Από σήμερα, 4 Μαρτίου 2022, και κάθε Παρασκευή και Σάββατο στις 21.00 για όλο τον Μάρτη, μπορείτε να παρακολουθήσετε το «θεατρικό ποίημα» της Νατάσας Νταϊλιάνη, Ξανά, στο Βιομηχανικό πάρκο Πλεκτήρια-Υφαντήρια Αθηνών (ΠΛ.ΥΦ.Α.). Το έργο, που παρουσιάστηκε και στο πλαίσιο του Φεστιβάλ του Λυκαβηττού τον περασμένο Μάιο, είναι εμπνευσμένο από τα προσωπικά βιώματα της συγγραφέως και συγκεκριμένα από την ιστορία των παππούδων της κατά την περίοδο του Εμφυλίου. Τότε που εκείνοι βρίσκονταν σε κατάσταση φυγής στα δάση περνώντας άσχημες καταστάσεις προκειμένου να υπερασπιστούν τις επιλογές τους.
Στην υπόθεση... ένας άντρας και μια γυναίκα, εραστές από παλιά, συναντιούνται για να μιλήσουν επιστρέφοντας ουσιαστικά στον «τόπο του εγκλήματος», μέσα από την ανάγκη της εξομολόγησης και της αποκάλυψης. Ο έρωτας δεν είναι ποτέ αποκομμένος από τον χρόνο και τον χώρο, από την εποχή, ενώ πάντα εμπεριέχει κίνδυνο, ρίσκο, απογύμνωση... Οι δύο ήρωες στερούνται μέσα από την απουσία, μια κατάσταση που ομοιάζει με την αποστασιοποίηση που επέβαλλε η Covid-19.
Και οι λέξεις; Σαν από καιρό τοποθετημένες εκεί σε ένα φαινομενικά άδειο χώρο περιμένουν να ειπωθούν.
Ο ηθοποιός Τάσος Ράπτης μιλώντας για το ρόλο του και την παράσταση μάς είπε χαρακτηριστικά...
Πώς χαρακτηρίζετε τον ρόλο σας και πώς τον προσεγγίσατε;
Τάσος Ράπτης: Ο ρόλος του άντρα όπως και ο ρόλος της γυναίκας είναι ρόλοι-σύμβολα. Είναι ρόλοι που αντιστοιχούν σε δεκάδες, εκατοντάδες, χιλιάδες σύγχρονους ανθρώπους. Με βάση αυτά, προσπάθησα να προσεγγίσω τον ρόλο με ψυχραιμία και ισορροπία. Με συμπάθεια και κατανόηση, αλλά και με απόσταση. Στόχος είναι να αναδειχθούν (με όχημα το κείμενο) τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του συγκεκριμένου άντρα-συμβόλου, με σκοπό τον ερεθισμό της σκέψης του θεατή. Ως προς το καθαρά υποκριτικό μέρος, υπήρξε μια διαλεκτική σχέση αλληλοτροφοδότησης κειμένου-σωματικότητας.
Υπήρξαν προκλήσεις και πώς τις αντιμετωπίσατε;
Τ.Ρ.: Η μεγαλύτερη πρόκληση είχε να κάνει με τον χρόνο και πιο συγκεκριμένα με την έλλειψη χρόνου, μιας και ήταν πολύ συγκεκριμένες οι ημέρες και ώρες που μπορούσαμε να δουλέψουμε. Αυτό αντιμετωπίστηκε με σωστή συγκέντρωση και αξιοποίηση των συγκεκριμένων χρόνων και με ταυτόχρονη δουλειά στο σπίτι.
Πώς θα περιγράφατε την παράσταση σε μια λέξη ή φράση;
Τ.Ρ.: Άχρονη θεατρικοποιητική περφόμανς για δύο ανθρώπους που, επιτέλους, θέλουν να επικοινωνήσουν την αλήθεια τους.
Ποια η γνώμη σας για τη σύγχρονη δραματουργία;
Τ.Ρ.: Πέρα από την πολύ μικρή παραγωγή, το βασικό πρόβλημα της σύγχρονης δραματουργίας (όπως και της ολότητας της τέχνης) είναι η μη παραγωγή έργων που να αφορούν το σήμερα και τα προβλήματα του σύγχρονου ανθρώπου. Η έλλειψη επαφής με το τώρα.
