Ο Θάνος Κονδύλης και τα Γράμματα από τη Σμύρνη

Αν είστε από τους φανατικούς, σταθερούς αναγνώστες της σελίδας –και από τους παλαιότερους– θα γνωρίζετε ήδη τον συγγραφέα Θάνο Κονδύλη και θα έχετε διαβάσει κάμποσα από τα βιβλία του· πολλά, ποικίλα και πολύ πολύ ενδιαφέροντα. Ενδεικτικά αναφέρω το Έγκλημα στη Σαντορίνη, τΗ τελευταία αυτοκράτειρα του Βυζαντίου, το Στοίχημα θανάτου αλλά και Το Ναύπλιο και η Βενετία ή το παιδικό του, Το μυστικό του βασιλιά Λεωνίδα, και πολλά πολλά άλλα.
Φέτος, ο ίδιος παρουσιάζει το μυθιστόρημα Γράμματα από τη Σμύρνη που αποτέλεσε την αφορμή για μια μικρή συνέντευξη, στο πλαίσιο της οποίας προσφέρεται μια σκιαγράφησή του.

Από το εξώφυλλο του μυθιστορήματος του Θάνου Κονδύλη, Γράμματα από τη Σμύρνη, και φωτογραφία του ίδιου

Γιατί γράφετε; Ποιο είναι το κίνητρο ή η ανάγκη που κινητοποιεί τη συγγραφική δημιουργικότητα;
Θάνος Κονδύλης: Αυτή είναι μία πολύ σημαντική ερώτηση που πολλές φορές μου έχουν κάνει. Έχω μία εσωτερική ανάγκη να εκφραστώ, και στο παρελθόν δοκίμασα διάφορους τρόπους, αλλά κανένας από αυτούς δεν ταίριαξε πάνω μου, στην ψυχοσύνθεση και στο μυαλό μου, όπως η συγγραφή. Η συγγραφή λογοτεχνικών βιβλίων είναι ένας τρόπος διεξόδου, ένας τρόπος επικοινωνίας, ένας τρόπος ζωής πάνω από όλα!

Μετά από τόσα συγγράμματα, υπάρχει κάποιο που ξεχωρίζετε και γιατί; Ή μήπως το κάθε βιβλίο έχει τον δικό του μοναδικό αυτοσκοπό;
Θ.Κ.: Δεν θα μπορούσα να ξεχωρίσω κάποιο βιβλίο μου και να πω ότι είναι καλύτερο από κάποιο άλλο. Οπωσδήποτε κάποια βιβλία είχαν μεγαλύτερη εμπορική επιτυχία από ορισμένα άλλα. Όμως όταν γράφω ένα βιβλίο αυτό είναι το λιγότερο που σκέφτομαι. Πιο πολύ με ενδιαφέρει προσωπική ολοκλήρωση μέσα από αυτό το έργο, η προσωπική έκφραση, η δημιουργία και γενικότερη ικανοποίηση, αλλά και η ιδέα ότι με αυτό το βιβλίο προσφέρω κάτι καλό στους αναγνώστες μου.

Στο νέο σας μυθιστόρημα, «Γράμματα από τη Σμύρνη», επιστρέφουμε εκατό χρόνια πίσω σε μια πολύ ταραγμένη εποχή για τον ελληνισμό και ειδικότερα για την Σμύρνη. Πώς αποφασίζετε κάθε φορά το κεντρικό θέμα του βιβλίου, την εποχή, τον τόπο και τους βασικούς ήρωες; Είναι θέμα έμπνευσης;
Θ.Κ.: Πρώτα και πάνω από όλα σκέφτομαι το θέμα του βιβλίου και κυρίως όταν αυτό το ολοκληρώσω, να έχω δώσει κάτι στον αναγνώστη. Οπωσδήποτε η χρονική συγκυρία είναι ένας από τους παράγοντες της έμπνευσης. Όμως δεν είναι ο μοναδικός. Φέτος το βιβλίο συνέπεσε με τα 100 χρόνια από την καταστροφή της Σμύρνης από τους Τούρκους. Το βιβλίο «Γράμματα από τη Σμύρνη» ξεκίνησα να το γράφω περίπου τρία χρόνια πριν. Τότε είχα ξεκινήσει να κάνω την έρευνα  σχετικά με τα γεγονότα εκείνης της περιόδου, του 1922. Ήταν μία έμπνευση που εντελώς τυχαία ολοκληρώθηκε φέτος σε ένα βιβλίο.

Πώς δομείτε τους χαρακτήρες σας; Για παράδειγμα η νέα σας ηρωίδα, η Πελαγία, φέρει στοιχεία κάποιας γυναίκας που γνωρίσατε στη ζωή ή αποτελείται εξολοκλήρου από φανταστικά χαρακτηριστικά;
Θ.Κ.: Η Πελαγία του βιβλίου είναι ένας μυθιστορηματικός χαρακτήρας. Είναι μία μορφή εμπνευσμένη από την Ελληνίδα Σμυρνιά του 1922 και πάνω σε αυτήν έχω φροντίσει να ενσωματώσω όλα τα χαρακτηριστικά της Σμύρνης και γενικότερα εκείνης της περιοχής της Μικράς Ασίας. Στα δικά μου βιβλία σπάνια κάποιος άνθρωπος του σήμερα θα αποτελέσει πηγή έμπνευσης. Πιο πολύ φροντίζω να έχω χαρακτήρες που θα προβάλλουν στους αναγνώστες κάποιες ιδέες που επιθυμώ να τους επικοινωνήσω.

