Ιστορίες εγκλημάτων. Αυτόν τον τίτλο θα έδινα στην παρουσίαση του βιβλίου του Θεοχάρη Λιβιεράτου, Υπεράνω πάσης υποψίας, που κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Παράξενες Μέρες. Ο τόμος αποτελεί μια συλλογή πέντε αυτοτελών ιστοριών με εγκλήματα και εγκληματίες (αποφεύγω σκόπιμα να προσδιορίσω την παραβατικότητα: ληστεία, φόνος, απατεωνιά...) που μοιράζονται κάποια κοινά στοιχεία: ανατροπές κι αναγνωστικές εκπλήξεις, απρόοπτη κατάληξη, μπλόφα προς τον αναγνώστη αλλά και προς την αστυνομία/εκπρόσωπο της πάταξης του εγκλήματος και διάφορους εγκληματίες υπεράνω πάσης υποψίας. Τα προφίλ των χαρακτήρων αυτών είναι ποικίλα όπως και τα κίνητρά τους οπότε θα ήταν πρακτικότερο να δούμε την κάθε μία αφήγηση ξεχωριστά, κατά περίπτωση, παρά σε ένα γενικότερο πλαίσιο.
Η αυτόπτης μάρτυρας είναι μια γυναίκα η οποία, την ώρα που βγάζει βόλτα το σκυλάκι της, γίνεται άθελά της αυτόπτης μάρτυρας μιας δολοφονίας. Όμως, μετά την κατάθεσή της στην αστυνομία και την αναγνώριση του δράση, η ταυτότητά της βγαίνει στη δημοσιότητα και τότε, όπως είναι αναμενόμενο, μπαίνει στο στόχαστρο του φονιά. Κι αυτό είναι το μόνο αναμενόμενο του διηγήματος καθώς η ιστορία (της) προκύπτει ανατρεπτική διαθέτοντας πολύ καλή πλοκή και μια σχεδόν κινηματογραφική δομή –όπως και όλες οι άλλες.
Η φωτογραφία ενός νεαρού άντρα που θα χαμογελούσε για μια αιωνιότητα.
Ακολουθεί το Ο καθένας παίρνει ό,τι του αξίζει. όπου δείχνει, ξεκάθαρα πια, πόσο καλός αφηγητής είναι, τουλάχιστον σε αυτό το είδος της μυθοπλασίας –αλλά μάλλον και σε άλλα. Η ιστορία εδώ πραγματεύεται αυτό που προδίδει ο τίτλος της: ό,τι κι αν γίνει, στο τέλος, καθένας παίρνει αυτό που του αξίζει (πάντα;), όχι απαραίτητα επειδή του το χρωστάει –τρόπον τινά– η ζωή αλλά (και) επειδή ξέρει πώς να το αποκτήσει. Στην υπόθεση, έχουμε έναν πικραμένο κι απογοητευμένο άντρα που αποφασίζει να σκοτώσει την (άπιστη;) σύντροφό του επειδή, πολύ απλά, έπαψε να είναι ερωτευμένη μαζί του και ψυχράθηκαν οι σχέσεις τους. Κι αν έτσι όπως το γράφω δείχνει ως εν δυνάμει δολοφόνος, ναι, έχετε δίκιο, μα μη βιάζεστε γιατί ο φόνος γίνεται ενώ η αστυνομία –για άλλη μια φορά– αδυνατεί να εξιχνιάσει το έγκλημα (ή μήπως όχι;). Διάφορες εκπλήξεις σε κρατούν υπ' ατμόν με αμείωτο το ενδιαφέρον σε τούτη την (ακόμα μία) πολύ ενδιαφέρουσα διήγηση.
Είχε μάθει να εξουδετερώνει με κάθε τρόπο οποιονδήποτε έμπαινε εμπόδιο στη ζωή του.
