Ο αγαπημένος μου Παναγιώτης Κωνσταντόπουλος επανέρχεται στα γράμματα με τη συλλογή διηγημάτων, Βραχέα ρήματα, που κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Βακχικόν.
Αρχικά, ας ενθυμίσω γιατί είναι αγαπημένος ο συγγραφέας. Επειδή ξέρει να κερδίζει το κοινό του, ό,τι γράφει έχει ουσία, προσφέρει ψυχαγωγία, καλή λογοτεχνία με άρτιο περιεχόμενο και μυθοπλασία. Προτιμά δε τις αστυνομικές ιστορίες τις οποίες λατρεύω. Φυσικά δεν λατρεύω τον συγγραφέα επειδή γράφει αστυνομικά, αλλά γιατί ξέρει πώς να γράψει! Εν τάχει, μέσα από τούτες τις σελίδες έχουν διαβαστεί και σχολιαστεί τίτλοι όπως Ο θάνατος του συλλέκτη, Το μνημόσυνο κι Ο θησαυρός (όλοι οι τίτλοι κυκλοφορούν από τις εκδόσεις Βακχικόν).
Ανιχνεύοντας το συγκεκριμένο βιβλίο, και πρώτα απ' όλα, βλέπω πόσο άψογος είναι ο λόγος του και σε αυτή την πιο μικρή έκταση. Πόσο καλά σκιαγραφεί τους χαρακτήρες και πόσο όμορφα δομεί τις αφηγήσεις του.
Το καζάνι είναι μια σύντομη ιστορία σε τέσσερις πράξεις, βιωματικής χροιάς (έντονη σε αυτό το διήγημα αλλά και γενικότερα υπάρχει ένας βιωματισμός καθώς συναντάμε διάφορα πρόσωπα με την ιδιότητα του συγγραφέα που θα μπορούσαν κάλλιστα να είναι ο εαυτός του). Σε αυτή την ιστορία λάτρεψα το σχόλιο περί ζωής και θανάτου. Πραγματεύεται θεματικές σχετικές με τη μετενσάρκωση και την ψυχή, δημιουργώντας στο σύνολο ένα μείγμα ανατριχιαστικού θρίλερ, σκοτεινής μεταφυσικής, που μπορεί να συγκριθεί με τον Πόε για παράδειγμα. Παραμένει απολαυστικός σε όλη την έκταση ενώ η πρωτοπρόσωπη αφήγηση δίνει αυτό που λέμε αμεσότητα ή ζωντάνια· μια εσάνς μαρτυρίας, δηλαδή πραγματικότητας, άρα μια υπόθεση πέρα από κάθε αμφισβήτηση, άρα αληθοφάνεια.
Αυτό είναι ο θάνατος: το τέλος της μνήμης –της δικής σου μνήμης. Και τώρα που το σκέφτομαι, δεν έχω καταλήξει τι προτιμώ: τη μετενσάρκωση ή να εξακολουθώ να θυμάμαι.
Η ανάγνωση-εμπειρία συνεχίζεται με τΟ νεκρός γείτονας. Αποφεύγω σκόπιμα να αναφερθώ στις υποθέσεις των διηγημάτων καθώς κάτι τέτοιο θα μπορούσε να αποβεί τραγικό για έναν μελλοντικό αναγνώστη τους. Μπορώ ωστόσο να αφήσω ένα σχόλιο και στην συγκεκριμένη θα ήθελα να σημειώσω την εξίσωση της τηλεόρασης με τον παράδεισο. Ενδεχομένως ακούγεται περίεργα όμως εδώ ο κύριος Κωνσταντόπουλος σχολιάζει την νέα εποχή, την πιο ηλεκτρονική και διαδικτυακή θέτοντας ως σημείο αναφοράς του την τηλεόραση –όχι τη συσκευή, τη λειτουργία της... για να καταλήξει πως Ο θεός είναι πίξελ! Ή ακόμα καλύτερα, πως και ο θεός είναι πίξελ –πια.
Κάθε τι που είναι παράξενο είναι εξ ορισμού και ύποπτο.