Ποια είναι η αγαπημένη σας φράση από το μυθιστόρημα;
Θ.Κ.: Δεν έχω κάποια αγαπημένη φράση μέσα στο βιβλίο και δεν συνηθίζω να βάζω γενικότερα κάποιες φράσεις οι οποίες, όπως λέμε, είναι ατάκες που μένουν στο μυαλό του αναγνώστη. Προσπαθώ να δομήσω ένα έργο άρτιο από γλωσσικής άποψης το οποίο θα μείνει στη μνήμη του κάθε αναγνώστη ως ένα καλό ανάγνωσμα που αξίζει να διαβαστεί και πάλι

Πώς θα το χαρακτηρίζατε; Αισθηματικό, μυστηρίου, ιστορικό ή κάπως αλλιώς;
Θ.Κ.: Το βιβλίο «Γράμματα από τη Σμύρνη» είναι πρώτα και πάνω από όλα ένα αισθηματικό μυθιστόρημα με πάρα πολλά ιστορικά στοιχεία τα οποία πληροφορούν τον αναγνώστη για τον ιστορικό περίγυρο ενώ του δίνουν και διάφορα πολιτιστικά στοιχεία κυρίως για τη Σμύρνη, τα οποία ίσως να μη βρει αλλού.

Αν έπρεπε να το περιγράψετε με μία λέξη ή φράση, ποια θα ήταν αυτή;
Θ.Κ.: Αξεπέραστο!

Τι θα λέγατε στους φιλαναγνώστες αλλά και σε κάθε μελλοντικό;
Θ.Κ.: Θα τους έλεγα ότι πρώτα και πάνω από όλα στη ζωή τους πρέπει να είναι η ανάγνωση βιβλίων και αν είναι δυνατόν η μελέτη τους. Αν δεν είχαμε τα βιβλία ο κόσμος μας θα ήταν πολύ φτωχός και η γνώση θα ήταν περιορισμένη για τους οδηγούς. Σήμερα ο καθένας με πάρα πολύ λίγα χρήματα ή ακόμα και δωρεάν μπορεί να διαβάσει όποιο βιβλίο επιθυμεί οποιαδήποτε ώρα επιθυμεί. Αυτό είναι ίσως το μεγαλύτερο επίτευγμα του πολιτισμού μας. Ότι δηλαδή η γνώση πλέον είναι προσβάσιμη και δωρεάν σε όλο τον κόσμο.

Γράμματα από τη Σμύρνη, Θάνος Κονδύλης

Αυτά είπε ο Θάνος Κονδύλης σχετικά και με αφορμή το μυθιστόρημά του, Γράμματα από τη Σμύρνη, που κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Ψυχογιός. Διαβάστε παρακάτω την περίληψη αλλά και ένα απόσπασμα.
Η γιατρός Πελαγία Αντωνιάδη φτάνει στη σύγχρονη Σμύρνη. Ακολουθώντας τις οδηγίες που της άφησε η συνονόματη γιαγιά της, θα ανακαλύψει έναν χαμένο θησαυρό: τα κρυμμένα από το 1922 γράμματα αλλά και το ημερολόγιο της γιαγιάς. Αρχίζει να τα διαβάζει και μέσα από αυτά θα γνωρίσει την παλιά πόλη, αλλά και τον μεγάλο έρωτα της γιαγιάς Πελαγίας, τον γιατρό Αλέξανδρο Καλλέργη, που της είχε σώσει τη ζωή. Και μετά ήρθε η μεγάλη φωτιά και η καταστροφή. Η Πελαγία, έχοντας χάσει τα πάντα, ακόμα και τον αγαπημένο της, φτάνει κυνηγημένη στην Αθήνα. Με πολύ κόπο θα σταθεί στα πόδια της. Όμως ποτέ δε θα ησυχάσει και μια μέρα θα βάλει σε εφαρμογή το παράτολμο σχέδιό της: θα επιστρέψει και πάλι στην κατεστραμμένη Σμύρνη για να ξαναβρεί τον Αλέξανδρο. Ωστόσο δεν ξέρει ότι έχει μπει στη μεγαλύτερη περιπέτεια της ζωής της. Γιατί η πορεία της στη Μικρά Ασία θα είναι μια πορεία προς το άγνωστο… ίσως και προς τον θάνατο.
Μια ιστορία γεμάτη από τα αρώματα της παλιάς Σμύρνης και την αυτοθυσία μιας γυναίκα για τον αγαπημένο της.

Ο Θάνος Κονδύλης γεννήθηκε στην Αθήνα. Το 2006, ύστερα από πολυετείς σπουδές στην Ελλάδα και στο εξωτερικό, αναγορεύτηκε διδάκτωρ Ιστορίας στη Φιλοσοφική Σχολή Αθηνών. Μιλάει αγγλικά, γαλλικά και ιταλικά. Το 1996 και το 2002 τιμήθηκε από τη Βουλή των Ελλήνων για το συγγραφικό του έργο, ενώ το 2015 βραβεύτηκε από το Πανεπιστήμιο Αθηνών η διδακτορική διατριβή του σχετικά με το μεσαιωνικό Ναύπλιο. Διακρίνεται για την αγάπη που έχει για το βιβλίο και ασχολείται αποκλειστικά με τη δημιουργική γραφή. Έχει συγγράψει με επιτυχία περισσότερα από σαράντα βιβλία (μυθιστορήματα, βιβλία για παιδιά και εφήβους, διηγήματα, ιστορικά έργα και δοκίμια), μερικά εκ των οποίων έχουν ήδη μεταφραστεί στο εξωτερικό.