Στις μέρες μας κυκλοφορούν αρκετές ποιητικές συλλογές, που καταπιάνονται με διάφορα θέματα. Πολύ σπάνια θα δει κανείς μια ποιητική συλλογή, που να έχει μία θεματική γιατί είναι πολύ δύσκολο να κρατηθεί το ενδιαφέρον του αναγνώστη στο ίδιο θέμα. Όμως, υπάρχουν ποιητές που τολμούν και το αποτέλεσμα μερικές φορές είναι αρκετά καλό, ειδικότερα όταν ο ποιητής ξεκινά από την συγκεκριμένη θεματική με στόχο να θίξει κι άλλες.
Κι έρχεται η Χάρις Κοντού με την ποιητική της συλλογή «Οι καρδιές των ζώων», που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Ενύπνιον, να μας δείξει ότι αρκεί μια θεματική για να αναδείξει ένα θέμα, που το γνωρίζουμε, το έχουμε δίπλα μας, αλλά κάνουμε σαν να μην το βλέπουμε, σαν να μην υπάρχει. Η Χάρις Κοντού μάς το φέρνει μπροστά μας και συμβάλει στην προσπάθεια αυτό το θέμα να είναι τόσο φανερό έτσι ώστε να μην μπορούμε να το παραγνωρίσουμε.
Η ποιητική συλλογή «Οι καρδιές των ζώων» είναι αφιερωμένη στους πρόσφυγες, που ξεριζώθηκαν από τη χώρα τους εξαιτίας των πολέμων και βρέθηκαν σε μια ξένη χώρα, στοιβαγμένοι σε containers μέσα στα camps, όπου λιγοστοί άνθρωποι προσπαθούν να τους περιθάλψουν κάνοντας ό,τι περνάει απ' το χέρι τους και νιώθοντας ότι αυτό που μπορούν να προσφέρουν είναι λίγο για να τους απαλύνουν τον πόνο.
Η Χάρις Κοντού ξεκινά την ποιητική της συλλογή αναφερόμενη στο κέντρο της Αθήνας. Οι γνώριμες περιπλανήσεις στην Ασκληπιού, στην Ιπποκράτους και στην Μπενάκη μας θυμίζουν λίγο την περιπλάνηση της Γώγου στην Πατησίων, αλλά στη συνέχεια οι στίχοι της ποιήτριας μας ταξιδεύουν στην Πράγα και στο Παρίσι. Οι πρόσφυγες είναι οι σύγχρονοι παρίες όλης της Ευρώπης, που αναγκάζονται να κρύβονται και να αλλάζουν ονόματα. Μαζί με το όνομα χάνεται και ο πολιτισμός: «Το όνομα αλλάζει / χάνει την ανατολίτικη υφή του. / Ο Χαμίντ γίνεται Άγγελος».
Όπως αναφέραμε και πριν, μέσα από τη θεματική για τους πρόσφυγες προκύπτουν κι άλλα θέματα, όπως το να πενθεί κάποιος, όχι μόνο για κάποιον συγγενή του, αλλά και για τα ζώα που είδε να πεθαίνουν μπροστά του. Έτσι κι αλλιώς: «Αν δεν πενθείς, είσαι για πάντα πεθαμένος!». Ο σύγχρονος άνθρωπος ασχολείται κυρίως με το πώς θα ικανοποιήσει το σώμα του και το πώς θα έχει περισσότερους οικονομικούς πόρους γιατί έτσι νομίζει ότι θα βρει την ευτυχία: «Κι έχει συμβεί! / Να υπηρετεί κανείς τη βαθιά, / την απύθμενη θάλασσα του πλούτου. / Πάντα όμως να μένει ατελής / και ανεκπλήρωτος / στην καρτερία του: “Κι άλλο!”».
Η ποιητική συλλογή «Οι καρδιές των ζώων» έχει πολλές αρετές που μπορούμε να ανακαλύψουμε, θα πρέπει, όμως, να κάνουμε ξεχωριστή αναφορά στα τελευταία ποιήματα, που αναφέρονται σε μικρά προσφυγάκια, που πολύ όμορφα και ποιητικά χαρακτηρίζονται ως «τα λουλούδια της Παλαιστίνης». Ο Μπιλάλ, που δεν ξέρει ανάγνωση και γραφή, όμως: «Όλες οι λέξεις του Μπιλάλ / είναι το όνομά του. / Αυτό αρκεί.». Ο Φαρζάντ, που είναι «το χαλίκι του έρωτα» και «Μέσα στον καταυλισμό / βγάζει τη γλώσσα στον θάνατο». Η Μελίσσα, που τοποθετεί μόνο ένα lego μέσα στα τούβλα και στις σκάλες για να θυμάται τη μητέρα της. Η Φάτιμα, που ψιθυρίζει και που κάποια στιγμή θα φωνάξει: «Οι στατιστικές σας είναι οι ιστορίες μας». Ο Αλί Α., που γράφει ποιήματα. Η Σουκουφέ, που σαν άλλη Μάγδα Φύσσα θέλει κάποτε να μπορεί να φωνάξει: «Τα κατάφερες γιε μου» και να ακουστεί παντού γιατί: «Ο αγώνας απέναντι στο απάνθρωπο / μπορεί να είναι ήδη χαμένος / δεν έχουμε όμως άλλη επιλογή / από το να τον δώσουμε.».
Συμπερασματικά, η Χάρις Κοντού με την ποιητική συλλογή της «Οι καρδιές των ζώων» καταφέρνει να συγκινήσει και να αφυπνίσει τις δικές μας καρδιές. Με τους στίχους της κάνει το καθήκον της ως ποιήτρια γιατί, όπως χαρακτηριστικά γράφει στο δεύτερο μέρος του ποιήματός της «Οι παγωμένες ακτές»: «Ο ποιητής φέρνει στην χέρσα εποχή την καλλιέργεια.».
Θεοχάρης Παπαδόπουλος
Επιμέλεια - διορθώσεις: Τζένη Κουκίδου
