Γιάννης Ρώσσης: Γράφω γιατί πρέπει, γιατί το έχω ανάγκη για να ανασάνω. Να κλείσω κάποιες υποθέσεις που είναι ακόμη ανοιχτές. Η γραφή μού είναι πιο εύκολη. Σε άλλους είναι ο χορός. Εμένα το γράψιμο μού πάει.
Πώς επιλέγετε τα θέματά σας; Ποιο είναι το έναυσμα; Ή η έμπνευση;
Γ.Ρ.: Πρόσωπα, πράγματα, καταστάσεις που μου κάνουν εντύπωση. Που επιμένουν και μου γίνονται εμμονή. Μπορεί να είναι κάτι τεράστιο, μπορεί να είναι μία τρίχα. Το επόμενό μου διήγημα είναι για μία τρίχα τεράστιας σημασίας.
Ένας συγγραφέας χρειάζεται έμπνευση; Φαντασία; Ή και τα δύο; Ή κάτι άλλο;
Γ.Ρ.: Ένας συγγραφέας χρειάζεται να έχει ανάγκη να γράψει. Αν δε γράφει λόγω ανάγκης εσωτερικής, ας κάνει κάτι άλλο. Ο συγγραφέας πρέπει να αισθάνεται ναυτία, να ξαλαφρώνει μόνο όταν γράφει. Η φαντασία είναι το κερασάκι στην τούρτα.
Το βιβλίο σας, Αλεπού, περιέχει σύντομα κείμενα, διηγήματα, δηλαδή έργα περιορισμένης έκτασης. Αυτό συνέβη εσκεμμένα ή προέκυψε; Κι αν ναι, γιατί επιλέξατε αυτό το λογοτεχνικό είδος;
Γ.Ρ.: Έχω κάτι να πω και το λέω με τα λιγότερα δυνατά λόγια. Αυτό κάνω και στην καθημερινότητά μου. Διηγήματα συνεχίζω και τώρα να γράφω. Μου αρέσει αυτή η φόρμα. Είναι άμεση, κάτι σαν σοκ.
Οι χαρακτήρες των διηγημάτων είναι υπαρκτοί, φανταστικοί ή και τα δύο; Ως συγγραφέας, συναντάτε ανθρώπους που σας ιντριγκάρουν δημιουργικά;
Γ.Ρ.: Τα διηγήματά μου είναι πάντα εμπνευσμένα από πραγματικά γεγονότα και ανθρώπους. Η πρώτη ύλη είναι πραγματική. Στη συνέχεια τα πλάθω έτσι ώστε να πω αυτό που θέλω. Η πραγματική ζωή δεν μου κάνει πάντα τη χάρη. Πρέπει να χρησιμοποιήσω και τη φαντασία μου για να δώσω το τελικό σχήμα. Αυτό ή αυτός που θα με ιντριγκάρει μπορεί να βρίσκεται παντού, συνήθως στο πιο συνηθισμένο μέρος, εκεί που δε θα έμπαινες ποτέ στον κόπο να ασχοληθείς σοβαρά. Εκεί προσπαθώ να δω το αθέατο, αυτό που σκαλώνει μέσα μου και πρέπει να το βγάλω σε λέξεις. Μερικές φορές μου παίρνει πολύ καιρό.
Κάθε κείμενο τιτλοφορείται με το όνομα ενός φρούτου το οποίο συνδέεται βέβαια με την ιστορία. Μια τέτοια οπτική, θεωρείτε πως κάνει πιο γήινη την ιστόρηση;
Γ.Ρ.: Η επιλογή των φρούτων ως τίτλοι των διηγημάτων ήταν ξεκάθαρα τυχαία.
Αν έπρεπε να περιγράψετε το βιβλίο σας με μία λέξη, ποια θα ήταν αυτή;
Γ.Ρ.: Αλεπού. Θα πρέπει να το διαβάσετε για να καταλάβετε.
Ποια είναι η γνώμη σας για τη σύγχρονη λογοτεχνία;
Γ.Ρ.: Μου αρέσει πολύ. Είναι ο παλμός της εποχής. Η οπτική ανθρώπων που ζουν τα ίδια πράγματα με μας και μας προσφέρουν μια διαφορετική ανάγνωση των καταστάσεων, μας ανοίγουν τα μάτια. Μεγάλη μου αδυναμία είναι η σύγχρονη, ελληνική λογοτεχνία. Το τώρα και το εδώ έχουν μια ιδιαίτερη δυναμική γιατί είμαστε μέρη τους, κομπάρσοι (αν όχι πρωταγωνιστές) στις ιστορίες αυτές.
Αυτά μας είπε ο Γιάννης Ρώσσης με αφορμή τη συλλογή διηγημάτων του, Αλεπού, που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Συρτάρι. Στο οπισθόφυλλο διαβάζουμε:
Πέρασε ένας μήνας, μέχρι να αποφασίσει να χρησιμοποιήσει όλη την άδειά του και να μείνει σπίτι, για να συνέλθει, για να μπορεί πλέον να κοιτάζει τους συνανθρώπους του στα μάτια. Προς το παρόν χρειαζόταν έναν αντιπερισπασμό. Κάτι να κοιτάζει και να βυθίζεται στην ομορφιά, επικεντρώνοντας εκεί την προσοχή του. Έκανε το πρώτο του τατουάζ. Μια καθισμένη αλεπού να τον κοιτάζει κατάματα στο εσωτερικό του αριστερού του καρπού.