Ναι, υπάρχει κοινωνικό σχόλιο στις σελίδες (γενικότερα) και θεωρητικοί συσχετισμοί φιλοσοφικής υφής. Περισσότερο του αρέσει να δοκιμάζει κατοπτρισμούς μεταξύ του φαίνεσθαι και του είναι ή μεταξύ πραγματικότητας και φαντασίας ή σε σχέση με την πολλαπλότητα του ανθρώπου ή/και της ψυχής του ή και όλα μαζί. Αυτά τα στοιχεία απαντώνται, μεταξύ άλλων, και στην επόμενη ιστορία, Ο φανός, αλλά ακόμα πιο αισθαντικά στΟ έρωτας στο περίπτερο. Αν το μυαλό του ανθρώπου είναι σε θέση να κατευθύνει αυτοβούλως το άτομο εφόσον μπορεί να διαγράψει περιστατικά-μνήμες ή να αποκρύψει άλλα (αποκρύπτοντας έτσι και την πραγματική φύση του ατόμου) τότε είναι και σε θέση να προγραμματίσει κατά το δοκούν την πραγματικότητα, μετατρέποντάς την σε κάτι που του αρέσει ή το αντέχει καλύτερα. Τελικώς, σκέφτομαι, κατά πόσο οι επιθυμίες και οι ανάγκες μας μας οδηγούν στον τρόπο θέασης της ζωής, καθώς η ουσία δεν αλλάζει, η ματιά μας μόνο.
Κι ενώ οι φόνοι και οι θάνατοι συνεχίζονται, προχωρώ στην πέμπτη ιστορία, στο Αγαπημένο μου χρονολόγιο, όπου η δράστης καταστρώνοντας ένα σχέδιο εξόντωσης καταφέρνει να πέσει η ίδια μέσα στην παγίδα της. Πάντως, σΤο καφενείο, που ακολουθεί, ο συγγραφέας αναφέρεται σχετικά και ξεκαθαρίζει ότι, όπως υποστήριζε ο Λωτρεαμόν, ο άνθρωπος είναι εκ φύσεων κακός (παρόλο που ένα τέτοιο συμπέρασμα δεν αποτελεί άλλοθι σε καμία περίπτωση). Στο «Καφενείο» του μας παρουσιάζει μια λανθάνουσα εικόνα του κόσμου που ανησυχεί τα μάλα (και) τον ήρωά του, σαν να χάθηκε η κανονικότητα, που, τι είναι η κανονικότητα; Είναι η συνήθεια μέσα από την επανάληψη και τη ρουτίνα. Διάφορα υπαρξιακά θέματα υποβόσκουν (και εδώ) όπως και κοινωνικά.
...εποχή της μεταδημοκρατίας η οποία χρησιμοποιεί μεν τους θεσμούς της δημοκρατίας, αλλά στην πραγματικότητα αυτοί έχουν καταστεί άδεια κελύφη.
Η εμπειρία ολοκληρώνεται με το πιο δυστοπικό όλων. Η απόδραση είναι ένα θρίλερ αγωνίας χωρίς να έχει δομηθεί έτσι επιτηδευμένα, γεμάτο με ειρωνεία και σαρκασμό, όπως κι ένα υποδόριο χιουμοριστικό σχόλιο του συγγραφέα. Εννοώ του Κωνσταντόπουλου και όχι του ήρωα· αν είναι διαφορετικός ο ένας από τον άλλον –ποτέ δεν ξέρεις.
Η ψευδαίσθηση υπερισχύει της πραγματικότητας.Δεν υπάρχει κανένας τόπος απόδρασης.
Ανεξάρτητα αν έχετε διαβάσει κάποιο άλλο του βιβλίο, είτε σας αρέσουν τα διηγήματα είτε όχι, διαβάστε το! Αυτή η συλλογή περιέχει τις ιστορίες που θα ήθελες να σου αφηγηθεί ένας Πόε σε συνεργασία με έναν Ντόιλ ή έναν Κίνγκ και σε συνδυασμό με έναν Έκο (σκοτεινό έγκλημα, θρίλερ και σημειολογία) και παράλληλα γεννά εναύσματα για σκέψη, ανάλυση και στοχασμό.