Παράτα με

Παράτα με, Δημήτρη Βαρβαρήγου

Η βία και όποια μορφή αυτή μπορεί να λάβει είναι ΚΑΤΑΔΙΚΑΣΤΕΑ! Θεωρώ πως όλοι κι όλες συμφωνούμε σε αυτό. Είτε σωματική, είτε λεκτική, είτε ρατσιστική, είτε έμφυλη, είτε λόγω ομοφοβίας, είτε ψυχική, είτε ενδοσχολική, είτε εντός του εργασιακού περιβάλλοντος, είτε σε μία φιλική ή ερωτική σχέση, είτε τέλος εντός του πλαισίου της οικογένειας ΔΕΝ έχει καμία θέση, όχι μόνο μέσα σε μία πολιτισμένη (εντός κι εκτός εισαγωγικών) κοινωνία, αλλά πουθενά.
Θα μου πείτε –κι εγώ θα συμφωνήσω μαζί σας– πως στο χέρι όλων μας είναι να εξαλειφθεί παντελώς. Πόσο εφικτό, όμως, είναι αυτό όταν η ρίζα του προβλήματος, που ακούει στο όνομα «βία», είναι συνδεδεμένη απαρχής κόσμου με την ύπαρξη του ανθρώπου και δυστυχώς διαιωνίζεται βρίσκοντας πρόσφορο έδαφος να ανθίσει στο μυαλό και στην ψυχή πολλών ανθρώπων εξαιτίας λανθασμένων παγιωμένων αντιλήψεων ή λόγω αμάθειας; Προσωπικά δεν δύναμαι να βρω καμία απολύτως ικανή αιτιολογία ώστε να δικαιολογήσω ανάλογες πράξεις...

Το τελευταίο διάστημα γινόμαστε όλο και περισσότερο αυτήκοοι μάρτυρες διαφόρων σκηνικών βίας και διάπραξης ειδεχθών εγκλημάτων εις βάρος ανυπεράσπιστων θυμάτων. Κι ενώ έχει ξεσηκωθεί όλος αυτός ο κόσμος και τάσσεται στο πλευρό των θυμάτων, έρχομαι να σας ρωτήσω κάτι. Τι κάνουμε εμείς από τη μεριά μας, όταν γίνεται αντιληπτό κάτι τέτοιο από τα μάτια μας;
Εάν δεν εκπαιδεύσουμε σωστά τα παιδιά μας ώστε να υπερασπίζονται τον εαυτό τους, να μιλούν για όσα τα πληγώνουν και να σέβονται όλους τους άλλους ανθρώπους γύρω τους, πώς επιθυμούμε να μιλάμε για ενήλικες που δρουν με βάση την λογική και την ενσυναίσθηση και όχι μόνο με το θυμικό; Ωραίες και εύκολα ειπωμένες οι συμβουλές που δίνουμε στα θύματα, αλλά πόσο υλοποιήσιμες είναι; Πόσο εφικτό ή ακατόρθωτο μοιάζει για τα θύματα να υψώσουν το ανάστημά τους και να βροντοφωνάξουν «παράτα με» στον εκάστοτε δυνάστη τους;

Με αφορμή όλα τα παραπάνω ο πολυγραφότατος συγγραφέας Δημήτρης Βαρβαρήγος στο νέο του βιβλίο με τίτλο «Παράτα με», που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Υδροπλάνο, καταπιάνεται με το θέμα της ενδοοικογενειακής βίας και την σεξουαλική κακοποίηση των παιδιών. Ένα ζήτημα σκληρό, μα πέρα για πέρα αληθινό, που όσο κι αν θέλουμε να εθελοτυφλούμε αποστρέφοντας το βλέμμα μας αλλού και να κλείνουμε τα αφτιά μας στο άκουσμα και μόνο, αυτό εξακολουθεί να δηλώνει σθεναρά το «παρών». Ναι, είναι εδώ στην πραγματική ζωή κι όχι αποκλειστικά στις σελίδες ενός μυθιστορήματος. Ίσως γι' αυτό να πληγώνει τόσο πολύ... Ίσως γι' αυτό να γράφονται ανάλογες ιστορίες με σκοπό να μας δείχνουν τρόπους να προφυλασσόμαστε από αυτό το κακό.