Η Νατάσσα Νταϊλιάνη, συγγραφέας, σκηνοθέτις και ηθοποιός, μιλάει για το έργο.
Πώς σας ήρθε η ιδέα;
Νατάσσα Νταϊλιάνη: Θα έλεγα πως μια ανάγκη με οδήγησε περισσότερο παρά μια ιδέα… Αυτό το κείμενο γεννήθηκε με μεγάλο πόνο ψυχής. Ήταν η ανάγκη αποδόμησης ενός τότε πρόσφατου χωρισμού, η ανάγκη συμφιλίωσης... Όμως τελικά το έργο δεν μιλάει μόνο γι' αυτό, ήταν τελικά μια μεγαλύτερη ανάγκη συμφιλίωσης με το παρελθόν, να γίνει μια ανακωχή με τις «σιωπηλές δυνάμεις» και τις «σκληρές νύχτες» όπως αναφέρει και το κείμενο. Φαινομενικά αφορά δύο πρόσωπα το έργο, έναν άντρα και μία γυναίκα, αλλά ουσιαστικά εκπροσωπούν τρεις γενιές και τις πληγές, που φέρνουν μαζί τους, με άξονα τον έρωτα αλλά και τις επιλογές τους μέσα σε συγκεκριμένα κοινωνικό-πολιτικά πλαίσια.
Τι πραγματεύεται το έργο και τι θέλετε να κρατήσει ο θεατής/αναγνώστης στο τέλος;
Ν.Ν.: Το έργο διαπραγματεύεται την αγωνιώδη ανάγκη να αγαπηθούμε και να αγαπήσουμε τον άλλον και τον εαυτό μας. Να εξηγήσουμε τον εαυτό μας σε εμάς και στον άλλον. Επίσης, το έργο διαπραγματεύεται την αέναη κίνηση των πραγμάτων, δεν επιδιώκει να έχει αρχή μέση και τέλος, θέλει ξανά και ξανά να μας ρίχνει στη δίνη του έρωτα και της ίδιας της ζωής, να μας λυτρώνει μέσα σε «άφθαρτες θάλασσες» και να μας ξεβράζει ξανά σε άγνωστες ή γνώριμες στεριές.
Ο θεατής θα ήθελα να κρατήσει –ελπίζω– κάτι που του άρεσε. Θα ήθελα να ταξιδέψει μέσα από τις λέξεις των ηρώων σε ένα δικό του έρωτα παλιό, τωρινό ή μελλοντικό. Θα ήθελα να ακούσει το κείμενο και να το πάρει μαζί του, μία φράση, μία λέξη, ένα νεύμα –κάτι.
Αν έπρεπε να το περιγράψετε με μία λέξη ή φράση, ποια θα ήταν αυτή και γιατί; Ν.Ν.: Μια φράση της γυναίκας ίσως: «Μιλάω πέρα από τα όριά μου. Η γλώσσα με χρησιμοποιεί και με αγριεύει. Ακούγομαι απέναντι; Μιλάω, μιλάω… και πάλι δεν ακούγομαι.».
Ποιες ήταν οι προκλήσεις και πώς τις αντιμετωπίσατε;
Ν.Ν.: Η κύρια πρόκληση σε παραγωγές χωρίς κάποιον χορηγό ή παραγωγό, οι λεγόμενες low budget παραγωγές, είναι να γίνουν τα πράγματα έτσι όπως τα έχεις οραματιστεί και χωρίς εκπτώσεις στο καλλιτεχνικό εγχείρημα. Μετά είναι η πρόκληση της συνθήκης της πανδημίας με τις αναβολές, την αβεβαιότητα και τον φόβο που συνεπάγεται. Όλες οι άλλες «καλλιτεχνικές προκλήσεις» λύνονται και αντιμετωπίζονται και με το παραπάνω, με τις καλές συνεργασίες και τους πολύτιμους συνεργάτες. Για μένα οι συναντήσεις αυτές με όλους τους συντελεστές της παράστασης και η ζύμωση είναι ό,τι πιο όμορφο.
