Πώς διώχνεις μακριά τον φόβο του θανάτου; Ένα σημαίνον ερώτημα φιλοσοφικής υφής, που ενδέχεται μεγάλης έκτασης κι ανάλυσης, ενώ παράλληλα σηματοδοτεί την αφετηρία κάθε φόβου του ανθρώπου, όποιος κι αν είναι αυτός κι από όπου κι αν πηγάζει. Η Μαρία Στρίγκου, σε αυτό το μυθιστόρημά της, που κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Βακχικόν, δομεί μια ιστορία ανάμεσα σε δύο ανθρώπους που θα μπορούσε να είναι μια ακόμα αισθηματική ιστορία αλλά τελικά είναι (και) μια «συζήτηση» πάνω στον θεμέλιο φόβο μας, αυτόν του θανάτου, όπως και μια επεξήγηση σε αυτό ακριβώς. Ως έναν βαθμό, πιστεύω ότι το Σαν να μην ήμουνα εκεί γράφτηκε για να δοκιμάσει μια απάντηση στο παραπάνω.
Την Μαρία Στρίγκου τη θυμάμαι έντονα όταν –καλοκαίρι ήταν πάλι– διάβαζα τη συλλογή της, Τυρκουάζ, που επίσης κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Βακχικόν, αλλά και λίγο καιρό μετά όταν κυκλοφορούσε το διήγημα Ο άλλος εγώ, από τις ίδιες εκδόσεις. Παντού συναντάς μια πένα διεισδυτική, πάθος και ανάγλυφες μορφές, συμπύκνωση και ξεκάθαρα μηνύματα, διαύγεια, ενσυναίσθηση κ.ά. Παντού βρίσκεις έναν απτό ρεαλισμό μαζί με την πιο παραμυθένια ηχώ. Και όλα αυτά τα στοιχεία μαζί σε συναρπάζουν και σε κρατάνε δέσμιο της αφήγησης ως την τελευταία λέξη.
Στο συγκεκριμένο έχουμε να κάνουμε με ένα μυθιστόρημα, δηλαδή ένα πεζογράφημα μεγαλύτερης έκτασης, αλλά το ίδιο πυκνό ιδεών και συναισθημάτων. Πρόκειται για μία ακόμη πανέμορφη εμπειρία ανάγνωσης που διαθέτει ωραίες αφηγήσεις, τέλειες σκιαγραφήσεις χαρακτήρων, κάτι από κοινωνικό ψυχογράφημα και κάτι από παραμυθένια ιστορία αγάπης (σε αυτούς τους συνδυασμούς είναι απίθανη ως συγγραφέας), κάμποσο ρεαλισμό και απτή, πεζή καθημερινότητα μαζί με μπόλικο ρομαντισμό.
Για να πάρουμε τα πράγματα από την αρχή, η υπόθεση αφορά τον Μπάμπη και την Ευθυμία. Δύο ώριμους κατοίκους του κλεινόν άστυ που φλερτάρουν στο διαδίκτυο σαν έφηβοι, ερωτεύονται σαν νέοι άλλης εποχής και αποστασιοποιούνται ως ενήλικες που έχουν διανύσει αρκετά χρόνια ζωής, έχουν στραπατσαριστεί από λάθος σχέσεις και δυσκολεύονται να δημιουργήσουν καινούργιες.
Ένα καρδιοχτύπι αλλιώτικο, νεανικό, ανέμελο κέρδιζε έδαφος μπροστά στη σοβαρότητα και την υποτιθέμενη γαλήνη.
Όλα ξεκινούν με μια αγγελία (πόσο γλυκό και ρομαντικό!) και συνεχίζουν με ηλεκτρονική αλληλογραφία και με αθωότητα –λες και δεν έχουν βιώματα σε αυτόν τον κόσμο, λες και οι μοναδικές τους εμπειρίες προέρχονται από αισθηματικά μυθιστορήματα. Όμως πρόκειται για ουσιαστική επιστολογραφία με νόημα, βάρος λόγου, ουσία και αλήθεια, γνησιότητα μαζί με ωριμότητα/πείρα ζωής.
Η θάλασσα, όπως κι η αγάπη, θέλει θάρρος κι απόφαση.Ή θα συναντηθούμε στη μέση της διαδρομής ή θα χαθούμε οριστικά. Κι ό,τι κι αν γίνει, θα 'ναι κέρδος, αν είναι η αλήθεια σου κι η δική μου αλήθεια.
