Ασημίνα Ξηρογιάννη
Καλώς ανταμώσαμε Ασημίνα! Αλήθεια, απόψε τι σου αρέσει;
Ασημίνα Ξηρογιάννη: Απόψε μου αρέσουν τα σαλιγκάρια, το φθινόπωρο, η τζαζ μουσική, το γλυκό του κουταλιού κεράσι, να ανεβάζω παραστάσεις με τα παιδιά, να κολυμπάω και να βρέχει, το κόκκινο κρασί και τα κόκκινα παπούτσια, να ονειρεύομαι, να ρίχνω το φιστίκι τον Αύγουστο στην Αίγινα, να ακούω ρεμπέτικα, ο Τσέχοφ, να ζωγραφίζω σε βότσαλα, τα φασολάκια με πατάτες, η πίτσα σοκολατίνα, να λαχταράω τη βροχή, να μένω μόνη.
Αν η αγαπημένη σου Αίγινα είχε τη μορφή ενός παιδιού, τι εσωτερικά αλλά και εξωτερικά χαρακτηριστικά θα είχε αυτό;
Α.Ξ.: Θα ήταν κορίτσι, όμορφο, ξανθό με φακίδες και πολύ χιούμορ, αφού η Αίγινα θεωρείται και πατρίδα του Αριστοφάνη από πολλούς μελετητές. Θα έπαιζε χαρούμενο, θα έκανε αστεία, θα είχε ένα μεγάλο κτήμα με φιστικιές και θα τις φρόντιζε. Το κορίτσι αυτό θα έγραφε και ποιήματα και φυσικά θα λάτρευε τη θάλασσα.
Ποια ποιήματα σκέφτεσαι να δίνεις για δραματοποίησή τους τα επόμενα εκπαιδευτικά έτη στους μαθητές σου;
Α.Ξ: Βάζω κάθε φορά την ποίηση στα μαθήματά μου. Και όταν δίδασκα στην πρωτοβάθμια ως θεατρολόγος, αλλά και τώρα που διδάσκω στη δευτεροβάθμια ως φιλόλογος, που είναι η άλλη μου ειδικότητα. Συστήνω στα παιδιά, εκτός από τα δικά μου ποιήματα, και τα ποιήματα ποιητών που αγαπώ και μελετώ συστηματικά. Χρησιμοποιώ συχνά παιδικές ανθολογίες, επειδή τις θεωρώ απαραίτητες στην ελληνική βιβλιογραφία.Ο ρόλος τους είναι σημαντικός για να μυηθούν τα παιδιά στην ποίηση.
Έχω και σε παραστάσεις μου δραματοποιήσει ποιήματα, έχω κάνει εργαστήρια για την ποίηση και τη λογοτεχνία γενικότερα –για ενήλικες και παιδιά. Έχει ενδιαφέρον να δραματοποιούν τα παιδιά τα ποιήματα που τα ίδια γράφουν.
Η σημερινή ελληνική ποίηση «βάζει φωτιά σε παγόβουνα» όπως λες σ' ένα ποίημα σου;
Α.Ξ.: Ναι, υπάρχουν κάποιοι ποιητές που είναι δυνατοί, παλαιότεροι ή νεότεροι.
Η ελληνική ποίηση με γεμίζει αισιοδοξία. Υπάρχουν όμως, δυστυχώς, και αρνητικά στοιχεία, όπως και φωνές που έχουν υπερεκτιμηθεί λόγω διαπλοκής και ποικίλων συμφερόντων.
Μιας και σπούδασες και θεατρολογία, ποια τ' απαραίτητα στοιχεία ενός επαγγελματία της;
Α.Ξ: Εκτός από φιλολογία, σπούδασα θεατρολογία στο Θεατρικών Σπουδών Αθήνας και υποκριτική στο Θεάτρο-Εργαστήριο του Εμπρός (σχολή που έκλεισε πάλι, δυστυχώς). Τώρα είμαι μεταπτυχιακή φοιτήτρια του Τμήματος Θεατρικών σπουδών ΕΚΠΑ. Ο θεατρολόγος πρέπει να 'ναι ανοιχτός, οι κεραίες του να πιάνουν το σφυγμό της εποχής, να μελετάει πολύ, να ενημερώνεται, να συνδυάζει τη θεωρητική με την πρακτική γνώση, εφόσον εργάζεται στο σχολείο ως drama teacher ή διατηρεί δικές του ομάδες με εφήβους ή ενήλικες. Πρέπει να μπορεί να δημιουργεί ομάδες και να τις αφουγκράζεται, να έχει γνώσεις πολλαπλές πάνω στο θέατρο και διευρυμένες. Πάντως πολλοί συνάδελφοι προτιμούν την έρευνα, ή την κριτική.
Το 2011 εξέφρασες γραπτά ότι «αφορίζεις την ευαισθησία σου». Ο αφορισμός ισχύει πια;
Α.Ξ.: Η ποιητική μου περσόνα το έκανε αυτό. Εγώ παραμένω ρομαντικά ευαίσθητη.
