Γιατί γράφετε;
Παρασκευή Παπία: Είναι όπως η αναπνοή. Αν θες να διατηρηθείς στη ζωή, πρέπει να συνεχίσεις να αναπνέεις. Γράφω, λοιπόν, επειδή δεν γίνεται διαφορετικά.
Ποιο είναι το έναυσμα κάθε φορά; Τι πυροδοτεί την έμπνευση; Τι σας οδηγεί στην έκφραση μέσω της γραφής;
Π.Π.: Ποικίλες οι αφορμές. Καταγραφή εικόνων, περιστατικών, ιστορίες από την εποποιία της καθημερινότητας, που λέει κι ο Αναγνωστάκης. Άλλες φορές, αποτύπωση εναγώνιων αναρωτήσεων του μέσου ανθρώπου για τη ζωή, τη φθορά του χρόνου και το αναπόφευκτο του θανάτου.
Στο «Γεωργικόν» εξισώνετε τη συγγραφή με το χρέος. Τι ξορκίζει στ' αλήθεια ο ποιητής με τη γραφίδα του;
Π.Π.: Πράγματι. Ειλικρινά, δεν γνωρίζω τι μπορεί να ξορκίζει ένας ποιητής με τη γραφίδα του, προσωπικά νιώθω ότι η τέχνη, και η ποίηση κυρίως, είναι η ηχώ της επερχόμενης εποχής.
Πού γράφετε συνήθως; Έχετε αγαπημένες γωνιές, μέρη, ώρες..;
Π.Π.: Γράφω, ειλικρινά, εκεί επάνω που εκάστοτε με βρίσκει η ποίηση, για να δανειστώ τα λόγια του Τίτου Πατρίκιου, αυτή τη φορά.
Αν έπρεπε να χαρακτηρίσετε τη συλλογή σας με μία λέξη, ποια θα ήταν αυτή;
Π.Π.: Αληθινή.
Τι θα λέγατε στον φιλαναγνώστη που διάβασε το βιβλίο σας και τι σε εκείνον που επρόκειτο να το διαβάσει;
Π.Π.: Θα ζητούσα κι από τους δύο την επιείκεια τους.
Ποια είναι η γνώμη σας για τη σύγχρονη βιβλιοπαραγωγή στη χώρα μας; Έχετε αγαπημένους συγγραφείς;
Π.Π.: Η κυκλοφορία ενός βιβλίου αποτελεί πάντα λόγο χαράς ανεξάρτητα από τον τρόπο που αυτό βρήκε τον δρόμο του για προς την έκδοση. Όσο για αγαπημένους συγγραφείς είναι πάρα πολλοί, ανάμεσα τους και σύγχρονοι Έλληνες, ωστόσο για να μην αδικήσω κάποιον θα ήθελε να κάνω μνεία σε δύο ποιητές: τον Μανόλη Αναγνωστάκη και τον Αργύρη Χιόνη, τους οποίους τους θεωρώ καταφύγιο.
Τελικά τα ποιήματα «θεραπεύουν την κώφωση της ψυχής»;
Π.Π.: Ασφαλώς! Τα ποιήματα θα έπρεπε να γράφονται σε χαρτί συνταγογράφησης, αντί φαρμάκων.
Αυτά είπε η Παρασκευή Παπία με αφορμή και για την ποιητική της συλλογή, Φυσικά αίτια, που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Συρτάρι. Το ομώνυμο έργο, που «χάρισε» τον τίτλο του στο βιβλίο, μπορείτε να το διαβάσετε στο οπισθόφυλλο. Λέει:
Μια σπίθαέσβησε από τη βροχή.Μια σταγόναεξατμίστηκε από τον ήλιο.Ένα στάχυξέφυγε από το δρεπάνι.Ένα τσαμπίγλίτωσε από τον τρύγο.Ένας έρωταςσώθηκε από τη (συν) τριβή.
Η δημιουργός αγαπά τα λίγα λόγια. Συμπυκνωμένος ο λόγος της, κρατάει μόνο τα απολύτως απαραίτητα, χωρίς να επεκτείνεται σε τίποτα. Δοκιμάζει το πώς είναι να λες τα πάντα μέσα σε ελάχιστους στίχους και δικαιώνεται –αν θέλετε την άποψή μου. Τη διάβασα προσεκτικά –θα έλεγα ότι είναι επιλογή της να αφιερώσεις χρόνο στις λέξεις παρόλο που δεν μου το 'χει πει– και είδα τη σημαντικότητα της στιγμής να βραβεύεται, να θριαμβεύει, έναντι της αναπόλησης μιας μνήμης που έρχεται από το παρελθόν ή που στοιχειώνει, έναντι μιας χειμαρρώδους κατάθεσης, έναντι μιας επεξηγηματικής ή αφηγηματικής ανάγκης. Κάπου κάπου, θαρρείς και αναλαμβάνει έναν ακόμα, πιο μεγάλο, «ρόλο». Έναν διδακτικό αντίκτυπο, μια αφορμή να συμβουλεύσει, να υποδείξει τον «λάκκο», να βοηθήσει εντέλει τον αποδέκτη της. Αλλού με ξαφνιάζει με τις επιλογές της. Χρησιμοποιεί κάθε δυνατό μέσο προς όφελός της, δομεί τους στίχους της με ευελιξία και πνεύμα. Δεν μένει σε στερεοτυπικές νόρμες, ξεφεύγει προς κάθε κατεύθυνση προκειμένου να επιτύχει το επιθυμητό. Δείτε το Ερωτικό, για παράδειγμα, πώς χωρίζει μια λέξη σε συλλαβές προκειμένου να «αποκτήσει» δύο λέξεις από εκείνη τη μία ή στο Εκδόσεις όπου αντιπαραβάλει δύο πρόσωπα βάσει ιδιοτήτων σε ένα λεκτικό καθρέφτισμα. Δείτε στο Εξαιρέσεις πώς δημιουργεί μια εξισωτική συνέχεια μέσα από υποθέσεις...
Γενικά, έχει να πει. Έχει να δώσει. Αφουγκράζεται και μοιράζεται στοχεύοντας στο άγγιγμα. Και αγγίζει. Χωρίς «ψαγμένο», σπάνιο λεξιλόγιο ή άλλες φιοριτούρες χάριν εντύπωσης. Ποντάρει στη λιτότητα και κερδίζει.