Την ιστορία τους θα σας την αφηγηθούν οι ίδιοι οι ήρωες-πρωταγωνιστές της. Να ξέρετε όμως πως πρόκειται για μια γλυκιά, τρυφερή ιστορία που κρύβει και πίκρα, και πόνο, και προδοσία... και μοναξιά... Αλλά, έτσι δεν είναι οι ανθρώπινες ιστορίες; Όλα τα χρώματα να τα περιμένετε αλλά να θυμάστε πως η κυρία Στρίγκου είναι μια συγγραφέας που ξέρει πώς να χαράζει χαμόγελα στα πρόσωπα των αναγνωστών της γοητεύοντάς τους μέσα από την ομορφιά και την απλότητα (ασχέτως της δυσκολίας του να πεις τα πιο μεγάλα, πολυδιάστατα πράγματα με απλό τρόπο).
Δεν θέλω να σταματήσω να πιστεύω στους ανθρώπους, γιατί κάπου πρέπει να υπάρχει μια αγάπη που να γιατρεύει...
Είναι ένα γήινο βιβλίο μιας ρομαντικής αισθηματικής ιστορίας, που ευχόμαστε να έχει καλό τέλος αλλά ποτέ δεν ξέρεις, η πραγματική ζωή είναι απρόβλεπτη και πολύ σκληρή και τούτη η ιστορία είναι περισσότερο γήινη και προσγειωμένη παρά μύθος· θα το ανακαλύψετε μόνοι σας το τέλος διαβάζοντας. Είναι ένα πεζογράφημα που σε όλη του την έκταση αναρωτιέσαι αν θα συναντηθούν αυτοί οι δύο, όπως πρέπει, τελικά στη ζωή. Που σε όλη την έκταση θέλεις να συναντηθούν γιατί στο μεταξύ τους έχεις αγαπήσει και τους δύο και προσδοκάς την ευτυχία τους.
Ωριμάζουν τα λόγια καλύτερα άμα τ' αφήνεις να λιαστούν μέσα σου, να σκάσουν μονάχα τους απ' το τσόφλι, να πάρουν τον χρόνο που χρειάζονται για να γίνουν σχήμα, μορφή, ουσία.Μήπως ήμουν τόσο στερημένη για επικοινωνία και αρπάχτηκα απ' όσα λες, με την επίμονη ελπίδα ενός ναυαγού;
Οι χαρακτήρες είναι αληθινοί –ποντάρουν στην αλήθεια (τους)– και σκεπτόμενοι και το σύνολο φορτισμένο, συγκινητικό –αλλά όχι μελό που θα το μείωνε κατά τη γνώμη μου– με χιούμορ στα σημεία.
Αν είναι να ζήσουμε τη ζωή των πιθανοτήτων, βράσ' τα!Δεν επιθυμώ να μεγαλοποιήσω τίποτα, ούτε να βάλω το μυαλό μου να τρέξει παραπάνω για να προλάβω τη συνέχεια. Ό,τι γίνει, ας φροντίσουμε να είναι αληθινό.
Η συγγραφέας σού λέει τα πράγματα όπως είναι (τελικά) και εκ παραλλήλου σου λέει πως τα πράγματα είναι απλά (τελικά) παρόλο που η πραγματικότητα είναι ανελέητη. Μια ηλεκτρονική επαφή, που επανέρχεται σθεναρά σαν απαραίτητη (επ-)εξήγηση, χτίζει μέρα τη μέρα μια σχέση παρόλο που (ένα ακόμη σημείο-κλειδί) αυτή η ίδια η δράση έντεχνα ξεμπροστιάζει κάθε είδους αλληλογραφίας όσο διανθισμένη κι αν είναι. Το δίδαγμα, στο τέλος της ημέρας, είναι ότι η πραγματική ζωή βρίσκεται εκεί έξω και τα πράγματα είναι πολυσύνθετα και απλούστατα μαζί (βλέπε παραπάνω) αλλά και ότι η αγάπη (μπορεί και) τα αλλάζει όλα, αρκεί να είναι αληθινή και να έχει στέρεες βάσεις.
Δηλώνω γοητευμένη τα μάλα και αναμένω με αμείωτο ενδιαφέρον τα μελλοντικά συγγράμματα της ίδιας. Βάλτε το στη λίστα σας!