Τι λες; Συνδέεται η σημερινή ποίηση με το πρόσωπο του ανθρώπου και οι λέξεις της με τις πραγματικές ανάγκες της σύγχρονης εποχής;
Α.Ξ.: Όχι πάντα, με την έννοια ότι δεν γράφουν όλοι οι ποιητές με το βλέμμα στραμμένο στον άνθρωπο και τις ιδέες του. Γράφουν μια ποίηση αδιάφορη, κλειστή, χωρίς κοινωνικό πρόσωπο, που δεν αφορά κανέναν. Μου στέλνουν κείμενά τους νέοι ποιητές, που πέφτουν θύματα ενός αδικαιολόγητου ναρκισσισμού και ενός μη λειτουργικού μεταμοντερνισμού, που όχι μόνο δεν με αγγίζουν, αλλά μου προκαλούν και αρνητικά συναισθήματα. Πώς είναι δυνατόν να ζεις στον κόσμο, και αυτός να μην σου δίνει τροφή για την ποίησή σου ή την τέχνη σου γενικότερα! Ο κόσμος, η κοινωνία... το μέγα ερέθισμα. Καθώς κάθε αληθινή τέχνη έχει –μεταξύ άλλων– πρόσωπο κοινωνικό.
Η αγάπη πόσο αληθινή έκφραση είναι το 2022;
Α.Ξ.: Μακάρι να ήταν. Νιώθω ότι ο κόσμος έχει πάρει ανάποδες, έχει χάσει τον προσανατολισμό του. Ανησυχώ πολύ για τους νέους, για τη σκέψη και για το ποιόν τους. Φοβάμαι πως λαμβάνουν λανθασμένα πρότυπα και αλλόκοτα μηνύματα και πλουραλιστικά και αδυνατούν να τα αξιολογήσουν όλα αυτά.
Το πιο αγαπημένο σου κολάζ, τι τίτλο έχει;
Α.Ξ.: Είναι το κολάζ που κοσμεί το βιβλίο μου «Εποχή μου είναι η ποίηση» (Γαβριηλίδης, 2013) και το οποίο κυκλοφορεί και στη Γαλλία μεταφρασμένο ολόκληρο από τον Μισέλ Βόλκοβιτς. Το κολάζ έχει τίτλο «Η ιστορία της γυναίκας μέσα στους αιώνες».
Θεατρολογία, υποκριτική, θεατρικό παιχνίδι, λογοτεχνία, κολάζ... Ποια τα επόμενα σχέδιά σου;
Α.Ξ.: Ετοιμάζω την επόμενη ποιητική συλλογή μου.
Σε ευχαριστώ πολύ γι' αυτή τη συζήτησή μας Ασημίνα. Να πορεύεσαι σε ό,τι αγαπάς.
Α.Ξ.: Και 'γω σε ευχαριστώ για την πρόσκληση, Χρήστο! Ό,τι ποθείς!
Η Ασημίνα Ξηρογιάννη γεννήθηκε το 1975 στην Αθήνα. Σπούδασε Φιλολογία και Θεατρολογία στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, καθώς και Υποκριτική στο «Θέατρο Εργαστήριο». Διδάσκει Θεατρική Αγωγή στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση και εργάζεται ως εμψυχώτρια θεατρικού παιχνιδιού. Παράλληλα, παραδίδει μαθήματα Γλώσσας και Λογοτεχνίας, όπως και Θεωρίας και Ιστορίας Θεάτρου. Έχει παρακολουθήσει διάφορα θεατρικά σεμινάρια υποκριτικής, σκηνοθεσίας και θεατρικού παιχνιδιού, ενώ έχει σκηνοθετήσει και έχει ανεβάσει με τους μαθητές της αρκετά έργα, δικά της και ξένα. Το 2009 δημιούργησε το ιστολόγιο «varelaki - Σελίδες Τέχνης και Πολιτισμού». Έχει εκδώσει τις ποιητικές συλλογές: Η προφητεία του ανέμου (Δωδώνη, 2009), Πληγές (Γαβριηλίδης, 2011), Εποχή μου είναι η ποίηση (Γαβριηλίδης, 2013), 23 μέρες (Γαβριηλίδης, 2015), Λίγη φθορά για γούρι (Γαβριηλίδης, 2017), Δοκιμάζοντας το ποίημα (Βακχικόν, 2017), Δεύτερη φύση (ΑΩ, 2018), Ποιήματα 2009-2017 (Βακχικόν, 2021), το θεατρικό Οντισιόν (Βακχικόν, 2015) και τη νουβέλα Το σώμα του έγινε σκιά. Στο διαδίκτυο κυκλοφορεί το e-book Ποιήματα, Ενδυμίων, 2014. Έχει συμμετάσχει σε πέντε συλλογικές εκδόσεις ποίησης, και ποιήματά της έχουν μεταφραστεί στα αγγλικά, γαλλικά και ισπανικά.
Επιμέλεια - διορθώσεις: Τζένη Κουκίδου