Καλώς ορίσατε στη θεατρική παράσταση-ποιητική συλλογή «Με φόβο και πάθος», του πρωτοεμφανιζόμενου ποιητή Θάνου Κωστάκη ο οποίος, σε ρόλο αφηγητή, παρουσιάζει κάθε σκηνή ξεχωριστά, που διαδραματίζεται στο θέατρό του.
Το έργο, ή αλλιώς σενάριο ποίησης όπως το ονομάζει, χωρίζεται σε πράξεις όπως ακριβώς και μια παράσταση. Κάθε πράξη με τη σειρά της απαρτίζεται από επιμέρους σκηνές και όλες μαζί συνυπάρχουν αρμονικά, οδηγώντας βήμα βήμα στο τέλος του έργου. Τρεις πράξεις συνολικά που μιλούν για τους προβληματισμούς του σημερινού ανθρώπου· όπου ανθρώπου βάλτε τον ποιητή, που προσπαθεί να βρει τη θέση του στον κόσμο.
Τα ποιήματά του διαβάζονται σαν μικρά αποστάγματα σοφίας, λιτά, σύντομα, περιεκτικά, με αλληγορικό πολλές φορές νόημα. Με ευαισθησία, αμεσότητα και απλότητα, μας προσκαλεί να δούμε την παράστασή του.
Αρκετά πρωτότυπο ομολογώ... μπορώ να φανταστώ τον ήρωά του, μονάχο σε μια σκηνή, ν' αναμετράται με τον εαυτό του... και μέσα από διάφορα στάδια συνειδητοποίησης και μεταμόρφωσης, να κατορθώνει επιτέλους να διαβεί την πύλη της ωρίμανσης…
Ο ποιητής είναι το alter ego του ήρωα, διδάσκει και διδάσκεται απ' αυτόν… ή μπορεί να 'ναι ο υποβολέας της σκηνής, που στέκεται παράμερα, σαν την εσώτερη φωνή… υπενθυμίζοντάς του, συμπεριφορές και άμυνες που οφείλει να 'χει για ν' αντεπεξέλθει στις αντιξοότητες της ζωής. Απευθύνεται πότε σε α' ενικό πρόσωπο, σαν να 'ναι ο πρωταγωνιστής και άλλες πάλι σε β' ενικό, περισσότερο αποστασιοποιημένα, αλλά όχι λιγότερο σοφά.
Μα ας πάμε στην πρώτη πράξη της παράστασης, την Αποκαθήλωση. Σας θυμίζει κάτι; Πρόκειται στην ουσία, για όλες εκείνες τις στιγμές της απογοήτευσης, της ματαίωσης εαυτού, ονείρων, χαμένων προσδοκιών, που όλοι μας έχουμε αισθανθεί. Αποτελείται από τρεις σκηνές-μακροβούτι στην ευαίσθητη ψυχή του ήρωα... σκηνές που πρέπει να λογαριαστεί με τον φόβο, τα σκοτάδια του, τους εφιάλτες του, το κενό...
Κρύφτηκα πίσω από το φόβονα μη με δει η ζωήκαι θυμηθεί ότι υπάρχω.Κοίταξα πίσω μου·και καραδοκούσε το "γιατί"(Το γιατί, απόσπασμα)
Ο ήρωας αντιλαμβάνεται τη δύναμη και την επίδραση του φόβου, παράλληλα με τις ψυχικές αντοχές και τη διορατικότητα που χρειάζεται να 'χει, προκειμένου να απαλλαχθεί από αυτόν και τα γιατί που τον κατακλύζουν. Μόνος θα παλέψει επειδή…
Πώς να κολυμπήσει άλλος εκεί μέσα;Στο δικό σου βυθό, τελικά μόνο εσύ επιβιώνεις.(Βυθός, απόσπασμα)
Όντως, ο βυθός που κρύβει ο καθένας μας, είναι βαθύς, σκοτεινός και ανεξιχνίαστος, ακόμη και για μας. Μοναχικό το κολύμπι, άγρια η μοναξιά... κι εκεί που λες να εγκαταλείψεις και αντιλαμβάνεσαι τραγικά αυτήν σου τη μοναχικότητα, κάτι σε σπρώχνει μαγικά στο φως. Ποιο είναι αυτό; Η ανάληψη της ευθύνης.
Έτοιμοι για τη δεύτερη πράξη Σκοτάδι και φως;
Πολύτιμο το μάθημα ζωής που παίρνει ο ήρωας, μαζί και 'μεις ως θεατές. Η ευθύνη που φέρουμε απέναντί μας, αποτελεί τον κινητήριο μοχλό, την μονάκριβη αλήθεια, τα πάντα όλα. Ας μας αγαπάμε λοιπόν, ας μαζέψουμε τα συντρίμμια μας, ας αναγνωρίσουμε τα λάθη, δεν χρειάζεται αυτολύπηση ή να μεμψιμοιρούμε. Τι γίνεται όμως αν στην πορεία για το φως έρθει κάποιος ανεκπλήρωτος έρωτας; Όπως κι ο πρωταγωνιστής, θα διαλυθούμε, θα πονέσουμε, αλλά μετά θα ξαναζητήσουμε να δροσιστούμε απ' την πηγή. Θα βρούμε πάλι λόγους να χαμογελάμε, να συγκινούμαστε με τραγούδια που μιλάνε στην ψυχή, ο ουρανός μας θα 'ναι ανέφελος...
Έμεινα μόνος κάτω από τ' αστέρια να σε σκέφτομαι.Πώς να χωρέσει ένας ουρανός, τόσο πόθο να σε δω;(Ουρανός, απόσπασμα)
Περνάμε τόσο ωραία στην παράσταση, που δεν καταλαβαίνουμε για πότε θ' ανατραπεί το σκηνικό. Στην τρίτη και τελευταία πράξη του έργου, Η γεύση του τέλους, μοιραία το νερό της πηγής στερεύει, ο ήρωας εγκαταλείπεται και μένει ξανά μόνος. Νιώθει προδομένος και απογοητευμένος, γιατί το άλλοτε δροσερό νερό, του αφήνει πικρή γεύση στα χείλη.
Κι αν μ' αυτόν τον τρόπο τελειώνει η παράσταση, κάτω από τους τίτλους τέλους ο έμπειρος σκηνοθέτης, αναγράφει: τέλος ή και αρχή... γιατί όλα είναι ένας αέναος κύκλος... σηκώνεσαι και μάχεσαι ξανά... ακόμη κι αν σε εγκαταλείψουν, ακόμη κι αν κάποια νύχτα πεις τον πόνο σου σ' ένα αστέρι και κείνο δακρύσει και χαθεί...
Επιμέλεια - διορθώσεις: Τζένη Κουκίδου
Η ποιητική συλλογή, Με φόβο και πάθος: Ένα σενάριο ποίησης, του Θάνου Κωστάκη κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Ελκυστής.
