απαιτείται να είναι ωραίο. Ό,τι μένει σε έναν ετοιμοθάνατο είναι το φινάλε του! Τίποτα άλλο δεν έχει πια στον χρόνο του αυτό. Δεν έχει να ζήσει τίποτα άλλο παρά μόνο ένα φινάλε, ε, ας το χαρεί λοιπόν το φινάλε του και ας το ζήσει με όλη του την ψυχή! Κακά τα ψέματα. Δεν κλέβουμε, δεν ληστεύουμε την αξιοπρέπεια ενός ανθρώπου επειδή έτσι θέλουμε. Μακάρι να πέθαινα την ίδια στιγμή με τη γυναίκα μου, μακάρι το φινάλε να ήταν για δύο. Μακάρι! Αλλά ο δημιουργός στοχεύει στη γελοιοποίησή μας. Άλλο που δεν θα τα καταφέρει! Και ο άνθρωπος είναι Θεός! (Μπαίνει μέσα η Καμαριέρα) Είπα να κάνεις παρέα στη γυναίκα μου! Σε λίγο θα έρθουμε μέσα. Είπα κάτι που ήταν δύσκολο να το καταλάβεις; Πήγαινε σε παρακαλώ μέσα. Πήγαινε μέσα. Και πες της ότι δεν θα αργήσουμε. (Η Καμαριέρα φεύγει) Πάει και αυτό. Παλεύω με την ίδια μου τη μοίρα. Άρα μπορεί και να νικήσω. Γιατί όποιος παλεύει είναι δείγμα αγωνιστή. Ενός ανθρώπου που δεν τα παρατάει. Που τα βάζει με τον δημιουργό του, που τα βάζει με το άγνωστο. Βεβαίως. Νομίζω πως θα νικήσω. Και ας μην έχω βρει ακόμα τη λύση. Θα απαλλαχτώ από αυτό το μαρτύριο και από αυτό το βάσανο. Θα απαλλαχτώ και μάλιστα σύντομα. Το νιώθω. Αλλά δεν ξέρω πώς. (Πηγαίνει προς το παράθυρο) ΦΩΤΙΑΑΑΑ! Καίγεται το σπίτι! Καίγεται! Τα ξύλα! Το τζάκι! Το δωμάτιο της γυναίκας μου έχει πάρει φωτιά! Θα καούμε! Τώρα μπορεί να έχει πεθάνει ήδη. Τώρα μπορεί να βλέπει τον παράδεισο! Πόσο θέλω η φωτιά να με πιάσει. Ο χειρότερος θάνατος είναι της φωτιάς. Και όμως ήρθε. Σαν δώρο. Σαν λύτρωση! (Απλώνοντας τα χέρια του) Δημιουργέ μου, εσύ που δημιούργησες τη ζωή μου, δημιουργείς τώρα ένα υπέροχο φινάλε. Για μένα, για τη γυναίκα μου, ένα φινάλε για δύο! Σ' ευχαριστώ. Ούτε που μπορούσα να διανοηθώ ένα τέτοιο φινάλε! Με φωτιά, με πόνο, αλλά και με τόση λύτρωση! Πάω στη γυναίκα μου, πάω στον παράδεισο!

Τέλος

Πρώτη δημοσίευση

Επιμέλεια - διορθώσεις: Τζένη Κουκίδου

Συνοδεύεται από πίνακα Δημοσθένη Δαββέτα