Ποια είναι η άποψή σας για τη σύγχρονη δραματουργία;
Ν.Ν.: Είμαι φαν της σύγχρονης δραματουργίας, με ενδιαφέρει να βλέπω καινούρια έργα, που τώρα γράφτηκαν να ανεβαίνουν, κρύβουν μία άλλη δυναμική. Νομίζω ότι υπάρχει πολύ ταλέντο γύρω μας και η εποχή ενδείκνυται για νέες φωνές. Σίγουρα όμως η θεατρική γραφή είναι και σπουδή, με την έννοια ότι κι εδώ κανείς χρειάζεται μεθοδικότητα, παρατήρηση, μελέτη.
Πληροφορίες παράστασης:
Παίζουν: Νατάσα Νταϊλιάνη, Τάσος Ράπτης
Κείμενο, σκηνοθεσία: Νατάσα Νταϊλιάνη
Σχεδιασμός φώτων: Βασίλης Κλωτσοτήρας
Ενδυματολόγος: Μαργαρίτα Δοσούλα
Επιμέλεια Κίνησης: Κατερίνα Δρακοπούλου
Video παράστασης: Vago Tedosio
Φωτογραφίες: Ιουλία Λαδογιάννη
Επικοινωνία & Τύπος: Μαρία Κωνσταντοπούλου
Παραγωγή: gARTen AMKE
Στο Βιομηχανικό Πάρκο ΠΛ.ΥΦ.Α, Κορυτσάς 39, Βοτανικός, κάθε Παρασκευή και Σάββατο: 4-5, 11-12, 18-19 & 25- 26 Μαρτίου στις 21.00
Η Νατάσσα Νταϊλιάνη γεννήθηκε και μεγάλωσε στην Χαϊδελβέργη Γερμανίας. Σπούδασε υποκριτική στο «London Academy of Performing Arts» στο Λονδίνο και είναι απόφοιτος της Νομικής Αθηνών. Στο ελεύθερο θέατρο έχει συνεργαστεί ως ηθοποιός και ως σκηνοθέτης σε ομάδες και μεμονωμένα. Μέσα από το είδος της περφόρμανς διευρευνά και αναζητά πιο άμεσους τρόπους επικοινωνίας και έκφρασης ως μέσον επανοικειοποίησης του δημόσιου χώρου και επαναπροσδιορισμού της ατομικής ταυτότητας σε σχέση με την συλλογική. Μεταξύ άλλων σκηνοθέτησε την παράσταση «Buy me, μια περφόρμανς για τον homo consumens» (θέατρο Underground, 2017) καθώς και την παράσταση «Ιστορίες Εφμυλίου Αγάπης» (Πειραματική Σκηνή, Μάρτιος 2016, βασισμένη σε πραγματικές μαρτυρίες) και «Victoria City» το 2015 (διασκευή του διηγήματος του Γιάννη Τσίρμπα «Η Βικτώρια δεν υπάρχει», Αντιφασιστικό Φεστιβάλ Παραστατικών Τεχνών, Αθήνα). Τελευταία συμμετείχε με τον έργο της «Ξανά» στο Φεστιβάλ Λυκαβηττού - Δύο Λόφοι (Μάιος 2021). Συμμετείχε με την περφόρμανς της «Vacuum-talking with water» στη δράση «Nomadic.topos.athina/σιωπηλή πορεία με performances (Μάιος 2017).Συμμετείχε ως περφόρμερ-ηθοποιός στην site-specific παράσταση «Διάλειμμα Χαράς» (Φαράγγι Λυκαβηττού, 2015/2016) και «Ερπετό Γλυκόπικρο» (Πεδίον του Άρεως, 2019) σε σκηνοθεσία Άντζελα Δεληχάτσιου. Συμμετείχε επίσης στη διοργάνωση του Αντιφασιστικού Φεστιβάλ Παραστατικών Τεχνών στην Αθήνα (2014-2016). Έχει μεταφράσει θεατρικά έργα από την γερμανική στην ελληνική γλώσσα καθώς και την ποιητική συλλογή ΙΕ ΠΑΙ του Χρήστου Τζανάκου από την ελληνική στην γερμανική γλώσσα (Σεπτ. 2020). Από το 2016 είναι μέλος και συνιδρύτρια grassroots οργάνωσης με σκοπό την υπεράσπιση ανθρωπίνων δικαιωμάτων με έμφαση στον προσφυγικό τομέα. Μιλάει άπταιστα Γερμανικά και Αγγλικά και λίγα Γαλλικά.