Στην τρίτη ιστορία, Ο νεκρός άνδρας, ο Ορέστης, επιστρέφοντας αργά το βράδυ στο σπίτι του και καθώς βαδίζει στους έρημους δρόμους της πόλης, βλέπει τον θάνατο ενός ανθρώπου που καταλήγει στα χέρια του. Τα χρήματα που αυτός έχει πάνω του είναι ικανά να λύσουν για πάντα όλα τα προβλήματά του κι έτσι, χωρίς δεύτερες σκέψεις, καρπώνεται το μεγάλο ποσό και αρχίζει να σχεδιάζει πώς θα το διαχειριστεί. Τα πάντα ανατρέπονται όταν ανακαλύπτει ότι εκείνος ο άντρας δεν είναι/ήταν νεκρός!
Μυστήριο και σασπένς ως την τελευταία λέξη. Αυτό να περιμένετε όσοι διαβάσετε το βιβλίο –ειδικά τη συγκεκριμένη ιστορία– και ήρωες σε σύγχυση και ψυχολογική ένταση που όμως είναι αποφασισμένοι να δράσουν (όπως και ο Ορέστης). Ο νεκρός άνδρας είναι ίσως το πιο θριλερικό κείμενο όλου του βιβλίου μαζί με την τελευταία αφήγηση.
Στο Όταν το παρελθόν επιστρέφει διαβάζουμε ότι οι άνθρωποι έχουν τρεις ζωές, τη δημόσια, την ιδιωτική και τη μυστική. Το ίδιο και η Άννα, η ηρωίδα στο παρόν. Μόνο που η Άννα είναι αποφασισμένη να μην επιτρέψει στον πρώην της, φυλακισμένος για αρκετά χρόνια για έναν φόνο που δεν έκανε, να ξαναμπεί στη ζωή της και να ανατρέψει τις πολύτιμες ισορροπίες της και όλα όσα έχει καταφέρει να χτίσει, ούτε να διαταράξει την ηρεμία της οικογένειάς της.
Ο λόγος παραμένει συμπυκνωμένος, χωρίς περιττολογίες και «απλωμένες» περιγραφές κάτι, που στη δική μου τουλάχιστον περίπτωση, λειτουργεί πολύ θετικά αν και θα μπορούσε να μεγαλώσει η έκταση χωρίς να χαθεί το ενδιαφέρον ή να κάνει κοιλιά.
Στο τελευταίο διήγημα, το Ωτοστόπ, διαβάζουμε ότι η ζωή μερικές φορές παίζει άσχημα παιχνίδια και πράγματι, η ίδια αυτή φράση θα μπορούσε να είναι ο υπότιτλός του. Ένας άντρας παίρνει με το όχημά του έναν άλλον όταν το αυτοκίνητο του δεύτερου μένει στο πουθενά από μηχανική βλάβη. Καθώς οι δυο τους συνταξιδεύουν και η είδηση δύο εξαφανισμένων γυναικών πρωτοστατεί στα δελτία των ειδήσεων της ημέρας, διάφορες ενδείξεις κινητοποιούν σκέψεις –ότι τα πράγματα δεν είναι όπως δείχνουν– και οι υποψίες που γεννιούνται διχάζουν και ταλαιπωρούν. Τελικά, όντως τα πράγματα δεν είναι όπως φαίνονται αλλά ούτε και φαίνονται όπως είναι. Γιατί το πώς έχουν, ο συγγραφέας, για ακόμα μία φορά, θα μας το αποκαλύψει στο τέλος με ένα φοβερό κλείσιμο και μια έξυπνη ανατροπή.
Διαβάστε το! Θα περάσετε πολύ όμορφα και θα είναι μια εξαίσια συντροφιά. Ο κύριος Λιβιεράτος έχει πολύ καλή πένα, πνεύμα, δημιουργεί ενδιαφέρουσα πλοκή και ξέρει πώς να εξάπτει και να στήνει το «παιχνίδι» του. Σε αυτόν τον τίτλο δείχνει πως είναι ικανός για όλα· ακόμα και να δικαιώσει τον φόνο (του) προσφέροντας άλλοθι συνείδησης.
Ανυπομονώ για τις επόμενες αστυνομικές ιστορίες του και όλα του τα εγκλήματα.