Σκληρό; Ωμό; Κυνικό; Επώδυνο; Μπορείτε να το χαρακτηρίσετε όπως θέλετε, μα το κείμενο του συγγραφέα είναι πέρα για πέρα ρεαλιστικό και άκρως διαπεραστικό. Μας προσφέρει ένα ολοζώντανο από εικόνες, σκέψεις, συναισθήματα και άφθονο οικείο λεξιλόγιο βιβλίο που διαβάζεται απνευστί. Μία ιστορία πολυεπίπεδη με αιχμηρές γωνίες που δεν μπορούν, ούτε και πρέπει να λειανθούν, διότι θεωρώ πως θα χαθεί η ουσία. Όχι! Ο συγγραφέας δεν ωραιοποιεί καταστάσεις, ούτε δείχνει τάσεις δικαιολόγησης των αδικαιολόγητων. Οδηγεί όλα τα πρόσωπα της ιστορίας στα άκρα και τους/τις αφήνει ελεύθερους/ες να περάσουν ή όχι τις διαχωριστικές γραμμές...
Παράτα με, ο τίτλος του έργου κι ας πούμε ότι είναι ένα παράτολμο παιχνίδι της μοίρας. Ανοίγει η αυλαία, έτσι γίνεται η αρχή, στην εισαγωγή της πρώτης πράξης μιας διαχρονικής τραγωδίας. Οι πρωταγωνιστές έχουν ήδη ετοιμαστεί και περιμένουν να βγουν στη σκηνή. Η μικρή Δανάη, κεντρική ηρωίδα, σηκώνει το βάρος ανομολόγητων μυστικών. Ο αδελφός Αγγελής παραδέρνει στον δικό του κόσμο. Η γιαγιά Δανάη ή Ισαβέλλα ή Κυκλάμινο ενσαρκώνει την προσωποποίηση του Καλού. Ο κακός πατέρας, Γαρούφαλος Μαρούκας ή Φαλλός. Η μάνα-Ευδοκία ή Παράτα με. Ένα τρομακτικό πλάσμα, η απόλυτη απουσία ή ο γυναικείος πριαπισμός. Δευτεραγωνιστές, ο χορός. Η ίδια η ζωή. Όλοι έτοιμοι στις θέσεις τους, για να βγουν στη σκηνή. Εκτός απ' το Κακό. Αυτό κρύβεται πίσω απ' την κουΐντα και κουβαλάει όλες τις συμφορές του κόσμου. Θα εμφανιστεί όταν θα έχει ξεκινήσει το έργο. Πάντα έτσι εμφανίζεται, εκεί που δεν το περιμένεις. Εκεί που νομίζεις ότι η ευτυχία σε έχει αγκαλιάσει, είναι έτοιμο να στην αρπάξει.
(Περίληψη οπισθόφυλλου)
Για μένα το βιβλίο «Παράτα με», εκτός από ένα άρτιο και εξαιρετικό ψυχογράφημα των προσώπων που θα παρελάσουν μέσα στις σελίδες του και την απεικόνιση της σαπίλας, που απειλεί σαν άλλη μάστιγα όλη την κοινωνία και εμάς που κατοικούμε μέσα σε αυτήν, είναι και μία κραυγή απελπισίας και εναντίωσης απέναντι σε όλη αυτήν την καταπίεση και άσκηση βίας εις βάρος μας. Διότι, αν το καλοσκεφτούμε όλοι κι όλες είμαστε εν δυνάμει θύματα και θύτες. Κι αυτό πολύ εύστοχα το μεταδίδει, ως σκέψη στο κοινό, ο συγγραφέας χάρη στη χρήση λέξεων ως άλλα ονόματα των υποκειμένων που τους/τις ταιριάζουν σαν γάντι και αναδεικνύουν όλα όσα αντιπροσωπεύουν βάσει του χαρακτήρα και των πράξεών τους.

Εγώ, πλέον, ελπίζω να ακουστεί πολύ δυνατά αυτό το «παράτα με» και να φτάσει να μείνει μόνο ως τίτλος βιβλίου. Ένα βιβλίο που μας αποδεικνύει πως η ζωή είναι δύσκολη γιατί μεγάλο μερίδιο ευθύνης έχουμε εμείς οι άνθρωποι, μα και πως μέσα από την κάθαρση θα οδηγηθούμε στη λύτρωση και όσοι/ες πρέπει στην τιμωρία. Αναζητήστε το.

Καλή ανάγνωση!



Επιμέλεια - διορθώσεις: Τζένη Κουκίδου